Pytanie pochodzi z publikacji Vademecum Doradcy Podatkowego

Jesteśmy spółką z o.o. Uchwałą zarządu została ustanowiona prokura dla osoby, która nie jest związana ze spółką umową o pracę. Z tego tytułu prokurentowi jest wypłacane wynagrodzenie. Prokurent złożył do firmy oświadczenie o upoważnieniu do potrącania zaliczki na podatek dochodowy od wynagrodzenia z tytułu pełnienia funkcji prokurenta. Czy w tej sytuacji spółka może potrącać podatek od wynagrodzenia prokurenta?

Odpowiedź:

Mimo upoważnienia prokurenta, spółka nie powinna pobierać podatku od wynagrodzenia prokurenta.

Uzasadnienie:

W myśl art. 1091 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 121 z późn. zm.) prokura jest pełnomocnictwem udzielonym przez przedsiębiorcę podlegającego obowiązkowi wpisu do rejestru przedsiębiorców, które obejmuje umocowanie do czynności sądowych i pozasądowych, jakie są związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa.

W przepisach ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) – dalej u.p.d.o.f. – na próżno by szukać regulacji dotyczących prokurentów (i innych osób uzyskujących przychody z tytułu bycia pełnomocnikiem). Z pytania wynika, że prokurent nie jest pracownikiem spółki. Zapewne nie została z nim też zawarta umowa zlecenia, a podstawą jego działań jest jedynie uchwała. Tym samym wynagrodzenie otrzymywane przez prokurenta stanowi przychód z innych źródeł w rozumieniu art. 20 u.p.d.o.f., zgodnie z którym za przychody z innych źródeł uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) niebędące przychodem z działalności gospodarczej, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 u.p.d.o.f. oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Przepisy ustawy podatkowej w sposób ścisły określają, kiedy dany podmiot uzyskuje status płatnika – statusu takiego nie będzie miała spółka dokonująca wypłaty na rzecz prokurenta. Tym samym spółka nie ma obowiązku pobierania podatku, a jedynie powinna wystawić PIT-8C. Na podstawie tego dokumentu prokurent powinien zapłacić podatek do końca kwietnia roku następnego (w terminie złożenia zeznania podatkowego – zob. art. 45 u.p.d.o.f.). Mamy zatem do czynienia z kredytem podatkowym polegającym na odroczeniu terminu płatności podatku.

Powyższe oznacza, że obowiązek podatku ciąży na podatniku (prokurencie) – ustawodawca nie przewidział przy tym możliwości umownego przeniesienia tych obowiązków na inny podmiot. Istnieje zatem ryzyko, że w przypadku zapłaty podatku przez spółkę, urząd skarbowy uzna ją za podatek nienależny, a u prokurenta stwierdzi zaległość podatkową.

Paweł Ziółkowski, autor współpracuje z publikacją Vademecum Doradcy Podatkowego

Odpowiedzi udzielono 4 listopada 2014 r.