Pytanie

Podmiotem uprawnionym do zawodowego wykonywania czynności doradztwa podatkowego może być spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, która spełnia łącznie warunki wymienione w art. 4 ust. 1 pkt 3 ustawy o doradztwie podatkowym. Dwóch doradców podatkowych ma zamiar powołać do życia spółkę o jakiej mowa w taki sposób, że jeden z nich wniesie aportem zorganizowaną część przedsiębiorstwa, w ramach którego prowadził dotychczasową działalność, a drugi obejmie udziały w zamian za wkład pieniężny lub otrzyma je w drodze darowizny mieszczącej się w zakresie zwolnienia z art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Jak z punktu widzenia przepisów o doradztwie podatkowym należy przeprowadzić powyższe przejęcie tak by w każdym dniu doradcy byli objęci ubezpieczeniem oraz mogli wykonywać czynności doradztwa podatkowego w sposób nieprzerwany (zachować płynność w prowadzeniu usług księgowych z ZCP wnoszonego aportem)?

Jaka powinna być kolejność działań by zoptymalizować proces przejęcia i wywiązać się z obowiązków względem organów (np. informacyjnych o prowadzonej przez spółkę księgowości)?

Czy spółka doradztwa podatkowego podlega obowiązkowemu ubezpieczeniu od odpowiedzialności cywilnej, a jednocześnie temu samemu obowiązkowi podlegają doradcy podatkowi zasiadający w zarządzie?

Jak kształtuje się odpowiedzialność w przypadku, gdy spółka doradztwa podatkowego ma w zarządzie dwuosobowym dwóch doradców i jeden z nich reprezentuje podatnika - kto wówczas odpowiada za szkodę?

Co w takiej sytuacji oznacza zapis o odpowiednim stosowaniu do osób prawnych uprawnionych do wykonywania doradztwa podatkowego art. 43 ust. 1 ustawy o doradztwie podatkowym?

Czy spółka doradztwa podatkowego może świadczyć inne usługi niż wymienione w art. 2 ustawy o doradztwie podatkowym, np. usługi szkoleniowe, wydawnicze, w zakresie oddawania w najem powierzchni biurowych itd.?

Czy oznaczenie "spółka doradztwa podatkowego" powinno figurować obok "sp. z o.o.", czy zamiast niego?

Odpowiedź

Określenie "spółka doradztwa podatkowego" funkcjonuje jako oznaczenie dodatkowe, obok – a nie zamiast – oznaczenia formy prawnej spółki (spółka z o.o.).

Nie ma przeszkód, aby spółka doradztwa podatkowego, o której mowa, prowadziła innego rodzaju działalność, np. usługi szkoleniowe, wydawnicze, w zakresie oddawania w najem powierzchni biurowych.

Moim zdaniem odpowiedzialność (ex contractu) wobec klienta za ewentualne nienależyte wykonanie umowy będzie spółka doradztwa podatkowego, jako że to ona jest stroną umowy zawartej z klientem.

Obowiązek ubezpieczenia ciąży na spółce doradztwa podatkowego zatrudniającej doradców podatkowych (przy czym wydaje się, że nie ma możliwości prawnej wykonywania przez spółkę doradztwa podatkowego czynności doradztwa podatkowego bez zatrudnienia w charakterze pracownika, choćby jednego doradcy podatkowego).

Jeśli doradcy podatkowi będący wspólnikami spółek doradztwa podatkowego nie wykonują zawodu doradcy podatkowego we własnym imieniu i na własny rachunek, bądź jako wspólnicy spółek osobowych, to wówczas nie będą mieli obowiązku zawarcia umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej.

Uzasadnienie

Zgodnie z przepisami ustawy z 5 lipca 1996 r. o doradztwie podatkowym – dalej u.d.p., podmiotami uprawnionymi do zawodowego wykonywania (zastrzeżonych) czynności doradztwa podatkowego są m.in. spółki z ograniczoną odpowiedzialnością lub spółki akcyjne, które spełniają łącznie następujące warunki:

a) większość członków zarządu stanowią doradcy podatkowi, a jeżeli zarząd składa się z nie więcej niż 2 osób, to jedna z nich jest doradcą podatkowym,

b) większość głosów w zgromadzeniu wspólników (akcjonariuszy) oraz w organach nadzoru przysługuje doradcom podatkowym,

c) w spółce akcyjnej wydawane są wyłącznie akcje imienne,

d) zbycie akcji lub udziałów albo ustanowienie na nich zastawu wymaga zezwolenia udzielonego przez zarząd spółki;

W myśl art. 14 u.d.p. Krajowa Rada Doradców Podatkowych prowadzi rejestr osób prawnych uprawnionych do wykonywania doradztwa podatkowego, zwany dalej "rejestrem". Wpis do rejestru jest dokonywany na wniosek osoby prawnej spełniającej warunki ustawowe.

Zgodnie z art. 15 u.d.p. z chwilą wpisu do rejestru spółka nabywa prawo do wykonywania czynności doradztwa podatkowego oraz posługiwania się oznaczeniem "spółka doradztwa podatkowego". Oznaczenie to figuruje obok firmy spółki na wszystkich pismach sporządzanych w związku z wykonywaniem doradztwa podatkowego oraz na wszystkich zeznaniach i deklaracjach sporządzanych przez spółkę w imieniu i na rzecz podatników, płatników lub inkasentów. Oznaczenie "spółka doradztwa podatkowego" podlega ochronie prawnej. Oznaczenie to niewątpliwie nie zastępuje określenia formy prawnej spółki (spółka z o.o.). Tak więc określenie "spółka doradztwa podatkowego" funkcjonuje jako oznaczenie dodatkowe, obok – a nie zamiast – oznaczenia formy prawnej spółki (spółka z o.o.).

Przepis art. 31 u.d.p. stanowi, że doradca podatkowy wykonujący ten zawód może prowadzić działalność gospodarczą lub być zatrudniony, jeżeli jej wykonywanie lub to zatrudnienie:

1) nie powoduje konfliktu interesów i niezgodności między poszczególnymi rodzajami działalności lub zatrudnienia;

2) nie narusza niezależności i bezstronności doradcy podatkowego;

3) nie pozostaje w sprzeczności z zasadami etyki zawodowej doradcy podatkowego.

Powyższy przepis (który nie wyłącza prowadzenia działalności wydawniczej, szkoleniowej, etc.) odnosi się wprost do doradców podatkowych, a nie do spółek doradztwa podatkowego. Jeśli ustawodawca chce pewne regulacje odnoszące się do "doradców podatkowych" przenieść także na spółki doradztwa podatkowego, to wyraźnie o tym stanowi – zob. np. art. 38 ust. 3 u.d.p., art. 39 ust. 3 u.d.p.

Nie ma zatem przeszkód, aby spółka doradztwa podatkowego, o której mowa, prowadziła innego rodzaju działalność, np. usługi szkoleniowe, wydawnicze, w zakresie oddawania w najem powierzchni biurowych.

Z tego, co rozumiem, to usługi dla klientów będzie wykonywała spółka z o.o. będąca spółką doradztwa podatkowego. Pełnomocnikiem klienta będzie konkretna osoba fizyczna (doradca podatkowy), co jest związane z faktem, że tylko osoba fizyczna może być pełnomocnikiem. Będzie on wykonywał te czynności jako osoba wskazana przez spółkę z o.o. będącą usługobiorcą.

Moim zdaniem odpowiedzialność (ex contractu) wobec klienta za ewentualne nienależyte wykonanie umowy będzie spółka doradztwa podatkowego, jako że to ona jest stroną umowy zawartej z klientem.

Nie wyklucza to ewentualnej odpowiedzialności konkretnej osoby fizycznej (doradcy podatkowej) za wyrządzenie szkody czynem niedozwolonym (ex delicto), co jednak jawi się – w kontekście pytania i czynności, jakie doradca podatkowy wykonuje – jako sytuacja wyjątkowa.

W kontekście obowiązku ubezpieczenia proszę jeszcze zauważyć, że spółki doradztwa podatkowego – jak wynika z art. 4 ust. 2 u.d.p. – mogą wykonywać czynności doradztwa podatkowego wyłącznie przez osoby fizyczne (będące doradcami podatkowymi) zatrudnione w tych podmiotach.

Przepis art. 44 ust. 3 u.d.p. stanowi, że obowiązek ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej ciąży na doradcach podatkowych wykonujących zawód we własnym imieniu i na własny rachunek oraz w formie spółek niemających osobowości prawnej. W przypadkach określonych w art. 27 ust. 1 pkt 2 lit. a u.d.p. obowiązek ten ciąży na podmiotach zatrudniających doradców podatkowych.

Z powyższego wynika zatem, że obowiązek ubezpieczenia ciąży na spółce doradztwa podatkowego zatrudniającej doradców podatkowych (tyle, że – tak jak już pisałem – wydaje się, że nie ma możliwości prawnej wykonywania przez spółkę doradztwa podatkowego czynności doradztwa podatkowego bez zatrudnienia w charakterze pracownika, choćby jednego doradcy podatkowego).

Jeśli doradcy podatkowi będący wspólnikami spółek doradztwa podatkowego nie wykonują zawodu doradcy podatkowego we własnym imieniu i na własny rachunek, bądź jako wspólnicy spółek osobowych, to wówczas nie będą mieli obowiązku zawarcia umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej.

 

Dowiedz się więcej z książki
Ustawa o doradztwie podatkowym. Komentarz
  • rzetelna i aktualna wiedza
  • darmowa wysyłka od 50 zł