Odpowiedź:

Opłata wstępna w opisanym w treści pytania przypadku stanowić będzie u leasingobiorcy koszt podatkowy. Dokonanie kompensaty nie pozbawi podatnika kosztów, nawet jeżeli będzie dotyczyło transakcji o wartości przekraczającej 15.000 zł.

Uzasadnienie:

Udzielając odpowiedzi na pytanie czytelnika należy wskazać, że zasadniczo prawodawca, w art. 22p ust. 1 ustawy z 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2016 r. poz. 2032 ze zm.), wymaga aby w przypadku transakcji pomiędzy przedsiębiorcami o wartości przewyższającej 15.000 zł płatności były regulowane z wykorzystaniem rachunku płatniczego. Wobec powyższego, wątpliwości mogą pojawić się wówczas, gdy strony wygaszają zobowiązania poprzez kompensatę lub, gdy świadczenie ma charakter barteru.

To oczywiście oznacza brak zapłaty bezpośrednio z wykorzystaniem rachunku płatniczego.

Nie powinno to przesądzać o braku możliwości zaliczenia omawianej opłaty wstępnej do kosztów podatkowych leasingobiorcy.

W uzasadnieniu projektu, wniesienie którego spowodowało uchwalenie przepisów odnoszących się do tego zagadnienia można przeczytać, iż "Obniżenie obecnie obowiązującego limitu będzie miało pozytywny wpływ na zwiększenie transparentności dokonywanych transakcji, wzrost uczciwej konkurencji między przedsiębiorcami, zmniejszanie szarej strefy i w konsekwencji przyczyni się to do zwiększenia dochodów budżetu państwa.
Zmniejszenie tego limitu wraz z określeniem skutków w podatkach dochodowych dla działania niezgodnego z przepisami ustawy o swobodzie działalności gospodarczej powinno sprawić, że znacząco większa część transakcji pomiędzy podmiotami gospodarczymi będzie rejestrowana na rachunkach płatniczych, co powinno pozytywnie wpłynąć nie tylko na ograniczanie szarej strefy w gospodarce, ale również pełne realizowanie obowiązków podatkowych przedsiębiorców."

Co więcej, autor projektu wyraźnie odnosi się do sytuacji w innych państwa Unii Europejskiej wskazując:
"Należy zauważyć przy tym, iż proponowane działanie wpisuje się w tendencję widoczną w działaniach innych państw członkowskich Unii Europejskiej.(...) Obecnie adekwatne regulacje istnieją w 16 państwach członkowskich Unii Europejskiej, przy czym maksymalne progi kwotowe dla dokonywania płatności gotówkowych wynoszą m.in.:(...)".

Wobec powyższego należy stwierdzić, że nie powinno budzić wątpliwości to, iż intencją prawodawcy nie było ograniczenie czy wyeliminowanie z obrotu gospodarczego legalnych instytucji kompensaty i barteru poprzez uniemożliwienie rozliczania w takich przypadkach kosztów podatkowych. Wykładnia, w myśl której kompensata i barter nie oznaczają wyłączenia z kosztów resort finansów potwierdził w komunikacie z 13.10.2016 r.: "Ministerstwo Finansów zwraca uwagę, że wprowadzane od 1.01.2017 r. przepisy podatkowe odwołują się do pojęcia "płatności", wynikającej z transakcji (o której mowa w art. 22 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej), a zatem obejmują wyłącznie wskazany w nich sposób regulowania zobowiązania, tj. poprzez dokonywanie zapłaty. Regulacje te zatem nie znajdą zastosowania do innych form regulowania (wygasania) zobowiązań, które ze swojej istoty nie mają charakteru płatności i nie są związane z rachunkiem płatniczym. W związku z tym formy uregulowania zobowiązań takie jak m.in. kompensata (potrącenie), czy wymiana barterowa nie są objęte omawianymi przepisami. Jakkolwiek dochodzi wówczas do uregulowania (wygaśnięcia) zobowiązania, to jednak strony umowy nie dokonują "płatności", które mogłyby być objęte zakresem tych regulacji" (źródło: www.finanse.gov.pl).

Zgodnie z zapisem umowy leasingu pokrycie opłaty wstępnej nastąpiło ze środków Pytającego i ma charakter kompensaty wzajemnych zobowiązań. Fakt ten pozwala na zaliczenie omawianej opłaty wstępnej do kosztów podatkowych u użytkownika samochodu.

Marek Jurek, autor współpracuje z publikacją Vademecum Doradcy Podatkowego
Odpowiedzi udzielono 25.07.2017 r.
 

Więcej informacji i narzędzi znajdziesz w programie
Vademecum Doradcy Podatkowego
Bądź na bieżąco ze zmianami prawnymi i korzystaj z aktualnych materiałów