Czy czas trwania postępowania kontrolnego prowadzonego przez organy kontroli skarbowej jest limitowany?

Czas trwania postępowania kontrolnego prowadzonego przez organy kontroli skarbowej niestety nie jest ściśle limitowany i w praktyce postępowanie takie może trwać wiele miesięcy (podobnie jak postępowanie podatkowe prowadzone przez organy podatkowe).

Pytanie

W spółce z o.o. będącej mikroprzedsiębiorcą zostało wszczęte postępowanie kontrolne przez Urząd Kontroli Skarbowej (art. 13 ust. 1 ustawy o kontroli skarbowej) w zakresie rzetelności deklarowanych podstaw opodatkowania oraz prawidłowości obliczania i wpłacania podatku od towarów i usług za poszczególne miesiące od kwietnia do września 2011 r. z dniem 23 listopada 2011 r. Kontrola skarbowa trwa po dziś dzień i nie mieliśmy żadnych postanowień o przedłużeniu terminu. Ostatnie dokumenty, jakie byliśmy zobowiązani dostarczyć, przekazaliśmy do UKS 16 grudnia 2011 r.
Jak długo może być prowadzona taka kontrola?
Czy UKS musi podać termin zakończenia takiej kontroli?
Czy możemy wpłynąć na termin jej zakończenia?
Ewentualnie jakie kroki należy podjąć w kierunku zakończenia kontroli lub jej przyśpieszenia?

Odpowiedź

Czas trwania postępowania kontrolnego prowadzonego przez organy kontroli skarbowej niestety nie jest ściśle limitowany i w praktyce postępowanie takie może trwać wiele miesięcy (podobnie jak postępowanie podatkowe prowadzone przez organy podatkowe). Tym samym, czasu postępowania kontrolnego prowadzonego przez organy kontroli skarbowej nie wlicza się do ograniczonego czasu kontroli, jakie mogą odbywać się u podatnika. Strona właściwie nie ma wpływu na termin zakończenia postępowania (ewentualnie może na to wpłynąć poprzez płynną współpracę z organem). Jeśli strona uważa, że postępowanie trwa za długo przysługuje jej prawo ponaglenia.

Uzasadnienie

Zgodnie z art. 13 ust. 1 ustawy z dnia 28 września 1991 r. o kontroli skarbowej (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 41, poz. 214) – dalej u.k.s., wszczęcie postępowania kontrolnego następuje wyłącznie z urzędu w formie postanowienia. Z kolei art. 13 ust. 2 u.k.s. przewiduje, że datą wszczęcia postępowania kontrolnego jest dzień doręczenia kontrolowanemu postanowienia o wszczęciu tego postępowania.

Przepisy u.k.s. nie określają ile czasu może trwać tego typu postępowanie, a odpowiedzi w tym zakresie należy szukać w przepisach ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) - dalej o.p.

Terminami na załatwienie sprawy wymagającej przeprowadzenia postępowania dowodowego, są terminy, o których mowa w art. 139 o.p., tj. bez zbędnej zwłoki, jednak nie później niż w ciągu miesiąca, a sprawy szczególnie skomplikowanej – nie później niż w ciągu 2 miesięcy od dnia wszczęcia postępowania.
Sprawy prowadzone w ramach postępowania kontrolnego na ogół są traktowane jako szczególnie skomplikowane, a więc podstawowy termin trwania takiego postępowania to 2 miesiące.
Niestety podobnie jak w przypadku postępowań podatkowych, tak w przypadku postępowań kontrolnych, właściwie nieliczne postępowania kończą się w tym terminie i są one wielokrotnie przedłużane. Terminy powyższe mają charakter procesowy i dyscyplinujący, a ich upływ w żadnym stopniu nie pozbawia organu prawa do rozpoznania i rozstrzygnięcia sprawy. Organ kontroli skarbowej powinien przy tym uzasadnić przyczynę przedłużenia terminu na załatwienie sprawy.

Na mocy art. 141 o.p. podatnikowi przysługuje ponaglenie na niezałatwienie sprawy we właściwym terminie lub terminie ustalonym na podstawie art. 140 o.p. bezpośrednio do dyrektora izby skarbowej. W dalszym rzędzie - zależnie od uznania ponaglenia za zasadne lub niezasadne - można myśleć o dalszych krokach takich jak skarga na bezczynność, ewentualnie o odpowiedzialności odszkodowawczej lub odpowiedzialności dyscyplinarnej pracownika organu kontroli skarbowej.

Pytanie pochodzi z publikacji Vademecum Głównego Księgowego