W przedmiotowej sprawie bank planuje świadczyć na rzecz spółki usługi oceny i monitorowania ryzyka w zakresie udzielania pożyczek. Bank wesprze działalność spółki wykonując czynności: analizy portfela pożyczek, monitoringu procesów pożyczkowych, wsparcia modelowania reguł decyzyjnych, generowania informacji o ryzyku kredytowym, asysty w zarządzaniu nadużyciami i oszustwami w działalności pożyczkowej oraz w innych aspektach oceny i monitorowania ryzyka operacyjnego (rynkowego). Spór strony podatnika z organem podatkowym dotyczy kwestii, czy świadczone przez bank usługi, o których mowa są zwolnione od VAT na mocy art. 43 ust. 13 w związku z art. 43 ust. 1 pkt 43 ustawy o VAT .

Podatnik wyraził pogląd, że wymienione usługi podlegają zwolnieniu od VAT, jako element usługi finansowej polegającej na udzielaniu pożyczek pieniężnych, stanowiące odrębną całość, niezbędne i właściwe do świadczenia takiej usługi finansowej. Odmienny pogląd prezentuje organ twierdząc, że sporne usługi, jako nie spełniające wszystkich warunków z art. 43 ust. 13, nie będą zwolnione od VAT, będąc opodatkowane tym podatkiem według stawki 23 proc.

Natomiast WSA we Wrocławiu, do którego trafiła sprawa stwierdził, że usługi oceny i monitorowania ryzyka są na tyle ściśle związane z usługami finansowymi, że ich wykonywanie w oderwaniu od tych usług pozbawione byłoby ekonomicznego sensu i że wykonywanie przez potencjalnego usługobiorcę działalności w zakresie udzielania pożyczek skutkuje koniecznością nabycia tych usług.

Poza tym usługi zarządzania ryzykiem pożyczkowym (kredytowym), są charakterystyczne dla usługi głównej, tj. działalności polegającej na udzielaniu pożyczek pieniężnych, gdyż realizują cele usługi zasadniczej, pełnią specyficzne (istotne) funkcje charakteryzujące usługi finansowe, wiążą się nierozerwalnie z istotą instytucji pożyczki, tj. z jej udzieleniem.

Sąd odrzucił jednocześnie argument organu podatkowego, że przedmiotowe usługi nie są specyficzne dla usługi udzielania pożyczek, gdyż mogą być one wykorzystywane w innych dziedzinach życia, np. w celach marketingowych.

W ocenie sądu ocena ryzyka pożyczkowego (kredytowego) przez bank będzie wiązać się także bezpośrednio z podjęciem decyzji o udzieleniu (nieudzieleniu) pożyczki, a także z ustaleniem właściwej stopy procentowej, wielkości rat, itp. Nabywana przez spółkę z grupy usługa umożliwi zatem zawarcie umowy z klientem i pozwoli na późniejsze jej monitorowanie.

Wreszcie bez usług monitorowania i oceny ryzyka pożyczkowego (kredytowego), spółka nie mogłaby oferować i świadczyć usług w zakresie udzielania pożyczek pieniężnych w sposób efektywny i bezpieczny. Udzielaniu pożyczek pieniężnych wiąże się bowiem z dużym ryzykiem i jej prowadzenie bez odpowiedniego zarządzania ryzykiem mogłoby w krótkim czasie doprowadzić do utraty płynności finansowej spółki z grupy prowadzącej taką działalność.

Podsumowując usługi wsparcia w zakresie oceny i monitorowania ryzyka pożyczkowego (kredytowego), korzystają ze zwolnienia od podatku VAT na mocy art. 43 ust. 13 ustawy o VAT , jako usługi będące elementem usługi finansowej, określonej w art. 43 ust. 1 pkt 38 tej ustawy (usługi udzielania pożyczek pieniężnych), stanowiące odrębną całość, niezbędne i właściwe do świadczenia tej usługi finansowej.

Wyrok WSA we Wrocławiu z 18 kwietnia 2012 r., I SA/Wr 188/12

Zobacz też omówienie wyroku WSA w Krakowie w podobnej sprawie: Outsourcing likwidacji szkód jest objęty zwolnieniem z VAT, wyrok WSA w Krakowie z 8 marca 2012 r., I SA/Kr 70/12, LEX nr 1125255