Jednym z zadań Krajowej Izby Doradców Podatkowych jest opiniowanie projektów aktów prawnych. Izba włączyła się w opiniowanie projektu ustawy o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwa osoby fizycznej z 14 lipca 2017 r. Już w sierpniu ub. roku KIDP przedstawiła opinię z licznymi uwagami oraz postulatami mającymi na celu stworzenie prawa spójnego i takiego, które skutecznie rozwiązałoby problemy przedsiębiorców.
Prof. Adam Mariański, przewodniczący Krajowej Rady Doradców Podatkowych, tłumaczy, że mimo przedstawionych przez KIDP uwag, nie znalazły one odzwierciedlenia w proponowanym projekcie ustawy. Samorząd doradców wystosował ponownie apel o analizę uwag i uwzględnienie ich w projekcie ustawy dla dobra przedsiębiorców. KIDP skierowała w tej sprawie pismo do Przewodniczącego Komisji Nadzwyczajnej ds. deregulacji w Kancelarii Sejmu.
Klauzula przeciwko unikaniu opodatkowania >>
Problem z dziedziczeniem firm
Projekt ustawy o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej stanowi jeden z elementów pakietu 100 zmian dla firm, których wprowadzenie zapowiadał premier Mateusz Morawiecki. Głównym celem ustawy jest zniesienie przeszkód w możliwości faktycznego kontynuowania przez następców prawnych prowadzenia przedsiębiorstwa zmarłej osoby fizycznej, działającej w oparciu o wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. W obecnym stanie prawnym, z uwagi na brak uregulowań pozwalających na szybkie przejęcie przedsiębiorstwa nabytego w drodze spadku, spadkobiercy napotykają na wiele problemów natury organizacyjnej i prawnej.
- Chociaż przedsiębiorstwo może mieć określony substrat majątkowy, to jednak byt samego przedsiębiorcy prowadzącego jednoosobową działalność gospodarczą, jako podmiotu określonych praw i obowiązków , kończy się wraz z jego śmiercią - podkreśla prof. Adam Mariański. Tłumaczy, że okoliczność ta wywiera doniosły skutek na gruncie większości stosunków prywatno oraz publicznoprawnych, których był stroną, co w efekcie częstokroć uniemożliwia natychmiastowe przystąpienie przez jego następców prawnych do dalszego prowadzenia działalności gospodarczej za pośrednictwem przedsiębiorstwa zmarłego.
Kilku spadkobierców to problemy dla firmy
Prof. Adam Mariański podkreśla jednocześnie, że projektowana ustawa jest niezwykle potrzebna i wyczekiwana z uwagi na powszechność jednoosobowej działalności gospodarczej jako formy aktywności biznesowej, wybieranej przez polskich przedsiębiorców. Jednak projekt mimo, że bardzo ważny, nie rozwiązuje problemów przedsiębiorców.
Zdaniem Przewodniczącego KRDP zaproponowane w nim rozwiązania nie stanowią remedium na wszelkie problemy wynikające z sukcesji jednoosobowej działalności gospodarczej a projektodawca całkowicie pomija problemy z dziedziczeniem przedsiębiorstwa zmarłej osoby fizycznej przez kilku spadkobierców.
Dotyczy to zarówno możliwości wspólnego kontynuowania działalności gospodarczej spadkodawcy, jak i wstąpienia w te prawa tylko niektórych ze spadkobierców, a tym samym rozliczeń między nimi. KIDP podkreśla, że powodować to może określone skutki podatkowe, w tym także wyłączenie sukcesji podatkowej praw i obowiązków związanych z dziedziczonym przedsiębiorstwem.
- Projektodawca nie zauważa także olbrzymich problemów praktycznych z dziedziczeniem ogółu praw i obowiązków w spółkach prawa handlowego (art. 8 k.s.h.), które to prawa są niepodzielne, a tym samym uniemożliwia wstąpienie więcej niż jednego spadkobiercy do takiej spółki – tłumaczy prof. Mariański.
Bariery podatkowe pozostaną
KIDP zauważa, że projektodawca nie likwiduje barier prawnych, a zwłaszcza podatkowych umożliwiających przekazanie przedsiębiorstwa następcom prawnym, nie tylko z kręgu osób najbliższych. W szczególności nie likwiduje ryzyka związanego z nieprawidłowym zastosowaniem przepisów przeciw unikaniu opodatkowania oraz dotyczących cen transferowych w procesie stopniowego przekazywania władzy i majątku w podmiotach prawnych, jeszcze za życia nestora. Związane jest to z pominięciem w tych regulacjach okoliczności związanych z odmiennym niż rynkowe udziałów w spółkach służących sukcesji biznesu.
Przeczytaj również analizę pt. Sukcesja prawna po śmierci przedsiębiorcy >>