Odpowiedź:
Jeżeli przyjąć stanowisko, że firma ma w ogóle prawo do odliczania podatku naliczonego z faktur dokumentujących wskazane zakupy (nie jest to oczywiste), firma może dokonywać pełnych odliczeń z faktur dokumentujących opłacane w ten sposób zakupy paliwa usług naprawy lub konserwacji tych pojazdów oraz innych towarów i usług związanych z eksploatacją lub używaniem tych pojazdów, o ile zapewni taki sposób wykorzystywania wynajmowanych samochodów osobowych, który wykluczać będzie ich użycie (przez firmę, o której mowa) do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą (np. poprzez wprowadzenie i przestrzeganie stosownego regulaminu wykorzystywania tych samochodów).
Uzasadnienie:
W pierwszej kolejności wyjaśnić pragnę, że w orzecznictwie dominuje bowiem stanowisko, że w przypadku nabywania paliwa (i innych towarów) za pomocą kart paliwowych nie dochodzi do tzw. dostaw łańcuchowych (dostaw, o których mowa w art. 7 ust. 8 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 710 z późn. zm.) – dalej u.p.t.u.), a więc wystawcy kart paliwowych nie są sprzedawcami towarów (zob. przykładowo wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 6 lutego 2003 r. w sprawie C-185/01 czy wyrok NSA z dnia 14 sierpnia 2012 r., I FSK 1177/11). Teoretycznie zatem w zakresie tym prawo do odliczania podatku naliczonego z faktur wystawianych przez wystawców kart paliwowych nie przysługuje (ze względu na brzmienie art. 88 ust. 3a pkt 4 lit. a u.p.t.u.). Z tego samego powodu – teoretycznie – prawo do odliczenia nie przysługuje firmie, o której mowa, gdyż otrzymuje ona faktury dokumentujące zakupy paliwa, które w istocie nie są przez tę firmę dokonywane (są bowiem dokonywane przez najemców).
W praktyce jest organy podatkowe dopuszczają możliwość odliczania VAT z faktur wystawianych przez wystawców kart paliwowych (zob. przykładowo interpretację indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 4 maja 2016 r., ILPP2/4512-1-128/16-2/OA czy interpretację indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 11 maja 2016 r., IBPP2/4512-191/16/KO). Na użytek dalszej części odpowiedzi zakładam, że dotyczy to również omawianego przypadku, tj. w przedstawionej sytuacji firmie przysługuje jednak prawo do odliczania podatku naliczonego z faktur dokumentujących zakupy dokonywane przez najemców, które zostały opłacone za pomocą kart paliwowych.
Przyjęcie takiego założenia (jak również założenia, że przedmiotowe samochody są przeznaczone wyłącznie do wynajmu) oznaczałoby, że firma może dokonywać pełnych odliczeń z faktur dokumentujących opłacane w ten sposób zakupy paliwa usług naprawy lub konserwacji tych pojazdów oraz innych towarów i usług związanych z eksploatacją lub używaniem tych pojazdów, o ile zapewni taki sposób wykorzystywania wynajmowanych samochodów osobowych, który wykluczać będzie ich użycie (przez firmę, o której mowa) do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą (np. poprzez wprowadzenie i przestrzeganie stosownego regulaminu wykorzystywania tych samochodów). Jest to jedyny warunek dokonywania pełnych odliczeń od takich wydatków, gdyż w przypadku pojazdów samochodowych przeznaczonych wyłącznie do wynajmu przez podatników prowadzących działalność w zakresie wynajmu wyłączony jest obowiązek prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdów (zob. art. 86 ust. 5 pkt 1 u.p.t.u.), a w konsekwencji wyłączony jest obowiązek zgłaszania tych samochodów informacją VAT-26.
W szczególności z punktu widzenia korzystania z pełnego prawa do odliczenia nie jest konieczne wprowadzanie żadnych zapisów do zawieranych umów najmu. Warto natomiast do umów tych wprowadzić zapis, że wszelkich zakupów opłacanych za pomocą kart paliwowych najemcy dokonują w imieniu firmy, o której mowa. Zmniejszy to ryzyko uznania przez organy podatkowe, że ze względu na brzmienie art. 88 ust. 3a pkt 4 lit. u u.p.t.u. firmie prawo do odliczenia nie przysługuje w ogóle.
Tomasz Krywan, autor współpracuje z publikacją Vademecum Doradcy Podatkowego
Odpowiedzi udzielono 23.08.2016 r.
Czy podatnik ma prawo do odliczania VAT z faktur związanych z samochodami, które są wynajmowane?
Pytanie pochodzi z publikacji Vademecum Doradcy PodatkowegoFirma zajmuje się wynajmem samochodów osobowych. W ramach umów klienci otrzymują karty paliwowe. Na koniec miesiąca obciążenie z kart paliwowych (koszt tankowanego paliwa) jest refakturowane na korzystających z samochodów.Czy w takiej sytuacji firma świadcząca usługę wynajmu ma prawo do pełnego odliczenia VAT od paliwa i innych zakupów dokonywanych do samochodów osobowych przez korzystających? Jakie zapisy muszą znaleźć się w umowie, aby pełne odliczenie VAT było możliwe?
