Pytanie pochodzi z publikacji Vademecum Doradcy Podatkowego
Spółka nie generuje przychodów a dotychczas same koszty. W związku z brakiem środków finansowych spółka nie płaci na bieżąco za faktury za najem biura. W celu uproszczenia sobie pracy księgowa nie ujmuje tych faktur w rejestrach VAT. Po pewnym czasie spółka otrzymała pożyczkę i zapłaciła zaległe faktury i w dacie zapłaty zostały one ujęte w rejestrze VAT. Dodatkowo spółka z powodu braku przychodu wykazuje nadwyżkę VAT naliczonego jako różnicę do przeniesienia. Czy takie postępowanie, aczkolwiek wadliwe, można uznać, czy trzeba korygować deklaracje wstecz?
Odpowiedź:
W przedstawionej sytuacji odliczenie VAT z faktur w miesiącu zapłaty (zakładam, że spółka składa miesięczne deklaracje VAT-7) było dopuszczalne tylko w stosunku do faktur otrzymanych w miesiącu zapłaty oraz w dwóch wcześniejszych miesiącach (w tym zakresie postępowanie spółki było zatem prawidłowe). Podatek VAT z wcześniej otrzymanych faktur spółka mogła odliczyć, jednak nie na bieżąco, lecz wyłącznie poprzez korektę deklaracji VAT-7 złożonych za miesiące otrzymania tych faktur, a więc w tym zakresie postępowanie spółki było nieprawidłowe. W zakresie tym konieczna jest korekta, gdyż w zakresie tym spółka odliczyła VAT w okresie rozliczeniowym, w którym nie była do tego uprawniona.
Uzasadnienie:
Korzystanie z prawa do odliczenia jest uprawnieniem, a nie obowiązkiem podatników. Podatnicy mogą również korzystać z prawa do odliczenia z opóźnieniem, tj. w dwóch kolejnych okresach rozliczeniowych następujących po okresie rozliczeniowym powstania prawa do odliczenia (na podstawie art. 86 ust. 11 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm. – dalej u.p.t.u.), a później – przez pięć lat, licząc od początku roku, w którym powstało prawo do odliczenia – w drodze korekty deklaracji VAT za okresy rozliczeniowe powstania prawa do odliczenia (zob. art. 86 ust. 13 u.p.t.u.).
Wskazać jednocześnie pragnę, że, co do zasady, powstawanie prawa do odliczenia nie jest powiązane z dokonywaniem zapłaty za otrzymywane faktury (nie jest to jednak zasada bezwzględnie obowiązująca; istnieją od niej wyjątki, jednak zakładam, że nie mają one zastosowania w przedstawionej sytuacji). Jednocześnie prawo do odliczania podatku naliczonego z faktur za najem powstaje w 2014 r. i powstawało w latach poprzednich w okresie rozliczeniowym otrzymania faktury.
Powoduje to, że w przedstawionej sytuacji odliczenie VAT z faktur w miesiącu zapłaty (zakładam, że spółka składa miesięczne deklaracje VAT-7) było dopuszczalne tylko w stosunku do faktur otrzymanych w miesiącu zapłaty oraz w dwóch wcześniejszych miesiącach (w tym zakresie postępowanie spółki było zatem prawidłowe). Podatek VAT z wcześniej otrzymanych faktur spółka mogła odliczyć, jednak nie na bieżąco, lecz wyłącznie poprzez korektę deklaracji VAT-7 złożonych za miesiące otrzymania tych faktur, a więc w tym zakresie postępowanie spółki było nieprawidłowe. W zakresie tym konieczna jest korekta, gdyż w zakresie tym spółka odliczyła VAT w okresie rozliczeniowym, w którym nie była do tego uprawniona.
Jednocześnie pragnę wyjaśnić, że art. 86 ust. 19 u.p.t.u. stanowi, iż jeżeli w okresie rozliczeniowym podatnik nie wykonywał czynności opodatkowanych na terytorium kraju oraz nie wykonywał czynności poza terytorium kraju kwotę podatku naliczonego może przenieść do rozliczenia na następny okres rozliczeniowy. W świetle tego przepisu jak najbardziej prawidłowe jest wykazywanie przez spółkę kwot podatku naliczonego do rozliczenia w kolejnych miesiącach.
Tomasz Krywan, autor współpracuje z publikacją Vademecum Doradcy Podatkowego
Odpowiedzi udzielono 9 września 2014 r.