Odpowiedź:
Z faktury dokumentującej naprawę gwarancyjną dokonaną przez inwestora w ramach usługi budowlanej, usługodawca obarczony taką fakturą może odliczyć podatek naliczony.
Uzasadnienie:
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2016 r. poz. 710 ze zm.) – dalej u.p.t.u., opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Przez dostawę towarów, o której mowa w ww. przepisie, rozumie się zgodnie z art. 7 ust. 1 u.p.t.u. przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, natomiast przez świadczenie usług stosownie do art. 8 ust. 1 u.p.t.u. rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 u.p.t.u.
Z powołanych przepisów wynika, iż każde świadczenie nie będące dostawą towarów stanowi świadczenie usług. Do świadczenia usług dochodzi, jeśli, jak ma to miejsce w niniejszej sprawie, pomiędzy usługodawcą i usługobiorcą występuje wzajemna relacja wynikająca z umowy, polegająca na wykonaniu danej czynności za wynagrodzeniem. Czynnik odpłatności (wynagrodzenie za usługę) jest podstawową przesłanką wynikającą z ogólnej definicji, kwalifikującą wykonanie czynności jako odpłatne świadczenie usługi.
To, czy usługi gwarancyjne będą podlegały VAT, zależy od zapisów zawartych w umowie podpisanej pomiędzy podatnikami.
Czynności wynikające z zobowiązania gwarancyjnego, jako wliczone w cenę towaru, zostały już opodatkowane na etapie odpłatnej sprzedaży produktu objętego gwarancją. Źródłem powstania wynikającego z przepisów ustawy z 23.04.1964 r. – Kodeks cywilny (Dz.U. z 2017 r. poz. 459 ze zm.) obowiązku wykonania naprawy gwarancyjnej jest umowa sprzedaży, która łączy sprzedawcę i nabywcę. Wykonanie naprawy gwarancyjnej przez zleceniodawcę jest więc najczęściej realizacją zobowiązania wynikającego z zawartej przez niego umowy.
Dlatego wykonanie takiej naprawy na rzecz klienta nie może być traktowane jako bezpłatne świadczenie usług.
Podstawą opodatkowania jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, zgodnie z art. 29a ust. 1 u.p.t.u.
Takie uregulowania oznaczają, iż opodatkowaniu VAT podlega kwota należna z tytułu sprzedaży (pomniejszona o kwotę należnego VAT), obejmująca całość świadczenia należnego od nabywcy, w tym wliczone w cenę prawo nabywcy do świadczenia gwarancyjnego.
Stanowisko takie potwierdzają organy podatkowe. Tytułem przykładu można wskazać pismo Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 16.01.2008 r., IP-PP2-443-519/07-2/ASi.
Zgodnie z zasadą neutralności podatkowej w VAT, podatnik nie może faktycznie ponosić ciężaru tego podatku. Oznacza to, iż podatek ten nie powinien obciążać podatników - nabywców tych towarów i usług, którzy nie są ich ostatecznymi odbiorcami.
Z art. 86 ust. 1 u.p.t.u. wynika, że podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w zakresie, w jakim towary lub usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Prawo do odliczenia przysługuje również wtedy, gdy związek jest pośredni.
Stanowisko takie potwierdził Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w piśmie z 4.02.2009 r., IPPP3/443-169/08-2/KT, gdzie czytamy:
"(...) Zatem z przepisów u.p.t.u. wynika, iż dla realizacji prawa do odliczenia podatku naliczonego niezbędne jest istnienie związku między dokonywanymi zakupami towarów i usług, a prowadzoną działalnością. Przy czym związek dokonywanych zakupów z działalnością Podatnika może mieć charakter bezpośredni lub pośredni. O związku bezpośrednim dokonywanych zakupów z działalnością gospodarczą można mówić wówczas, gdy nabywane towary służą np. dalszej odsprzedaży – towary handlowe lub też nabywane towary i usługi są niezbędne do wytworzenia towarów lub usług będących przedmiotem dostawy; bezpośrednio więc wiążą się z czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi przez Podatnika. Natomiast o związku pośrednim można mówić wówczas, gdy ponoszone wydatki wiążą się z całokształtem funkcjonowania Przedsiębiorstwa; mają pośredni związek z działalnością gospodarczą, a tym samym z osiąganymi przez Podatnika przychodami. Aby jednak można było wskazać, iż określone zakupy mają chociażby pośredni związek z działalnością, istnieć musi związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy dokonanymi zakupami towarów i usług a powstaniem obrotu. O pośrednim związku dokonanych zakupów z działalnością Podatnika można mówić wówczas, gdy zakup towarów i usług nie przyczynia się bezpośrednio do uzyskania przychodu przez Podatnika, np. poprzez ich odsprzedaż, lecz poprzez wpływ na ogólne funkcjonowanie Przedsiębiorstwa jako całości, przyczynia się do generowania przez dany podmiot obrotów (...)".
Wydatki wynikające z dokonanych napraw gwarancyjnych mają związek z działalnością w zakresie sprzedaży towarów objętych gwarancją. Umowne postanowienia pomiędzy stronami transakcji zobowiązujące sprzedawcę do napraw gwarancyjnych, w przypadku wystąpienia wady towaru w okresie gwarancyjnym, stanowią element umowy sprzedaży, w ramach której została zrealizowana czynność opodatkowana, tj. sprzedaż towaru objętego gwarancją.
Marek Jurek, autor współpracuje z publikacją Vademecum Doradcy Podatkowego
Odpowiedzi udzielono 25.04.2017 r.
Czy z faktury za obciążenie błędami wykonawczymi można odliczyć VAT?
Pytanie pochodzi z publikacji Vademecum Doradcy PodatkowegoJestem osobą fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą - usługi ogólnobudowlane. W marcu podpisałem protokół odbioru robót, na którym uznano błędy wykonawcze na rzecz prac budowlanych, po czym obciążono mnie tymi błędami na podstawie wystawionej faktury VAT.Czy z faktury za obciążenie błędami wykonawczymi mogę odliczyć podatek VAT?
