Sprawa dotyczyła skutków podatkowych sprzedaży nieruchomości nabytej w spadku. Chodziło o podatnika, który przejął po zmarłym ojcu spadek z dobrodziejstwem inwentarza. Ponieważ ojciec spadkobiercy był zadłużony, więc konieczne było zbycie odziedziczonej nieruchomości w celu pokrycia przyjętych zobowiązań.
Syn zmarłego zapytał fiskusa, czy musi zapłacić podatek, skoro część środków otrzymanych ze zbycia nieruchomości przeznaczona zostaje na spłatę zobowiązań zaciągniętych przez spadkodawcę. Sam uważa, że powinien zostać zwolniony z podatku od środków otrzymanych ze zbycia nieruchomości po zmarłym ojcu, gdyż znaczna część tych środków została przeznaczona na spłatę zobowiązań spadkodawcy i nie może być traktowana jako jego dochód. Ponadto ze względu na trudną sytuację materialną po spłaceniu zobowiązań spadkodawcy nie ma możliwości zagospodarowania pozostałej części kwoty ze sprzedaży nieruchomości w taki sposób, aby uniknąć zapłacenia podatku zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o PIT.
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej się nie zgodził. Organ wskazał, że przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości jest jej wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Bez znaczenia dla uzyskanej ceny pozostanie przeznaczenie uzyskanego przychodu w części na spłatę zobowiązań. Cena, którą osiągnął ze sprzedaży spadkobierca, jest jego przychodem i to ona stanowi podstawę opodatkowania, którą może pomniejszyć o ewentualne koszty uzyskania przychodu oraz koszty odpłatnego zbycia. Natomiast długi obciążające masę spadkową nie stanowią żadnej z tej kategorii, a zatem nie mogą zostać uwzględnione przy ustalaniu podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym w przypadku sprzedaży nieruchomości lub praw nabytych w drodze spadku. Organ wskazał, że spadkobierca, przyjmując spadek, przyjął zarówno aktywa spadku, jak i jego pasywa, albowiem spadek to nie tylko prawa, ale i obowiązki. Chcąc uniknąć negatywnych konsekwencji otrzymania spadku mógł spadek odrzucić. Zatem podstawę opodatkowania stanowi kwota uzyskana ze sprzedaży, a nie kwota pomniejszona o spłacone długi spadkowe. Brak jest bowiem podstaw prawnych, aby ta część środków uzyskanych ze sprzedaży odziedziczonej nieruchomości, którą spadkobierca przeznaczył na spłatę długów spadkodawcy, nie stanowiła dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości.
Organ wskazał, że jedynie w sytuacji, gdy przychód z odpłatnego zbycia zostanie w całości przeznaczony na cele mieszkaniowe, to wówczas uzyskany z tego tytułu dochód będzie w całości korzystał ze zwolnienia od podatku dochodowego. Podstawową okolicznością decydującą o zastosowaniu zwolnienia wynikającego z art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o PIT jest fakt wydatkowania (począwszy od dnia odpłatnego zbycia, nie później niż w okresie dwóch lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie) środków z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych na wskazane w ustawie własne cele mieszkaniowe podatnika. Katalog wydatków stanowiących własne cele mieszkaniowe podatnika wskazany w art. 21 ust. 25 ustawy ma charakter zamknięty. Ustawodawca, formułując zwolnienie przedmiotowe, w sposób jednoznaczny wskazał realizację celów mieszkaniowych, które pozwalają na skorzystanie ze zwolnienia z opodatkowania dochodu ze sprzedaży. Wśród tych celów nie ma wymienionej spłaty długów spadkodawcy, po którym podatnik nabył nieruchomość w spadku. To oznacza, że w sytuacji, gdy podatnik znaczną część środków uzyskanych ze zbycia nieruchomości przeznaczył na spłatę zobowiązań spadkodawcy, nie może on skorzystać ze wskazanego wyżej zwolnienia, gdyż nie wydatkował pieniędzy na własne potrzeby mieszkaniowe. Również pozostałe środki ze zbycia nieruchomości nie będą korzystały ze zwolnienia z opodatkowania, ponieważ podatnik wskazał, że nie ma możliwości zagospodarowania pozostałej części kwoty ze sprzedaży nieruchomości w taki sposób, aby uniknąć zapłaty podatku zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Reasumując - organ wskazał, że uzyskany dochód nie będzie mógł również korzystać ze zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o PIT.
Interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 12 maja 2017 r., sygn. 2461-IBPB-2-2.4511.125.2017.2.BF
