Odpowiedź:
Przyjmuje się, że aby osoba zatrudniona na podstawie kontraktu menedżerskiego nie stała się podatnikiem VAT zawarta umowa musi spełniać trzy warunki:
a) musi określać warunki wykonania czynności,
b) powinna określać wynagrodzenie,
c) w umowie powinien znaleźć się zapis, że zlecający wykonanie czynności menedżerowi ponosi za nie odpowiedzialność wobec osób trzecich.
Jeśli kontrakt menedżerski nie będzie zawierał tych warunków, osoby zatrudnione na jego podstawie będą podatnikami VAT. W takiej sytuacji usługi świadczone przez menedżerów będą wliczane do limitu zwolnienia podmiotowego.
Jeśli przyjęlibyśmy, że prezes zarządu jest podatnikiem VAT, to powinien doliczać do wynagrodzenia koszty dojazdu (ryczałtu kilometrowego) i opodatkować je podatkiem tak jak świadczenie usług menedżerskich. Natomiast w przypadku przyjęcia, że prezes zarządu nie jest podatnikiem VAT z tytułu kontraktu menedżerskiego, rozliczenie tzw. kilometrówki nie będzie podlegało opodatkowaniu.
Uzasadnienie:
Odpowiedź na pytanie uzależniona jest od postanowień zawartych w umowie o świadczenie usług menedżerskich. Należy bowiem zauważyć, że menadżer z tytułu zawartej przez siebie umowy wcale nie musi być podatnikiem VAT.
Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2017 r. poz. 1221) - dalej u.p.t.u. - podatnikami podatku od towarów i usług są osoby prawne, jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych (art. 15 ust. 2 u.p.t.u.).
Natomiast art. 15 ust. 3 pkt 3 u.p.t.u. wskazuje, iż za wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą nie uznaje się m.in. czynności, jeżeli z tytułu ich wykonania osoby je wykonujące są związane ze zlecającym wykonanie tych czynności prawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy zlecającym wykonanie czynności i wykonującym zlecane czynności co do warunków wykonywania tych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności.
Zatem, aby osoba zatrudniona na podstawie kontraktu menedżerskiego nie stała się podatnikiem VAT zawarta umowa musi spełniać trzy warunki:
a) musi określać warunki wykonania czynności,
b) powinna określać wynagrodzenie,
c) w umowie powinien znaleźć się zapis, że zlecający wykonanie czynności menedżerowi ponosi za nie odpowiedzialność wobec osób trzecich.
Jeśli kontrakt menedżerski nie będzie zawierał tych warunków, osoby zatrudnione na jego podstawie będą podatnikami VAT. W takiej sytuacji usługi świadczone przez menedżerów podlegają opodatkowaniu według stawki w wysokości 23%.
Należy nadmienić, że menedżerowi, który będzie podatnikiem podatku od towarów i usług, przysługuje zwolnienie od tego podatku. Zgodnie z art. 113 u.p.t.u. zwalnia się od podatku podatników, u których wartość sprzedaży opodatkowanej nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym kwoty 200.000 zł.
Jeżeli wartość sprzedaży przekroczy tę kwotę, zwolnienie traci moc w momencie przekroczenia limitu. Po przekroczeniu limitu zwolnienia z opodatkowania podatkiem od towarów i usług menedżer zobowiązany jest zarejestrować się jako podatnik VAT.
Jeśli chodzi o umowę zawartą z prezesem zarządu, należy zwrócić uwagę, że członek zarządu na mocy art. 293 § 1 ustawy z 15.09.2000 r. - Kodeks spółek handlowych (Dz. U. z 2016 r. poz. 1578 ze zm.) ponosi odpowiedzialność cywilnoprawną wobec spółki za szkodę wyrządzoną działaniem lub zaniechaniem sprzecznym z prawem lub postanowieniami umowy spółki.
Z powyższego wynika, że członek zarządu ponosi odpowiedzialność wyłącznie wobec spółki (zob. interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 12.04.2013 r., nr ITPP1/443-73/13/DM).
Mając powyższe na uwadze wskazać należy, że działanie menedżera będącego członkiem zarządu nie mieści się w definicji działalności gospodarczej określonej w u.p.t.u. Działaniom prezesa zarządu nie można bowiem przypisać spełnienia warunku samodzielności, który stanowi cechę działalności gospodarczej w rozumieniu u.p.t.u. Z tych też względów czynności objęte kontraktem menedżerskim nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Jeśli chodzi o zwrot kosztów dojazdu, należy odwołać się do przepisu art. 29a ust. 6 pkt 2 u.p.t.u., zgodnie z którym podstawa opodatkowania obejmuje koszty dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia, pobierane przez dokonującego dostawy lub usługodawcę od nabywcy lub usługobiorcy.
Tym samym, jeśli przyjęlibyśmy, że prezes zarządu jest podatnikiem VAT, to powinien doliczać do wynagrodzenia koszty dojazdu (ryczałtu kilometrowego) i opodatkować je podatkiem tak jak świadczenie usług menedżerskich. Natomiast w przypadku przyjęcia, że prezes zarządu nie jest podatnikiem VAT z tytułu kontraktu menedżerskiego, rozliczenie tzw. kilometrówki nie będzie podlegało opodatkowaniu.
Mariusz Jabłoński, autor współpracuje z publikacją Vademecum Głównego Księgowego
Odpowiedzi udzielono 10.08.2017 r.
Czy osoba zatrudniona na podstawie kontraktu menedżerskiego może uniknąć stania się podatnikiem VAT?
Odpowiedź pochodzi z Vademecum Głównego KsięgowegoW spółce, zgodnie z nowymi przepisami, prezes zarządu przeszedł z formy umowy o pracę na formę kontraktu menedżerskiego. W związku z tym, że interpretacje MF idą w kierunku, iż taka forma umowy powinna być opodatkowana podatkiem VAT, proszę o informacje, jakie działania powinien podjąć wykonawca umowy menedżerskiej, by stać się czynnym podatnikiem VAT, nieprowadzącym działalności gospodarczej. Jeśli w umowie strony umawiają się na wypłacanie zleceniobiorcy ryczałtu kilometrowego, czy również ta wartość będzie opodatkowana stawką VAT?