Odpowiedź:
Skoro przy nabyciu samochodu osobie fizycznej nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego, to nieodpłatne przekazanie go na cele osobiste nie będzie powodowało konsekwencji na gruncie podatku od towarów i usług. Czynności tej nie wykazuje się w rejestrach ani w deklaracji VAT-7.
Uzasadnienie:
Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 710, z późn. zm.) – dalej u.p.t.u., opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Przez sprzedaż rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów (art. 2 pkt 22 u.p.t.u.).
Przez towary, w myśl art. 2 pkt 6 u.p.t.u., rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
Na mocy art. 7 ust. 1 u.p.t.u. – przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
W myśl art. 7 ust. 2 u.p.t.u., przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:
1) przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,
2) wszelkie inne darowizny
– jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.
Jak wynika z powyższych uregulowań, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega generalnie każde nieodpłatne przekazanie towaru należącego do przedsiębiorstwa, w tym także na cele osobiste, o ile podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu, imporcie lub wytworzeniu tych towarów lub ich części składowych.
Jeżeli natomiast podatnik nie miał prawa do odliczenia podatku naliczonego, to nieodpłatne przekazanie (w tym także darowizna) tych towarów pozostaje poza zakresem opodatkowania (podatnik nie musi dokonać ich opodatkowania), bez względu na cel, na który zostały one przekazane (darowane).
W konsekwencji, skoro przy nabyciu samochodu osobie fizycznej nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego, to nieodpłatne przekazanie go na cele osobiste nie będzie powodowało konsekwencji na gruncie podatku od towarów i usług. Czynności tej nie wykazuje się w rejestrach ani w deklaracji VAT-7.
Dodatkowo chciałbym nadmienić, że w przypadku gdy w samochodzie wymieniane były części, to zgodnie brzmieniem art. 7 ust. 2 u.p.t.u., opodatkowaniu tym podatkiem będzie podlegało również nieodpłatne przekazanie towarów, przy nabyciu których podatnikowi przysługiwało częściowe lub całkowite prawo do odliczenia i które spowodowały trwały wzrost wartości towarów "nieskonsumowanych" całkowicie do momentu ich bezpłatnego przekazania. Zgodnie z art. 47 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 121, z późn. zm.) – dalej k.c., częścią składową rzeczy jest wszystko, co nie może być od niej odłączone bez uszkodzenia lub istotnej zmiany całości albo bez uszkodzenia lub istotnej zmiany przedmiotu odłączonego. Nie będą zatem spełnione przesłanki do opodatkowania w przypadku gdy wymienione towary będą uznane za przynależności, przez które zgodnie z art. 51 § 1 k.c. rozumie się rzeczy ruchome potrzebne do korzystania z innej rzeczy (rzeczy głównej) zgodnie z jej przeznaczeniem, jeżeli pozostają z nią w faktycznym związku odpowiadającemu temu celowi.
Jeśli więc części składowe samochodu nie zostały zużyte do dnia przekazania samochodu na cele prywatne, będą podlegały opodatkowaniu.
Co istotne, podstawą opodatkowania będzie co do zasady cena nabycia części składowych określona w momencie przekazania, czyli uwzględniająca ich realną wartość w momencie przekazania (art. 29a ust. 2 u.p.t.u.). Oznacza to, że wartość opisanych części składowych może być niska, gdyż zostały już wyeksploatowane.
Mariusz Jabłoński, autor współpracuje z publikacją Vademecum Doradcy Podatkowego
Odpowiedzi udzielono 28.06.2016 r.
Jakie skutki na gruncie VAT wywoła wycofanie samochodu z działalności?
Ekspert Vademecum Doradcy Podatkowego odpowiada na pytanie Użytkownika programu:Jakie skutki na gruncie VAT wywoła wycofanie samochodu z działalności? Osoba fizyczna prowadzi działalność gospodarczą (czynny podatnik VAT) i wprowadziła do środków trwałych prywatny samochód osobowy (kupiony wiele lat wcześniej bez odliczenia VAT). W trakcie prowadzenie działalności dokonywała odliczenia VAT od zakupu paliw i części w 50% (sposób mieszany wykorzystania samochodu). Obecnie chce wycofać ten samochód z działalności. W jaki sposób to zrobić, czy wystarczy oświadczenie o wycofaniu, oraz jakie skutki to wywoła w zakresie VAT? Czy trzeba tę czynność wykazać w rejestrach i deklaracji VAT?
