Już kilkakrotnie sądy stawały w obronie podatników, którzy złożyli wniosek o wydanie wiążącej interpretacji podatkowej co do przepisu, który nie jest zawarty w ustawie, czy też w rozporządzeniu podatkowym i wniosek taki został przez organy podatkowe odrzucony. Przykładem może być wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 21 listopada 2007 r., sygn. akt III SA/Wa 1737/07. W sprawie będącej przedmiotem rozpoznania sądu spółka zwróciła się do urzędu skarbowego z wnioskiem o wydanie interpretacji podatkowej. Chciała wiedzieć, czy:
- zwiększony odpis w 2007 r. na Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych w wysokości 2- krotności odpisu podstawowego, wynikający z Zakładowego Układu Zbiorowego Pracy, zarejestrowanego 24 kwietnia 2007 r., stanowi w pełnej wysokości koszt uzyskania przychodów w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn. Dz.U. z 2000 r., nr 54, poz. 654 z poźn. zm., dalej jako: u.p.d.o.p.) i w jakim momencie oraz
- zwiększenie odpisu z tytułu sprawowania opieki przez Pracodawcę nad emerytami i rencistami, zgodnie z art. 5 ust. 5 ustawy z 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (Dz.U. z 1996 r. Nr 70, poz. 335 z późn. zm.), jest odpisem podstawowym tworzącym Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych

Spółka wskazała, że Zakładowy Układ Zbiorowy (dalej jako: układ) został wpisany do rejestru zakładowych układów zbiorowych pracy w dniu 24 kwietnia 2007 r. przez okręgowego inspektora pracy. W treści art. 42 Układu została zawarta wzmianka o tym, że pracodawca dokonuje odpisu na Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych (dalej jako ZFŚS) w wysokości dwukrotności odpisu podstawowego, wynikającego z ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych. Spółka wskazała, ze w lutym 2007 r. naliczyła odpis na Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych w wysokości dwukrotności odpisu podstawowego - zgodnie z uchwałą Zarządu. Także w lutym 2007 r. przekazano 75 % tego odpisu na rachunek bankowy ZFŚS.

Zdaniem spółki, mając na uwadze definicję kosztów uzyskania przychodów z art. 15 ust. 1 i art. 16 ust. 1 pkt 9 lit b u.p.d.o.p. oraz art. 4 ust. 1 i 2 w związku z art. 3 ust. 1 i art. 6 ust. 1 ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych wynika, że zwiększony odpis w 2007 r na ZFŚS w wysokości dwukrotności odpisu podstawowego, wynikający z Zakładowego Układu Zbiorowego Pracy, zarejestrowanego 24 kwietnia 2007 r., stanowi w pełnej wysokości koszt uzyskania przychodów w rozumieniu art. 15 ust. 1 u.p.d.o.p. pod warunkiem, że środki pieniężne stanowiące równowartość tego zwiększonego odpisu zostały wpłacone na rachunek Funduszu. Zatem kosztem uzyskania przychodu na dzień 30 kwietnia 2007 r. jest wartość 4/12 podwójnego odpisu podstawowego, ponieważ Układ dotyczy całego 2007 roku, pomimo, że został zarejestrowany 24 kwietnia 2007 r. i środki pieniężne stanowiące równowartość tej kwoty zostały wpłacone na rachunek Funduszu w lutym 2007 r. Zdaniem spółki, zwiększenie odpisu z tytułu sprawowania opieki przez pracodawcę nad emerytami i rencistami, zgodnie z art. 5 ust. 5 ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych, jest odpisem podstawowym tworzącym ZFŚS, gdyż z zapisów tej ustawy wynika, że art. 5 zawiera przepisy dotyczące odpisu podstawowego.

Jednak organy podatkowe obu instancji odmówiły wydania interpretacji podatkowej. Ich zdaniem przepisy u.p.d.o.p. nie regulują kwestii odpisów podstawowych tworzących ZFŚS. Zostały one zawarte w przepisach ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych. W ocenie organów podatkowych przepisy ustawy o ZFŚS nie stanowią prawa podatkowego, zatem wniosek o interpretację przepisów tej ustawy nie jest wnioskiem o interpretację przepisów prawa podatkowego.

Spółka wniosła skargę na decyzję izby skarbowej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie. W skardze podkreśliła, że organy podatkowe nie miały prawa odmówić udzielenia odpowiedzi na zadane przez spółkę pytanie, podatnik bowiem ma prawo żądać udzielenia odpowiedzi w sprawie, która będzie traktowana jako sprawa podatkowa i podlegać będzie kontroli podatkowej lub skarbowej.

Sąd uznał skargę podatnika za uzasadnioną i uchylił obie decyzje organów podatkowych. W uzasadnieniu wyroku sąd podkreślił, że przez prawo podatkowe należy rozumieć ogół przepisów regulujących zasady powstawania, ustalania oraz wygasania zobowiązań podatkowych oraz obowiązki podatników, płatników i inkasentów poszczególnych podatków. Prawo podatkowe stanowi także o obowiązujących procedurach, które powinny być przestrzegane przez organy podatkowe oraz strony w trakcie postępowania podatkowego i wykonywania innych czynności zmierzających do ustalenia prawidłowej wysokości zobowiązania podatkowego i skutecznego poboru podatku. W Polsce prawo podatkowe tworzą: Konstytucja RP z 2 kwietnia 1997 r. stanowiąca w art. 84, iż "Każdy jest obowiązany do ponoszenia ciężarów i świadczeń publicznych, w tym podatków, określonych w ustawie", ustawy podatkowe i przepisy wykonawcze wydane na ich podstawie oraz inne przepisy prawa mające wpływ na zobowiązanie podatkowe. Ustawami podatkowymi jest w szczególności Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz.U. z 2005, Nr 8, poz. 60 z późn. zm.), regulująca zagadnienia zobowiązań podatkowych, informacji podatkowych, postępowania podatkowego, kontroli podatkowej i czynności sprawdzających oraz tajemnicy skarbowej. Ordynacja podatkowa jest ustawą z zakresu prawa postępowania, natomiast ustawy tzw. materialnego prawa podatkowego bezpośrednio regulują prawa i obowiązki podmiotów prawa, w zakresie każdego z istniejących podatków.

Sąd stwierdził, że pod pojęciem prawa podatkowego należy rozumieć wszelkie przepisy prawne, które regulują elementy konstrukcyjne, tj. podmiotowe (adresatów) i przedmiotowe podatku (tzn, co podlega opodatkowaniu), zatem także przepisy nie znajdujące się w ustawach podatkowych.

Sąd podkreślił, że nie można obowiązku udzielania przez organ podatkowy pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego zawężać wyłącznie do ustaw zawierających w tytule pojęcie prawa podatkowego, ponieważ nie tylko w tych ustawach uregulowano elementy, od których zależy opodatkowanie i jego wysokość.

Sąd uznał za słuszne stanowisko podatnika, że organy podatkowe mogą poddać kontroli prawidłowość kwalifikacji kosztów uzyskania przychodu, kwestię zaliczenia do tych kosztów odpisu podstawowego, prawidłowości zaliczenia określonych wydatków do tego odpisu. Sąd wskazał też, że możliwość kontroli wskazanych wyżej rozliczeń przez Państwową Inspekcję Pracy nie zwalnia podatnika od odpowiedzialności podatkowej.

Sąd podkreślił, że rozpatrując ponownie sprawę, organy podatkowe powinny w uzasadnieniu decyzji podatkowej rozważyć, czy wysokość dokonywanego odpisu podstawowego ma znaczenie dla wysokości kosztów uzyskania przychodów, czy dopuszczalne jest zwiększenie odpisu i czy zwiększenie odpisu będzie mieściło się w zakresie pojęcia odpis podstawowy.

W podobnym tonie wypowiedział się w wyroku z dnia 12 kwietnia 2007 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie (sygn. akt I SA/Rz 633/06. W tej z kolei sprawie spółka zwróciła się z wnioskiem o pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego w zakresie metod ewidencjonowania kosztów związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej na terenie specjalnej strefy ekonomicznej. Pytanie dotyczyło możliwości zaliczenia do kosztów inwestycyjnych (objętych zwolnieniem podatkowym) wydatku w postaci wadium na poczet zakupu nieruchomości służącej do działalności gospodarczej. Zdaniem spółki, powinna stosować metodę kasową, a wadium powinno być objęte jako pomoc regionalna i zwolniona od podatku.
Naczelnik urzędu skarbowego uznał stanowisko spółki za słuszne, jednak dyrektor izby skarbowej uchylił postanowienie organy pierwszej instancji, bowiem stwierdził, że kwestie zawarte we wniosku podatnika nie podlegają interpretacji organów podatkowych, ponieważ nie wynikają z ustaw podatkowych.

Podatnik wniósł skargę na decyzję dyrektora izby skarbowej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie.
Sąd ten uchylił decyzję izby skarbowej, a w uzasadnieniu wyroku podkreślił, że elementy prawa podatkowego są zawarte w różnych aktach prawnych, dlatego też nie można ograniczać wykładni tylko do ustaw podatkowych zdefiniowanych w art. 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz.U. z 2005 r., nr 8, poz. 60 z późn. zm.). Przez pojęcie „ustawy podatkowe” rozumie się ustawy dotyczące podatków, opłat oraz niepodatkowych należności budżetowych określające podmiot, przedmiot opodatkowania, powstanie obowiązku podatkowego, podstawę opodatkowania, stawki podatkowe oraz regulujące prawa i obowiązki organów podatkowych, podatników, płatników i inkasentów, a także ich następców prawnych oraz osób trzecich (art. 3 pkt 1 Ordynacji podatkowej). Natomiast przez pojęcie „przepisy prawa podatkowego” rozumie się przepisy ustaw podatkowych, postanowienia ratyfikowanych przez Rzeczpospolitą Polską umów o unikaniu podwójnego opodatkowania oraz ratyfikowanych przez Rzeczpospolitą Polską innych umów międzynarodowych dotyczących problematyki podatkowej, a także przepisy aktów wykonawczych wydanych na podstawie ustaw podatkowych (art. 3 pkt 2 Ordynacji podatkowej).

Sąd stwierdził, że pytanie spółki sformułowane we wniosku dotyczyło zwolnienia podatkowego, czyli uprawnień podatnika, zatem spełnione były wymogi z art. 3 Ordynacji podatkowej. Organ podatkowy powinien więc wydać pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego.

Reasumując sąd podkreślił, że pisemne interpretacje przepisów prawa podatkowego nie mogą ograniczać się tylko do przepisów zawartych w ustawach podatkowych.

Z powyższego wynika, że jeżeli elementy, takie jak: podmiot, przedmiot opodatkowania, powstanie obowiązku podatkowego, podstawę opodatkowania, stawki podatkowe, prawa i obowiązki organów podatkowych, podatników, płatników i inkasentów, a także ich następców prawnych oraz osób trzecich są określone w innych niż podatkowe ustawach i mają wpływ na powstanie obowiązku podatkowego,, to podatnik ma prawo złożyć wniosek do organu podatkowego o wydanie wiążącej interpretacji podatkowej co do tych przepisów niepodatkowych. Jest to ważne także dlatego, że podatnik ma prawo znać stanowisko organów podatkowych w powyższych kwestiach, które przecież mogą stać się przedmiotem kontroli podatkowej z wszystkimi jej skutkami (ewentualne nałożenie kar na podatnika za złe zastosowanie przepisów).