W uroczystym zgromadzeniu udział wzięli reprezentanci najwyższych władz państwowych, wymiaru sprawiedliwości oraz korporacji prawniczych. Prezes NSA prof. Marek Zik-Sadowski przedstawił „Informację o działalności sądów administracyjnych w 2016 roku”. W swoim wystąpieniu, Prezes NSA zaprezentował wybrane dane statystyczne obrazujące działalność sądownictwa administracyjnego w minionym roku, w szczególności dane dotyczące ilości, rodzaju oraz sposobu załatwienia spraw wpływających do sądów administracyjnych.

Ocena orzecznictwa sądów administracyjnych minionego roku wskazuje na kontynuację dotychczasowych kierunków działalności orzeczniczej, służących poszerzeniu sfery ochrony praw jednostki. Znajduje to wyraz zarówno w wyrokach wojewódzkich sądów administracyjnych, jak i w wyrokach oraz uchwałach NSA, dotyczących np. respektowania zasady sprawiedliwości proceduralnej, sprawiedliwości podatkowej, polegającej m.in. na ograniczaniu praktyki organów podatkowych opartej na zasadzie in dubio pro fisco (zasada pewności prawa oraz zasada zaufania do państwa i stanowionego przez nie prawa, wywiedzione z zasady państwa prawnego, kładą szczególny nacisk na bezpieczeństwo prawne i bezpieczeństwo ekonomiczne jednostki), poszerzania prawa dostępu do sądu, odrzucenia tezy o autonomii prawa celnego lub podatkowego czy też przywracania praw niesłusznie odebranych.

Czytaj także: Mniej spraw podatkowych w sądach administracyjnych >>>

Z przedstawionej informacji wynika, że w roku sprawozdawczym wojewódzkie sądy administracyjne wyeliminowały z obrotu prawnego średnio 19,78% decyzji i innych czynności organów administracyjnych. Dla porównania w 2015 r. współczynnik ten wynosił 22,03%, w 2014 r. – 22,2%, w 2013 r. – 24,36%, w 2012 r.– 22,3%, a w 2011 r. – 22,5%. Podobnie jak w latach poprzednich najwięcej rozstrzygnięć wojewódzkich sądów administracyjnych zapadło w sprawach podatkowych. Stanowiły one 28,36% ogółu spraw załatwionych.

Na 20 559 załatwionych skarg na akty i inne czynności organów w sprawach podatkowych sądy uwzględniły 4404 skargi, tj. 21,42% (w 2015 r. – 21,27%, a w 2014 r. – 21,31%).
Zauważalny jest także wzrost wpływu skarg kasacyjnych. W 2016 r. liczba wniesionych skarg kasacyjnych zwiększyła się o 9,72% w porównaniu do roku poprzedniego. Od 2010 r. liczba wniesionych skarg kasacyjnych wzrosła aż o 114,18%. Podobnie jak w poprzednich latach, najwięcej skarg kasacyjnych dotyczyło podatków i innych świadczeń pieniężnych, do których mają zastosowanie przepisy ordynacji podatkowej, oraz egzekucji tych świadczeń pieniężnych. W tym przedmiocie rozstrzygnięto 6784 skargi kasacyjne, co stanowi 40,31% ogółu rozpoznanych skarg kasacyjnych. Ponadto NSA rozpoznał 1466 skarg kasacyjnych na interpretacje podatkowe (8,71%).

Z przedstawionej informacji wynika, że w 2016 r. do Izby Finansowej wpłynęły 5803 skargi kasacyjne oraz 23 skargi o wznowienie postępowania, z czego 37% (2144) dotyczyło spraw z zakresu podatku od towarów i usług, 24% (1385) podatku dochodowego od osób fizycznych, a 9,4% (545) podatku dochodowego od osób prawnych. Wśród wszystkich skarg kasacyjnych zarejestrowanych w tym okresie statystycznym interpretacje indywidualne wydawane przez ministra właściwego do spraw finansów publicznych stanowiły 20,6% (1195 spraw), ponadto wpłynęły 34 skargi kasacyjne od interpretacji indywidualnych wydawanych przez inne organy. Liczba skarg dotyczących interpretacji pozostaje więc stale wysoka. Odnotowano także 8 skarg na przewlekłe prowadzenie postępowania przez organy administracji
publicznej.

Z dokumentu wynika także, że kontrola dokonywana przez wojewódzkie sądy administracyjne rozstrzygnięć organów podatkowych w 2016 r. dotyczyła zarówno kwestii zastosowania przepisów prawa materialnego, jak i zastosowania przez organy przepisów prawa procesowego. Wojewódzkie sądy administracyjne w przeważającej części orzekały na podstawie przepisów prawa krajowego, niemniej jednak warto zauważyć, że z każdym rokiem rośnie liczba zagadnień, w których sądy przy orzekaniu posiłkowały się również przepisami prawa Unii Europejskiej oraz dokonywały wykładni przepisów prawa podatkowego w oparciu o Konstytucję RP. Korzystały także z dorobku orzeczniczego TK i TSUE.

 

Więcej informacji i narzędzi znajdziesz w programie
Vademecum Głównego Księgowego
Bądź na bieżąco ze zmianami prawnymi i korzystaj z aktualnych materiałów