Czy błędem jest przyjęcie terminu płatności 7 dni od dnia otrzymania faktury, jeśli termin nie został określony w umowie ani w wystawionej fakturze?
Jeżeli termin spełnienia świadczenia (płatności) nie jest oznaczony ani nie wynika z właściwości zobowiązania, świadczenie powinno być spełnione niezwłocznie po wezwaniu dłużnika do wykonania. Oznacza to, iż nie można przyjąć – jak wskazują Państwo w pytaniu – zasady, zgodnie z którą płatność powinna nastąpić w terminie 7 dni od dnia otrzymania faktury.
Jednym z zasadniczych elementów systemu podatku od towarów i usług jest faktura. Zasadnicze elementy, które powinien zawierać ten dokument zostały określone w art. 106 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535) – dalej u.p.t.u. Zgodnie z tym przepisem, podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy. Szczegółowe dane, które powinna zawierać faktura zostały natomiast określone w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 212, poz. 1337) – dalej r.f. Należy zauważyć, iż ani u.p.t.u., ani r.f. nie czyni z określenia terminu płatności elementu obligatoryjnego faktury (z wyjątkiem faktur wystawianych przez małych podatników). Oznacza to, iż termin taki nie musi zostać zamieszony w wystawianej fakturze. Jedynie na marginesie można zaznaczyć, iż dopuszczalne jest zamieszanie w fakturze informacji dodatkowych, a więc takich, których nie wymaga ustawa, czy też rozporządzenie. Nie powinny one jednak modyfikować (zniekształcać) danych obligatoryjnych. Dotyczy to oczywiście również terminu płatności (por. A. Bartosiewicz, R. Kubacki, VAT. Komentarz, LEX 2010).
Zgodnie z art. 1 ust. 1 u.p.t.u., ustawa ta reguluje opodatkowanie podatkiem od towarów i usług. Nie jest zatem przedmiotem regulacji zawartej w u.p.t.u. kwestia wykonywania zobowiązań cywilnoprawnych. Materia ta została uregulowana w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) – dalej k.c. Zgodnie z art. 455 k.c., jeżeli termin spełnienia świadczenia nie jest oznaczony ani nie wynika z właściwości zobowiązania, świadczenie powinno być spełnione niezwłocznie po wezwaniu dłużnika do wykonania. Wskazują Państwo, iż termin płatności nie wynika ani z umowy, ani z faktury. Oznacza to, iż termin spełnienia świadczenia pieniężnego (płatności) nie jest oznaczony. Nie wynika on również z właściwości świadczenia. Mamy bowiem w tym przypadku do czynienia ze świadczeniem pieniężnym. Pozwala to zatem na zastosowanie przytoczonego powyżej art. 455 k.c. Płatność (spełnienie świadczenia pieniężnego) powinna nastąpić niezwłocznie po wezwaniu do spełnienia świadczenia przez wierzyciela. Do tego czasu wierzytelność przysługująca kontrahentowi nie jest wymagalna, a co za tym idzie dłużnik nie jest zobligowany do wcześniejszej zapłaty. Nie jest zatem uzasadnione przyjmowanie zasady, iż termin płatności – w braku jego oznaczenia – wynosi 7 dni od dnia otrzymania faktury. Fakt otrzymania faktury – z punktu widzenia prawa cywilnego – jest irrelewantny dla wzajemnych praw i obowiązków stron stosunku cywilnoprawnego (w interesującej nas sprawie wynikającego ze źródła umownego), chyba że strony same, poprzez stosowne postanowienia umowne, nadałyby temu faktowi określone znaczenie.
Łukasz Pajor
Jeżeli termin spełnienia świadczenia (płatności) nie jest oznaczony ani nie wynika z właściwości zobowiązania, świadczenie powinno być spełnione niezwłocznie po wezwaniu dłużnika do wykonania. Oznacza to, iż nie można przyjąć – jak wskazują Państwo w pytaniu – zasady, zgodnie z którą płatność powinna nastąpić w terminie 7 dni od dnia otrzymania faktury.
Jednym z zasadniczych elementów systemu podatku od towarów i usług jest faktura. Zasadnicze elementy, które powinien zawierać ten dokument zostały określone w art. 106 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535) – dalej u.p.t.u. Zgodnie z tym przepisem, podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy. Szczegółowe dane, które powinna zawierać faktura zostały natomiast określone w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 212, poz. 1337) – dalej r.f. Należy zauważyć, iż ani u.p.t.u., ani r.f. nie czyni z określenia terminu płatności elementu obligatoryjnego faktury (z wyjątkiem faktur wystawianych przez małych podatników). Oznacza to, iż termin taki nie musi zostać zamieszony w wystawianej fakturze. Jedynie na marginesie można zaznaczyć, iż dopuszczalne jest zamieszanie w fakturze informacji dodatkowych, a więc takich, których nie wymaga ustawa, czy też rozporządzenie. Nie powinny one jednak modyfikować (zniekształcać) danych obligatoryjnych. Dotyczy to oczywiście również terminu płatności (por. A. Bartosiewicz, R. Kubacki, VAT. Komentarz, LEX 2010).
Zgodnie z art. 1 ust. 1 u.p.t.u., ustawa ta reguluje opodatkowanie podatkiem od towarów i usług. Nie jest zatem przedmiotem regulacji zawartej w u.p.t.u. kwestia wykonywania zobowiązań cywilnoprawnych. Materia ta została uregulowana w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) – dalej k.c. Zgodnie z art. 455 k.c., jeżeli termin spełnienia świadczenia nie jest oznaczony ani nie wynika z właściwości zobowiązania, świadczenie powinno być spełnione niezwłocznie po wezwaniu dłużnika do wykonania. Wskazują Państwo, iż termin płatności nie wynika ani z umowy, ani z faktury. Oznacza to, iż termin spełnienia świadczenia pieniężnego (płatności) nie jest oznaczony. Nie wynika on również z właściwości świadczenia. Mamy bowiem w tym przypadku do czynienia ze świadczeniem pieniężnym. Pozwala to zatem na zastosowanie przytoczonego powyżej art. 455 k.c. Płatność (spełnienie świadczenia pieniężnego) powinna nastąpić niezwłocznie po wezwaniu do spełnienia świadczenia przez wierzyciela. Do tego czasu wierzytelność przysługująca kontrahentowi nie jest wymagalna, a co za tym idzie dłużnik nie jest zobligowany do wcześniejszej zapłaty. Nie jest zatem uzasadnione przyjmowanie zasady, iż termin płatności – w braku jego oznaczenia – wynosi 7 dni od dnia otrzymania faktury. Fakt otrzymania faktury – z punktu widzenia prawa cywilnego – jest irrelewantny dla wzajemnych praw i obowiązków stron stosunku cywilnoprawnego (w interesującej nas sprawie wynikającego ze źródła umownego), chyba że strony same, poprzez stosowne postanowienia umowne, nadałyby temu faktowi określone znaczenie.
Łukasz Pajor