Pytanie
W grudniu 2006 r. zmarła osoba bliska (macocha). Zostawiła mieszkanie, które w spadku otrzymał jedyny pasierb. W mieszkaniu tym nie mieszkał. Podatek od spodków i darowizn został zapłacony w 2007 r., po uprawomocnieniu wyroku sadu. Urząd skarbowy nie zastosował tu ulgi podatkowej w podatku od spadków i darowizn przewidzianej przez ustawodawcę w art. 16 ust. 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn - dalej u.p.s.d., gdyż pasierb nie złożył oświadczenia, iż będzie zamieszkiwał w tym lokalu. W pierwszej połowie 2007 r. pasierb zakupił nowe mieszkanie, a w drugiej połowie 2007 r. sprzedał odziedziczone mieszkanie.
Czy obecnie jest jeszcze możliwe wzruszenie wydanej decyzji urzędu skarbowego o nabyciu spadku (mam tu na uwadze art. 16 ust. 7 u.p.s.d. w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2007 r., iż nie stanowi podstawy do wygaśnięcia decyzji zbycie udziału w budynku lub lokalu na rzecz innego ze spadkobierców lub obdarowanych oraz zbycie budynku lub lokalu, jeżeli było ono uzasadnione koniecznością zmiany warunków mieszkaniowych, a nabycie innego budynku lub uzyskanie pozwolenia na jego budowę albo nabycie innego lokalu nastąpiło nie później niż w ciągu sześciu miesięcy od dnia zbycia)?
Odpowiedź
Podatnik nie ma podstaw do wzruszenia decyzji.
Uzasadnienie
Ulga podatkowa jest wyrażeniem woli podatnika. Nie ma ona przymusowego charakteru, wobec czego podatnik nie musi z niej korzystać. W zakresie podatku od spadków i darowizn zobowiązanie podatkowe powstaje poprzez wydanie i doręczenie decyzji ustalającej jego wysokość – zob. art. 21 § 1 pkt 2 Ordynacji podatkowej .
Organ podatkowy wydaje decyzję na podstawie zeznania podatkowego – decyzja jest też konieczna w przypadku zwolnienia podatkowego. Zgodnie z art. 16 u.p.s.d. w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2007 r., nie stanowi podstawy do wygaśnięcia decyzji zbycie udziału w budynku lub lokalu na rzecz innego ze spadkobierców lub obdarowanych oraz zbycie budynku lub lokalu, jeżeli było ono uzasadnione koniecznością zmiany warunków mieszkaniowych, a nabycie innego budynku lub uzyskanie pozwolenia na jego budowę albo nabycie innego lokalu nastąpiło nie później niż w ciągu sześciu miesięcy od dnia zbycia. Przepis ten stwierdza po pierwsze, że decyzja organu podatkowego zachowuje swoją moc, nawet w przypadku zbycia mieszkania na warunkach określonych w tym przepisie. Poza tym podatnik najpierw kupił nowe mieszkanie, a dopiero później sprzedał stare. Tym samym podatnik nie odzyska zapłaconej kwoty.