Lewiatan radzi jak zmniejszyć lukę podatkową w VAT

Luka podatkowa w VAT, czyli różnica między tym, co podatnik powinien płacić, a tym, co faktycznie w danym czasie płaci, rośnie z roku na rok w bardzo szybkim tempie. Oszustwa podatkowe wpływają na obniżenie konkurencyjności polskiego biznesu. Dlatego Konfederacja Lewiatan proponuje różne rozwiązania, które, mają na celu zmniejszenie skali tego zjawiska.

Luka podatkowa stanowi kwotę, która mogłaby wpływać do budżetu, gdyby ściągalność VAT była maksymalnie efektywna. Niedawno został opublikowany raport pt. „Straty Skarbu Państwa w VAT - luka podatkowa, oszustwa, wyłudzenia oraz problematyka podatku od towarów i usług w Polsce", który został przygotowany przez firmę doradczą PwC na zlecenie Instytutu Badań Strukturalnych.

Szacuje się, że luka podatkowa tylko w 2012 r. wyniosła w Polsce od 36,4 do 58,5 miliardów zł. Najbardziej jednak niepokojące jest to, że rośnie ona z roku na rok w bardzo szybkim tempie. Środki stanowiące lukę podatkową mogłyby stanowić wpływy do budżetu z tytułu VAT. Istotną część luki podatkowej stanowią straty Skarbu Państwa spowodowane oszustwami w VAT dokonywanymi przez zorganizowane grupy przestępcze. Wyłudzone przez oszustów pieniądze nie przekładają się niestety na wzrost konsumpcji w kraju, ponieważ są transferowane poza Polskę w celu popełniania dalszych przestępstw bądź ich legalizacji (potocznie mówiąc „wyprania").

Oszustwa podatkowe przekładają się na obniżenie konkurencyjności polskiego biznesu. Dlatego też przedsiębiorcy reprezentowani przez Konfederację Lewiatan popierają wysiłki organów funkcjonujących pod nadzorem Ministerstwa Finansów i Ministerstwa Spraw Wewnętrznych, a także działania Prokuratury, które skierowane są na walkę z procederem oszustw podatkowych i zmniejszenia luki podatkowej. Zaangażowanie funkcjonariuszy publicznych dałoby jednak lepsze rezultaty, gdyby ich działania były skoordynowane i miały lepsze wsparcie ze strony biznesu.

Polscy przedsiębiorcy chcą wspomagać organy państwowe i współpracować z nimi w walce z oszustwami podatkowymi. Konfederacja Lewiatan i jej członkowie uważają, że najbardziej istotna jest:

1. Koordynacja służb. Problemem jest brak jednej instytucji koordynującej działania wszystkich służb państwowych odpowiedzialnych za przeciwdziałanie oszustwom podatkowym, do której przedsiębiorcy mogliby się zwrócić z informacjami na temat nieprawidłowości, a także z którą mogliby się dzielić wiedzą techniczną i biznesową niezbędną do walki z tym procederem. Dlatego też postulujemy wyznaczenie takiej instytucji (np. jednego zespołu w ramach Prokuratury, prokuratora-koordynatora, czy pełnomocnika rządu).

2. Aktywny udział przedsiębiorców. Przedsiębiorcy posiadają największą wiedzę na temat rynku, technologii i procesów gospodarczych, bez znajomości których efektywne ściganie oszustw podatkowych jest niemożliwe. Przedsiębiorcy są też pierwszym źródłem informacji na temat procederu, bo na bieżąco śledzą rynek i wychwytują pojawiające się na nim nieprawidłowości. Dlatego też postulujemy stałą i regularną współpracę pomiędzy Konfederacją Lewiatan i jej członkami a służbami odpowiedzialnymi za ściganie oszustw podatkowych (szkolenia, spotkania robocze, wymiana informacji, etc).

3. Efektywny przepadek korzyści. Wysokie zyski z omawianego procederu przy stosunkowo niskim ryzyku zachęcają do popełniania oszustw w podatku VAT zwiększających lukę podatkową. Dlatego postulujemy zmianę praktyki organów uprawnionych do walki z oszustwami podatkowymi w zakresie skuteczniejszego zabezpieczania przepadku „owoców oszustwa", czyli mienia pochodzącego z tego procederu.

Zaproponowane działania mają charakter krótkofalowy i są możliwe do wprowadzenia praktycznie „od zaraz". Mogłyby one przynieść w ciągu 3-4 miesięcy poprawę ściągalności VAT, a także przyczynić się do ściągnięcia kwot należnych za przeszłe okresy. Działania długofalowe to zmiany w deklarowaniu i poborze podatku skierowanie na uszczelnienie systemu podatku od towarów i usług.