W obowiązujących przepisach ustawy o podatku od towarów i usług, w zawartych w art. 3 słowniczku, znajduje się definicja działalności rolniczej. Jest ona bardzo ważna, przesądza bowiem, które czynności mogą być opodatkowane VAT. Wynika z niej, że chodzi o produkcję roślinną i zwierzęcą, w tym również produkcję materiału siewnego, szkółkarskiego, hodowlanego oraz reprodukcyjnego, produkcję warzywniczą, gruntową, szklarniową i pod folią, produkcję roślin ozdobnych, grzybów uprawnych i sadowniczą, chów, hodowlę i produkcję materiału zarodowego zwierząt, ptactwa i owadów użytkowych, produkcję zwierzęcą typu przemysłowego lub fermowego oraz chów i hodowlę ryb i innych organizmów żyjących w wodzie, a także uprawy w szklarniach i ogrzewanych tunelach foliowych, uprawy grzybów i ich grzybni, uprawy roślin "in vitro", fermową hodowlę i chów drobiu rzeźnego i nieśnego, wylęgarnie drobiu, hodowlę i chów zwierząt futerkowych i laboratoryjnych, chów i hodowlę dżdżownic, entomofagów i jedwabników, prowadzenie pasiek oraz chów i hodowlę innych zwierząt poza gospodarstwem rolnym oraz sprzedaż produktów gospodarki leśnej i łowieckiej, z wyjątkiem drewna okrągłego z drzew tropikalnych (CN 4403 41 00 i 4403 49) oraz bambusa (CN 1401 10 00), a także świadczenie usług rolniczych.
Czy drewno musi być okrągłe?
Na problem zwrócił uwagę jeden z naszych Czytelników w ramach prowadzonej przez redakcje Prawo.pl i LEX akcji „Poprawmy prawo”. 31 grudnia zakończyliśmy przyjmowanie zgłoszeń. Do końca stycznia przyznamy nagrody. Najlepszym trzem zgłoszeniom przekażemy dostęp do programu LEX Omega wraz z jednym wybranym modułem LEX Komentarze oraz programu LEX Kompas Orzeczniczy - ważnym do 31 stycznia 2024 r.
Zobacz więcej: Zgłoś przepisy do poprawki, wygraj dostęp do LEX >>
Zdaniem naszego Czytelnika, na uwagę zasługuje fragment „z wyjątkiem drewna okrągłego z drzew tropikalnych (CN 4403 41 00 i 4403 49) oraz bambusa (CN 1401 10 00)”.
- Czyli jeśli drewno nie jest okrągłe, ale jest z drzewa tropikalnego, to podlega pod działalność rolniczą na gruncie VAT? – zastanawia się Czytelnik.
Balans między czytelnością a precyzją prawa podatkowego
- Specyfika prawa podatkowego sprawia, że ustawodawca, formułując nowe przepisy, nieustannie balansuje pomiędzy czytelnością a precyzją przepisów. Te powinny być bowiem z jednej strony zrozumiałe dla „zwykłego zjadacza chleba”, z drugiej zaś – pozwalać w sposób konkretny i niebudzący wątpliwości na określenie obowiązków podatkowych – komentuje dr Bartosz Kubista, adwokat, doradca podatkowy, partner w kancelarii GLC. Zaznacza, że nie jest jednak tajemnicą, że polski ustawodawca nie jest mistrzem równowagi. Często prowadzi to do nie tyle absurdalnych, ale po prostu śmiesznych rezultatów.
Jednym z takich efektów jest właśnie kwestia stawek w podatku od towarów i usług. To jeden z klasycznych przykładów regulacji, które – choć mają kluczowy wpływ na finanse podatników – mają wymiar wręcz kabaretowy. Tabelaryczna matryca VAT, która przyporządkowuje poszczególne towary i usługi do właściwych stawek odwołuje się do nazewnictwa konkretnych pozycji Nomenklatury Scalonej albo Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług jest tego doskonałym przykładem.
Zdaniem naszego rozmówcy, wśród przykładów „pisania przepisów dookoła” warto wyróżnić poz. 1 Załącznika nr 3 do ustawy o VAT, zgodnie z którą opodatkowaniu stawką 8 proc. podlega kawa, herbata, maté (herbata paragwajska) i przyprawy - z wyłączeniem… kawy (CN 0901), herbaty (CN 0902) i maté (CN 0903 00 00). Na pewno dało się prościej wskazać, że przyprawy opodatkowane są stawką 8 proc.
Niestety nie zawsze przynosi to spodziewane rezultaty. Dr Kubista przypomina, że sporo problemów przyniosło zwłaszcza przejście z PKWiU na Nomenklaturę Scaloną. Ustawodawca w wielu przypadkach pozostał przy nomenklaturze z PKWIU, zmieniając jednak odwołanie na numerację właściwą z nomenklatury. Prowadzi to częstokroć do nieporozumień a nawet śmiesznych sytuacji.
Podobnie sprawa ma się również z innymi sytuacjami, w których przepisy podatkowe odwołują się do konkretnych pozycji klasyfikacji statystycznych, choćby dla zdefiniowania określonych pojęć. Tu właśnie jednym z takich przykładów jest właśnie drewno okrągłe z drzew tropikalnych - sformułowanie odnoszące się polskiej klasyfikacji wyrobów i usług obejmuje drewno nieobrobione pochodzące ze wskazanych drzew (PKWiU 02.20.13.0). Po zmianie odwołania do nomenklatury scalonej, która nie odwołuje się do „okrągłości” drewna – może to u podatników budzić przekonanie, że kształt pnia drewna może wpływać na stawkę VAT.
- Możemy się z tego śmiać podobnie jak kilkunastu sposobów na opodatkowanie hot-doga, ale problem jest całkiem poważny. Odwoływanie się w przepisach prawa podatkowego do klasyfikacji statystycznych ma wspierać stosowanie przepisów, a nie je utrudniać. Ustawodawca powinien przykładać szczególną uwagę do nie tylko precyzyjnego, ale również czytelnego formułowania przepisów. Niedopowiedzeniem wydaje się zaś stwierdzenie, że w przypadku matrycy VAT nie zawsze się to ustawodawcy udaje – twierdzi dr Kubista.
Ustawodawca może się oczywiście bronić tym, że Polska jako członek UE jest związana sformułowaniami wykorzystywanymi w Nomenklaturze Scalonej. Trudno jednak znaleźć uzasadnienie dla budowania przepisów w ten sposób. Prawo nie jest od tego, żeby nas rozśmieszać, tylko regulować nasze działanie. Na pewno też nie powinno zachęcać podatników do cięcia drewna w trójkąty, żeby prowadzić działalność rolniczą.
Zobacz również: Dziwne podatki w Polsce i na świecie >>
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
