Mimo ogólnie pozytywnej oceny, część działań gmin była jednak nieprawidłowa, a niektóre z tych działań prowadzone były w sposób mogący podważać zaufanie obywateli do organów podatkowych. Nieprawidłowości wystąpiły przy wymiarze podatku, egzekwowaniu zaległości, stosowaniu ulg podatkowych oraz przy realizacji dochodów z majątku, ale tylko w przypadku jednej z 28 kontrolowanych jednostek skala stwierdzonych nieprawidłowości uzasadniała sformułowanie oceny negatywnej.

Nieprawidłowości dotyczyły przede wszystkim:
- nierzetelnego prowadzenia bądź braku weryfikacji danych zawartych w informacjach i deklaracjach składanych przez podatników,
- niewykorzystywania przez organ podatkowy w połowie skontrolowanych gmin możliwości kontroli u podatników;
- opieszałości w prowadzeniu działań windykacyjnych, co skutkowało niską skutecznością egzekwowania zaległości podatkowych;
- nierzetelności postępowań podatkowych w sprawach ulg, polegającej na stosowaniu nieprzejrzystych lub niejednolitych kryteriów przy ocenie wniosków, dowolności w wydawaniu decyzji oraz nieprawidłowym dokumentowaniu i nieprzestrzeganiu terminów w prowadzonych postępowaniach, co zwiększa ryzyko wystąpienia korupcjogennego mechanizmu dowolności,
- niedochowania należytej staranności przy opracowywaniu uchwał dotyczących podatków lokalnych, co skutkowało ich unieważnianiem w całości lub w części, w szczególności w zakresie regulacji dotyczących zwolnień z podatku od nieruchomości

Negatywnymi skutkami stwierdzonych nieprawidłowości były uszczuplenia w dochodach gmin z tytułu badanych podatków, a także negatywny odbiór społeczny takich zjawisk jak: unieważnianie przez organy nadzoru uchwał z powodu promowania zwolnieniami podatkowymi określonych podmiotów, dowolne wydawanie decyzji w sprawach ulg podatkowych według niejasnych, niejednolitych zasad oraz opieszałość bądź odstępowanie od egzekucji podatkowej.

Jak stwierdziła Najwyższa Izba Kontroli, skala i zakres stwierdzonych w kontroli nieprawidłowości wskazują, że realizacja dochodów z podatków lokalnych i z gospodarowania majątkiem jest zadaniem trudnym i skomplikowanym. Prawidłowa i skuteczna realizacja przez jednostki samorządu terytorialnego tego zadania wymaga, zdaniem NIK, podjęcia lub zintensyfikowania działań eliminujących stwierdzone nieprawidłowości. Kluczowe znaczenie w tym zakresie, obok stosowania przez gminy obowiązujących przepisów prawa ma przejrzystość stosowanych procedur oraz inicjatywa własna gminy zmierzająca do budowania zaufania obywateli do organów podatkowych.

Informacja pochodzi z programu Vademecum Głównego Księgowego