Odpowiedź
Uważam, że w przedstawionej sytuacji spółka jest uprawniona do odliczenia całej kwoty podatku z faktury zakupu usługi naprawy samochodu osobowego. Jednocześnie uważam, że spółka jest obowiązana do opodatkowania nieodpłatnego świadczenia tej usługi.
Uzasadnienie
Prawo do odliczenia przysługuje w zakresie, w jakim towary i usługi nabywane przez podatników wykorzystywane są do wykonywania czynności opodatkowanych (zob. art. 86 ust. 1 ustawy z 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług, Dz. U. z 2017 r., poz. 1221 ze zm. – dalej u.p.t.u.). Dla istnienia prawa do odliczenia podatku naliczonego nie jest przy tym konieczny bezpośrednio związek między zakupami a wykonywanymi przez podatnika czynnościami opodatkowanymi. Może to być również związek pośredni, o ile dokonywane zakupy związane są bezpośrednio z działalnością opodatkowaną podatnika (zob. przykładowo wyrok NSA z 29.03.2011 r. - I FSK 571/10).
Mając to na uwadze wyjaśnić pragnę, że według mnie zakup usługi naprawy samochodu osobowego jest bezpośrednio związany z prowadzoną przez spółkę, o której mowa, działalnością opodatkowaną. Uważam w związku z tym, że spółce przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego z faktury dokumentującej zakup tej usługi.
Co więcej, według mnie spółce przysługuje prawo do odliczenia całej kwoty podatku naliczonego z tej faktury. Wynikające z przepisów art. 86a u.p.t.u. ograniczenie kwoty podatku naliczonego do 50% nie dotyczy bowiem według mnie wydatków związanych z pojazdami samochodowymi, które nie są przez podatników ponoszone w związku z używaniem tych pojazdów przez ponoszących wydatki podatników (lecz w związku z używaniem tych pojazdów przez inne podmioty). Przyjęcie odmiennego stanowiska oznaczałoby bowiem, że ograniczenie to dotyczy, przykładowo, warsztatów samochodowych nabywających części zamienne do dokonywanych napraw pojazdów samochodowych.
Wyjaśnić jednocześnie pragnę, że art. 8 ust. 2a u.p.t.u. stanowi, iż w przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że ten podatnik sam otrzymał i wyświadczył te usługi. Przepis ten ma zastosowanie nie tylko w przypadku, gdy nabywane usługi podatnicy świadczą odpłatnie, ale również gdy są one przez nich świadczone nieodpłatnie.
Taki właśnie przypadek ma według mnie miejsce w przedstawionej sytuacji. Uważam w związku z tym, że spółka, o której mowa, nie tylko nabywa (we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej) usługę naprawy samochodu osobowego, ale również świadczy nieodpłatnie tę usługę. Świadczenie tej usługi – jako świadczenie usługi do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika – podlega według mnie opodatkowaniu podatkiem VAT na podstawie art. 8 ust. 2 pkt 2 u.p.t.u. Podstawą opodatkowania jest koszt świadczenia przedmiotowej usługi poniesiony przez spółkę (zob. art. 29a ust. 5 u.p.t.u.), a więc koszt netto jej nabycia.
Na marginesie pragnę dodać, że istnieją również argumenty za przyjęciem, że nieodpłatne świadczenie usługi przez spółkę następuje jednak do celów działalności gospodarczej spółki, a w konsekwencji nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. Przyjęcie takiego stanowiska jest jednak ryzykowne i ze względów profilaktycznych powinno zostać poprzedzone uzyskaniem korzystnej interpretacji indywidualnej w tej kwestii.
Autor odpowiedzi: Tomasz Krywan
Odpowiedzi udzielono 31.08.2017 r.
Czy VAT wykazany w fakturze za naprawę samochodu niebędącego własnością spółki będzie obniżał podatek należny?
Pytanie pochodzi z Vademecum Doradcy PodatkowegoSpółka osobowa prowadzi działalność w zakresie transportu ciężarowego. Kierowca, pracownik tej spółki, w wyniku niewłaściwego manewru na parkingu w innej miejscowości uszkodził obcy samochód osobowy. Koszt naprawy tego samochodu jest jednak na tyle niski, że spółka nie zamierza korzystać z polisy OC i pokryje koszty naprawy tego uszkodzonego samochodu, gdyż koszt naprawy jest niższy niż możliwa strata wynikająca z utraty zniżki za bezszkodowość. Równocześnie spółka nie będzie korzystała z możliwości obciążenia pracownika na podstawie art. 114 i nast. kodeksu pracy, po pierwsze dlatego, że nieetyczne wydaje się obciążanie pracownika, gdy firma świadomie rezygnuje z możliwości skorzystania z ubezpieczenia, po drugie dlatego, że obciążenie kierowcy kosztami szkody przez niego spowodowanej, zawinionej ale niewynikającej z celowego działania, spowodowałoby z pewnością rezygnację nie tylko tego pracownika z pracy, ale także być może innych. Spółka zwróciła się do warsztatu naprawczego o wystawienie faktury i obciążenie jej kosztami tej naprawy. Czy jednak można przyjąć, że usługa taka jest wykonana na rzecz spółki, skoro samochód nie jest jej własnością? W konsekwencji czy VAT wykazany w tej fakturze będzie choć w połowie obniżał podatek należny?