Pytanie

Od 2015 r. prowadzę biuro rachunkowe w formie jednoosobowej działalności gospodarczej. Biuro zajmuje się prowadzeniem ksiąg rachunkowych, PKPiR, rozliczaniem ryczałtu. Przed deregulacją zdobyłem certyfikat MF oraz posiadam ubezpieczenie OC z tytułu prowadzenia biura rachunkowego. Ostatnio klient, dla którego nie świadczę usług poprosił o przygotowanie analizy w zakresie prawa podatkowego, a po zapoznaniu się z nią o napisanie wniosku o interpretację podatkową.

Czy nie mając uprawnień doradcy podatkowego, adwokata i biegłego rewidenta mogę przyjąć takie zlecenie?

Odpowiedź

Przepisy zastrzegają wykonywanie czynności, o której mowa, jedynie dla osób uprawnionych. Nie ma przepisu, który uprawniałby osoby wykonujące działalność w zakresie usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych do zawodowego wykonywania tych czynności. Powyższe oznacza, że osoba, o której mowa w pytaniu, nie może legalnie (zgodnie z prawem) wykonywać czynności, o której tam mowa.

Uzasadnienie

O działalności w zakresie usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych stanowią przepisy art. 76 ust. 1 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości – dalej u.o.r.

Z przepisu art. 76a u.o.r. wynika, że usługowe prowadzenie ksiąg rachunkowych jest działalnością gospodarczą, w rozumieniu przepisów o swobodzie działalności gospodarczej, polegającą na świadczeniu usług w zakresie czynności, o których mowa w art. 4 ust. 3 pkt 2-6 u.o.r.

Te zaś czynności (o których mowa w art. 4 ust. 3 pkt 2-6 u.o.r.) to:

  • prowadzenie, na podstawie dowodów księgowych, ksiąg rachunkowych, ujmujących zapisy zdarzeń w porządku chronologicznym i systematycznym;
  • okresowe ustalanie lub sprawdzanie drogą inwentaryzacji rzeczywistego stanu aktywów i pasywów;
  • wycenę aktywów i pasywów oraz ustalanie wyniku finansowego;
  • sporządzanie sprawozdań finansowych;
  • gromadzenie i przechowywanie dowodów księgowych oraz pozostałej dokumentacji przewidzianej ustawą.

O obowiązku zawarcia umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej stanowi art. 76 ust. 1 u.o.r. Zgodnie z nim przedsiębiorcy, o których mowa w art. 76a ust. 3 u.o.r., są obowiązani do zawarcia umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej za szkody wyrządzone w związku z prowadzoną działalnością, o której mowa w art. 76a ust. 1 u.o.r. Obowiązek zawarcia umowy ubezpieczenia dotyczy zatem przedsiębiorców, o których mowa w art. 76a ust. 3 u.o.r. Z kolei zakres ubezpieczenia jest określony poprzez odniesienie się do brzmienia art. 76 ust. 1 u.o.r. Z przepisów wynika bowiem, że ubezpieczenie obejmować ma szkody wyrządzone w związku z prowadzoną działalnością, o której mowa w art. 76a ust. 1 u.o.r.

W przepisach art. 2 ust. 1 ustawy z 5 lipca 1996 r. o doradztwie podatkowym – dalej u.d.p., zdefiniowano czynności doradztwa podatkowego. Te przepisy stanowią, że czynności doradztwa podatkowego obejmują:

  1. udzielanie podatnikom, płatnikom i inkasentom, na ich zlecenie lub na ich rzecz, porad, opinii i wyjaśnień z zakresu ich obowiązków podatkowych i celnych oraz w sprawach egzekucji administracyjnej związanej z tymi obowiązkami;
  2. prowadzenie, w imieniu i na rzecz podatników, płatników i inkasentów, ksiąg rachunkowych, ksiąg podatkowych i innych ewidencji do celów podatkowych oraz udzielanie im pomocy w tym zakresie;
  3. sporządzanie, w imieniu i na rzecz podatników, płatników i inkasentów, zeznań i deklaracji podatkowych lub udzielanie im pomocy w tym zakresie;
  4. reprezentowanie podatników, płatników i inkasentów w postępowaniu przed organami administracji publicznej i w zakresie sądowej kontroli decyzji, postanowień i innych aktów administracyjnych w sprawach wymienionych w pkt 1.

Z pytania wynika, że klient miałby zlecić czynność doradztwa podatkowego – w jej ramach miałaby bowiem zostać udzielona porada dotycząca stosowania prawa podatkowego połączona z napisaniem wniosku o udzielenie interpretacji indywidualnej (być może łącznie z reprezentacją podatnika w tym zakresie). Nie są to jednocześnie czynności, które mieszczą się w pojęciu usługowego prowadzenia ksiąg.

Przepis art. 2 ust. 2 u.d.p. stanowi, że zawodowe wykonywanie czynności, o których mowa w ust. 1 pkt 1 i 4, zastrzeżone jest wyłącznie dla podmiotów uprawnionych w rozumieniu ustawy.

Tak więc wykonanie czynności, o której mowa w pytaniu, za wynagrodzeniem (co byłoby wykonywaniem zawodowym) jest dopuszczalne jedynie dla podmiotów uprawnionych w rozumieniu przepisów u.d.p.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 u.d.p. podmiotami uprawnionymi do zawodowego wykonywania czynności, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 1 u.d.p., są:

  1. osoby fizyczne wpisane na listę doradców podatkowych;
  2. adwokaci i radcowie prawni;
  3. biegli rewidenci.

Nie ma przepisu, który pozwalałby osobom wykonującym działalność w zakresie usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych na zawodowe wykonywanie tych czynności. Powyższe oznacza, że osoba, o której mowa w pytaniu, nie może legalnie (zgodnie z prawem) wykonywać czynności, o której tam mowa.