Pytanie

Podatnik (VAT, PKPiR) nabywa na terenie UE samochody (zarówno jako towary, jak i środki trwałe) na podstawie umowy kupna sprzedaży.
Czy ww. czynności stanowią WNT?
Czy przedmiotowe nabycia podlegają ewidencji VAT?

Odpowiedź

Zakładając, że przedmiotowe samochody są nabywane od podmiotów niebędących podatnikami (np. osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej) albo podmiotów niedziałających w charakterze podatnika, ich sprowadzanie do Polski nie stanowi dla podatnika wewnątrzwspólnotowych nabyć towarów, jak również ich nabywania podatnik nie musi (ani nie może) wykazywać w ewidencji VAT.

Uzasadnienie

Jedną z czynności podlegających opodatkowaniu VAT jest wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju (zob. art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm. - dalej u.p.t.u.). Przez wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów (WNT) rozumie się przy tym przede wszystkim nabycie prawa do rozporządzania jak właściciel towarami, które w wyniku dokonanej dostawy są wysyłane lub transportowane na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium państwa członkowskiego rozpoczęcia wysyłki lub transportu przez dokonującego dostawy, nabywcę towarów lub na ich rzecz (zob. art. 9 ust. 1 u.p.t.u.), o ile stronami transakcji są podatnicy (zob. art. 9 ust. 2 u.p.t.u.).

Nie każde przesunięcie towarów (w tym pojazdów samochodowych) między państwami unijnymi stanowi WNT. Do WNT nie dochodzi przede wszystkim wówczas, gdy przynajmniej jedna ze stron nie jest podatnikiem (a więc, w szczególności, gdy sprzedawcą lub nabywcą jest osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej) lub będąc podatnikiem VAT dokonując sprzedaży nie działa w charakterze podatnika. Do WNT nie dochodzi również wówczas, gdy co prawda obie strony są podatnikami VAT, lecz przynajmniej jedna z nich nie występuje jako taki podatnik (np. sprzedawca działa "prywatnie", a nie "jako podatnik"). Transakcja dokumentowana jest wówczas wyłącznie umową sprzedaży samochodu (w szczególności sprzedawca nie powinien wystawiać faktury).

  Zobacz książkę "Samochody a VAT i podatki dochodowe" dostępną w ksiegarni internetowej Profinfo >>

Mając na uwadze powyższe zakładam, że chodzi takie właśnie sytuacje (sugeruje to wskazanie, że samochody są nabywane na podstawie umowy kupna sprzedaży). Oznaczałoby to, że sprowadzanie przez podatnika samochodów z innych państw Unii Europejskiej do Polski nie stanowi dla podatnika wewnątrzwspólnotowych nabyć towarów ani żadnych innych czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT w Polsce. Zakupów tych samochodów podatnik nie musi przy tym (ani nie może) w takiej sytuacji wykazywać w ewidencji VAT (ani w deklaracjach VAT). Jedynym skutkiem VAT takich zakupów jest konieczność wymaganego dla celów rejestracji zaświadczenia o braku obowiązku uiszczenia podatku (zob. art. 105 ust. 1 pkt 2 u.p.t.u.). Wniosek o uzyskanie tego zaświadczenia składa się na formularzu VAT-24, a opłata skarbowa za jego wydanie wynosi 160 zł.

Pytanie pochodzi z programu Vademecum Głównego Księgowego