Odpowiedź:
Ustawodawca nie narzuca rodzaju świadczeń wydawanych z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych. Wszystko zależy więc od woli pracodawcy, porozumień ze związkami zawodowymi i zapisów regulaminu ZFŚS. W efekcie w pełni dopuszczalne jest zastąpienie bonów kartami – procedura zamiany jest wewnętrzną sprawą spółki. Karty podarunkowe korzystają ze zwolnienia od składek na takich samych zasadach, jak inne świadczenia z ZFŚS.
Uzasadnienie:
Zgodnie z art. 8 ust. 1-2 ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 111) przyznawanie ulgowych usług i świadczeń oraz wysokość dopłat z ZFŚS uzależnia się od sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej (kryteria socjalne) osoby uprawnionej. Zasady i warunki korzystania z usług i świadczeń finansowanych z tego funduszu z uwzględnieniem kryteriów socjalnych oraz zasady przeznaczania jego środków na poszczególne cele i rodzaje działalności socjalnej określa pracodawca w regulaminie ustalanym w porozumieniu ze związkami zawodowymi. Pracodawca, u którego nie działa zakładowa organizacja związkowa, uzgadnia regulamin z pracownikiem wybranym przez załogę do reprezentowania jej interesów.
W efekcie to jakie świadczenia są wydawane ze środków ZFŚS zależy od woli pracodawcy, porozumień ze związkami zawodowymi i zapisów regulaminu ZFŚS. Jeżeli w postanowieniach regulaminu jest zapis o bonach, może być konieczność zmiany regulaminu. Jeżeli zaś regulamin jest na tyle uniwersalny, że dopuszcza także inne formy pomocy materialnej, protokół obrad komisji socjalnej będzie wystarczającym udokumentowaniem.
Świadczenia z ZFŚS wyłączone są z podstawy wymiaru składek ZUS. Zgodnie bowiem z § 2 ust. 1 pkt 9 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz. U. Nr 161, poz. 1106 z późn. zm.) wyłączone są świadczenia finansowane ze środków przeznaczonych na cele socjalne w ramach zakładowego funduszu świadczeń socjalnych. ZUS interpretuje ten przepis ta, że brak różnicowania świadczeń oznacza konieczność zapłaty składek. Mimo tego, że stanowisko to jest całkowicie nieuzasadnione - zob. wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 31 stycznia 2013 r., III AUa 677/12, LEX nr 1322679.
Paweł Ziółkowski
Odpowiedzi udzielono 6.11.2015 r.
Czy pracodawca w ramach ZFŚS może przyznawać pracownikom karty podarunkowe zamiast bonów?
Pytanie pochodzi z publikacji Vademecum Głównego KsięgowegoSpółka posiada regulamin gospodarowania środkami ZFŚS, podpisany przez Zarząd i Związki Zawodowe. Co roku, na dany rok tworzony jest preliminarz wpływów i wydatków z ZFSŚ. Wydatkiem końca roku są bony na okres świąt Bożego Narodzenia oraz paczki dla dzieci pracowników. Spółka otrzymała bardzo korzystną dla pracowników propozycję kart podarunkowych z większą liczbą placówek handlowych do korzystania i dodatkowymi rabatami.Czy możliwa jest zamiana przysługujących pracownikom kwot z tytułu bonów i paczek dla dzieci na kwoty na kartach podarunkowych?Czy prawidłowym będzie ujęcie w protokole obrad komisji socjalnej (komisja składa się z przedstawicieli działu HR, księgowości i Związków Zawodowych) opisanej powyżej zamiany z potwierdzeniem korzyści dla pracowników?Czy jeżeli chodzi o karty podarunkowe pracownicy mogą korzystać ze zwolnienia składek ZUS, jeżeli kwoty na karcie będą różnicowane w zależności od sytuacji materialnej w rodzinie, jak w przypadku bonów i paczek?