Podatnik VAT, PKPiR ma zamiar dokonać wymiany laptopa na komputer na podstawie umowy zamiany z osobą fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej. Od zakupionego laptopa o wartości początkowej (6000 zł netto) przysługiwało odliczenie VAT, aktualnie jest to środek trwały jeszcze amortyzowany.
Aktualna wartość rynkowa 1600 zł (kwota odpowiadająca kwocie pozostałej do całkowitego umorzenia). Otrzymany w wyniku zamiany komputer ma wartość rynkową równą aktualnej wartości rynkowej laptopa.
Jakie konsekwencje w podatku dochodowym rodzi takie postępowanie?
Czy na podstawie sporządzonej umowy zamiany można wykreślić z ewidencji środków trwałych laptop i wprowadzić do ewidencji środków trwałych komputer?
Czy też w przypadku gdyby wartość wyżej wymienionych urządzeń była niższa niż 1500 zł, to można nie wprowadzać komputera do środków trwałych, a laptopa z niej wykreślić?
Dokonanie zamiany składnika majątku będącego środkiem trwałym w prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej spowoduje powstanie przychodu (przekazanie laptopa), jednocześnie wartość uzyskanego w zamian komputera będzie stanowić koszt podatkowy.
Umowa zamiany laptopa na komputer stanowi podstawę do wykreślenie zbytego laptopa z ewidencji środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych.
Niezależnie od wartości przeprowadzanych transakcji zamiana laptopa na komputer stacjonarny będzie wiązać się z koniecznością wykreślenia laptopa z ewidencji środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych. Jeżeli wartość zamiany laptopa na komputer nie przekroczy kwoty 3500 zł, wówczas nie będzie konieczności wpisu go do ewidencji środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych, przy czym gdy kwota ta będzie wyższa niż 1500 zł, wówczas konieczne będzie wpisanie komputera do ewidencji wyposażenia
W związku z koniecznością określenia skutków podatkowych umowy zamiany należy przeanalizować treść umowy zawartej pomiędzy stronami w kontekście przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. u. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) – dalej k.c., i ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.) - dalej u.p.d.o.f.
Kwestie dotyczące umów zamiany zostały uregulowane w przepisach art. 603–604 k.c. Przez umowę zamiany każda ze stron zobowiązuje się przenieść na drugą stronę własność rzeczy w zamian za zobowiązanie do przeniesienia własności innej rzeczy (art. 603 k.c.). Do umów zamiany stosuje się przepisy o sprzedaży (art. 604 k.c.). Podstawowe obowiązki obu stron i treść ich świadczeń wynikające z umowy zamiany są identyczne, różny jest jedynie przedmiot świadczeń każdej z nich (tutaj: z jednej strony przekazywany jest laptop, a z drugiej komputer stacjonarny). Przedmiotem zamiany, podobnie jak sprzedaży, mogą być rzeczy i ich zbiory, a także inne prawa majątkowe, jednakże nie pieniądze.
Z uwagi na brak definicji umowy zamiany w u.p.d.o.f. stosuje się przepisy k.c., w przypadku umowy zamiany skutki tej czynności są oparte na zasadach jakie obowiązują wobec transakcji odpłatnego zbycia.
Oznacza to, że przedmiotowa zamiana ruchomości (środek trwały laptop na komputer stacjonarny) stanowić będzie dla podatnika prowadzącego działalność gospodarczą formę odpłatnego zbycia środka trwałego.
O ile w przypadku umowy sprzedaży kupujący zobowiązany jest do zapłaty na rzecz sprzedającego określonej cenę w zamian za nabywany towar, o tyle w przypadku zamiany, formą zapłaty jest uzyskanie innej rzeczy w zamian za rzecz wydaną. Dlatego też, w przedmiotowym przykładzie, wydany przez podatnika laptop należy uznać za sprzedany, natomiast uzyskany w zamian komputer stacjonarny za zakupiony.
W przypadku umowy zamiany dochodzi niejako do zawarcia dwóch umów sprzedaży. Każda ze stron otrzymuje pewne prawa i jednocześnie jest obciążana przez określone obowiązki właściwe dla sprzedawcy, jak i kupującego. Zarówno opisane odpłatne zbycie, jak i nabycie trzeba, pod względem skutków podatkowych w podatku dochodowym od osób fizycznych, należy rozpatrywać rozdzielnie.
Zgodnie z art. 14 ust. 2 pkt 1 u.p.d.o.f., przychodami z działalności gospodarczej są m.in. przychody z odpłatnego zbycia wykorzystywanych na potrzeby związane z działalnością gospodarczą składników majątku będących środkami trwałymi.
"Użycie przez ustawodawcę, w cytowanym przepisie, określenie "odpłatne zbycie" oznacza, że w zakresie obrotu rzeczami i prawami majątkowymi ustawodawca przewidział inne niż sprzedaż legalne formy odpłatnego przeniesienia własności, w tym między innymi zamianę." – interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 16 lutego 2010 r., ILPB3/423-1072/09-4/KS.
Mając na uwadze powyższe, niezależnie od kwoty wycenionych przedmiotów zamiany przychód, uzyskany ze zbycia laptopa, tj. wartość komputera stacjonarnego, będzie stanowić przychód podatkowy, jednocześnie wartość nabytego komputera będzie stanowić koszt podatkowy dla podatnika prowadzącego działalność gospodarczą.
Ponadto niezamortyzowana wartość laptopa staje się kosztem podatkowym w dacie jego odpłatnego zbycia (tj. zamiany), co wynika z art. 23 ust. 1 pkt 1 lit. b u.p.d.o.f.
Proszę pamiętać, iż, co do zasady, amortyzacji podlegają, stanowiące własność lub współwłasność podatnika, nabyte lub wytworzone we własnym zakresie, kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania:
1) budowle, budynki oraz lokale będące odrębną własnością,
2) maszyny, urządzenia i środki transportu,
3) inne przedmioty
- o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub umowy określonej w art. 23a pkt 1 u.p.d.o.f., zwane środkami trwałymi.
Zbycie laptopa uniemożliwia jego dalszą amortyzację, bowiem nie będzie on już własnością bądź współwłasnością podatnika prowadzącego działalność gospodarczą, ponadto wiąże się to z koniecznością wykreślenia przedmiotowego środka trwałego z EŚT.
Wartość zakupionego w drodze zamiany komputera podatnik będzie miał prawo ująć bezpośrednio w koszty podatkowe, niezależnie od tego, czy wartość ta będzie wyższa, czy też niższa niż 1500 zł, pod warunkiem iż nie przekroczy 3500 zł (art. 22d ust. 1 u.p.d.o.f.).
W przypadku przekroczenia kwoty 1500 zł, nabyty komputer podatnik będzie musiał wpisać do ewidencji wyposażenia, obowiązek ten wynika z § 4 ust. 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 26 sierpnia 2003 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (Dz. U. Nr 152, poz. 1475 z późn. zm.).
Aktualna wartość rynkowa 1600 zł (kwota odpowiadająca kwocie pozostałej do całkowitego umorzenia). Otrzymany w wyniku zamiany komputer ma wartość rynkową równą aktualnej wartości rynkowej laptopa.
Jakie konsekwencje w podatku dochodowym rodzi takie postępowanie?
Czy na podstawie sporządzonej umowy zamiany można wykreślić z ewidencji środków trwałych laptop i wprowadzić do ewidencji środków trwałych komputer?
Czy też w przypadku gdyby wartość wyżej wymienionych urządzeń była niższa niż 1500 zł, to można nie wprowadzać komputera do środków trwałych, a laptopa z niej wykreślić?
Dokonanie zamiany składnika majątku będącego środkiem trwałym w prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej spowoduje powstanie przychodu (przekazanie laptopa), jednocześnie wartość uzyskanego w zamian komputera będzie stanowić koszt podatkowy.
Umowa zamiany laptopa na komputer stanowi podstawę do wykreślenie zbytego laptopa z ewidencji środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych.
Niezależnie od wartości przeprowadzanych transakcji zamiana laptopa na komputer stacjonarny będzie wiązać się z koniecznością wykreślenia laptopa z ewidencji środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych. Jeżeli wartość zamiany laptopa na komputer nie przekroczy kwoty 3500 zł, wówczas nie będzie konieczności wpisu go do ewidencji środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych, przy czym gdy kwota ta będzie wyższa niż 1500 zł, wówczas konieczne będzie wpisanie komputera do ewidencji wyposażenia
W związku z koniecznością określenia skutków podatkowych umowy zamiany należy przeanalizować treść umowy zawartej pomiędzy stronami w kontekście przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. u. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) – dalej k.c., i ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.) - dalej u.p.d.o.f.
Kwestie dotyczące umów zamiany zostały uregulowane w przepisach art. 603–604 k.c. Przez umowę zamiany każda ze stron zobowiązuje się przenieść na drugą stronę własność rzeczy w zamian za zobowiązanie do przeniesienia własności innej rzeczy (art. 603 k.c.). Do umów zamiany stosuje się przepisy o sprzedaży (art. 604 k.c.). Podstawowe obowiązki obu stron i treść ich świadczeń wynikające z umowy zamiany są identyczne, różny jest jedynie przedmiot świadczeń każdej z nich (tutaj: z jednej strony przekazywany jest laptop, a z drugiej komputer stacjonarny). Przedmiotem zamiany, podobnie jak sprzedaży, mogą być rzeczy i ich zbiory, a także inne prawa majątkowe, jednakże nie pieniądze.
Z uwagi na brak definicji umowy zamiany w u.p.d.o.f. stosuje się przepisy k.c., w przypadku umowy zamiany skutki tej czynności są oparte na zasadach jakie obowiązują wobec transakcji odpłatnego zbycia.
Oznacza to, że przedmiotowa zamiana ruchomości (środek trwały laptop na komputer stacjonarny) stanowić będzie dla podatnika prowadzącego działalność gospodarczą formę odpłatnego zbycia środka trwałego.
O ile w przypadku umowy sprzedaży kupujący zobowiązany jest do zapłaty na rzecz sprzedającego określonej cenę w zamian za nabywany towar, o tyle w przypadku zamiany, formą zapłaty jest uzyskanie innej rzeczy w zamian za rzecz wydaną. Dlatego też, w przedmiotowym przykładzie, wydany przez podatnika laptop należy uznać za sprzedany, natomiast uzyskany w zamian komputer stacjonarny za zakupiony.
W przypadku umowy zamiany dochodzi niejako do zawarcia dwóch umów sprzedaży. Każda ze stron otrzymuje pewne prawa i jednocześnie jest obciążana przez określone obowiązki właściwe dla sprzedawcy, jak i kupującego. Zarówno opisane odpłatne zbycie, jak i nabycie trzeba, pod względem skutków podatkowych w podatku dochodowym od osób fizycznych, należy rozpatrywać rozdzielnie.
Zgodnie z art. 14 ust. 2 pkt 1 u.p.d.o.f., przychodami z działalności gospodarczej są m.in. przychody z odpłatnego zbycia wykorzystywanych na potrzeby związane z działalnością gospodarczą składników majątku będących środkami trwałymi.
"Użycie przez ustawodawcę, w cytowanym przepisie, określenie "odpłatne zbycie" oznacza, że w zakresie obrotu rzeczami i prawami majątkowymi ustawodawca przewidział inne niż sprzedaż legalne formy odpłatnego przeniesienia własności, w tym między innymi zamianę." – interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 16 lutego 2010 r., ILPB3/423-1072/09-4/KS.
Mając na uwadze powyższe, niezależnie od kwoty wycenionych przedmiotów zamiany przychód, uzyskany ze zbycia laptopa, tj. wartość komputera stacjonarnego, będzie stanowić przychód podatkowy, jednocześnie wartość nabytego komputera będzie stanowić koszt podatkowy dla podatnika prowadzącego działalność gospodarczą.
Ponadto niezamortyzowana wartość laptopa staje się kosztem podatkowym w dacie jego odpłatnego zbycia (tj. zamiany), co wynika z art. 23 ust. 1 pkt 1 lit. b u.p.d.o.f.
Proszę pamiętać, iż, co do zasady, amortyzacji podlegają, stanowiące własność lub współwłasność podatnika, nabyte lub wytworzone we własnym zakresie, kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania:
1) budowle, budynki oraz lokale będące odrębną własnością,
2) maszyny, urządzenia i środki transportu,
3) inne przedmioty
- o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub umowy określonej w art. 23a pkt 1 u.p.d.o.f., zwane środkami trwałymi.
Zbycie laptopa uniemożliwia jego dalszą amortyzację, bowiem nie będzie on już własnością bądź współwłasnością podatnika prowadzącego działalność gospodarczą, ponadto wiąże się to z koniecznością wykreślenia przedmiotowego środka trwałego z EŚT.
Wartość zakupionego w drodze zamiany komputera podatnik będzie miał prawo ująć bezpośrednio w koszty podatkowe, niezależnie od tego, czy wartość ta będzie wyższa, czy też niższa niż 1500 zł, pod warunkiem iż nie przekroczy 3500 zł (art. 22d ust. 1 u.p.d.o.f.).
W przypadku przekroczenia kwoty 1500 zł, nabyty komputer podatnik będzie musiał wpisać do ewidencji wyposażenia, obowiązek ten wynika z § 4 ust. 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 26 sierpnia 2003 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (Dz. U. Nr 152, poz. 1475 z późn. zm.).