Czy z tytułu wypłaty wynagrodzenia za zbycie udziałów w celu umorzenia (poprzez dokonanie kompensaty) należy pobrać podatek u źródła?

Pytanie pochodzi z publikacji Vademecum Doradcy PodatkowegoUdziałowiec, osoba prawna, będąca niemieckim rezydentem (N), zbyła udziały o wartości nominalnej 173.000 zł na rzecz polskiej spółki (P) w celu umorzenia. Umorzenie ma charakter umorzenia dobrowolnego. Ponieważ zapłatą za udziały ma być kompensata zobowiązań udziałowca (N) wobec polskiej Spółki (P) z tytułu dokonanych na jego rzecz wcześniej dostaw towarów, które to nie zostały zapłacone (widniejące w księgach P jako należności). Wynagrodzenie należne udziałowcowi za zbycie udziałów określono w kwocie 800.000 zł, tj. w kwocie tych należności. Wspólnicy P podjęli uchwałę o umorzeniu nabytych udziałów z czystego zysku. Spółka prowadzi działalność produkcyjno-handlową. Aktywa Spółki składają się w 55% z majątku nieruchomego. Czy z tytułu wypłaty wynagrodzenia za zbycie udziałów w celu umorzenia (poprzez dokonanie kompensaty) należy pobrać podatek u źródła? Jeżeli tak, to jaki tytuł należy określić? Czy są to zyski z przeniesienia prawa własności udziałów?

Odpowiedź:
Spółka nie jest zobowiązana do poboru podatku u źródła.
Uzasadnienie:
Pobór zryczałtowanego podatku dochodowego od osób prawnych, zwanego potocznie „podatkiem u źródła” odbywa się na zasadach określonych w art. 26 w związku z art. 21 oraz art. 22 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397 z późn. zm.) – dalej u.p.d.o.p. Obowiązek poboru podatku u źródła występuje tylko i wyłącznie w przypadkach określonych przepisami ustawy, których nie wolno interpretować w sposób rozszerzający.
Zgodnie z brzmieniem art. 26 ust. 1 u.p.d.o.p. pobór podatku u źródła występuje w przypadku wypłat należności z tytułu dywidend oraz innych przychodów z tytułu udziału w zyskach osób prawnych (art. 22 ust. 1 u.p.d.o.p.) na rzecz podmiotów zagranicznych. Z kolei pojęcie przychodów z udziału w zyskach osób prawnych określone jest w art. 10 ust. 1 u.p.d.o.p. Przychód z odpłatnego zbycia udziałów na rzecz spółki w celu ich umorzenia, znanego jako dobrowolne zbycie udziałów, stanowił do dnia 31 grudnia 2010 r. przychód z udziałów w zyskach osób prawnych na podstawie art. 10 ust. 1 pkt 2 u.p.d.o.p.  Z dniem 1 stycznia 2011 r. powyższy punkt został uchylony. Stąd dobrowolne umorzenie udziałów nie generuje przychodu z tytułu udziału w zyskach osób prawnych, skutkującego poborem podatku u źródła. Powyższe stanowisko znajduje potwierdzenie m.in. w interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z dnia 17 sierpnia 2011 r., IPTPB3/423-60/11-4/KJ oraz z dnia 19 grudnia 2012 r., IPTPB1/415-574/12-2/MAP (interpretacja została wydana na podstawie analogicznych przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Dominik Klemens, autor współpracuje z publikacją Vademecum Doradcy Podatkowego
Odpowiedzi udzielono 23 marca 2015 r.