Ustawa o VAT mówi, że organy władzy publicznej oraz urzędy obsługujące te organy nie są podatnikami VAT, jeżeli wykonują zadania zlecone i takie, dla realizacji których zostały powołane. Organy władzy publicznej i ich urzędy będą jednak podatnikami, jeżeli będą prowadzić samodzielną działalność gospodarczą.
Dotychczas część składów orzekających uznawała, że jednostki i zakłady budżetowe gminy są podatnikami VAT odrębnymi od gminy, bo nawet, jeżeli działają w imieniu gminy, to wykonują samodzielną działalność gospodarczą.
Częściej jednak zapadały wyroki, w których sądy administracyjne orzekały, że jednostki i zakłady budżetowe gminy nie są odrębnymi od gminy podatnikami VAT, bo nie mają przychodów, nie ponoszą kosztów, nie posiadają własnego majątku, ani nie podejmują swobodnych decyzji.
Spór, który stał się podstawą do rozstrzygnięcia w uchwale, dotyczy gminy, która wykonuje zadania zlecone za pomocą jednostek budżetowych i samorządowych zakładów budżetowych, m.in. szkół, domów kultury itp. Gmina zastanawiała się, czy razem z nimi może mieć tylko jeden NIP, dzięki czemu od wszystkich czynności opodatkowanych VAT, wykonywanych przez gminę i jej jednostki, podatek płaciłaby gmina.
Izba skarbowa stwierdziła, że skoro jednostki i zakłady budżetowe gminy prowadzą własną działalność gospodarczą, to powinny one mieć własny NIP i samodzielnie płacić VAT.
Gmina zaskarżyła tę interpretację do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ale sąd potwierdził stanowisko izby skarbowej.
Wątpliwości co do rozstrzygnięcia tego sporu miał natomiast Naczelny Sąd Administracyjny, do którego gmina złożyła skargę kasacyjną od wyroku wrocławskiego sądu. Z tego powodu NSA postanowił zwrócić się do siedmioosobowego składu sędziów o wydanie uchwały.
ede/ kjed/ abe/