Pytanie
1 marca producent złożył wniosek o udzielenie zwrotu podatku akcyzowego, a 8 marca producent zmarł.
Jak należy prawidłowo postąpić w takiej sytuacji?
Jednocześnie nadmieniam, iż podatnik ten nie miał żony, dzieci ani innych współwłaścicieli gospodarstwa, wiemy tylko, że miał rodzeństwo.
Odpowiedź
W przypadku śmierci podatnika, który złożył wniosek o zwrot akcyzy, organ podatkowy winien zawiesić postępowanie w sprawie zwrotu akcyzy. Postępowanie to należy podjąć po zgłoszeniu się lub po ustaleniu spadkobierców zmarłego.
Jeżeli jedynymi spadkobiercami jest rodzeństwo podatnika, organ podatkowy winien zawiadomić je o złożeniu przez spadkodawcę wniosku o zwrot akcyzy, gdyż wstępuje ono w miejsce dotychczasowej strony postępowania.
Zasady dziedziczenia ustawowego uregulowane zostały w przepisach Księgi czwartej "Spadki" Tytułu drugiego "Dziedziczenie ustawowe" ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 121 z późn. zm.) - dalej k.c.
Zasadą jest, że w pierwszej kolejności powołane są do spadku dzieci spadkodawcy oraz jego małżonek (art. 931 § 1 k.c.). W sytuacji, gdy podatnik nie miał żony ani dzieci, powołani są do spadku z ustawy jego rodzice (art. 932 § 1 k.c.).
Jeżeli rodzice podatnika nie dożyli otwarcia spadku, udział spadkowy, który by im przypadał, przypada rodzeństwu spadkodawcy w częściach równych (art. 932 § 4 k.c.).
Gdyby także rodzeństwo podatnika nie dożyło otwarcia spadku pozostawiając zstępnych, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada jego zstępnym (art. 932 § 5 k.c.).
W braku zstępnych, małżonka, rodziców, rodzeństwa i zstępnych rodzeństwa spadkodawcy cały spadek przypada dziadkom spadkodawcy (art. 934 § 1 k.c.).
Jeżeli dziadkowie spadkodawcy nie dożyli otwarcia spadku, udział spadkowy, który by im przypadał, przypada ich zstępnym (art. 934 § 2 k.c.).
W braku małżonka spadkodawcy i krewnych, powołanych do dziedziczenia z ustawy, spadek przypada w częściach równych tym dzieciom małżonka spadkodawcy, których żadne z rodziców nie dożyło chwili otwarcia spadku (art. 9341 k.c.).
Na koniec, w braku małżonka spadkodawcy, jego krewnych i dzieci małżonka spadkodawcy, powołanych do dziedziczenia z ustawy, spadek przypada gminie ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy jako spadkobiercy ustawowemu. Jeżeli ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy w Rzeczypospolitej Polskiej nie da się ustalić albo ostatnie miejsce zamieszkania spadkodawcy znajdowało się za granicą, spadek przypada Skarbowi Państwa jako spadkobiercy ustawowemu.
Uzasadnienie
Zgodnie z przepisami art. 201 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 613 z późn. zm.) - dalej o.p. - w razie śmierci strony, jeżeli postępowanie nie podlega umorzeniu jako bezprzedmiotowe, organ podatkowy zawiesza postępowanie.
W sytuacji opisanej w pytaniu śmierć podatnika, który złożył wniosek o zwrot akcyzy, nie czyni wszczętego w tej sprawie postępowania podatkowego bezprzedmiotowym. Bowiem na podstawie art. 97 § 1 i 3 o.p. spadkobiercy podatnika, co do zasady, przejmują przewidziane w przepisach prawa podatkowego majątkowe prawa i obowiązki spadkodawcy.
W tym również prawa i obowiązki wynikających z decyzji wydanych na podstawie przepisów prawa podatkowego, a do takich przepisów zaliczają się przepisy ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 752 z późn. zm.).
Z kolei art. 102 § 2 oraz art. 103 § 1 pkt 5 o.p. stanowią, że w miejsce strony zmarłej w toku postępowania w sprawach dotyczących praw i obowiązków wymienionych w art. 97 o.p. wstępują jej spadkobiercy.
O złożonych przez spadkodawcę wnioskach o wszczęcie postępowania, do takich zaś należą wnioski o zwrot akcyzy, organy podatkowe zawiadamiają spadkobierców.
Na mocy art. 201 § 2 i 3 o.p. postanowienie w sprawie zawieszenia postępowania organ podatkowy doręcza spadkobiercom. Na postanowienie to służy zażalenie.
Przepis art. 202 o.p. stanowi, iż organ podatkowy, który zawiesił postępowanie z powodu śmierci strony, nie podejmuje żadnych czynności, z wyjątkiem tych, które mają na celu podjęcie postępowania albo zabezpieczenie dowodu.
Organ podatkowy podejmuje postępowanie z urzędu, stosownie do art. 205a § 1 pkt 1 o.p., gdy ustanie przyczyna zawieszenia, w szczególności w razie śmierci strony - po zgłoszeniu się lub po ustaleniu spadkobierców zmarłego albo po ustanowieniu, w trybie określonym odrębnymi przepisami, kuratora spadku. Przy czym na podstawie art. 205 § 2 o.p. jeżeli w ciągu roku od dnia wydania postanowienia o zawieszeniu postępowania nie zgłoszą się lub nie zostaną ustaleni spadkobiercy zmarłej strony, organ podatkowy może zwrócić się do sądu o ustanowienie kuratora spadku, chyba że kurator taki już wcześniej został ustanowiony.
| Dowiedz się więcej z książki | |
 |
Akcyza. Komentarz
|