Odpowiedź:
Usługi tej nie należy doliczać do przychodu z działalności gospodarczej. Z kolei kosztów zakupu części zamiennych, które zostały zużyte do naprawy samochodu, nie można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów.
Uzasadnienie:
Zgodnie z art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r., poz. 361 z późn. zm.) – dalej u.p.d.o.f., za przychód z działalności gospodarczej uważa się kwoty należne choćby nie zostały faktycznie otrzymane.
W analizowanym przypadku małżonek prowadzący działalność gospodarczą chce wykonać na rzecz swojej żony, z którą łączy go ustrój ustawowej wspólności majątkowej małżeńskiej, usługę naprawy samochodu. Oczywiście nikt mu tej usługi wykonać nie zabroni. Jeżeli jednak chodzi o skutki podatkowe wykonania takiej usługi, to zwrócić tu należy uwagę na jedną istotną okoliczność. Otóż małżonków łączy ustrój ustawowej wspólności majątkowej małżeńskiej. Oznacza to co do zasady, że majątek objęty tą wspólnością, stanowi niepodzielnie, w takim samym stopniu majątek zarówno jednego jak i drugiego małżonka. Świadcząc zatem usługi na rzecz małżonki, małżonek świadczy te usługi w takim samym stopniu na rzecz samego siebie. Świadczenie zaś na rzecz samego siebie nie generuje żadnego przysporzenia, a co za tym idzie nie powstaje tu również przychód podatkowy. Skoro zaś nie powstaje przychód, to wydatki poniesione w celu wykonania świadczenia na rzecz małżonki nie będą stanowiły kosztu uzyskania przychodów. Zgodnie bowiem z art. 22 ust. 1 u.p.d.o.f. kosztami uzyskania przychodów są jedynie koszty poniesione w celu uzyskania przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów.
Sytuacja wyglądałaby zupełnie inaczej, gdyby pomiędzy małżonkami istniała rozdzielność majątkowa. Również zupełnie inaczej należałoby podejść do zagadnienia gdyby świadczenia były dokonywane pomiędzy dwiema firmami prowadzonymi przez każdego z małżonków - w tym także objętych ustrojem wspólności majątkowej. Choć bowiem świadczenia byłyby z cywilistycznego punktu widzenia dokonywane pomiędzy małżonkami objętymi ustrojem ustawowej wspólności majątkowej małżeńskiej, to jednak mielibyśmy tu do czynienia ze świadczeniami dokonywanymi pomiędzy dwiema odrębnymi firmami. W takim przypadku rozpoznanie przychodów podatkowych w jednej firmie oraz kosztów w drugiej byłoby zasadne (zob. interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 16 stycznia 2013 r., ITPB1/415-1149/12/DP). W przypadku jednak opisanym w pytaniu jest to nie do przyjęcia.
Krzysztof Kamińki, autor współpracuje z publikacją Vademecum Głównego Księgowego
Odpowiedzi udzielono 25.11.2016 r.
Czy wykonaną przez małżonka usługę należy doliczyć do przychodu?
Pytanie pochodzi z publikacji Vademecum Głównego KsięgowegoCzy mąż w ramach działalności (osoba prowadząca jednoosobową działalność) może wykonać dla swojej żony usługę? Żona nie prowadzi działalności, małżonków łączy wspólnota majątkowa. Mąż w ramach prowadzonej działalności wystawił fakturę dla żony za naprawę samochodu. Czy wykonaną usługę należy doliczyć do przychodu w działalności? Czy zakupione wcześniej części samochodowe (materiały), które zostały użyte do naprawy samochodu żony, można zaliczyć w koszty?