Pytanie

Prowadzę jednoosobową działalność gospodarczą. Zatrudniam ojca w ramach umowy o prace.
Czy jego wynagrodzenie i składki będą kosztem podatkowym?
Nie mieszkamy w jednym gospodarstwie domowym.

Odpowiedź

Od strony prawa pracy nie ma najmniejszych przeszkód żeby zatrudnić ojca – będzie on traktowany tak, jak każdy inny pracownik. Analogicznie będzie w zakresie podatku i składek ZUS – pracodawca będzie mógł zaliczyć je do swoich kosztów uzyskania przychodów.

Uzasadnienie

Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) – dalej u.p.d.o.f., kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 u.p.d.o.f.

W przypadku wydatków na rzecz pracowników, co do zasady bez problemu można wykazać powiązanie z przychodami – bądź co bądź pracownicy generują przychody pracodawcy, który sprzedaje efekty ich pracy, albo dbają o zachowanie lub zabezpieczenie źródła przychodów jakim jest działalność gospodarcza (tak będzie np. w przypadku nocnego stróża i głównego księgowego).

Tym samym do zaliczenia wydatków do kosztów uzyskania wystarczy wykazać brak stosownego wyłączenia. Zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 10 u.p.d.o.f. nie zalicza się do kosztów uzyskania wartości własnej pracy podatnika, jego małżonka i małoletnich dzieci, a w przypadku prowadzenia działalności w formie spółki cywilnej lub osobowej spółki handlowej - także małżonków i małoletnich dzieci wspólników. Przepis ten zawiera zamknięty katalog osób, których wynagrodzenie nie może stanowić kosztu uzyskania przychodów. Tym samym wynagrodzenia osób spoza tego katalogu stanowią dla pracodawcy koszty uzyskania przychodów.

Zgodnie z art. 8 ust. 11 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 1442 z późn. zm.) za osobę współpracującą z osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność oraz zleceniobiorcami uważa się małżonka, dzieci własne, dzieci drugiego małżonka i dzieci przysposobione, rodziców, macochę i ojczyma oraz osoby przysposabiające, jeżeli pozostają z nimi we wspólnym gospodarstwie domowym i współpracują przy prowadzeniu tej działalności lub wykonywaniu umowy agencyjnej lub umowy zlecenia; nie dotyczy to osób, z którymi została zawarta umowa o pracę w celu przygotowania zawodowego. Skoro więc ojciec nie pozostaje we wspólnym gospodarstwie domowym ze swoim dzieckiem, nie będzie uznany za osobę współpracującą.