W dniu 21 października 2009 r. Sąd Rejestrowy dokonał wpisu o przekształceniu spółki z o.o. w spółkę komandytową, w której dotychczasowi udziałowcami są dwie osoby fizyczne, udziałowcy spółki z o.o. Jeden to komplementariusz a drugi komadytariusz.
Okazało się, że prawnik składając wniosek o przekształcenie nie złożył wniosku o wyborze ich formy opodatkowania w podatku dochodowym podatkiem liniowym 19% (art. 30c u.p.d.o.f)
Czy z uwagi na powyższe, wspólnicy spółki komandytowej mogą złożyć miesiąc po rejestracji spółki wniosek o opodatkowanie podatkiem liniowym?
Z tego co nam wiadomo mamy tu do czynienia z terminem "zawitym" i jego przekroczenie powoduje brak możliwości skorzystania z tej formy opodatkowania.
Czy wspólnicy spółki komandytowej (osoby fizyczne) będący przed przekształceniem udziałowcami w spółce z o.o. zatrudnieni w tej spółce z o.o. w ramach umów o pracę, obecnie z tytułu przychodów w spółce komandytowej mogą wybrać opodatkowanie podatkiem liniowym? Jak ma wyglądać wysłanie do urzędu skarbowego należnych wpłat kwot podatku za październik 2009 r.- podatku dochodowego (PIT) oraz podatku od wynagrodzeń (PIT-4 i PIT-11)? Na której spółce ciążą te obowiązki?
1) Nie można już teraz, po rozpoczęciu działalności w formie spółki komandytowej złożyć oświadczenia o wyborze opodatkowania liniową 19% stawką.
2) Wyłączenie, o którym Państwo piszecie, nie będzie tu znajdować zastosowania.
3) Za pierwszą część miesiąca (do przekształcenia) spółka z o.o. powinna rozliczyć się z zaliczek na podatek dochodowy należnych od swoich dochodów. To ona jest bowiem podatnikiem od swoich dochodów. Natomiast za drugą część miesiąca października z zaliczek na podatek dochodowy - od dochodów z działalności - powinni rozliczyć się sami wspólnicy.
4) Ponieważ mamy tutaj do czynienia z następstwem podatkowoprawnym spółki komandytowej po spółce z o.o., informację PIT-11 sporządzić powinna dla swoich pracowników spółka komandytowa po zakończeniu roku i powinna ona dotyczyć całego roku podatkowego (także za okres, w którym pracodawcą była spółka z o.o.).
Ad. 1)
Spółki osobowe (a więc i spółka komandytowa) nie mają odrębnej podmiotowi podatkowoprawnej na gruncie podatku dochodowego od osób fizycznych i podatku dochodowego od osób prawnych. Podatnikami podatku dochodowego w tym przypadku są sami wspólnicy, a nie spółka. Jeśli wspólnicy (komandytariusz, komplementariusz) to osoby fizyczne, to są oni podatnikami podatku dochodowego od osób fizycznych.
Z chwilą przekształcenia spółki z o.o. w spółkę komandytową przestaje istnieć podatnik podatku dochodowego od osób prawnych (spółka z o.o.), zaś dochody uzyskują (jako zdarzenia podatkowe) sami wspólnicy spółki.
Zgodnie z przepisem art. 552 ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (Dz. U. Nr 94, poz. 1037 z późn. zm.) - dalej jako k.s.h., spółka przekształcana (tu: spółka z o.o.) staje się spółką przekształconą (tu: spółką komandytową) z chwilą wpisu spółki przekształconej do rejestru (dzień przekształcenia). Jednocześnie sąd rejestrowy z urzędu wykreśla spółkę przekształcaną (spółkę z o.o.), a więc traci ona wówczas osobowość prawną (i byt prawny).
Tak więc z dniem 21 października 2009 r. podatnikami od dochodów spółki stali się wspólnicy spółki. Z dniem 21 października 2009 r. rozpoczęli oni uzyskiwanie przychodów z działalności gospodarczej.

Przepis art. 9a ust. 2 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176, z późn. zm.) - dalej u.p.d.o.f., stanowi, że podatnicy mogą wybrać sposób opodatkowania dochodów z pozarolniczej działalności gospodarczej na zasadach określonych w art. 30c (tj. według stawki liniowej). W tym przypadku są obowiązani do złożenia właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego do dnia 20 stycznia roku podatkowego pisemnego oświadczenia o wyborze tego sposobu opodatkowania, a jeżeli podatnik rozpoczyna prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej w trakcie roku podatkowego - do dnia poprzedzającego dzień rozpoczęcia tej działalności, nie później jednak niż w dniu uzyskania pierwszego przychodu. Przepisy zastrzegają zatem, że stosowne oświadczenie powinno być złożone do 20 października 2009 r. Istotnie mamy tutaj do czynienia z terminem zawitym i terminem prawa materialnego. Nie jest zatem możliwe jego przywrócenie, zaś ewentualne uchybienie temu terminowi powoduje brak możliwości wybrania opodatkowania liniową 19% stawką podatku w danym roku.
Najwcześniej zatem wspólnicy będą mogli wybrać liniowe opodatkowanie począwszy od 2010 r.

Ad. 2)
Jesteście Państwo podmiotami uzyskującymi przychody z tytułu wykonywania działalności gospodarczej w formie spółki komandytowej. Uzyskujecie przychody z tytułu świadczenia określonych usług na rzecz kontrahentów tej spółki.
W tej spółce komandytowej wspólnicy są zatrudnieni na umowę o pracę. Uzyskują przychody z tytułu świadczenia pracy na rzecz spółki od samej tej od spółki.
Nie uzyskują przychodów z tytułu działalności gospodarczej od tego samego podmiotu, dla którego świadczą pracę. Uzyskują przychody z działalności gospodarczej od kontrahentów spółki, zaś pracę wykonują na rzecz samej spółki (która jest pracodawcą).
Przepis art. 9a ust. 3 u.p.d.o.f. stanowi, że jeśli podatnik, który wybrał sposób opodatkowania liniową 19% stawką podatku dochodowego, uzyska z działalności gospodarczej prowadzonej samodzielnie lub z tytułu prawa do udziału w zysku spółki niemającej osobowości prawnej przychody ze świadczenia usług na rzecz byłego lub obecnego pracodawcy, odpowiadających czynnościom, które podatnik lub co najmniej jeden ze wspólników:
1) wykonywał w roku poprzedzającym rok podatkowy, lub
2) wykonywał lub wykonuje w roku podatkowym
- w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy, podatnik ten traci w roku podatkowym prawo do opodatkowania liniową 19% stawką i jest obowiązany do wpłacenia zaliczek od dochodu osiągniętego od początku roku, obliczonych przy zastosowaniu skali podatkowej oraz odsetek za zwłokę od zaległości z tytułu tych zaliczek.
Tutaj - jak już wskazywano - nie ma zastosowania powyższe wyłączenie, bowiem przychody uzyskiwane w z tytułu działalności w spółce komandytowej są uzyskiwane nie od samej spółki, dla której wspólnicy wykonują pracę.

Ad. 3)

Odpowiadając na pytanie dotyczące zaliczek na podatek dochodowy trzeba stwierdzić, że miesiąc październik jest o tyle "przełomowy", że przestał istnieć jeden podatnik podatku dochodowego, a w to miejsce powstało dwóch innych podatników (dotychczasowych wspólników).
Powinno być zatem tak, że za pierwszą część miesiąca (do przekształcenia) spółka z o.o. powinna rozliczyć się z zaliczek na podatek dochodowy należnych od swoich dochodów. To ona jest bowiem podatnikiem od swoich dochodów.
Natomiast za drugą część miesiąca października z zaliczek na podatek dochodowy od dochodów z działalności gospodarczej powinni rozliczyć się sami wspólnicy. Podejrzewam jednak, że obowiązek odprowadzenia zaliczki na podatek dochodowy zapewne nie powstanie, z uwagi na to, że (zapewne) dochody wspólników nie przekroczą kwoty wolnej od podatku (zob. art. 44 ust. 3 pkt 1 u.p.d.o.f.).

Ad. 4)

Jeśli natomiast chodzi o płatnika zaliczek na podatek dochodowy od wynagrodzeń pracowników, to zauważyć należy, że na tym gruncie podmiotowość zachowuje spółka komandytowa. Jest ona bowiem zakładem pracy w rozumieniu art. 33 u.p.d.o.f. (jako jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, która zatrudnia pracowników).
Należy jednocześnie zauważyć, że zgodnie z przepisem art. 93a § 2 pkt 1 lit. a) ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) - dalej o.p., osobowa spółki handlowej zawiązana (powstała) w wyniku przekształcenia spółki kapitałowej wstępuje we wszystkie prawa i obowiązki spółki przekształcanej.
Spółka komandytowa jest zatem następcą prawnym spółki z o.o., także w zakresie jej obowiązków jako płatnika podatku dochodowego.
W tego typu sytuacjach, na podstawie przepisów kodeksu pracy, nowy pracodawca staje się z mocy prawa stroną w dotychczasowych stosunkach pracy i wobec tego nie będzie go dotyczył obowiązek wynikający z art. 39 ust. 2 u.p.d.o.f. (zgodnie z którym płatnik, który kończy działalność musi sporządzić informację PIT-11 z chwilą ustania jego bytu prawnego).
Informację PIT-11 powinna więc dla swoich pracowników sporządzić spółka komandytowa po zakończeniu roku i powinna ona dotyczyć całego roku podatkowego (także za okres, w którym pracodawcą była spółka z o.o.).

Uwagi

Proszę pamiętać, że wynagrodzenie wspólnika z tytułu świadczenia przez niego pracy na rzecz spółki nie będzie dla niego kosztem uzyskania przychodów. Przepis art. 23 ust. 1 pkt 10 u.p.d.o.f. zastrzega bowiem, że nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wartości własnej pracy podatnika, jego małżonka i małoletnich dzieci, a w przypadku prowadzenia działalności w formie spółki cywilnej lub osobowej spółki handlowej - także małżonków i małoletnich dzieci wspólników. Wynagrodzenie wspólnika może być natomiast, w odpowiedniej części - stosownie do udziałów, kosztem uzyskania dla drugiego wspólnika.
Zagrożenia
Proszę pamiętać także, iż jeśli w spółce z o.o. pozostały niepodzielone zyski, to wówczas - z chwilą przekształcenia - udziałowcy spółki z o.o. uzyskali dochód z tytułu udziału w zyskach osób prawnych. Przepis art. 24 ust. 5 pkt 8 u.p.d.o.f. stanowi, że dochodem z tytułu udziału w zyskach osób prawnych jest także wartość niepodzielonych zysków w spółkach kapitałowych w przypadku przekształcenia tych spółek w spółki osobowe; przychód określa się na dzień przekształcenia.