Pytanie pochodzi z publikacji Vademecum Doradcy Podatkowego

Firma amerykańska, komandytariusz polskiej firmy X – spółki z o.o. i komandytowej, udzieliła firmie X pożyczek na rozwój działalności w latach 2015/2016. Czy miała obowiązek odprowadzić PCC? Jeżeli tak, to na jakiej podstawie?

Zgodnie z Wyrokiem NSA z 30.06.2015 r. II FSK 1402/13 spółka komandytowa jest traktowana jako spółka kapitałowa w rozumieniu przepisów unijnych. Stanowisko firmy X jest takie, że pożyczki udzielane wspólnikom spółek kapitałowych przez udziałowców są zwolnione z PCC.

Odpowiedź:

W przedstawionej sytuacji pożyczka była zwolniona od podatku od czynności cywilnoprawnych.

Uzasadnienie:

Opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych podlegają, między innymi, umowy spółki oraz zmiany tych umów – zob. art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. k oraz art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z 9.09.2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz.U. z 2016 r. poz. 223 ze zm.) – dalej u.p.c.c. Przez zmianę umowy spółki przy spółkach osobowych uważa się przy tym wniesienie lub podwyższenie wkładu, którego wartość powoduje zwiększenie majątku spółki, pożyczkę udzieloną spółce przez wspólnika, dopłaty oraz oddanie przez wspólnika spółce rzeczy lub praw majątkowych do nieodpłatnego używania (zob. art. 1 ust. 3 pkt 1 u.p.c.c.), natomiast przy spółkach kapitałowych – tylko podwyższenie kapitału zakładowego z wkładów lub ze środków spółki oraz dopłaty (zob. art. 1 ust. 3 pkt 2 u.p.c.c.).

Powoduje to, że pożyczki udzielane spółkom kapitałowym nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych jako zmiany umów spółek, lecz jako umowy pożyczek (zob. art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b u.p.c.c.). W konsekwencji pożyczki udzielane przez wspólników (akcjonariuszy) spółkom kapitałowym są zwolnione od podatku od czynności cywilnoprawnych (zob. art. 9 pkt 10 lit. j u.p.c.c.).

Dotyczy to również pożyczek udzielanych przez wspólników spółkom komandytowym, gdyż spółki takie – wbrew treści art. 1a pkt 1 i 2 u.p.c.c. – uważane są na gruncie u.p.c.c. za spółki kapitałowe (zob. przykładowo wyroki NSA z 30.06.2015 r. - II FSK 1402/13, II FSK 1421/13, II FSK 1422/13, II FSK 1423/13, II FSK 1424/13, II FSK 1425/13, II FSK 1464/13, II FSK 1589/13, II FSK 1590/13, II FSK 1591/13, II FSK 1592/13, II FSK 1593/13, II FSK 1594/13, II FSK 1595/13, II FSK 1596/13, II FSK 1623/13, II FSK 1644/13, II FSK 1645/13, II FSK 1671/13, II FSK 1859/13 i II FSK 1862/13, wyroki NSA z 12.08.2015 r. - II FSK 1646/13 oraz II FSK 1647/13, wyrok NSA z 1.10.2015 r. - akt II FSK 1732/13 wyrok NSA z 7.10.2015 r. - II FSK 3923/13 czy wyrok NSA z 13.102015 r. - II FSK 2069/14). A zatem prawidłowe jest stanowisko firmy X, że pożyczka udzielona przez komandytariusza polskiej spółki komandytowej jest zwolniona od podatku od czynności cywilnoprawnych, a w konsekwencji spółka komandytowa będąca pożyczkobiorcą nie miała z tego tytułu obowiązku zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych (należy bowiem zauważyć, że obowiązek podatkowy w tym podatku ciąży w przypadku umów pożyczek na pożyczkobiorcach – zob. art. 4 pkt 7 u.p.c.c.).

Tomasz Krywan, autor współpracuje z publikacją Vademecum Doradcy Podatkowego

Odpowiedzi udzielono 8.05.2017 r.