Podatnikami podatku są sprzedawcy detaliczni, natomiast przedmiotem opodatkowania jest przychód ze sprzedaży detalicznej. Podstawę opodatkowania podatkiem stanowi osiągnięta w danym miesiącu nadwyżka przychodów ze sprzedaży detalicznej ponad kwotę 17.000.000,-zł. Przychodem ze sprzedaży detalicznej są kwoty otrzymane przez podatnika z tytułu sprzedaży detalicznej, w tym zaliczki, raty, przedpłaty i zadatki, także w przypadku gdy kwoty te podatnik otrzymał przed wydaniem towaru. Przychód ze sprzedaży detalicznej nie obejmuje należnego podatku od towarów i usług. Z kolei przychód osiągnięty w danym miesiącu pomniejsza się o kwoty wypłacone w tym miesiącu z tytułu zwrotu towarów po odliczeniu podatku od towarów i usług.
Ustawa wyłącza spod opodatkowania, na warunkach szczegółowo określonych w art. 7 ustawy, sprzedaż detaliczną: energii elektrycznej, gazu ziemnego oraz ciepła i wody dostarczanych do konsumentów; paliw stałych; używanych do celów opałowych pozostałych węglowodorów gazowych; olejów napędowych przeznaczonych do celów opałowych oraz olejów opałowych; leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych, refundowanych lub finansowanych w całości lub w części ze środków publicznych.
Obowiązek podatkowy powstaje z chwilą osiągnięcia w danym miesiącu przychodu przekraczającego 17.000.000,-zł i dotyczy przychodu powyżej tej kwoty osiągniętego od tej chwili do końca miesiąca. Ustawa przewiduje dwie stawki podatku: 0,8 proc. podstawy opodatkowania – w części, w jakiej podstawa opodatkowania nie przekracza kwoty 170.000.000,-zł i 1,4 proc. nadwyżki podstawy opodatkowania ponad kwotę 170.000.000,-zł – w części, w jakiej podstawa opodatkowania przekracza tę kwotę.
Podatnicy podatku od sprzedaży detalicznej są obowiązani, bez wezwania właściwego organu podatkowego składać właściwemu dla podatnika naczelnikowi urzędu skarbowego deklaracje podatkowe o wysokości podatku, sporządzone według ustalonego wzoru, obliczać i wpłacać podatek na rachunek urzędu skarbowego za miesięczne okresy rozliczeniowe, w terminie do 25 dnia miesiąca następującego po miesiącu, którego podatek dotyczy. Sprzedawcy detaliczni, których miesięczny przychód ze sprzedaży detalicznej nie przekracza kwoty 17.000.000,-zł, nie składają deklaracji podatkowej o wysokości podatku.
Zobacz: Minister finansów określił wzór deklaracji dla podatku od handlu >>
W przypadku podatników będących osobami fizycznymi, właściwym miejscowo organem podatkowym jest naczelnik urzędu skarbowego właściwy ze względu na miejsce zamieszkania podatnika. W przypadku podatników będących spółkami cywilnymi, właściwym miejscowo organem podatkowym jest naczelnik urzędu skarbowego właściwy ze względu na miejsce zamieszkania lub siedziby jednego ze wspólników, do którego została złożona pierwsza deklaracja podatkowa o wysokości podatku. W przypadku podatników będących osobami prawnymi oraz jednostkami organizacyjnymi niemającymi osobowości prawnej, właściwym miejscowo organem podatkowym jest naczelnik urzędu skarbowego właściwy ze względu na adres siedziby podatnika. Dla podatników nieposiadających w Polsce miejsca zamieszkania lub siedziby oraz dla podatników, dla których nie można ustalić właściwości organu podatkowego zgodnie z ustawą, właściwym organem podatkowym jest Naczelnik Drugiego Urzędu Skarbowego Warszawa-Śródmieście.