Odpowiedź:
Wydatki na usługi medyczne stanowią koszt uzyskania przychodów u pracodawcy/zleceniodawcy, a dla beneficjentów są przychodem i podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym.
Uzasadnienie:
Kosztem uzyskania przychodu są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 u.p.d.o.f., stanowi o tym art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) – dalej u.p.d.o.f.
Nie ulega wątpliwości, że wydatki na zakup usług medycznych na rzecz pracowników, współpracujących z firmą osób prowadzących własną działalność gospodarczą (w ramach samozatrudnienia), a także członków ich rodzin nie zostały wymienione w katalogu negatywnym (tj. w przepisie art. 23 u.p.d.o.f.), tak więc ustalenia wymaga, czy wydatki na te cele wykazują związek z przychodami.
W mojej ocenie nie ma przeszkód by wydatki na usługi medyczne traktować w kategorii kosztów podatkowych. Zapewnienie pracownikom czy osobom współpracującym odpowiedniej opieki zdrowotnej powoduje ograniczenie ich absencji w pracy czy niedotrzymywanie terminów realizacji zleceń z powodu zachorowań, co pośrednio przyczynia się do zwiększenia efektywności pracodawcy, a w konsekwencji również jego przychodów.
Zapewnienie nieodpłatnych usług medycznych stanowi również sposób na motywowanie pracowników i osób współpracujących, a także związanie ich z danym pracodawcą/zleceniodawcą. Tym samym sfinansowanie takich świadczeń wykazuje związek z zabezpieczeniem bądź osiąganiem przychodów przez pracodawcę.
Do pakietów medycznych dla członków rodzin pracowników lub osób współpracujących odnoszą się te same argumenty co do ubezpieczenia samych pracowników czy zleceniobiorców. Po pierwsze, żaden przepis nie wyłącza takiego wydatku z kosztów uzyskania przychodów. Po drugie, ma on również związek z przychodami pracodawcy/zleceniobiorcy, bowiem zwiększa przywiązanie tych osób z firmą i działa na niego motywująco. Ogranicza także absencję związaną z chorobami członków rodziny pracownika, tj. jego dzieci lub współmałżonka.
Zauważyć należy, że w razie kontroli ze strony urzędu skarbowego, to na podatniku będzie ciążył obowiązek wykazania związku wydatków poniesionych na usługi medyczne z przychodami.
Jeżeli zaś chodzi o beneficjentów tych świadczeń stanowią one dla nich przychód: dla pracowników – ze stosunku pracy, dla osób współpracujących – z działalności gospodarczej, a dla członków ich rodzin – z tzw. innych źródeł.
Stosownie do art. 12 ust. 1 u.p.d.o.f., za przychody ze stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za nie wykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.
Zgodnie zaś z art. 14 ust. 2 pkt 8 u.p.d.o.f., przychodem z działalności gospodarczej jest wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.
Z kolei w myśl art. 20 ust. 1 u.p.d.o.f., za przychody z innych źródeł uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17 (użyty powyżej zwrot „w szczególności” oznacza, że wymienione kategorie przychodów zostały wymienione jedynie przykładowo).
Przychodami z ww. źródeł są więc wszelkiego rodzaju świadczenia (w tym świadczenia nieodpłatne) skutkujące u podatnika powstaniem przysporzenia majątkowego, mające swoje źródło w łączącym pracownika/osobę współpracującą z pracodawcą/zleceniodawcą stosunkiem pracy/zlecenia.
Podkreślenia wymaga, że o powstaniu przychodu nie przesądza fakt skorzystania przez beneficjenta z konkretnej usługi medycznej, lecz samo otrzymanie abonamentu medycznego (o określonej wartości pieniężnej). Objęcie pracowników/osób współpracujących oraz członków ich rodzin nieobowiązkową opieką medyczną stanowi nieodpłatne świadczenie, którego wartość ustala się według cen jego zakupu. Ryczałtowy sposób opłacania przez pracodawcę kosztów usług medycznych nie stanowi przeszkody w ustaleniu wartości świadczenia przypadającego na każdego uprawnionego.
Reasumując, usługi medyczne stanowią koszt uzyskania przychodów u pracodawcy/zleceniodawcy, a dla beneficjentów są przychodem i podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym.
Marek Jurek, autor współpracuje z publikacją Vademecum Doradcy Podatkowego
Odpowiedzi udzielono 6.07.2016 r.
Czy wydatki na abonamenty medyczne sfinansowane pracownikom oraz zleceniobiorcom można ująć w kosztach uzyskania przychodu?
Pytanie pochodzi z publikacji Vademecum Doradcy PodatkowegoNasza firma ma podpisaną umowę z firmą X na świadczenie usług medycznych, z których korzystają nasi pracownicy zatrudnieni na umowę o pracę, przedsiębiorcy świadczący usługi na rzecz naszej firmy oraz w części przypadków rodziny pracowników i przedsiębiorców. Całość fakturowana jest co miesiąc ryczałtowo na jednej fakturze pod jedną pozycją. Fakturę w całości pokrywa firma (żaden inny podmiot nie ponosi kosztów związanych z dostępem do usług medycznych).Jaka część faktury stanowi koszt uzyskania przychodu?Komu i jaką część faktury należy wykazać w rozliczeniu rocznym jako nieodpłatny przychód?
