Nowatorski raport o preferencjach podatkowych w Polsce

Ministerstwo Finansw, przy wsparciu Banku Światowego przygotowało pierwszy w Polsce raport nt. systemu preferencji podatkowych. Z zamieszczonych w nim szacunkw wynika, że koszt preferencji podatkowych wynosi prawie 4,9 proc. PKB, a w 2009 r. wpływy budżetu państwa i budżetw samorządw były mniejsze o prawie 66 mld zł w wyniku stosowania rżnego rodzaju ulg podatkowych.

Koszty te określono na podstawie wartości 352 preferencji objętych badaniem. Według autorów raportu funkcjonuje ich jednak jeszcze więcej – 402 w podatkach państwowych i 71 w samorządowych. Największą liczbę preferencji przewidują podatki dochodowe (138 w PIT i 54 w CIT), co daje odpowiednio ponad 34 mld oraz 7,6 mld zł ubytku dochodów dla sektora finansów publicznych. Wartość zwolnień w podatkach samorządowych wyniosła 6,3 mld zł. Największy strumień środków publicznych w postaci preferencji jest w Polsce kierowany przede wszystkim na wsparcie rodzin (29 mld zł), rolnictwa (blisko 9 mld zł) oraz gospodarki (ponad 7 mld zł). Ustalono również, że zwolnienia najmocniej uderzające we wpływy budżetowe to obniżony (7 proc.) VAT na roboty budowlano-montażowe dotyczące budownictwa mieszkaniowego, ulga na dzieci oraz łączne opodatkowanie dochodów małżonków w PIT.

Jednym z celów raportu jest zwiększenie przejrzystości finansów publicznych. Bez pełnej wiedzy o skali, beneficjentach oraz formach preferencji podatkowych obraz finansów publicznych jest zniekształcony – podkreśla podsekretarz stanu w MF odpowiedzialny za politykę podatkową Maciej Grabowski. Jego zdaniem raport ma dostarczyć rzetelnej wiedzy o preferencjach stosowanych w Polsce i pomóc w określeniu, które z nich nadal spełniają założoną rolę. Raport nie może być więc traktowany jako prognoza zmian legislacyjnych.

Cieszymy się, że mieliśmy możliwość pomoc polskiemu rządowi zająć się tą ważną kwestią - powiedział Thomas Laursen, menedżer Banku Światowego dla Polski i krajów Bałtyckich. Przygotowany przez Ministerstwo Finansów raport jest pionierskim przedsięwzięciem w skali regionu. Jesteśmy przekonani, że przyczyni się on do podniesienia jakości i przejrzystości polskiego systemu podatkowego, zwiększenia efektywności wydatków finansowych przez preferencje podatkowe i wzmocnienia finansów publicznych.

Pierwsze raporty nt. kosztów preferencji podatkowych powstały w latach 60-tych w Niemczech i Stanach Zjednoczonych. Ich sporządzanie ma również długą tradycję w krajach OECD, gdzie obecnie jest powszechną praktyką. W Polsce, w pierwszym raporcie tego typu, przyjęto najczęściej stosowaną metodologię, tzn. wartości preferencji podatkowych oparto o szacunki utraconych dochodów. Dążeniem Ministerstwa Finansów jest coroczne przygotowywanie tego typu publikacji.

źródło: www.mf.gov.pl, stan z dnia 25 listopada 2010 r.