Czy zakup biletów dla kontrahentów i pracowników na puchar świata w skokach stanowi koszt uzyskania przychodu w spółce z o.o. i podlega odliczeniu VAT?
Wydatki na zakup biletów na zawody sportowe (np. na puchar świata w skokach narciarskich) dla kontrahentów nie stanowią - jako koszty reprezentacji - kosztów uzyskania przychodów spółki z o.o. Koszty uzyskania przychodu stanowią natomiast - jako koszty pracownicze - wydatki na zakup tych biletów dla pracowników. Spółka może odliczyć podatek naliczony przy zakupie biletów dla kontrahentów (zakładając, że prowadzi działalność opodatkowaną). Jeśli chodzi o odliczenie podatku naliczonego przy zakupie biletów dla pracowników, zależy to od przyjęcia jednego z dwóch stanowisk. Szczegóły znajdują się w uzasadnieniu.

Kosztami uzyskania przychodów są koszty ponoszone przez podatników w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych jako niestanowiące kosztów uzyskania przychodów (zob. art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych, tekst jedn.: Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm. - dalej u.p.d.o.p.). Jednocześnie art. 16 ust. 1 pkt 28 u.p.d.o.p. stanowi, że kosztów reprezentacji nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.
Za koszty reprezentacji uważa się, między innymi, zakupy towarów i usług przekazywanych kontrahentom lub potencjalnym kontrahentom jako prezenty. Oznacza to, że wydatki na zakup biletów na zawody sportowe (np. na puchar świata w skokach narciarskich), które zostaną przekazane (jako prezenty kontrahentom), nie stanowią kosztów uzyskania przychodów spółki z o.o.
Inaczej ma się rzecz, jeśli chodzi o wydatki na zakup biletów dla pracowników. Należy bowiem zauważyć, że jedną z podstawowych kategorii kosztów ponoszonych w celu osiągnięcia przychodów są tzw. koszty pracownicze. Koszty te obejmują nie tylko wynagrodzenie zasadnicze pracowników, ale również, między innymi, wszelkiego rodzaju nagrody i premie, w tym nagrody i premie rzeczowe. Jednocześnie z przepisów art. 16 ust. 1 u.p.d.o.p. nie wynika, aby wydatki na nagrody i premie dla pracowników nie stanowiły kosztów uzyskania przychodów pracodawcy. W konsekwencji wydatki na nagrody i premie dla pracowników stanowią, co do zasady, koszty uzyskania przychodów pracodawców. Dotyczy to również biletów na zawody sportowe (np. na puchar świata w skokach narciarskich) przekazywanych pracownikom. A zatem wydatki na zakup na wskazane zawody sportowe dla pracowników stanowią koszty uzyskania przychodów spółki z o.o. (a jednocześnie stanowią podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych przychód ze stosunku pracy pracowników).
Jednocześnie pragnę wyjaśnić, że - zakładając, iż działalność spółki z o.o. jest opodatkowana - może ona odliczyć podatek naliczony przy zakupie biletów przekazanych jako prezenty kontrahentom (zob. art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm. - dalej u.p.t.u.). Zakupy towarów i usług na cele reprezentacji mogą być bowiem zakupami wykorzystywanymi do wykonywania czynności opodatkowanych, a jednocześnie od dnia 1 grudnia 2008 r. nie obowiązuje przepis wyłączający możliwość odliczania podatku naliczonego ze względu na niemożność zaliczenia wydatków do kosztów uzyskania przychodów (stanowił o tym art. 88 ust. 1 pkt 2 u.p.t.u.).
Wątpliwości pojawiają się, jeśli chodzi o zakup biletów dla pracowników. Z jednej bowiem strony można przyjąć wszelkie zakupy towarów i usług przeznaczonych dla pracowników są zakupami towarów pośrednio wykorzystywanych do wykonywania czynności opodatkowanych (zakładając, że podatnik wykonuje wyłącznie czynności opodatkowanych - zob. art. 86 ust. 1 u.p.t.u.), które dają prawo do odliczenia podatku naliczonego przy ich zakupie (stanowisko takie zdają się reprezentować organy podatkowe - zob. przykładowo interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 11 września 2009 r., IPPP1-443-555/09-5PR, http://sip.mf.gov.pl/sip). Przyjęcie takiego wniosku w przedstawionej sytuacji oznaczałoby, że spółka z o.o. może odliczyć podatek naliczony przy zakupie biletów dla pracowników, a jednocześnie musi opodatkować przekazanie tych biletów pracownikom jako nieodpłatne świadczenie usług (zob. art. 8 ust. 2 u.p.t.u.).
Z drugiej jednak strony można przyjąć, że związek między zakupami towarów i usług przeznaczonych dla pracowników a wykonywanymi przez podatnika (pracodawcę) czynnościami opodatkowanymi jest zbyt pośredni, aby można było korzystać z prawa do odliczenia w tym zakresie. Przyjęcie takiego stanowiska oznaczałoby w przedstawionej sytuacji, że spółka z o.o. nie może odliczyć podatku naliczonego przy zakupie biletów dla pracowników, lecz nie musi opodatkować ich przekazania pracownikom jako nieodpłatnego świadczenia usług.