Modernizacja budowli i budynku różnie wpływa na podatek od nieruchomości

Wskutek przyjęcia odmiennych zasad ustalania podstawy opodatkowania budynku i budowli na gruncie podatku od nieruchomości, ulepszenie obu składników majątkowych wywołuje odrębne skutki podatkowe w przedmiocie obowiązku podatkowego. Skutki te zostały przedstawione w najnowszym komentarzu opublikowanym w VDP.

Ulepszenie budowli

Zgodnie z art. 4 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych - dalej u.p.o.l., podstawą opodatkowania budowli lub ich części związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej jest wartość, o której mowa w przepisach o podatkach dochodowych, ustalona na dzień 1 stycznia roku podatkowego, stanowiąca podstawę obliczania amortyzacji w tym roku, niepomniejszona o odpisy amortyzacyjne, a w przypadku budowli całkowicie zamortyzowanych - ich wartość z dnia 1 stycznia roku, w którym dokonano ostatniego odpisu amortyzacyjnego.

Jednocześnie obowiązuje przepis art. 6 ust. 3 tej ustawy, zgodnie z którym, jeżeli w trakcie roku podatkowego zaistniało zdarzenie mające wpływ na wysokość opodatkowania w tym roku, a w szczególności zmiana sposobu wykorzystywania przedmiotu opodatkowania lub jego części, podatek ulega obniżeniu lub podwyższeniu, poczynając od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpiło to zdarzenie.
Powstaje więc pytanie, czy modernizacja budowli dokonana w trakcie roku podatkowego skutkuje zwiększeniem podstawy opodatkowania w podatku od nieruchomości od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpiło zdarzenie (modernizacja), czy też dopiero od początku następnego roku podatkowego. W zależności zaś od odpowiedzi na powyższe pytanie, podatnik będący osobą prawną może być zobowiązany do złożenia korekty deklaracji podatkowej.
W opinii autorek komentarza, zasadne jest opowiedzieć się za poglądem, zgodnie z którym, rozwiązania powyższego problemu należy poszukiwać w treści art. 4 ust. 1 pkt 3 u.p.o.l. Skoro w myśl powyższej regulacji podstawą opodatkowania budowli w danym roku podatkowym jest wartość ustalona na dzień 1 stycznia roku podatkowego, to zmiana takiej wartości w trakcie roku podatkowego nie powinna wpływać na wysokość podstawy opodatkowania w roku, w którym doszło do takiej zmiany. Trudno uzasadnić w takim przypadku konieczność dokonywania korekty deklaracji podatkowej, gdyż podatnik na dzień 1 stycznia roku podatkowego w sposób prawidłowy ustalił wartość początkową budowli stanowiącą podstawę opodatkowania w podatku od nieruchomości. Oznacza to, że modernizacja budowli powinna wywoływać skutki podatkowe w podatku od nieruchomości dopiero od dnia 1 stycznia następnego roku podatkowego.
Za stosowaniem w pierwszej kolejności art. 4 ust. 1 pkt 3 u.p.o.l. przemawia również wykładnia systemowa przepisów ustawy o podatkach i opłatach lokalnych. W przypadku budowli lub ich części, od których nie dokonuje się odpisów amortyzacyjnych (gdzie podstawą opodatkowania jest wartość rynkowa z dnia powstania obowiązku podatkowego), które zostały ulepszone – podstawę opodatkowania stanowi ich wartość rynkowa ustalona na dzień 1 stycznia roku podatkowego, następującego po roku, w którym dokonano ulepszenia (art. 4 ust. 5 i ust. 6 u.p.o.l.). W przypadku zatem ulepszenia niepodlegających amortyzacji budowli ustawodawca wprost nie nakazuje weryfikowania podstawy opodatkowania wykazanej pierwotnie. Analogicznej zasady nie wyrażono wprost w odniesieniu do ulepszenia budowli, od której dokonywane są odpisy amortyzacyjne, gdyż wydaje się, że dla racjonalnego ustawodawcy wprowadzenie tego typu normy powinno być zbędne, skoro, w odniesieniu do amortyzowanych budowli zastosowanie znajduje wprost przepis art. 4 ust. 1 pkt 3 u.p.o.l.

Co więcej, warto też mieć na względzie, że art. 6 ust. 3 u.p.o.l. wskazując na zdarzenie mające wpływ na wysokość opodatkowania w danym roku, odwołuje się w szczególności do zmiany sposobu wykorzystania przedmiotu opodatkowania. Można zatem przyjąć, że regulacja ta odnosi się do takich zdarzeń, które mają wpływ na wysokość stawki czy też w ogóle objęcie danego składnika opodatkowaniem z uwagi na jego przeznaczenie.

Więcej w komentarzu Magdaleny Pancewicz i Katarzyny Wojtowicz-Janickiej „Ulepszenie budowli i budynku – wpływ na obowiązek podatkowy w podatku od nieruchomości” opublikowanym w Vademecum Doradcy Podatkowego

Magdalena Pancewicz - Dyrektor Merytoryczny Departamentu Podatków Bezpośrednich ECDDP. Doradza w przedmiocie prawa podatkowego polskim przedsiębiorcom i międzynarodowym inwestorom
Katarzyny Wojtowicz-Janicka - doradca podatkowy, prawnik, aplikant III roku przy Okręgowej Izbie Radców Prawnych w Krakowie, absolwentka WPiA Uniwersytetu Jagiellońskiego. Kierownik Zespołu ECDDP ds. PDOP.