Jak obliczyć podatek dochodowy z tytułu wykupu obligacji?

Pytanie pochodzi z publikacji Vademecum Doradcy PodatkowegoCzy obliczając dyskonto przy wykupie obligacji tej samej serii (skarbowych lub korporacyjnych) biuro maklerskie powinno uwzględnić sumę kosztów na wszystkich transakcjach nabycia obligacji, czy też dochód obliczać na każdej z transakcji osobno?Klient nabył obligacje tej samej serii na giełdzie w dwóch transakcjach:1) 1 transakcja wydatki poniesione na nabycie 1 obligacji w pierwszej transakcji przewyższały kwotę uzyskaną z wykupu = 100 zł (wydatki na nabycie 1 obligacji = 101,48 cena zapłacona na GPW wraz z odsetkami). Brak dyskonta.2) 2 transakcja wydatki poniesione na nabycie 1 obligacji w drugiej transakcji były niższe niż kwota uzyskana z wykupu = 100,00 zł (wydatki na nabycie 1 obligacji = 99,83 zł cena zapłacona na GPW wraz z odsetkami). Powstanie dyskonto.Biorąc pod uwagę sumę kosztów w obu transakcjach biuro maklerskie nie pobrałoby podatku, jednak obliczając dyskonto oddzielnie dla każdej z transakcji należałoby podatek pobrać.

Odpowiedź:
Za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się m.in. dyskonto od wykupu obligacji, a pod pojęciem dyskonta rozumie się różnicę między kwotą uzyskaną z wykupu obligacji przez emitenta a wydatkami poniesionymi na nabycie obligacji na rynku pierwotnym lub wtórnym, a w przypadku nabycia obligacji w drodze spadku lub darowizny – różnicę między kwotą uzyskaną z wykupu a wydatkami poniesionymi przez spadkodawcę lub darczyńcę na nabycie tej obligacji.
Zatem dyskonto obliczane jest dla wykupu konkretnej obligacji, a nie dla wielu transakcji wykupu różnych obligacji dokonanych w danym okresie sprawozdawczym.
Jeśli przy wykupie danej obligacji nie powstanie dyskonto, nie powstanie przychód z kapitałów pieniężnych.
Uzasadnienie:
Zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) – dalej u.p.d.o.f., za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się m.in. dyskonto od papierów wartościowych, przy czym wg definicji art. 5a pkt 11 i 12 u.p.d.o.f. pod pojęciem dyskonta rozumie się różnicę między kwotą uzyskaną z wykupu obligacji przez emitenta a wydatkami poniesionymi na nabycie obligacji na rynku pierwotnym lub wtórnym, a w przypadku nabycia obligacji w drodze spadku lub darowizny – różnicę między kwotą uzyskaną z wykupu a wydatkami poniesionymi przez spadkodawcę lub darczyńcę na nabycie tej obligacji.
Na podstawie art. 30a ust. 1 pkt 2 u.p.d.o.f. od uzyskanych dochodów (przychodów) pobiera się 19% zryczałtowany podatek dochodowy, co do zasady, z dyskonta od obligacji.
Na mocy art. 30a ust. 4 u.p.d.o.f., jeżeli nie jest możliwa identyfikacja wykupywanych obligacji, przyjmuje się, że kolejno są to obligacje począwszy od nabytych przez podatnika najwcześniej (FIFO).
Przepis art. 41 ust. 4 u.p.d.o.f. stanowi, że płatnicy, co do zasady, są obowiązani pobierać zryczałtowany podatek dochodowy od dokonywanych wypłat (świadczeń) lub stawianych do dyspozycji podatnika pieniędzy lub wartości pieniężnych z tytułów określonych m.in. w art. 30a ust. 1 u.p.d.o.f.
Z definicji art. 5a pkt 12 u.p.d.o.f. wynika, że dyskonto obliczane jest dla wykupu konkretnej obligacji, a nie dla wykupu obligacji dokonanej w danym okresie sprawozdawczym.

Karol Różycki, autor współpracuje z publikacją Vademecum Doradcy Podatkowego
Odpowiedzi udzielono 28.04.2015 r.