"Krajowy plan gospodarki odpadami 2010".

UCHWAŁA

RADY MINISTRÓW Nr 233

z dnia 29 grudnia 2006 r.

w sprawie "Krajowego planu gospodarki odpadami 2010"

Na podstawie art. 14 ust. 4 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz. U. Nr 62, poz. 628, z późn. zm. ¹ ) Rada Ministrów uchwala, co następuje:

§ 1. Uchwala się "Krajowy plan gospodarki odpadami 2010", stanowiący załącznik do uchwały.

§ 2. Traci moc uchwała nr 219 Rady Ministrów z dnia 29 października 2002 r. w sprawie krajowego planu gospodarki odpadami (M. P. z 2003 r. Nr 11, poz. 159).

§ 3. Uchwała wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2007 r. i podlega ogłoszeniu w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski".

(Załącznik do uchwały stanowi oddzielny załącznik do niniejszego numeru)

ZAŁĄCZNIK 

KRAJOWY PLAN GOSPODARKI ODPADAMI 2010

Spis skrótów

*	BAT	- Best Available Techniques (najlepsze dostępne techniki)
*	CEPiK	- Centralna Ewidencja Pojazdów i Kierowców
*	GIOŚ	- Główny Inspektorat Ochrony Środowiska
*	GUS	- Główny Urząd Statystyczny
*	KPGO	- krajowy plan gospodarki odpadami przyjęty uchwałą Nr 219 Rady Ministrów z dnia 29 października 2002 r. (M.P. z 2003 r. Nr 11, poz. 159)
*	Kpgo 2010	- Krajowy plan gospodarki odpadami 2010
*	KPOŚK	- Krajowy Program Oczyszczania Ścieków Komunalnych przyjęty w grudniu 2003 r. wraz z aktualizacją z dnia 7 czerwca 2005 r.
*	RLM	- liczba równoważnych mieszkańców - liczba wyrażająca wielokrotność ładunku zanieczyszczeń zawartych w ściekach w stosunku do jednostkowego ładunku zanieczyszczeń w ściekach odprowadzanych od jednego mieszkańca w ciągu doby.
*	PCB	- polichlorowane bifenyle, polichlorowane trifenyle, monometylotetrachlorodifenylometan, monometylodichlorodifenylometan, monometylodibromodifenylometan oraz mieszaniny zawierające jakąkolwiek z tych substancji w ilości powyżej 0,005% wagowo łącznie
*	PKB	- Produkt Krajowy Brutto
*	PN-EN	- norma europejska transponowana do Polskiej Normy
*	s.m.	- sucha masa
*	TZO	- trwałe zanieczyszczenia organiczne
*	WFOŚiGW	- Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
*	WIOŚ	- Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska

Rozdział  1

WPROWADZENIE

Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz. U. Nr 62, poz. 628, z późn. zm. ² ), wprowadziła obowiązek opracowania planów gospodarki odpadami, które podlegają aktualizacji nie rzadziej niż co 4 lata.

Pierwszy krajowy plan gospodarki odpadami (KPGO) przyjęty został uchwałą Nr 219 Rady Ministrów z dnia 29 października 2002 r. (M.P. z 2003 r. Nr 11, poz. 159). W 2006 r. upływa termin jego aktualizacji.

"Sprawozdanie z realizacji krajowego planu gospodarki odpadami za okres od 29 października 2002 r. do 29 października 2004 r." wykazało niewielki postęp w zakresie poprawy gospodarki odpadami, w szczególności odpadami komunalnymi i komunalnymi osadami ściekowymi. Zawarto w nim szereg rekomendacji, z których część została zrealizowana, a część jest w trakcie realizacji. Do najważniejszych zrealizowanych rekomendacji należy przedstawienie przez Rząd Parlamentowi propozycji nowelizacji ustaw związanych z gospodarką odpadami (I połowa 2005 r.), które miały na celu między innymi ułatwienie gminom przejmowania od właścicieli nieruchomości obowiązków w zakresie gospodarowania odpadami komunalnymi oraz zdyscyplinowanie jednostek samorządu terytorialnego w zakresie realizacji przez nie ustawowych obowiązków (rekomendacja 5.10, 5.5 i 5.12). Należy zauważyć, że Parlament nadał inny kształt proponowanym rozwiązaniom systemowym, które zostały zawarte w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o zmianie ustawy o odpadach oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 175, poz. 1458 oraz z 2006 r. Nr 63, poz. 441). Pośród rekomendacji, które są w trakcie realizacji, należy wymienić rekomendację 5.2 dotyczącą analizy stawek opłat za korzystanie ze środowiska w przypadku składowania odpadów. Przewiduje się, że nowe podwyższone stawki opłat za składowanie odpadów wejdą w życie z dniem 1 lipca 2007 r. (trwają prace nad przygotowaniem stosownego projektu rozporządzenia Rady Ministrów). Ponadto prowadzone są prace nad przygotowaniem Programu Operacyjnego "Infrastruktura i Środowisko", aby możliwe było finansowanie inwestycji w zakresie gospodarki odpadami (m.in. rekomendacja 5.3 i 5.11).

W 2006 r. w Ministerstwie Środowiska utworzono Departament Gospodarki Odpadami. Głównym zadaniem Departamentu jest koordynacja działań w zakresie tworzenia i wdrażania polityki dotyczącej gospodarki odpadami w kraju i na poziomie Unii Europejskiej.

Od 1 stycznia 2008 r. zadania w zakresie gospodarki odpadami będące dotychczas w kompetencjach wojewody zostaną przeniesione do kompetencji marszałka województwa zgodnie z ustawą z dnia 29 lipca 2005 r. o zmianie niektórych ustaw w związku ze zmianami w podziale zadań i kompetencji administracji terenowej (Dz. U. Nr 175, poz. 1462, Nr 189, poz. 1604 i Nr 267, poz. 2257 oraz z 2006 r. Nr 144, poz. 1043 i Nr 220, poz. 1601). Dzięki temu nastąpi skupienie w jednym urzędzie na szczeblu województwa zadań w zakresie m.in. planowania gospodarki odpadami i wydawania decyzji, co powinno korzystnie wpłynąć na wdrażanie polityki województwa w zakresie gospodarki odpadami. Kompetencje w zakresie gospodarki odpadami organów na poziomie powiatu i gminy nie ulegają zmianie.

Ze względu na zgłaszane ze strony jednostek samorządu terytorialnego wnioski, aby w krajowym planie gospodarki odpadami określić docelowy system gospodarki odpadami oraz w bardziej konkretny sposób zadania, przyjęto nieco odmienną formułę "Krajowego planu gospodarki odpadami 2010" (Kpgo 2010) w porównaniu do pierwszego krajowego planu gospodarki odpadami (KPGO).

Plan obejmuje pełny zakres zadań koniecznych do zapewnienia zintegrowanej gospodarki odpadami w kraju w sposób zapewniający ochroną środowiska, uwzględniając obecne i przyszłe możliwości i uwarunkowania ekonomiczne oraz poziom technologiczny istniejącej infrastruktury.

Plan gospodarki odpadami dotyczy zarówno odpadów powstających w kraju, a w szczególności odpadów komunalnych, odpadów niebezpiecznych, odpadów opakowaniowych i komunalnych osadów ściekowych, jak i odpadów przywożonych na teren kraju.

Plan uwzględnia tendencje we współczesnej gospodarce światowej, jak również krajowe uwarunkowania rozwoju gospodarczego.

Przedstawione w planie cele i zadania dotyczą okresu 2007-2010 oraz perspektywicznie okresu 2011-2018.

Plan gospodarki odpadami obejmuje:

- opis aktualnego stanu gospodarki odpadami, zawierający informacje dotyczące:

* rodzaju, ilości i źródeł pochodzenia odpadów, które mają być poddane procesom odzysku lub unieszkodliwiania,

* posiadaczy odpadów prowadzących działalność w zakresie zbierania, odzysku lub unieszkodliwiania odpadów,

* rozmieszczenia istniejących instalacji do zbierania, odzysku lub unieszkodliwiania odpadów,

* identyfikacji problemów w zakresie gospodarowania odpadami,

- prognozowane zmiany w zakresie wytwarzania i gospodarowania odpadami,

- cele w zakresie gospodarki odpadami z podaniem terminów ich osiągania,

- system gospodarowania odpadami,

- zadania, których realizacja zapewni poprawą sytuacji w zakresie gospodarowania odpadami,

- rodzaj przedsięwzięć i harmonogram ich realizacji,

- instrumenty finansowe służące realizacji celów w zakresie gospodarki odpadami, zawierające następujące elementy:

* wskazanie źródeł finansowania planowanych działań,

* harmonogram rzeczowo-finansowy planowanych działań zmierzających do zapobiegania powstawaniu odpadów lub ograniczania ilości odpadów i ich negatywnego oddziaływania na środowisko oraz prawidłowego gospodarowania nimi, w tym ograniczenia ilości odpadów ulegających biodegradacji zawartych w odpadach komunalnych kierowanych na składowiska,

- system monitoringu i sposób oceny realizacji celów w zakresie gospodarki odpadami.

Dla potrzeb planu dokonano podziału odpadów na:

- odpady komunalne,

- odpady niebezpieczne,

- pozostałe odpady, w tym odpady powstające w przemyśle, osady ściekowe, odpady opakowaniowe, przy czym szczegółowo odniesiono się do tych rodzajów odpadów, dla których zidentyfikowano znaczące problemy.

"Krajowy plan gospodarki odpadami 2010" opracowano według stanu prawnego na dzień 15 października 2006 r. Grupy, podgrupy i rodzaje odpadów określano zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 27 września 2001 r. w sprawie katalogu odpadów (Dz. U. Nr 112, poz. 1206).

Do przeprowadzenia analizy wykorzystane zostały w głównej mierze dane Głównego Urzędu Statystycznego, a także dane zebrane w centralnej i wojewódzkich bazach danych dotyczących wytwarzania i gospodarowania odpadami oraz gospodarki opakowaniami i odpadami opakowaniowymi oraz dane zgromadzone przez Główny Inspektorat Ochrony Środowiska (GIOŚ) i Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska (WIOŚ), jak również przygotowane w ostatnich latach opracowania. W przypadku danych dotyczących masy wytwarzanych i zagospodarowanych odpadów, pozyskanych głównie z Głównego Urzędu Statystycznego (GUS), za rok bazowy został przyjęty rok 2004, przy czym należy zaznaczyć, że dane o odpadach komunalnych pochodzące z GUS dotyczą tylko ilości odpadów zebranych (a nie wytworzonych), natomiast dane dotyczące istniejących instalacji zostały przedstawione według stanu na dzień 31 grudnia 2005 r. W wyjątkowych sytuacjach, gdy zostały wprowadzone istotne zmiany regulacji prawnych, uwzględniano dane za 2006 r. Dotyczy to m.in. stacji demontażu pojazdów wycofanych z eksploatacji, dla których przedstawiono dane według stanu na dzień 31 października 2006 r. Korzystano także ze specjalistycznych baz danych, np. z Centralnej Ewidencji Pojazdów i Kierowców (CEPIK).

Rozdział  2

ANALIZA STANU GOSPODARKI ODPADAMI

2.1	ODPADY KOMUNALNE

2.1.1 Rodzaje, źródła powstawania, ilość i jakość wytwarzanych odpadów komunalnych

Odpady komunalne są to odpady powstające w gospodarstwach domowych, a także odpady niezawierające odpadów niebezpiecznych pochodzące od innych wytwórców odpadów, które ze względu na swój charakter lub skład są podobne do odpadów powstających w gospodarstwach domowych.

Źródłami powstawania odpadów komunalnych są:

* gospodarstwa domowe,

* obiekty infrastruktury (handel, usługi, rzemiosło, szkolnictwo, przemysł w części "socjalnej" i inne).

Z danych statystycznych wynika, że około 2/3 odpadów komunalnych generują gospodarstwa domowe, 1/3 tych odpadów powstaje w obiektach infrastruktury.

Bilans odpadów komunalnych wytworzonych w Polsce w 2004 r. przedstawiono w tabeli 2-1.

Tabela 2-1 Bilans odpadów komunalnych wytworzonych w Polsce w 2004 r.

Lp.	Nazwa	Ilość [tys. Mg]
1.	Odpady komunalne segregowane i zbierane selektywnie	243
2.	Odpady zielone z ogrodów i parków	326
3.	Niesegregowane (zmieszane) odpady komunalne, w tym:	10.417
3-1	Odpady kuchenne ulegające biodegradacji	2.486
3-2	Odpady zielone	250
3-3	Papier i tektura	2.114
3-4	Odpady wielomateriałowe	711
3-5	Tworzywa sztuczne	1.529
3-6	Szkło	889
3-7	Metal	521
3-8	Odzież, tekstylia	160
3-9	Drewno	192
3-10	Odpady niebezpieczne	93
3-11	Odpady mineralne, w tym frakcja popiołowa	1.472
4.	Odpady z targowisk	114
5.	Odpady z czyszczenia ulic i placów	251
6.	Odpady wielkogabarytowe(1)	451
	RAZEM	11.802
(1) - meble i inne odpady dużych rozmiarów (poza zużytym sprzętem elektrycznym i elektronicznym).

Ilość odpadów komunalnych wytworzonych w 2004 r. była o ok. 0,6% mniejsza niż w roku 2000 (11.946 tys. Mg).

Średni skład morfologiczny wytwarzanych zmieszanych odpadów komunalnych wytwarzanych, ustalono w oparciu o wyniki badań prowadzonych na terenie kraju w latach 2000-2005. Na rysunkach: 2-1, 2-2 i 2-3 przedstawiono średni procentowy skład odpadów komunalnych wytwarzanych w miastach, na obszarach wiejskich i w obiektach infrastruktury.

Rysunek 2-1 Skład morfologiczny odpadów wytwarzanych w miastach

Rysunek 2-2 Skład morfologiczny odpadów wytwarzanych na obszarach wiejskich

Rysunek 2-3 Skład morfologiczny odpadów komunalnych z obiektów infrastruktury

grafika

2.1.2 Odpady ulegające biodegradacji

Szacunkowy bilans odpadów komunalnych ulegających biodegradacji zawarto w tabeli 2-2.

Tabela 2-2 Ilości wytworzonych odpadów ulegających biodegradacji w 2004 r.

Lp.	Nazwa	Ilość [tys. Mg]
1.	Papier i tektura zbierane selektywnie	66,7
2.	Odzież i tekstylia (z materiałów naturalnych) zbierane selektywnie	7,1
3.	Odpady zielone (z ogrodów i parków)	326,0
4.	Odpady ulegające biodegradacji wchodzące w strumień zmieszanych odpadów komunalnych	5.040,4
5.	Odpady z targowisk (część ulegająca biodegradacji)	80,0
Razem		5.520,2

Ilość wytworzonych odpadów ulegających biodegradacji w 2004 r. była o 14% większa niż w roku 2000 i o 26% większa w porównaniu do roku bazowego - 1995.

Ilość wytwarzanych odpadów ulegających biodegradacji w 1995 r. wyznaczona została na poziomie 4,38 mln Mg, co oznacza, że na statystycznego mieszkańca miasta przypadało wówczas 155 kg/rok, a na mieszkańca wsi 47 kg/rok.

W 2004 r. z ogólnej ilości wytworzonych odpadów ulegających biodegradacji wynoszącej 5,52 mln Mg - 278 tys. Mg poddano przekształceniu biologicznemu, a w wyniku selektywnego zbierania w gospodarstwach domowych 66,7 tys. Mg odpadów papieru można było poddać recyklingowi. Z ogólnej masy 467,5 tys. Mg poddanych recyklingowi odpadów opakowaniowych z papieru i tektury, znacząca ilość pochodziła z obiektów infrastruktury.

Ponadto część wytworzonych odpadów ulegających biodegradacji, zwłaszcza na wsiach oraz w małych miastach, jest zagospodarowana we własnym zakresie przez mieszkańców. Przyjęto, że 70% odpadów ulegających biodegradacji wytworzonych na wsiach oraz 15% tych odpadów w małych miastach wykorzystuje się do kompostowania, skarmiania zwierząt oraz spala się w paleniskach domowych. Ilość tych odpadów oszacowano łącznie w 2004 r. na poziomie ok. 770 tys. Mg.

Szacuje się, że w 2004 r. składowano ok. 4 mln odpadów komunalnych ulegających biodegradacji, czyli ok. 91% w odniesieniu do ilości wytworzonych odpadów komunalnych ulegających biodegradacji w roku bazowym 1995.

2.1.3 System gospodarowania odpadami komunalnymi

W 2004 r. przedsiębiorcy posiadający stosowne zezwolenia oraz gminne jednostki organizacyjne zebrały ok. 9,8 mln Mg odpadów komunalnych (tabela 2-3). W ogólnej ilości zebranych odpadów komunalnych tylko 0,24 mln Mg zebrano selektywnie, natomiast z 9,5 mln Mg odpadów zmieszanych 6,6 mln Mg zebrano z gospodarstw domowych, a 2,9 mln Mg z infrastruktury.

Tabela 2-3 Ilości odpadów komunalnych zebranych w latach 2000-2004

Rok	2000	2001	2002	2003	2004
Ilość odpadów [mln Mg]	12,2	11,1	10,5	9,9	9,8

W latach 2000 - 2004 obserwowano sukcesywny spadek ilości zebranych odpadów. Przyczynami tego stanu są między innymi:

* niezgodna ze stanem faktycznym rejestracja ilości odpadów trafiających do obiektów odzysku i unieszkodliwiania, jednym z powodów jest brak ważenia odpadów przyjmowanych na składowiska (w 2004 r. tylko 32% składowisk było wyposażonych w wagę),

* niezawieranie umów przez właścicieli nieruchomości z podmiotami prowadzącymi działalność w zakresie odbierania odpadów i pozbywanie się odpadów poprzez umieszczanie ich na "dzikich" wysypiskach odpadów lub ich wykorzystywanie we własnych gospodarstwach domowych,

* brak kontroli ze strony gmin spełniania wymogów zezwoleń w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości,

* zmniejszający się ciężar objętościowy odpadów (wzrasta ich objętość, maleje ciężar).

Utworzony w gminach system ewidencji zawartych umów między wytwórcami odpadów a przedmiotami odbierającymi odpady umożliwia wskazanie mieszkańców gminy, którzy uchylają się od obowiązku zawarcia takich umów i podjęcie w stosunku do nich odpowiednich działań. Równocześnie realizacja przez odbierających odpady ustawowego obowiązku składania sprawozdań dotyczących sposobów odzysku i unieszkodliwiania odpadów, pozwala na kontrolowanie przez gminy działań przedsiębiorców - w oparciu o kryterium ich zgodności z uchwalonymi planami gospodarki odpadami.

Rysunek 2-4 Aktualny model systemu gospodarowania odpadami komunalnymi.

grafika

Zgodnie z obowiązującym prawem każdy właściciel nieruchomości powinien mieć podpisaną umowę zapewniającą mu odbieranie odpadów komunalnych. Stroną umowy może być każdy przedsiębiorca posiadający zezwolenie na prowadzenie działalności w zakresie odbierania odpadów komunalnych (wydane przez wójta, burmistrza lub prezydenta miasta). W zezwoleniu określa się miejsca odzysku lub unieszkodliwiania odpadów komunalnych zgodnie z wojewódzkim planem gospodarki odpadami. Odbierającym odpady może być też przygotowana do tego gminna jednostka organizacyjna, która jest zwolniona z obowiązku uzyskiwania ww. zezwolenia, ale musi spełniać wymagania określone dla przedsiębiorców w tym zakresie przez wójta, burmistrza lub prezydenta miasta.

Podmioty działające na terenie danej gminy mają obowiązek przekazywania jej władzom informacji o zawartych umowach z właścicielami nieruchomości. Ewidencję tych umów prowadzą gminy. W przypadku, gdy właściciel nie podpisał umowy z odbierającym gmina dokonuje tzw. wykonania zastępczego (obciąża go opłatą nałożoną w drodze decyzji i organizuje odbieranie odpadów komunalnych od tego właściciela; opłata jest przekazywana na konto gminnego funduszu ochrony środowiska i gospodarki wodnej). Ponadto podmioty te są obowiązane do przekazywania władzom gminy sprawozdań dotyczących gospodarowania odpadami komunalnymi.

Jeżeli na terenie danej gminy nie działają przedsiębiorcy odbierający odpady komunalne od właścicieli nieruchomości gmina musi zorganizować system zbierania odpadów komunalnych dla wszystkich mieszkańców gminy.

Odpady komunalne powinny być zbierane i odbierane w sposób selektywny zgodnie z wymaganiami określonymi w regulaminie utrzymania czystości i porządku na terenie gminy (który jest aktem prawa miejscowego) uchwalonym przez radą gminy. Regulamin powinien być dostosowany do gminnego planu gospodarki odpadami.

Selektywne zbieranie odpadów

W 2004 r. selektywnie zebrano około 243 tys. Mg odpadów, co stanowiło około 2% ilości wytworzonych odpadów komunalnych lub około 2,5% ilości zebranych odpadów, z czego 66,7 tys. Mg papieru i tektury, 73,4 tys. Mg szkła, 31,3 tys. Mg tworzyw sztucznych, 9,7 tys. Mg metali, 14,2 tys. Mg tekstyliów, 47,9 tys. Mg odpadów wielkogabarytowych oraz 102 Mg odpadów niebezpiecznych i 12 Mg zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego.

W 2000 r. ilość wyselekcjonowanych odpadów wynosiła 13 tys. Mg, co stanowiło wówczas 0,1% całości zebranych odpadów.

Jest więc obserwowana w tym zakresie tendencja wzrostowa, jednak postęp jest zbyt wolny i efekty nie odzwierciedlają oczekiwań.

Zagospodarowanie odpadów

Procesom przekształcania biologicznego (R3, D8) - poddano w 2004 r. - około 278 tys. Mg odpadów, co stanowiło około 2,3% całości wytwarzanych odpadów komunalnych i około 5% oszacowanej ilości odpadów ulegających biodegradacji, które wchodzą w strumień odpadów komunalnych.

Od 2000 r. nie odnotowano znacznego zwiększenia stosowania biologicznych metod przekształcania odpadów; wówczas ilość odpadów poddana kompostowaniu wynosiła 248 tys. Mg.

Termicznemu przekształcaniu odpadów (R1, D10) poddano 44 tys. Mg odpadów, co stanowiło 0,4% ogólnej ilości wytwarzanych odpadów i 0,4% ogólnej ilości zebranych odpadów. Nie zanotowano w tym zakresie żadnego postępu w odniesieniu do roku 2000.

2.1.4 Istniejące instalacje do odzysku i unieszkodliwiania odpadów komunalnych

W dalszym ciągu podstawowym rodzajem instalacji do zagospodarowania odpadów komunalnych w Polsce są składowiska odpadów. Według stanu na dzień 31 grudnia 2005 r. w Polsce istniało 762 legalnych składowisk odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne, na których były składowane odpady komunalne (dane z urzędów marszałkowskich opracowane we współpracy z urzędami wojewódzkimi i wojewódzkimi inspektoratami ochrony środowiska). Wykaz tych składowisk zamieszczono w załączniku do niniejszego "Krajowego planu gospodarki odpadami 2010".

Na koniec 2005 r. było w kraju 59 sortowni odpadów komunalnych selektywnie zbieranych, 19 sortowni zmieszanych odpadów komunalnych oraz 25 sortowni, w których sortowano zarówno odpady komunalne selektywnie zbierane, jak i zmieszane odpady komunalne. Ponadto, według stanu na dzień 31 grudnia 2005 r., było w kraju 58 kompostowni odpadów zielonych i selektywnie zebranych odpadów organicznych, 6 zakładów fermentacji odpadów komunalnych, 20 zakładów mechaniczno-biologicznego przekształcania zmieszanych odpadów komunalnych oraz jedna spalarnia zmieszanych odpadów komunalnych.

Na rysunku 2-5 przedstawiono rozmieszczenie istniejących obiektów gospodarki odpadami komunalnymi w Polsce według stanu na dzień 31 grudnia 2005 r.

Rysunek 2-5 Rozmieszczenie istniejących obiektów gospodarki odpadami komunalnymi w Polsce według stanu na dzień 31 grudnia 2005 r.

grafika

W wojewódzkich planach gospodarki odpadami zostaną zamieszczone szczegółowe wykazy instalacji (zakładów) zagospodarowania odpadów komunalnych oraz mapy przedstawiające przestrzenne rozmieszczenie tych instalacji (zakładów) według stanu na dzień 31 grudnia 2006 r. Wykazy będą obejmować co najmniej rodzaj instalacji, nazwę, adres, zdolności przerobowe, a ponadto dla składowisk odpadów zostaną określone niewypełnione pojemności składowiska i przewidywaną masę odpadów do przyjęcia do czasu zamknięcia składowiska.

2.1.5 Identyfikacja problemów w zakresie gospodarki odpadami komunalnymi

Zidentyfikowano następujące problemy w gospodarce odpadami komunalnymi:

* brak wystarczającej liczby instalacji do odzysku i unieszkodliwiania odpadów (poza składowaniem), w tym w szczególności dla odpadów ulegających biodegradacji, i w konsekwencji zbyt niskie ilości odpadów poddawanych procesom biologicznego i termicznego przekształcania,

* niska aktywność części gmin w działaniach związanych z tworzeniem ponadgminnych jednostek organizacyjnych, które realizowałyby kompleksową gospodarkę odpadami komunalnymi,

* brak instrumentów dyscyplinowania jednostek samorządu terytorialnego w przypadku niewypełniania przez nie obowiązków ustawowych,

* niezgodny z wymaganiami prawnymi stan techniczny znacznej części składowisk odpadów innych niż niebezpieczne i komunalne, na których są składowane odpady komunalne,

* niskie opłaty za składowanie zmieszanych odpadów komunalnych,

* zbyt niski postęp w selektywnym zbieraniu odpadów komunalnych, w tym odpadów niebezpiecznych występujących w strumieniu odpadów komunalnych,

* brak jednolitego systemu ewidencji rodzajów i ilości wytwarzonych odpadów komunalnych oraz obiektów odzysku i unieszkodliwiania odpadów,

* brak systematycznych badań morfologii odpadów komunalnych,

* niedostateczny stan świadomości ekologicznej społeczeństwa,

* brak wymagań dla mechaniczno-biologicznego przekształcania zmieszanych odpadów komunalnych, które pozwalałyby na uznanie przetworzonych odpadów za spełniające kryteria przyjmowania tych odpadów na składowiska odpadów.

2.2	ODPADY NIEBEZPIECZNE

2.2.1 Źródła powstawania, ilości wytworzone, poddane odzyskowi i unieszkodliwianiu

Podstawowym źródłem powstawania odpadów niebezpiecznych jest działalność przemysłowa i usługowa. Odpady niebezpieczne powstają również w gospodarstwach domowych, służbie zdrowia, szkolnictwie oraz w dziedzinie obronności.

W 2004 r. wytworzono w Polsce około 1.680 tys. Mg odpadów niebezpiecznych. Największe ich ilości pochodziły z następujących gałęzi przemysłu:

- hutnictwa żelaza (odpady z podgrupy 10 02),

- hutnictwa ołowiu, cynku i miedzi (odpady z podgrup: 10 04,10 05 i 10 06),

- przemysłu chemicznego (odpady z grup: 06,07 i 11),

- przemysłu naftowego (odpady z grupy 05),

a najmniejsze z przemysłu skórzanego, futrzarskiego i tekstylnego, grupa 04 (0,001%).

Procentowy udział poszczególnych grup odpadów niebezpiecznych wytworzonych w kraju przedstawiono na rysunku 2-6.

Rysunek 2-6 Udział procentowy poszczególnych grup odpadów niebezpiecznych wytworzonych w Polsce w 2004 roku

grafika

Ilość odpadów niebezpiecznych wytworzonych w 2004 r. w porównaniu do 2000 r. wzrosła o około 12%, odpowiednio z 1.480 tys. Mg do 1.680 tys. Mg.

Nie odzwierciedla to jednak w pełni stanu faktycznego i spowodowane było brakiem informacji o odpadach niebezpiecznych wytworzonych w sektorze małych i średnich przedsiębiorstw oraz mającą miejsce w 2002 r. zmianą klasyfikacji odpadów.

Sposoby zagospodarowania odpadów niebezpiecznych wytworzonych w 2004 r. na obszarze kraju przedstawiono na rysunku 2-7.

Rysunek 2-7 Struktura gospodarowania odpadami niebezpiecznymi w Polsce w 2004 r.

grafika

Istniejące instalacje i urządzenia do odzysku i unieszkodliwiania odpadów niebezpiecznych

Na terenie kraju, w 2005 r., zlokalizowanych było około 500 instalacji i urządzeń do odzysku i unieszkodliwiania odpadów niebezpiecznych, w tym: około 35 składowisk (składowiska, wydzielone kwatery) oraz około 100 instalacji do termicznego przekształcania odpadów.

Nie ma potrzeby budowy nowych składowisk odpadów niebezpiecznych, poza składowiskami przeznaczonymi dla odpadów zawierających azbest, lecz istnieje konieczność modernizowania istniejących obiektów. Przedsiębiorcy powinni stosować nowe technologie zapewniające zmniejszenie ilości wytwarzanych odpadów niebezpiecznych oraz stopnia ich szkodliwości.

Transgraniczne przemieszczanie odpadów niebezpiecznych

W 2004 r. Główny Inspektor Ochrony Środowiska wydał 84 zezwolenia na transgraniczne przemieszczanie odpadów niebezpiecznych, w tym 57 na przywóz odpadów i 27 na wywóz odpadów. Zezwoleniem na przywóz objęto około 85 tys. Mg odpadów niebezpiecznych z następujących grup: 06, 07, 12, 13, 16 i 20, natomiast zezwoleniem na wywóz - około 150 tys. Mg odpadów niebezpiecznych z grup: 06, 07, 10, 11, 13, 15, 16, 17 i 20.

Identyfikacja problemów w zakresie gospodarki odpadami niebezpiecznymi

Analiza stanu aktualnego w zakresie wytwarzania i sposobów gospodarowania odpadami niebezpiecznymi oraz wydajności istniejących instalacji do ich odzysku i unieszkodliwiania wskazuje na następujące główne problemy w przedmiotowym obszarze:

* brak wzajemnej korelacji pomiędzy istniejącymi systemami zbierania odpadów niebezpiecznych ze źródeł rozproszonych, w tym również odpadów niebezpiecznych występujących w strumieniu odpadów komunalnych,

* niewielkie wykorzystanie nowoczesnych (innowacyjnych) technologii,

* bariera kapitałowa przy wprowadzaniu nowoczesnych rozwiązań technologicznych mogących przyczynić się do minimalizacji ilości wytwarzanych odpadów oraz zwiększenia stopnia ich odzysku,

* niewystarczająca motywacja ekonomiczna do podejmowania działań proekologicznych,

* przepisy wspólnotowe dotyczące ograniczenia możliwości udzielania pomocy publicznej przedsiębiorcom,

* niewystarczający monitoring gospodarki odpadami niebezpiecznymi w odniesieniu do sektora małych i średnich przedsiębiorstw, szczególnie wytwarzających małe ilości odpadów niebezpiecznych (np. zakłady fotograficzne, poligraficzne i pracownie rentgenowskie),

* niezadowalający poziom edukacji i świadomości ekologicznej społeczeństwa.

Rozwiązanie wyżej wymienionych problemów zapewni wzrost masy odpadów niebezpiecznych poddanych procesom odzysku i eliminację nieprawidłowych praktyk w zakresie postępowania z tymi odpadami.

2.2.2 Odpady zawierające PCB

Źródła powstawania, ilości wytworzone i unieszkodliwione

Ze względu na swoje właściwości dielektryczne PCB znalazły zastosowania jako:

* podstawowe składniki cieczy izolacyjnych do napełniania transformatorów i kondensatorów,

* płyny hydrauliczne,

* dodatki do farb i lakierów,

* plastyfikatory do tworzyw sztucznych,

* środki konserwujące i impregnujące.

Łącznie w 2004 r. zebrano około 160 Mg odpadów zawierających PCB, z czego unieszkodliwieniu poddano 149 Mg oraz magazynowaniu 11 Mg.

W 2004 r. przeprowadzona inwentaryzacja urządzeń zawierających (lub mogących zawierać) PCB wykazała istnienie 44,5 tys. tych urządzeń w 661 obiektach przemysłowych. Były to kondensatory (65%), transformatory (28%), wyłączniki (6%) oraz inne urządzenia (1%). Szacowana masa odpadów zawierających PCB kształtuje się na poziomie 39,2 tys. Mg odpadów. W wyniku przeprowadzonej inwentaryzacji stwierdzono również, że około 90% urządzeń zawierających (lub mogących zawierać) PCB aktualnie eksploatowanych znajduje się w dobrym stanie technicznym.

Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Gospodarki z dnia 24 czerwca 2002 r. w sprawie wymagań w zakresie wykorzystywania i przemieszczania substancji stwarzających szczególne zagrożenie dla środowiska oraz wykorzystywania i oczyszczania instalacji lub urządzeń, w których były lub są wykorzystywane substancje stwarzające szczególne zagrożenie dla środowiska (Dz. U. Nr 96, poz. 860) powinno następować sukcesywne oczyszczanie lub eliminowanie instalacji lub urządzeń, w których były lub są wykorzystywane PCB. Dopuszcza się wykorzystywanie PCB w użytkowanych urządzeniach lub instalacjach, nie dłużej niż do dnia 30 czerwca 2010 r.

Istniejące instalacje do unieszkodliwiania

Obecnie na terenie kraju funkcjonuje 1 instalacja do dekontaminacji transformatorów o mocy przerobowej 600 Mg/rok. Oleje i ciecze zawierające PCB unieszkodliwiane są metodą termicznego przekształcania w 2 instalacjach o łącznej maksymalnej mocy przerobowej 14.000 Mg/rok. Brak jest w kraju instalacji do unieszkodliwiania kondensatorów zawierających PCB.

Identyfikacja problemów:

- zbyt wolno przebiegający proces wycofywania z użytkowania urządzeń zawierających PCB.

2.2.3 Oleje odpadowe

Źródła powstawania, ilości zebrane, poddane odzyskowi i unieszkodliwianiu

Oleje odpadowe powstają w wyniku planowej wymiany zużytych olejów, awarii instalacji i urządzeń, jak również w wyniku usuwania ich z innych odpadów, między innymi pojazdów wycofanych z eksploatacji. W 2004 r. zebrano około 84,5 tys. Mg olejów odpadowych, z czego około 50% poddano procesowi regeneracji.

Istniejący system gospodarowania

Na rynku polskim działają obecnie 4 organizacje odzysku, które w imieniu producentów i importerów olejów organizują zbieranie i zagospodarowanie olejów odpadowych w celu osiągnięcia wymaganych poziomów odzysku i recyklingu. Schemat działania tych organizacji przedstawia rysunek 2-8.

Istniejące instalacje do odzysku i unieszkodliwiania

Na terenie kraju działają 3 znaczące instalacje do regeneracji olejów odpadowych o łącznej mocy przerobowej 145 tys. Mg/rok.

Identyfikacja problemów:

- brak wystarczająco rozwiniętego systemu zbierania olejów odpadowych z małych i średnich przedsiębiorstw oraz gospodarstw domowych,

- brak zorganizowanych miejsc magazynowania olejów odpadowych powstałych na skutek wypadków morskich.

Rysunek 2-8 Schemat działania organizacji odzysku zajmujących się gospodarowaniem olejami odpadowymi

grafika

2.2.4 Zużyte baterie i akumulatory

Źródła powstawania, ilości wytworzone, poddane odzyskowi i unieszkodliwianiu

Akumulatory kwasowo-ołowiowe

Akumulatory kwasowo-ołowiowe są stosowane głównie jako akumulatory samochodowe. Zużyte akumulatory wymieniane są na nowe (jest to jedno ze źródeł powstawania odpadów). Odpady tego rodzaju powstają również w stacjach demontażu pojazdów wycofanych z eksploatacji. W 2004 r. poddano recyklingowi w procesie technologicznym mającym na celu odzysk ołowiu i kwasu siarkowego około 79 tys. zużytych akumulatorów kwasowo-ołowiowych, z czego 56 tys. Mg związane było z wymianą zużytych akumulatorów na nowe.

Baterie i akumulatory niklowo-kadmowe

Baterie i akumulatory niklowo-kadmowe występują w postaci wielkogabarytowej i małogabarytowej.

Ilość zużytych baterii i akumulatorów Ni-Cd jest trudna do określenia, ze względu na ich długą żywotność - rzędu 10-12 lat. Szacuje się, że rocznie wycofywanych jest z eksploatacji około 2 tys. Mg tego typu baterii i akumulatorów.

Baterie manganowo-cynkowe z elektrolitem alkaliczny i solnym (Mn - Zn), cynkowo-węglowe (Zn), cynkowo-manganowe (Zn-Mn), litowe (Li), litowo-jonowe (Li-ion) i inne

Według danych szacunkowych na rynek krajowy w 2004 r. trafiło ponad 250 milionów sztuk baterii, głównie cynkowo-węglowych, cynkowo-manganowych i litowo-jonowych o łącznej masie około 7 tys. Mg. Z uwagi na krótki okres ich użytkowania szacuje się, że rocznie wytwarzana jest porównywalna ilość zużytych baterii tego typu, tj. około 7 tys. Mg. W 2004 r. w kraju zebrano tylko około 700 Mg baterii tego typu, które następnie zostały w całości przekazane do specjalistycznych instalacji celem poddania ich procesom odzysku i unieszkodliwiania.

Istniejący system gospodarowania

Firmy zajmujące się recyklingiem akumulatorów kwasowo-ołowiowych posiadają własną sieć zbierania akumulatorów kwasowo-ołowiowych obejmującą teren całego kraju.

Systemy zbierania pozostałych typów baterii i akumulatorów są obecnie tworzone i funkcjonują na ograniczonym obszarze kraju.

Zebrane zużyte baterie i akumulatory są przetwarzane w istniejących na terenie kraju instalacjach.

Istniejące instalacje do odzysku i unieszkodliwiania

Na terenie kraju według stanu na dzień 31 grudnia 2005 r. działa 6 instalacji do odzysku i unieszkodliwiania odpadów z podgrupy 16 06 o łącznej mocy przerobowej około 180 tys. Mg/rok, w tym 2 zajmujące się recyklingiem akumulatorów kwasowo-ołowiowych.

Identyfikacja problemów:

- brak informacji o wszystkich przedsiębiorcach prowadzących import lub wewnątrzwspólnotowe nabycie baterii,

- niewystarczająco rozwinięty system zbierania baterii małogabarytowych z małych i średnich przedsiębiorstw oraz gospodarstw domowych, w tym w jednostkach handlu detalicznego,

- brak opracowanych efektywnych ekologicznie i ekonomicznie technologii dla przerobu baterii oraz akumulatorów gwarantujących osiągnięcie poziomu recyklingu 50% (oprócz akumulatorów kwasowo-ołowiowych oraz niklowo-kadmowych).

2.2.5 Odpady medyczne i weterynaryjne

Źródła powstawania, ilości zebrane, poddane odzyskowi i unieszkodliwianiu

Odpady medyczne i weterynaryjne powstają we wszystkich placówkach medycznych i weterynaryjnych działających na terenie kraju.

W 2004 r. w tych placówkach selektywnie zebrano około 20 tys. Mg odpadów medycznych i weterynaryjnych (w tym około 80 Mg odpadów weterynaryjnych), które w całości przekazano do unieszkodliwienia.

Istniejący system gospodarowania

W większości placówek medycznych i weterynaryjnych stosuje się selektywne zbieranie odpadów do specjalistycznych pojemników (według wewnętrznego regulaminu), niemniej jednak system ten nie jest ujednolicony w skali kraju. W 2004 r. odpady te były odbierane przez firmy i unieszkodliwiane głównie przez termiczne przekształcanie (D10), dezynfekcję termiczną (D9) lub autoklawowane (D9).

Istniejące instalacje do unieszkodliwiania

Według stanu na dzień 31 października 2006 r. funkcjonowało 37 spalarni odpadów medycznych i weterynaryjnych o łącznej mocy przerobowej około 4 tys. kg/h, a ponadto 9 innych instalacji do termicznego przekształcania odpadów przyjmowało do spalania odpady medyczne i weterynaryjne.

Identyfikacja problemów:

- niska wiarygodność danych dotyczących ilości poszczególnych rodzajów odpadów wytwarzanych na terenie placówek służby zdrowia i weterynaryjnych,

- mało efektywny nadzór nad prawidłowością postępowania z odpadami medycznymi i weterynaryjnymi,

- brak sprawnych systemów gospodarowania odpadami medycznymi oraz odpadami weterynaryjnymi,

- brak systemu monitorowania ilości wytwarzanych odpadów weterynaryjnych,

- brak systemów zbierania przeterminowanych lekarstw z gospodarstw domowych w wielu regionach kraju.

2.2.6 Pojazdy wycofane z eksploatacji

Źródła powstawania, ilości wytworzone, poddane odzyskowi i unieszkodliwianiu

Szacuje się, że w 2003 r. przekazano do demontażu około 370 tys. pojazdów (około 344 tys. Mg), w 2004 r. - około 400 tys. pojazdów (około 376 tys. Mg), a w 2005 r. - około 660 tys. pojazdów (około 624 tys. Mg). Zatem w latach 2003-2005 nastąpił 45% wzrost ilości pojazdów przekazywanych do demontażu.

Istniejące punkty zbierania pojazdów i stacje demontażu

Według stanu na dzień 31 października 2006 r. na terenie kraju funkcjonowało 81 punktów zbierania pojazdów wycofanych z eksploatacji oraz 445 stacji demontażu o łącznej zdolności przetwórczej około 580 tys. Mg/rok (według decyzji), przy czym liczba stacji demontażu o zdolności przetwórczej co najmniej 3.000 Mg/rok nie przekracza 35.

Identyfikacja problemów:

- brak wiarygodnych i kompletnych informacji w zakresie ilości samochodów zarejestrowanych i wyrejestrowanych,

- brak sieci zbierania pojazdów wycofanych z eksploatacji pokrywającej terytorium całego kraju,

- brak rzetelnych danych na temat ilości pojazdów poddanych demontażowi pomimo działającej już Centralnej Ewidencji Pojazdów i Kierowców (CEPiK),

- masowy import i wewnątrzwspólnotowe nabycie używanych (często w znacznej mierze wyeksploatowanych) pojazdów,

- prowadzenie demontażu pojazdów wycofanych z eksploatacji poza stacjami demontażu.

2.2.7 Zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny

Źródła powstawania, ilości wytworzone, poddane odzyskowi i unieszkodliwianiu

W 2004 r. zebrano około 4 tys. Mg zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego. Zużyte urządzenia zawierające niebezpieczne elementy zostały poddane procesom unieszkodliwiania w ilości około 1,5 tys. Mg (w tym przez składowanie około 0,1 tys. Mg). Pozostała ilość wytworzonych odpadów została przekazana do odzysku (około 0,7 tys. Mg) lub złożona w magazynach (około 1,7 tys. Mg).

Istniejący system gospodarowania

Dotychczas głównym sposobem postępowania ze zużytym sprzętem elektrycznym i elektronicznym pochodzącym z sektora komunalnego było jego magazynowanie lub składowanie na składowiskach odpadów komunalnych. Natomiast w przypadku zużytego sprzętu pochodzącego z innych źródeł niż gospodarstwa domowe, był on odbierany przez specjalistyczne firmy posiadające stosowne zezwolenia.

W 2006 r. jest wprowadzany nowy system gospodarowania zużytym sprzętem elektrycznym i elektronicznym, w szczególności pochodzącym z gospodarstw domowych. Użytkownicy sprzętu przeznaczonego dla gospodarstw domowych są zobowiązani do jego selektywnego zbierania i przekazywania podmiotom zajmującym się zbieraniem tego rodzaju odpadów (mogą to być firmy odbierające odpady komunalne, punkty zbierania odpadów oraz jednostki handlowe w przypadku gdy klient zakupuje nowy sprzęt - tego samego rodzaju w ilości 1:1). Zakazane jest mieszanie tego rodzaju odpadów z innymi odpadami. Zużyty sprzęt jest następnie przekazywany do zakładów przetwarzania, gdzie następuje jego demontaż. Wyodrębnione frakcje odpadów są przekazywane do specjalistycznych instalacji. Do finansowania całego systemu zobowiązani są wprowadzający sprzęt na rynek krajowy. System gospodarowania (zbieranie, przetwarzanie, odzysk, recykling) zużytym sprzętem elektrycznym i elektronicznym przedstawiono na rysunku 2-9.

Rysunek 2-9 System gospodarowania zużytym sprzętem elektrycznym i elektronicznym

grafika

W przypadku użytkowników innych niż gospodarstwa domowe wprowadzający sprzęt są obowiązani bezpośrednio od nich odbierać zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny.

Istniejące zakłady przetwarzania zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego

Według stanu na dzień 31 października 2006 r. do rejestru Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska było wpisanych 58 zakładów przetwarzania zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego.

Identyfikacja problemów:

- brak wiarygodnych danych o polskim rynku sprzętu elektrycznego i elektronicznego,

- brak dostatecznej ilości zakładów przetwarzania,

- brak zorganizowanego wtórnego obiegu przestarzałego sprzętu elektrycznego i elektronicznego.

2.2.8 Odpady zawierające azbest

Źródła powstawania, ilości wytworzone i unieszkodliwiane

W 2004 r. zebrano i unieszkodliwiono przez składowanie około 141 tys. Mg odpadów zawierających azbest. Na tę ilość składały się zawierające azbest: materiały izolacyjne, materiały konstrukcyjne, zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny, okładziny hamulcowe odpady oraz azbestowe z elektrolizy. Na terenie kraju pozostało jeszcze około 15 mln Mg materiałów zawierających azbest.

Istniejący system gospodarowania

Demontaż elementów izolacyjnych i budowlanych zawierających azbest mogą wykonywać tylko posiadacze odpadów posiadający decyzje administracyjne oraz stosowne zaświadczenia kwalifikacyjne w zakresie bezpiecznego postępowania i usuwania wyrobów zawierających azbest.

Istniejące instalacje do unieszkodliwiania

Jedyną dopuszczoną prawem metodą unieszkodliwiania odpadów zawierających azbest jest ich składowanie. Według stanu na dzień 31 października 2006 r. eksploatowano na terenie kraju 26 składowisk. Były to składowiska odpadów niebezpiecznych lub wydzielone kwatery na składowiskach odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne.

Identyfikacja problemów:

- brak zachęt ekonomicznych dla prywatnych posiadaczy do demontażu wyrobów zawierających azbest (eternit),

- trudności w lokalizacji ogólnodostępnych składowisk odpadów zawierających azbest, co wymagałoby weryfikacji "Programu usuwania azbestu i wyrobów zawierających azbest stosowanych na terytorium Polski".

2.2.9 Przeterminowane pestycydy

Źródła powstawania, ilości wytworzone i unieszkodliwione

Przeterminowane pestycydy i odpady pestycydowe pochodzą z:

- przeterminowanych preparatów, które zostały wycofane z obrotu i zdeponowane w mogilnikach lub magazynach środków ochrony roślin,

- bieżącej produkcji, dystrybucji i stosowania w rolnictwie,

- ze starej produkcji, zgromadzone na składowiskach.

W 2004 r. zebrano łącznie około 170 Mg przeterminowanych pestycydów i odpadów pestycydowych, które w całości poddano procesowi termicznego unieszkodliwienia.

Według stanu na dzień 30 września 2006 r. na terenie kraju istniało 129 mogilników, w których, według szacunków, znajdowało się około 4,2 tys. Mg przeterminowanych środków ochrony roślin.

Istniejące instalacje unieszkodliwiania

Obecnie na terenie kraju funkcjonują 2 instalacje do unieszkodliwiania odpadów pestycydowych o łącznej mocy przerobowej 6 tys. Mg/rok.

Identyfikacja problemów

- trudności we właściwym sformułowaniu specyfikacji istotnych warunków zamówienia przy zleceniu likwidacji mogilników przez organy administracji publicznej,

- ograniczone środki finansowe na sukcesywną likwidację składowisk, mogilników i magazynów przeterminowanych środków ochrony roślin oraz na prowadzenie monitoringu terenów skażonych pestycydami.

2.2.10 Odpady materiałów wybuchowych

Źródła powstawania, ilości wytworzone, odzysk i unieszkodliwianie

Odpady materiałów wybuchowych powstają w wyniku działalności wojska zarówno w okresie minionym (również wojsk Federacji Rosyjskiej), jak i prowadzonej obecnie, w tym na terenach związanych z działalnością szkoleniową (poligony, place ćwiczeń), jak również w policji, służbie granicznej oraz w przedsiębiorstwach produkujących bądź stosujących materiały wybuchowe. Są to między innymi: odpady amunicji, odpadowe wyroby pirotechniczne oraz inne materiały wybuchowe.

W 2004 r. wytworzono około 62 tys. Mg odpadów tego rodzaju, tzw. zbędnych środków bojowych. Środki te są obecnie zgromadzone w 12 Składach Materiałowych Rejonowych Baz Materiałowych Sił Zbrojnych RP.

Identyfikacja problemów

- brak programu zagospodarowania odpadowej amunicji i likwidacji nagromadzonych zasobów.

2.2.11 Instalacje do odzysku i unieszkodliwiania odpadów niebezpiecznych

Na rysunku 2-10 przedstawiono rozmieszczenie w Polsce wybranych instalacji do odzysku i unieszkodliwiania odpadów niebezpiecznych (PCB, oleje odpadowe, zużyte baterie i akumulatory, odpady medyczne i weterynaryjne, pojazdy wycofane z eksploatacji, zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny, odpady zawierające azbest oraz pestycydy) według stanu na dzień 31 grudnia 2005 r. za wyjątkiem spalarni, w których termicznemu przekształcaniu poddawano odpady medyczne i weterynaryjne, stacji demontażu pojazdów wycofanych z eksploatacji i zakładów przetwarzania zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego oraz składowisk odpadów, na których składowano odpady zawierające azbest, dla których podano informacje według stanu na dzień 31 października 2006 r.

Rysunek 2-10 Rozmieszczenie w Polsce wybranych instalacji do odzysku i unieszkodliwiania odpadów niebezpiecznych według stanu na dzień 31 grudnia 2005 r. (z wyjątkiem spalarni, w których termicznemu przekształcaniu poddawano odpady medyczne i weterynaryjne, stacji demontażu pojazdów wycofanych z eksploatacji i zakładów przetwarzania zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego, dla których podano informacje według stanu na dzień 31 października 2006 r.)

grafika

W wojewódzkich planach gospodarki odpadami zostaną zamieszczone szczegółowe wykazy instalacji (zakładów) zagospodarowania odpadów niebezpiecznych oraz mapy ilustrujące przestrzenne rozmieszczenie tych instalacji (zakładów) według stanu na dzień 31 grudnia 2006 r. Wykazy będą obejmować co najmniej rodzaj instalacji, nazwę, adres, zdolności przerobowe, a ponadto dla składowisk odpadów zostaną określone niewypełnione pojemności składowiska i przewidywaną masę odpadów do przyjęcia do czasu zamknięcia składowiska.

2.3	ODPADY POZOSTAŁE

2.3.1 Zużyte opony

Rodzaje, źródła powstawania, ilość wytwarzanych odpadów

Zużyte opony powstają w wyniku bieżącej eksploatacji pojazdów mechanicznych. Ich źródłem są też pojazdy wycofane z eksploatacji. Ilość wytwarzanych odpadów szacuje się na podstawie ilości kupowanych opon na wymianę lub na podstawie ilości zarejestrowanych pojazdów, uwzględniając czas zużycia opon. Szacunki wskazują, że w roku 2004 wytworzono około 131 tys. Mg zużytych opon. Ilości zużytych opon wytworzonych w Polsce w latach 2000 - 2004 przedstawia tabela 2-4.

Tabela 2-4 Ilości wytworzonych zużytych opon w Polsce w latach 2000 - 2004

Rok	2000	2001	2002	2003	2004
Ilość zużytych opon (tys. Mg)	114	118	121	127	131

Rodzaj i ilość odpadów poddawanych poszczególnym procesom odzysku i unieszkodliwiania

W 2004 r. procesom odzysku poddano około 88,7 tys. Mg, a w tym recyklingowi 17,3 tys. Mg. Uzyskany poziom odzysku opon wyniósł 58,87% i był wyższy od wymaganego o 8,57%. Wskaźnik recyklingu wyniósł 11,45% i był wyższy od wymaganego o 5,45%.

System gospodarowania odpadami

Sieć zbierania zużytych opon obejmuje: punkty serwisowe ogumienia (podstawowe źródło zużytych opon), firmy eksploatujące pojazdy, stacje demontażu, gminy i osoby fizyczne. Ilość zbieranych zużytych opon zależy od sezonu, najwięcej opon pozyskuje się w okresie wymian jesienno-zimowej i wiosennej. Tworzeniem kompleksowego systemu zbierania, odzysku i unieszkodliwiania zużytych opon, prowadząc współpracą z operatorami logistycznymi oraz firmami zajmującymi się odzyskiem lub unieszkodliwianiem opon, zajmuje się organizacja odzysku.

Identyfikacja problemów:

- spalanie części zużytych opon w instalacjach nieprzystosowanych do tego celu,

- mieszanie tych odpadów z odpadami komunalnymi i ich składowanie na składowiskach odpadów.

2.3.2 Odpady z budowy, remontów i demontażu obiektów budowlanych oraz infrastruktury drogowej

Rodzaje, źródła powstawania, ilość wytwarzanych odpadów

Odpady z budowy, remontów i demontażu powstają w budownictwie mieszkaniowym i przemysłowym oraz w drogownictwie i kolejnictwie - zarówno na etapie budowy, jak i wykonywanych planowych i awaryjnych remontów oraz prac rozbiórkowych. Źródła ich powstawania są rozproszone, co powoduje trudności z oszacowaniem ich ilości. W 2004 roku wytworzono około 1,8 mln Mg odpadów innych niż niebezpieczne z tej grupy, co stanowiło 1,5 % odpadów wytworzonych w Polsce. Ilość odpadów wykazywała nieznaczne wahania: do 2002 r. obserwowano tendencje do zmniejszania ilości wytwarzanych odpadów z budowy i remontów, natomiast od roku 2003 następował stopniowy wzrost ich wytwarzania. Różnice wynosiły około 10% w stosunku rocznym. Ilość odpadów wytworzona w 2004 r. była mniejsza o około 10% w porównaniu z rokiem 2000. Z końcem roku 2004 na składowiskach nagromadzono około 230 mln Mg odpadów.

Rodzaj i ilość odpadów poddawanych poszczególnym procesom odzysku i unieszkodliwiania

Odpady z budowy, remontów i demontażu są poddawane procesom odzysku w instalacjach oraz w inny sposób, np. niwelacja terenu, rekultywacja wyrobisk (łącznie około 1,2 mln Mg) oraz procesom unieszkodliwienia (około 0,3 mln Mg). Pozostałe odpady były magazynowane. Odpady były unieszkodliwiane głównie poprzez składowanie.

System gospodarowania odpadami

Zbieraniem i transportem odpadów z budowy, remontów i demontażu zajmują się obecnie:

- wytwórcy tych odpadów, np. firmy budowlane, remontowe i demontażowe oraz osoby prywatne prowadzące te prace,

- specjalistyczne podmioty działające w zakresie zbierania i transportu odpadów.

Gruz budowlany i inne odpady towarzyszące budowie i remontom mieszkań usuwane są na zasadzie podstawienia przez podmiot odbierający odpady komunalne pojemnika na zlecenie i koszt wytwórcy odpadów. W 2005 r. funkcjonowało 236 instalacji i obiektów do odzysku odpadów grupy 17, których moc przerobowa wynosiła około 540 tys. Mg. Instalacje i obiekty posiadają wolne moce przerobowe do odzysku całego strumienia odpadów z budowy, remontów i procesów demontażu.

Identyfikacja problemów:

* odpady z grupy 17 nie zawsze są zbierane w sposób selektywny, umożliwiający ich zagospodarowanie,

* system zbierania odpadów nie obejmuje wszystkich wytwórców,

* wysoki udział odpadów unieszkodliwianych poprzez składowanie oraz magazynowanych w stosunku do istniejących mocy przerobowych instalacji i obiektów do ich odzysku.

2.3.3 Komunalne osady ściekowe

Źródła powstawania i ilość wytwarzanych odpadów

Komunalne osady ściekowe powstają w komunalnych oczyszczalniach ścieków w procesie oczyszczania ścieków. Ilość powstających osadów uzależniona jest od zawartości zanieczyszczeń w ściekach, przyjętej i realizowanej technologii oczyszczania, oraz stopnia rozkładu substancji organicznych w procesie tzw. stabilizacji. Odpady te są klasyfikowane w grupie 19 i określone kodem 19 08 05 - ustabilizowane komunalne osady ściekowe. W 2004 r. w 2.875 komunalnych oczyszczalniach ścieków, obsługujących blisko 60% ludności Polski, powstało sumarycznie ponad 476 tys. Mg komunalnych osadów ściekowych w przeliczeniu na suchą masę. Zgodnie z polityką ekologiczną państwa oraz założeniami niniejszego Kpgo 2010 i Krajowego Programu Oczyszczania Ścieków Komunalnych (KPOŚK), ilość oczyszczanych w Polsce ścieków systematycznie wzrasta, co łączy się z dynamiczną rozbudową sieci kanalizacyjnej (około 5 tys. km rocznie w latach 2000-2004). Wymiernym efektem jest wzrastający odsetek mieszkańców obsługiwanych przez oczyszczalnie oraz ciągły wzrost ilości komunalnych osadów ściekowych.

Tabela 2-5 Ilości komunalnych osadów ściekowych wytwarzanych w Polsce w latach 1999-2004

Rok	Ilość osadów wytwarzanych [tys. Mg s.m.]	Odsetek ludności obsługiwanej przez oczyszczalnie [%]
1999	354	48,0
2002	435	56,7
2004	476	59,0

Najwięcej osadów powstaje w województwach charakteryzujących się wysokim zaludnieniem, w których obrębie znajdują się skupiska miejskie o charakterze dużych aglomeracji, jak np.: śląskie, wielkopolskie, mazowieckie i dolnośląskie. Najmniej osadów powstaje w woj. świętokrzyskim. Około 44% wytworzonych osadów ściekowych pochodzi z aglomeracji o RLM ≥ 100.000, około 40% osadów z aglomeracji o RLM 15.000-100.000, a w aglomeracjach o RLM 2.000-15.000 wytwarza się około 16% ogólnej ilości osadów.

Ilościowo dominują w Polsce biologiczne oczyszczalnie ścieków (2.080 obiektów), obsługujące blisko 9 mln mieszkańców. Z kolei największy odsetek ludności obsługiwany jest przez oczyszczalnie z podwyższonym usuwaniem biogenów - ponad 12,7 mln. Na koniec 2004 r. w Polsce funkcjonowało 689 takich oczyszczalni - były to głównie duże obiekty działające w dużych aglomeracjach miejskich.

Ilość odpadów poddawanych poszczególnym procesom odzysku i unieszkodliwiania

Podobnie jak w latach poprzednich, tak i w 2004 roku dominującym kierunkiem zagospodarowania komunalnych osadów ściekowych było ich unieszkodliwianie poprzez składowanie - ponad 41% masy osadów wytworzonych. Obok przyczyn ekonomicznych (składowanie generowało najniższe koszty unieszkodliwienia osadów), przyczyną takiego stanu był brak możliwości skierowania osadów do odpowiednich instalacji (kompostowania lub termicznego przekształcania), oraz przekroczenia dopuszczalnych parametrów jakościowych osadu, które wykluczały bądź ograniczały możliwość zastosowania rolniczego lub do rekultywacji. W stosunku do roku 2000, biorąc pod uwagę wzrost ilości osadów wytwarzanych, proporcje pomiędzy osadami wykorzystywanymi i składowanymi są podobne. Rysunek 2-11 ilustruje strukturę gospodarki osadami wytwarzanymi w kraju w 2004 r.

Według wielkości aglomeracji sposoby gospodarki osadami ściekowymi w 2004 r. były następujące:

- w aglomeracjach o RLM ≥ 100.000: składowanie (ok. 29%), rekultywacja terenów (ok. 24%), wykorzystanie rolnicze (ok. 21%),

- w aglomeracjach o 15.000 ≤ RLM < 100.000: składowanie (ok. 51%), wykorzystanie rolnicze (ok. 22%), rekultywacja (ok. 13%),

- w aglomeracjach o 2.000 ≤ RLM < 15.000: rekultywacja terenów (ok. 62%), składowanie (ok. 28%), wykorzystanie rolnicze (ok. 5%).

Rysunek 2-11 Struktura gospodarki komunalnymi osadami ściekowymi wytworzonymi w Polsce w roku 2004

grafika

Rodzaj, rozmieszczenie oraz moc przerobowa instalacji do odzyska i unieszkodliwiania osadów

W 2005 r. komunalne osady ściekowe były kierowane do 35 kompostowni na terenie całego kraju. Były to zarówno duże obiekty komunalne, gdzie osad ściekowy stosowano jako dodatek do kompostowanej biomasy, jak również kompostownie przy oczyszczalniach, w których osad ściekowy był głównym składnikiem wsadu. Obróbka termiczna osadów ściekowych była prowadzona w jednej cementowni jako współspalanie w procesie wypalania klinkieru.

Identyfikacja problemów:

- wysoki odsetek składowanych osadów,

- brak instalacji do termicznego przekształcania osadów ściekowych.

2.3.4 Odpady opakowaniowe

Rodzaje, źródła powstawania, ilość wytwarzanych odpadów, rodzaj i ilość odpadów poddawanych poszczególnym procesom odzysku i unieszkodliwiania

Odpady opakowaniowe są to odpady powstałe z opakowań jednostkowych, zbiorczych oraz transportowych zastosowanych w ramach całego systemu pakowania towarów wprowadzonych do obrotu. Odpady te powstają głównie na trenie zakładów produkcyjnych, jednostek handlowych, innych podmiotów gospodarczych, gospodarstw domowych, a także biur, szkół, urzędów, innych miejsc użyteczności publicznej, ulic, barów szybkiej obsługi, targowisk itp.

Masy wytworzonych i poddanych odzyskowi odpadów opakowaniowych w Polsce w 2004 r. i uzyskane poziomy odzysku i recyklingu dla poszczególnych grup materiałowych zestawiono w tabeli 2-6.

Tabela 2-6 Masa odpadów opakowaniowych wytworzonych w Polsce w 2004 r. i uzyskane poziomy odzysku, w tym recyklingu

Materiał		Masa odpadów [Mg]	Masa odpadów poddana odzyskowi [Mg]							Poziom recyklingu [%]	Poziom odzysku [%]
			recykling materiałowy	inne formy recyklingu	recykling razem	odzysk energii	inne formy odzysku	spalanie w spalarniach odpadów z odzyskiem energii	całkowity odzysk
1		2	3	4	5	6	7	8	9	10	11
Szkło		914.700	250.000	0	250.000	0	0	0	250.000	27,3	27,3
Tworzywa		663.300	108.200	5.500	113.700	48.500	0	7.500	169.700	17,1	25,6
Papier/tektura		1.182.000	467.533	0	467.533	33.800	30.000	7.500	538.833	39,6	45,6
Metale	Aluminium	47.000	18.100	0	18.100	0	0	0	18.100	38,5	38,5
	Stal	121.000	20.000	0	20.000	0	0	0	20.000	16,5	16,5
	Razem	168.000	38.100	0	38.100	0	0	0	38.100	22,7	22,7
Drewno		480.000	10.000	86.400	96.400	345.600	0	0	442.000	20,1	92,1
Inne		5.000	0	0	0	0	0	0	0	0,0	0,0
Razem		3.413.000	873.833	91.900	965.733	427.900	30.000	15.000	1.438.633	28,3	42,2

System gospodarowania odpadami

Podstawy, na których opiera się funkcjonujący w kraju od 2002 r. system gospodarki odpadami opakowaniowymi, to:

- wprowadzenie odpowiedzialności przedsiębiorców wprowadzających swoje produkty w opakowaniach za powstałe odpady opakowaniowe, polegającej przede wszystkim na ustalonym prawnie obowiązku uzyskania określonego poziomu odzysku i recyklingu,

- możliwości przejęcia i realizacji obowiązków przedsiębiorców w zakresie odzysku i recyklingu przez organizacje odzysku, powołane w formie spółek akcyjnych,

- wdrożenie monitoringu odpadów, prowadzonego w ramach obowiązkowej sprawozdawczości,

- wprowadzenie dla opakowań wymagań dotyczących ochrony środowiska.

Finansowanie prac związanych ze zbieraniem odpadów opakowaniowych oraz przygotowaniem ich do recyklingu zapewniają opłaty wpłacane przez przedsiębiorców do organizacji odzysku oraz opłaty produktowe wpłacane do urzędów marszałkowskich. Organizacje odzysku, w zależności od przyjętej w statucie formy działania, finansują firmy usług komunalnych pozyskujące odpady lub jednostki samorządu gminnego organizujące zbieranie odpadów na swoim terenie. Wariant finansowania gminnego zbierania odpadów z opłat produktowych został zasadniczo ograniczony na skutek obniżenia wpływów z tych opłat. Jak wykazują dane sprawozdawcze w 2004 r. przez selektywne zbieranie organizowane przez jednostki samorządu gminnego zebrano jedynie 132,5 tys. Mg odpadów.

Dane zawarte w tabl. 2-6 wskazują, że w roku 2007 będzie możliwe zrealizowanie krajowego poziomu recyklingu określonego dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady 94/62/WE z dnia 20 grudnia 1994 r. w sprawie opakowań i odpadów opakowaniowych (Dz. Urz. WE L 365 z 31.12.1994, str. 10, z późn. zm.; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 13, t. 13, str. 34), czyli 25 %. W związku z ograniczonymi możliwościami odzysku energii obowiązkowy poziom odzysku wynoszący 50 %, należy zrealizować zwiększonym recyklingiem tych grup odpadów, które stanowią znaczącą masę i dla których istnieją zdolności przetwórcze tj.: tekturą opakowaniową, szkłem, takimi tworzywami sztucznymi, jak: polietylen, polipropylen oraz politereftalan etylenu. Obecne zdolności w zakresie odzysku energii są niewystarczające (zakład termicznego przekształcania odpadów w Warszawie oraz spalanie paliwa z odpadów w cementowniach).

Identyfikacja problemów:

- niewystarczający rozwój systemu selektywnego zbierania odpadów opakowaniowych powstających w gospodarstwach domowych - teoretycznie z gospodarstw domowych można było pozyskać około 900 tys. Mg odpadów opakowaniowych przydatnych do recyklingu, w tym około 150 tys. Mg makulatury (głównie tektura), 200 tys. Mg tworzyw sztucznych (głównie poliolefiny i politereftalan etylenu), 500 tys. Mg szkła, 50 tys. Mg złomu stalowego; w większości masa ta została zdeponowana na składowiskach odpadów jako zmieszane odpady komunalne,

- niedostateczna liczba instalacji oraz mocy przerobowych w przypadku niektórych rodzajów odpadów,

- wymóg podwójnego potwierdzania recyklingu,

- brak rejestru przedsiębiorców zajmujących się przetwarzaniem, odzyskiem, w tym recyklingiem, oraz unieszkodliwianiem odpadów opakowaniowych,

- wadliwie wydane decyzje na prowadzenie procesów odzysku (R).

2.3.5 Odpady z wybranych gałęzi gospodarki, których zagospodarowanie stwarza problemy

Źródła powstawania, rodzaje i ilości wytworzone

Odpady inne niż komunalne i niebezpieczne stanowią największy strumień odpadów wytwarzanych w Polsce. Odpady te powstają głównie w tzw. sektorze gospodarczym, za który uważa się poszczególne branże przemysłu, rolnictwo, rzemiosło i niektóre usługi.

W 2004 r. zinwentaryzowano około 121 mln Mg odpadów innych niż komunalne i niebezpieczne, co stanowi około 90% wszystkich odpadów wytworzonych w Polsce w 2004 r. Ilość odpadów innych niż komunalne i niebezpieczne wytwarzanych w Polsce ulega zmniejszeniu: w 1990 r. wytworzono ich około 144 mln Mg, a w 2000 r. - około 125 mln Mg. Jest to głównie efektem zmian restrukturyzacyjnych w przemyśle.

Największe ilości odpadów powstają w przemyśle wydobywczym - 58,3% całości wytwarzanych odpadów, w przemyśle energetycznym - 23,0%, rolno-spożywczym - 7,3% oraz z instalacji i urządzeń służących zagospodarowaniu odpadów z oczyszczalni ścieków oraz uzdatniania wody pitnej i wody do celów przemysłowych - 4,7%. Poniżej przedstawiono stan wytwarzania i gospodarki odpadami innymi niż niebezpieczne i komunalne w 2004 r. (tabela 2-7).

Tabela 2-7 Ilość wytwarzanych odpadów innych niż niebezpieczne i komunalne oraz sposoby gospodarowania w 2004 r. w Polsce

Grupa	Odpady	Poddane	Unieszkodliwione							Magazynowanie		Nagromadzone
	wytworzone	odzyskowi	razem	termicznie	kompostowanie	składowanie		inne				na składowiskach
01	70.504,8 100	61.033,7 86,6	8.868,7 12,6	-	-	8.850,6 12,5		18,1 0,02		602,4 0,8		1.266.255,0
02	8.868,7 100	7.724,9 87,1	693,3 7,8	72,2 0,8	34,8 0,4	289,8 3,3		296,5 3,3		450,5 5,1		1.207,4
03	2.430,3 100	2.156,4 88,7	195,2 8,0	97,2 4,0	-	72,0 2,9		26,0 1,1		78,7 3,2		1.141,5
04	95,4 100	7,7 8,1	49,5 51,9	1,3 1,4	-	11,4 12,0		36,8 38,6		38,2 40,0		139,9
05	405,1 100	3,2 0,8	401,8 99,2	1,4 0,3	-	0,1 0,02		400,3 98,8		0,1 0,02		4,4
06	2.271,8 100	198,5 8,7	2.066,4 95,3	-	0,9 0,04	2.025,8 89,2		39,7 1,7		6,9 0,3		91.691,7
07	195,8 100	113,2 57,8	27,2 13,9	0,2 0,1	-	24,1 12,3		2,9 1,5		55,4 28,3		5.026,3
08	22,4 100	8,6 38,4	8,6 38,4	0,6 2,7	-	1,7 7,6		6,3 28,1		5,2 23,2		10,9
10	27.860,1 100	20.874,2 74,9	5.036,4 18,1	9,7 0,03	-	4.691,0 16,8		335,7 1,2		1.949,5 7,0		331.165,9
11	8,7 100	6,7 77,0	2,0 23,0	0,8 9,2	-	0,4 4,6		0,8 9,2		-		32,4
12	596,6 100	538,5 90,3	49,9 8,4	-	-	30,5 5,1		19,4 3,2		8,2 1,4		34,6
16	204,2 100	117,9 57,7	76,6 37,5	-	-		40,8 20,0		35,6 17,4		9,9 4,8	872,2
17	1.811,3 100	1.225,5 67,7	267,5 14,8	0,7 0,04	-		232,5 12,8		34,2 1,9		318,3 17,6	230.788,8
19	5.664,8 100	2.050,4 36,2	3.421,1 60,4	3,2 0,06	1,7 0,03		298,8 5,3		3.117,5 55,0		193,2 3,4	14.029,0
razem	120.940,0 100	96.059,4 79,4	21.164,3 17,5	187,3 0,15	37,4 0,03		16.569,5 13,7		4.369,9 3,6		3.716,5 3,1	1.942.400,0
Xxx = tys. Mg Yyy %

Rysunek 2-12 Ilość wytwarzanych odpadów innych niż niebezpieczne i komunalne w poszczególnych grupach w 2004 r.

grafika

Największe ilości odpadów wytworzono w rejonie Polski południowej, w województwach: śląskim (około 41,9% całego strumienia), dolnośląskim (około 26,9%) i małopolskim (około 7,3%).

Najmniejsze ilości odpadów powstały w województwach: lubuskim (0,48%), warmińsko-mazurskim (0,54%) oraz podlaskim (0,74%).

Na składowiskach zakładowych nagromadzono pod koniec 2004 r. około 1.942 mln Mg odpadów innych niż niebezpieczne. Największe ilości odpadów nagromadzono na składowiskach w województwach dolnośląskim i śląskim.

Odpady inne niż komunalne i niebezpieczne zaliczone zostały do następujących grup:

Odpady powstające przy poszukiwaniu, wydobywaniu, fizycznej i chemicznej przeróbce rud oraz innych kopalin (grupa 01)

Źródłem wytwarzania odpadów z grupy 01 są zakłady górnicze, oraz - w ograniczonym zakresie - przedsiębiorstwa poszukiwawcze i samodzielne zakłady przeróbcze, nie prowadzące eksploatacji. W 2004 r. wytworzono około 71 mln Mg odpadów innych niż niebezpieczne z tej grupy, co stanowiło około 58% odpadów wytwarzanych w Polsce. Ilość odpadów wytwarzanych w grupie 01 zmniejszyła się od 2000 roku o 4%. Odrębne zagadnienie stanowią duże ilości odpadów grupy 01 zdeponowane w formie starych hałd kopalnianych, zwałowisk zewnętrznych i osadników przemysłowych. Z końcem roku 2004 na składowiskach własnych podmiotów wytwarzających odpady zgromadzono około 1.266 mln Mg odpadów z grupy 01. Najważniejsze problemy w tej grupie odpadów to: duża ilość powstających odpadów, brak pełnego zbilansowania odpadów składowanych i nagromadzonych oraz specyfika eksploatacji złóż - kopaliny prawie nigdy nie mają właściwości umożliwiających ich bezpośrednie wykorzystanie w gospodarce, dlatego ich eksploatacja, a następnie wzbogacanie w ciągu procesów przeróbki powodują powstanie urobku, który nie znajduje bezpośredniego zastosowania.

Odpady powstające z rolnictwa, sadownictwa, upraw hydroponicznych, rybołówstwa, leśnictwa, łowiectwa, przetwórstwa żywności (grupa 02)

Odpady z grupy 02 powstają głównie w: ubojniach, zakładach przetwórstwa mięsnego, mleczarniach, chłodniach, gospodarstwach rolnych, ogrodniczych i hodowlanych, cukrowniach, browarach, gorzelniach oraz innych zakładach zajmujących się produkcją i przetwórstwem żywności. Liczba zakładów, w których powstają odpady zaliczane do grupy 02 w Polsce jest bardzo duża i sięga kilkunastu - kilkudziesięciu tysięcy. Wiele gałęzi przemysłu spożywczego działa w trybie kampanii, tzn. w bardzo krótkim okresie powstaje duża ilość odpadów. W 2004 r. wytworzono około 9 mln Mg odpadów innych niż niebezpieczne z tej grupy, co stanowi około 7% wszystkich odpadów wytworzonych w Polsce. W porównaniu do roku 2000 ilość odpadów z grupy 02 zmniejszyła się o około 17%. Z końcem roku 2004 na składowiskach własnych podmiotów wytwarzających odpady zgromadzono około 1 mln Mg odpadów z grupy 02. Do najważniejszych problemów w gospodarce tymi odpadami należą: rozproszenie źródeł powstawania odpadów, sezonowość wytwarzania dużej ilości odpadów (tryb kampanii), brak ekonomicznego uzasadnienia dla stosowania procesów odzysku dla części rodzajów odpadów z tej grupy oraz trudności z transportem na większe odległości.

Odpady z przetwórstwa drewna oraz z produkcji płyt i mebli, masy celulozowej, papieru i tektury (grupa 03)

Odpady z grupy 03 powstają na wszystkich etapach obróbki drewna, produkcji mebli i płyt, a także podczas produkcji papieru i celulozy. Odpady te powstają głównie w tartakach, zakładach przetwórstwa drzewnego, zakładach stolarskich, wytwórniach płyt pilśniowo - wiórowych, fabrykach papierniczo - celulozowych. W 2004 r. wytworzono około 2,5 mln Mg odpadów innych niż niebezpieczne z tej grupy, co stanowi około 2% odpadów wytworzonych w Polsce. Ilość odpadów wytwarzana w grupie 03 zmniejszyła się o około 45% w porównaniu do 2000 r. Obecnie zauważa się nieznaczną tendencję wzrostową ilości wytwarzanych odpadów (około 4% rocznie). Z końcem roku 2004 na składowiskach własnych podmiotów wytwarzających odpady zgromadzono około 1 mln Mg odpadów z grupy 03, głównie szlamów i odrzutów z przeróbki makulatury oraz osadów z zakładowych oczyszczalni ścieków. Do najważniejszych problemów w gospodarce tymi odpadami należy duże uwodnienie niektórych rodzajów odpadów (np. osadów ściekowych), utrudniające ich unieszkodliwianie i odzysk.

Odpady z przemysłu skórzanego, futrzarskiego i tekstylnego (grupa 04)

Odpady z przemysłu skórzanego powstają w procesie garbowania skór. W Polsce funkcjonuje około 20 dużych garbarni wytwarzających 80% ogólnej ilości gotowych skór oraz około 430 małych i bardzo małych zakładów. Do przemysłu włókienniczego należy działalność produkcyjna obejmująca przygotowanie i przędzenie włókien (naturalnych, sztucznych i syntetycznych), tkanie i wykańczanie materiałów włókienniczych oraz produkcję wyrobów nietkanych. W 2004 r. wytworzono około 100 tys. Mg odpadów innych niż niebezpieczne z tej grupy, co stanowi około 0,1% odpadów wytworzonych w Polsce. Utrzymuje się stała tendencja spadkowa wytwarzanych odpadów - ilość odpadów z grupy 04 w 2004 roku spadła o około 28% w stosunku do roku 2000. Z końcem roku 2004 na składowiskach własnych podmiotów wytwarzających odpady zgromadzono około 150 tys. Mg odpadów z grupy 04. Do najważniejszych problemów w gospodarce tymi odpadami należą: nieprawidłowości występujące w małych zakładach, w których powstają odpady ciekłe, w niewystarczającym stopniu zneutralizowane i odprowadzane nielegalnie do środowiska oraz magazynowanie dużej części odpadów.

Odpady z przeróbki ropy naftowej, oczyszczania gazu ziemnego oraz pirolitycznej przeróbki węgla (grupa 05)

Odpady z grupy 05 powstają w zakładach przetwórstwa ropy naftowej (rafinerie, petrochemie), hutach, zakładach metalurgicznych, kombinatach koksochemicznych, fabrykach chemicznych (np. parafiny), kopalniach gazu ziemnego, zakładach przeróbki gazu ziemnego, zakładach zajmujących się regeneracją olejów, zakładach produkujących grafit syntetyczny i elektrody węglowe. Odpady tej grupy powstają również w zakładach zajmujących się przetwarzaniem odpadowych tworzyw (np. poliolefinowych), wytwarzających półprodukty do produkcji paliw. W 2004 r. wytworzono ok. 400 tys. Mg odpadów innych niż niebezpieczne z grupy 05, co stanowi około 0,3% odpadów wytworzonych w Polsce. Ilość odpadów wytwarzanych w grupie 05 systematycznie rośnie - w 2004 r. była wyższa o 64,5% niż w roku 2000. Z końcem roku 2004 na składowiskach własnych podmiotów wytwarzających odpady zgromadzono około 5 tys. Mg odpadów z grupy 05. Do najważniejszych problemów w gospodarce tymi odpadami należą: zwiększająca się ilość wytwarzanych odpadów w związku ze wzrostem przeróbki ropy naftowej oraz nagromadzone w przeszłości na terenie zakładów znaczne ilości odpadów.

Odpady z produkcji, przygotowania, obrotu i stosowania produktów przemysłu chemii nieorganicznej (grupa 06)

Wytwórcami odpadów z grupy 06 są zakłady produkujące nawozy mineralne, zakłady chemiczne, huty miedzi oraz stali, zakłady produkujące sodę, pigmenty, leki oraz celulozę. W 2004 r. wytworzono około 2 mln Mg odpadów innych niż niebezpieczne z tej grupy, co stanowi około 2% odpadów wytworzonych w Polsce. Ilość odpadów wytworzona w 2004 r. jest niższa od ilości wytworzonej w 2000 r. o około 25%. Obecnie panuje tendencja zwyżkowa ilości wytwarzanych odpadów, na poziomie 7% rocznie. Z końcem roku 2004 na składowiskach własnych podmiotów wytwarzających odpady zgromadzono około 90 mln Mg odpadów z grupy 06. Do najważniejszych problemów w gospodarce tymi odpadami należą odpady wytwarzane w dużych ilościach - fosfogipsy, dla których brak jest ekonomicznie uzasadnionych metod odzysku i są obecnie unieszkodliwiane poprzez składowanie.

Odpady z produkcji, przygotowania, obrotu i stosowania produktów przemysłu chemii organicznej (grupa 07)

Podstawowymi gałęziami przemysłu wytwarzającymi odpady z grupy 07 są firmy produkujące nawozy sztuczne, barwniki i pigmenty, podstawowe chemikalia organiczne, farby, lakiery i inne substancje powłokowe, farby drukarskie i masy uszczelniające, pestycydy i środki agrochemiczne, farmaceutyki, produkty tłuszczowe, mydła, kosmetyki i detergenty, preparaty myjące i czyszczące, produkty przemysłu gumowego i tworzyw sztucznych. W Polsce funkcjonuje około 540 różnych firm wytwarzających odpady z przemysłu syntezy organicznej. W 2004 r. wytworzono około 200 tys. Mg odpadów innych niż niebezpieczne z tej grupy, co stanowi około 0,2% odpadów wytworzonych w Polsce. W porównaniu do roku 2000 ilość odpadów wzrosła o około 75%. Z końcem roku 2004 na składowiskach własnych podmiotów wytwarzających odpady zgromadzono około 5 mln Mg odpadów z grupy 07. Do najważniejszych problemów w gospodarce tymi odpadami należą: trudności z zagospodarowaniem osadów ściekowych z zakładowych oczyszczalni ścieków, które obecnie są w większości składowane.

Odpady z produkcji, przygotowania, obrotu i stosowania powłok ochronnych (grupa 08)

Do grupy 08 zaliczono odpady powstające w wyniku produkcji, nakładania i usuwania powłok lakierniczych, czyszczenia narzędzi, opakowań po produktach, pozostałości lub opakowań farb drukarskich oraz stosowania i produkcji klejów, kitów, mas szpachlowych. W 2004 r. wytworzono ok. 20 tys. Mg odpadów innych niż niebezpieczne z tej grupy, co stanowi około 0,02% odpadów wytworzonych w Polsce. Ilość odpadów wytwarzanych w grupie 08 wzrosła od 2000 r. o około 40%. Z końcem roku 2004 na składowiskach własnych podmiotów wytwarzających odpady zgromadzono około 10 tys. Mg odpadów z grupy 08. Do najważniejszych problemów w gospodarce tymi odpadami należą: brak informacji o ilości odpadów wytwarzanych w licznych źródłach rozproszonych, deponowanie odpadów na składowiskach niedostosowanych do tego celu oraz usuwanie odpadów płynnych do kanalizacji lub środowiska gruntowo - wodnego.

Odpady z procesów termicznych (grupa 10)

Odpady z grupy 10 powstają w energetyce, głównie w procesie spalania surowców energetycznych (węgiel kamienny i brunatny) i w wyniku stosowania metod oczyszczania gazów odlotowych oraz w hutnictwie żelaza i stali oraz metali nieżelaznych. Znaczne ilości odpadów powstają w zakładach zajmujących się przetwórstwem surowców, posiadających odlewnie. W 2004 r. wytworzono około 28 mln Mg odpadów innych niż niebezpieczne z tej grupy, co stanowi około 23,0 % odpadów wytworzonych w Polsce. W stosunku do roku 2000 nastąpił wzrost wytwarzania odpadów o około 2%. Z końcem roku 2004 na składowiskach własnych podmiotów wytwarzających odpady zgromadzono ok. 330 mln Mg odpadów z grupy 10. Do najważniejszych problemów w gospodarce tymi odpadami należą: masowość wytwarzanych odpadów, przypadki niewłaściwego zastosowania odpadów ze spalania paliw stałych do np. makrorekultywacji lub rekultywacji terenu, duże ilości nagromadzonych w przeszłości odpadów.

Odpady z chemicznej obróbki i powlekania powierzchni metali oraz innych materiałów i z procesów hydrometalurgii metali nieżelaznych (grupa 11)

Odpady z grupy 11 wytwarzane są głównie w przemyśle przetwórstwa i obróbki powierzchniowej stali i metali nieżelaznych, w przemyśle wyrobów metalowych, w przemyśle elektrycznym, elektronicznym i samochodowym. W 2004 r. wytworzono około 10 tys. Mg odpadów innych niż niebezpieczne z tej grupy, co stanowi około 0,1% odpadów wytworzonych w Polsce. Ilość odpadów wytworzonych w grupie 11 wykazuje stałą tendencją zwyżkową - o około 15% w latach 2001 - 2002 oraz aż około 100% w latach 2002 - 2004. Ilość odpadów w stosunku do roku 2000 zwiększyła się o około 200%. Z końcem roku 2004 na składowiskach własnych podmiotów wytwarzających odpady zgromadzono około 30 tys. Mg odpadów z grupy 11. Najważniejszym problemem jest niedostateczny postęp we wdrażaniu zmian technologicznych w produkcji umożliwiających zmniejszenie ilości wytwarzanych odpadów.

Odpady z kształtowania oraz fizycznej i mechanicznej obróbki powierzchni metali i tworzyw sztucznych (grupa 12)

Odpady z grupy 12 powstają w produkcji elementów metalowych i z tworzyw sztucznych, ich obróbce końcowej oraz w procesach remontowych. W 2004 roku wytworzono 596,6 tys. Mg odpadów innych niż niebezpieczne z tej grupy, co stanowi 0,5 % odpadów wytworzonych w Polsce. Z końcem roku 2004 na składowiskach własnych podmiotów wytwarzających odpady zgromadzono 34,6 tys. Mg odpadów z grupy 12. Do najważniejszych problemów w gospodarce tymi odpadami należy brak możliwości zagospodarowania odpadów występujących w formie pylistej oraz szlamów z obróbki metali.

Odpady nie ujęte w innych grupach (grupa 16)

Do grupy 16 zaliczane są wszystkie odpady, które nie zostały zakwalifikowane do innych grup, w tym pojazdy wycofane z eksploatacji i zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny, omówione w części dotyczącej odpadów niebezpiecznych. W 2004 r. wytworzono około 200 tys. Mg odpadów innych niż niebezpieczne z tej grupy, co stanowi około 0,2% odpadów wytworzonych w Polsce. Ilość odpadów z grupy 16 wykazuje nieznaczne wahania - w latach 2000 - 2002 obserwowano tendencję zniżkową, od roku 2003 nastąpił wzrost ilości wytwarzanych odpadów o około 7 - 12% rocznie. W stosunku do roku 2000 nastąpił jednak spadek ilości wytwarzanych odpadów o około 25%. Z końcem roku 2004 na składowiskach własnych podmiotów wytwarzających odpady zgromadzono około 900 tys. Mg odpadów z grupy 16. Do najważniejszych problemów w gospodarce tymi odpadami należą: duży odsetek składowanych odpadów, różnorodność i zmienność ich właściwości oraz brak pełnej informacji o odpadach wytwarzanych w źródłach rozproszonych.

Odpady z instalacji i urządzeń służących zagospodarowaniu odpadów z oczyszczalni ścieków oraz uzdatniania wody pitnej i wody do celów przemysłowych (grupa 19)

Do grupy 19 zaliczane są odpady ze spalania i termicznego rozkładu odpadów komunalnych, fizykochemicznej przeróbki odpadów przemysłowych, odpady z tlenowej i beztlenowej fermentacji odpadów stałych oraz odpady z oczyszczalni ścieków i stacji uzdatniania wody. W 2004 roku wytworzono około 6 mln Mg odpadów innych niż niebezpieczne z tej grupy, co stanowi około 5% odpadów wytworzonych w Polsce. Ilość odpadów wytwarzanych w grupie 19 wykazuje znaczne wahania, rzędu 25% rocznie. Obecnie obserwuje się tendencję spadkową w wytwarzaniu tych odpadów, niemniej w stosunku do roku 2001 ich ilość zwiększyła się o około 6%. Do grupy 19 zaliczane są odpady z mechanicznej obróbki, np. o kodzie 19 12 12, których ilość będzie wzrastać. Z końcem roku 2004 na składowiskach własnych podmiotów wytwarzających odpady zgromadzono około 14 mln Mg odpadów z grupy 19. Do najważniejszych problemów w gospodarce tymi odpadami należą: różnorodność i zmienność właściwości wytwarzanych odpadów, masowość wytwarzania, duży procent składowanych odpadów (np. w podgrupach 19 02 oraz 19 09), co wynika z braku ekonomicznie uzasadnionych metod odzysku oraz unieszkodliwiania.

Rodzaj i ilość odpadów poddawanych poszczególnym procesom odzysku i unieszkodliwiania

Z ogólnej ilości wytworzonych odpadów (około 121 mln Mg) procesom odzysku poddano około 96 mln Mg (około 80%), a unieszkodliwiania około 21 mln Mg (około 17%). Procesom odzysku w największym stopniu poddawane były odpady z grup:

- 03 - 88,7%,

- 02 - 87,0%,

- 01 - 86,6%.

Procesom unieszkodliwiania w największym stopniu poddawane były odpady z grup: 05 - 99,1%, 06 - 90,9% i 19 - 60,4%. Magazynowano około 4 mln Mg (około 3%) odpadów.

Odpady unieszkodliwiono następującymi metodami:

- termicznie: około 190 tys. Mg,

- biologicznie: około 37 tys. Mg,

- składowanie na składowiskach własnych i innych: około 16,6 mln Mg,

- w inny sposób: około 4,4 mln Mg.

Rodzaj, rozmieszczenie oraz moc przerobowa instalacji do odzysku i unieszkodliwiania odpadów

Na terenie kraju w 2005 r. funkcjonowało około 2.000 instalacji i urządzeń do odzysku i unieszkodliwiania odpadów innych niż niebezpieczne i komunalne, z czego ponad 50% to instalacje stosujące procesy oznaczone kodem R14 (inne działania polegające na wykorzystaniu odpadów w całości lub części), 12% - R5 (recykling i regeneracja innych materiałów nieorganicznych) oraz R1 (wykorzystanie jako paliwa lub innego środka wytwarzania energii) - 10%. Najwięcej instalacji i urządzeń do unieszkodliwiania odpadów zlokalizowanych jest w województwie śląskim (około 20%), kujawsko-pomorskim (12%), dolnośląskim (10%), pomorskim (10%) i małopolskim (9%). Na rysunku 2-13 przedstawiono mapę przedstawiająca rozmieszczenie wybranych rodzajów instalacji w poszczególnych województwach, a na rysunku 2-14 - zestawienie liczby instalacji i urządzeń do odzysku i unieszkodliwiania odpadów innych niż komunalne i niebezpieczne dla poszczególnych grup odpadów. Rysunek 2-15 przedstawia odsetek instalacji i urządzeń według rodzajów procesów odzysku i unieszkodliwiania.

Rysunek 2-13 Rozmieszczenie wybranych rodzaje istniejących instalacji gospodarki odpadami innymi niż niebezpieczne i komunalne według stanu na dzień 31 grudnia 2005 r.

grafika

Rysunek 2-14 Zestawienie liczby instalacji i urządzeń do odzysku i unieszkodliwiania odpadów innych niż komunalne i niebezpieczne dla poszczególnych grup odpadów

grafika

Rysunek 2-15 Udział procesów odzysku i unieszkodliwiania w ogólnej liczbie instalacji i urządzeń do przetwarzania odpadów innych niż komunalne i niebezpieczne

grafika

W wojewódzkich planach gospodarki odpadami zostaną zamieszczone szczegółowe wykazy instalacji do odzysku lub unieszkodliwiania odpadów innych niż komunalne i niebezpieczne oraz mapy ukazujące przestrzenne rozmieszczenie tych instalacji według stanu na dzień 31 grudnia 2006 r. Wykazy będą obejmować co najmniej rodzaj instalacji, nazwę, adres, zdolności przerobowe, a ponadto dla składowisk odpadów zostaną określone niewypełnione pojemności składowiska i przewidywaną masę odpadów do przyjęcia do czasu zamknięcia składowiska.

Identyfikacja problemów:

- niska świadomość ekologiczna wytwórców odpadów, szczególnie małych i średnich podmiotów gospodarczych,

- niewystarczająca znajomość zmieniających się przepisów prawnych wśród wytwórców odpadów,

- nieprzestrzeganie narzuconych w aktach prawnych obowiązków dla wytwórców i innych posiadaczy odpadów,

- niedostateczne wykorzystanie instrumentów i sankcji dla dyscyplinowania wytwórców odpadów i innych posiadaczy odpadów,

- trudna sytuacja ekonomiczna wielu podmiotów gospodarczych i bariera kapitałowa przy wprowadzaniu nowoczesnych rozwiązań technologicznych mogących przyczynić się do minimalizacji ilości wytwarzanych odpadów oraz zwiększenia stopnia ich odzysku,

- niski poziom pozyskiwania środków unijnych oraz z innych dostępnych źródeł finansowania przez podmioty gospodarcze,

- niewystarczający poziom kompetencji i wiedzy administracji publicznej, która jest odpowiedzialna za wydawanie decyzji z zakresu gospodarki odpadami.

2.4	PODSUMOWANIE

W trakcie realizacji pierwszego KPGO zaobserwowano poprawę w niektórych dziedzinach gospodarki odpadami i udało się osiągnąć niektóre cele, np. w zakresie gospodarki odpadami opakowaniowymi. Notowany jest spadek masy wytwarzanych odpadów. Wprowadzony już wcześniej system wydawania decyzji dotyczących wytwarzania odpadów przyczynił się do oddzielenia wzrostu masy wytwarzanych odpadów od wzrostu gospodarczego (PKB), co przedstawiono na rysunku 2-16.

Rysunek 2-16 Zależność pomiędzy PKB a ilością wytworzonych odpadów (ogółem) w latach 1990 - 2004 (rok 1990 - 100%)

grafika

Jednakże w dalszym ciągu istnieje wiele problemów, które należy sukcesywnie rozwiązywać.

Występują trudności w monitorowaniu stanu gospodarki odpadami ze względu na bardzo rozczłonkowany system zbierania informacji na temat gospodarki odpadami (na podstawie szeregu aktów prawnych, przez wiele instytucji zarówno drogą administracyjną, jak i badań statystycznych, przy użyciu różnych metodyk). Z tego też względu trudno jest niekiedy określić, czy dostępne moce instalacji są wystarczające.

Ze względu na liczne zmiany prawne występują trudności ze zrozumieniem i właściwym stosowaniem przepisów w zakresie gospodarki odpadami zarówno przez przedsiębiorców, jak i organy administracji publicznej.

Pomimo wzrostu świadomości ekologicznej społeczeństwa, ciągle w niektórych dziedzinach powszechne są stare poglądy (np. na temat wysokiej szkodliwości dla środowiska i zdrowia człowieka termicznych metod przekształcania odpadów), które utrudniają lokalizację, nowych inwestycji.

Niejednolite wytyczne odnośnie do selektywnego zbierania odpadów komunalnych (często skomplikowane, a przez to nieprzyjazne i niezrozumiałe dla przeciętnego obywatela) są jednym z hamulców rozwoju selektywnego zbierania odpadów.

W zakresie gospodarowania odpadami komunalnymi podstawową metodą stanowi niestety w dalszym ciągu składowanie. Składowanie wysokiego odsetka odpadów komunalnych ulegających biodegradacji, jak również składowanie innych odpadów ulegających biodegradacji, czy też stosowanie na składowiskach odpadów jako tzw. przesypek osadów ściekowych, powoduje, że składowanie odpadami jest znaczącym źródłem emisji metanu, który jest jednym z najgroźniejszych gazów cieplarnianych.

Niewykorzystywanie odpadów pochodzenia roślinnego i zwierzęcego jako źródła energii odnawialnej, szczególnie przy zastępowaniu paliw kopalnych, spowalnia proces osiągnięcia limitów wykorzystania energii odnawialnej przez Polskę.

Niestety wiele metod odzysku, w tym recyklingu, bazuje na technologiach, których jakość ekologiczna jest wątpliwa i ich stosowanie ma na celu jedynie wydawanie dokumentów potwierdzających odzysk lub recykling.

Obserwowano również tendencję do jak najszerszego stosowania odpadów na powierzchni ziemi - między innymi do makroniwelacji, do rekultywacji lub nawożenia. O ile w niektórych przypadkach jest to jak najbardziej uzasadnione ekologicznie, to jednak w wielu przypadkach była to wyłącznie forma uniknięcia składowania odpadów w przystosowanych do tego celu obiektach (składowiskach odpadów), która powodowała rozprzestrzenianie się zanieczyszczeń zawartych w odpadach w środowisku.

Od 1 maja 2004 r., czyli od dnia przystąpienia do Unii Europejskiej, powstały pewne nowe niepokojące zjawiska. W tym okresie napłynęło do Polski około 1,7 mln używanych pojazdów, w przeważającej liczbie ponad 10-letnich lub powypadkowych, które w krótkim czasie stają się odpadami. Pojazdy te są sprowadzane głównie przez osoby prywatne. Powoduje to znaczące obciążenie dla dopiero rozwijającego się systemu gospodarowania tymi odpadami, tym bardziej że zgodnie z prawem, które stanowi transpozycję prawa unijnego, ostatni właściciel ma prawo do bezpłatnego oddania pojazdu wycofanego z eksploatacji. Podobną tendencję obserwuje się również w innych segmentach rynku, które zostały objęte podobnymi regulacjami na poziomie Unii Europejskiej, np. w sprzęcie elektrycznym i elektronicznym. Odrębny problem stanowi wprowadzenie ostrzejszych wymagań w zakresie składowania odpadów komunalnych w niektórych państwach członkowskich Unii Europejskiej niż ustanowione na poziomie Unii. Powoduje to poszukiwanie przez przedsiębiorców w tych krajach możliwych sposobów przesyłania tych odpadów do innych państw, gdzie koszty zagospodarowania są niższe. Pomimo uzyskania przez Polską okresów przejściowych w zakresie transgranicznego przemieszczenia odpadów oraz dość restrykcyjnej polityki Głównego Inspektora Ochrony Środowiska obserwuje się sprowadzanie do kraju odpadów jako jeszcze produktów (szczególnie dotyczy to prób klasyfikowania odpadów jako paliw). Powoduje to, że krajowe moce przerobowe stają się niedostępne dla przetwarzania odpadów krajowych.

Rozdział  3

PROGNOZA ZMIAN W ZAKRESIE GOSPODARKI ODPADAMI

3.1	ODPADY KOMUNALNE

Prognozując zmiany ilości i jakości odpadów komunalnych przyjęto następujące założenia:

- nie będą następowały istotne zmiany składu morfologicznego wytwarzanych odpadów komunalnych;

- wzrost jednostkowego wskaźnika wytwarzania odpadów kształtował się będzie na poziomie 5% w okresach 5 letnich i będzie następujący:

* 2010 r. - 289 kg/M/rok,

* 2014 r. - 301 kg/M/rok

* 2018 r. - 313 kg/M/rok;

- wzrost poziomu selektywnego zbierania odpadów z obecnych 2% (w stosunku do całości wytwarzanych odpadów) do 10% w 2010 r. i 20% w 2018 r., spowoduje zmiany ilości i składu odpadów niesegregowanych; zmniejszy się w nich głównie zawartość papieru, tworzyw sztucznych, szkła i metali;

- ilość pozostałych odpadów w grupie 20 wzrastać będzie średnio o 5% w okresach 5-letnich (1% w skali roku).

Prognozowane ilości wytwarzanych odpadów komunalnych zawiera tabela 3-1.

Tabela 3-1 Prognoza wytwarzania odpadów komunalnych

L.p.	Rodzaj	Ilość odpadów [tys. Mg], w latach
		2010	2014	2018
1.	Odpady komunalne segregowane i zbierane selektywnie	1.096,7	1.701,2	2.341,8
2.	Odpady zielone z ogrodów i parków	341,7	334,0	331,3
3.	Niesegregowane (zmieszane) odpady komunalne	9.870,5	9.640,1	9.367,4
4.	Odpady z targowisk	120,5	117,9	116,9
5.	Odpady z czyszczenia ulic i placów	266,2	276,9	287,9
6.	Odpady wielkogabarytowe	478,5	497,0	517,5
RAZEM		12.174,1	12.290,2	12.962,8

3.1.1 Prognoza ilości wytwarzanych odpadów ulegających biodegradacji

Prognoza wytwarzania odpadów ulegających biodegradacji podana została w tabeli 3-2.

Tabela 3-2 Prognoza wytwarzania odpadów ulegających biodegradacji

L.p.	Rodzaj	Ilość (tys. Mg], w latach
		2010	2013	2018
1.	Papier i tektura	700,0	800,0	1.000,0
2.	Odzież i tekstylia (z materiałów naturalnych)	7,2	7,0	7,0
3.	Odpady zielone (z ogrodów i parków)	341,7	334,0	331,3
4.	Odpady ulegające biodegradacji wchodzące w strumień zmieszanych odpadów komunalnych	4.644,3	4.327,4	3.971,0
5.	Odpady z targowisk (część ulegająca biodegradacji)	84,4	82,5	81,8
	RAZEM	5.777,6	5.550,9	5.391,1

Z polskiego prawa - wynika konieczność zmniejszenia ilości składowanych odpadów ulegających biodegradacji, co przedstawia rysunek 3-1. Zmniejszająca się ilość tych odpadów w okresie 2010 - 2018 wynika z prognozowanego zmniejszenia się liczby mieszkańców kraju.

Rysunek 3-1 Redakcja składowanych odpadów ulegających biodegradacji.

grafika

W 2010 r. ilość składowanych odpadów komunalnych ulegających biodegradacji nie powinna przekraczać 3,29 mln Mg. Wobec zaprezentowanej powyżej prognozy wytwarzania odpadów komunalnych ulegających biodegradacji szacuje się, że ilość odpadów poddanych odzyskowi i unieszkodliwianiu (poza składowaniem) powinna kształtować się na poziomie około 2,5 mln Mg.

Natomiast w 2013 r. ilość składowanych odpadów komunalnych ulegających biodegradacji nie powinna przekraczać 2,19 mln Mg, a szacowana ilość odpadów komunalnych ulegających biodegradacji, która powinna zostać poddana odzyskowi lub unieszkodliwianiu (poza składowaniem), wyniesie około 3,5 mln Mg.

Docelowo w 2020 r. ilość składowanych odpadów komunalnych ulegających biodegradacji nie powinna przekraczać 1,53 mln Mg. Wobec powyższego szacuje się, że w 2018 r. trzeba będzie przekształcić biologicznie lub termicznie co najmniej 3,6 mln Mg.

3.1.2 Prognozowane zmiany w zakresie rozwiązań organizacyjnych i techniczno - technologicznych.

Przewiduje się, że będzie następować:

- rozwój selektywnego zbierania oraz segregowania odpadów komunalnych, między innymi w związku z koniecznością wdrażania wymagań dyrektyw unijnych,

- przyspieszenie działań w zakresie tworzenia ponadgminnych i gminnych systemów odzysku i unieszkodliwiania odpadów komunalnych ze szczególnym uwzględnieniem odpadów ulegających biodegradacji,

- budowa regionalnych zakładów zagospodarowania odpadów komunalnych, obejmujących instalacje do biologicznego lub termicznego przekształcania odpadów (w zależności od wielkości regionu),

- zmniejszenie się ilości składowisk odpadów innych niż niebezpieczne i komunalne, na których składowane są odpady komunalne, ze względu na zamykanie składowisk niespełniających wymagań, nieuzyskanie pozwoleń zintegrowanych (termin uzyskania pozwoleń mija 30 kwietnia 2007 r.).

3.2	ODPADY NIEBEZPIECZNE

Prognozowanie ilości odpadów niebezpiecznych możliwych do wytworzenia do 2018 r. jest trudne i zależy od wielu czynników, głównie ekonomicznych. Porównując jednak ilości wytworzonych odpadów niebezpiecznych na przestrzeni lat 2000-2004 można założyć wzrost ilości wytwarzania na poziomie kilkudziesięciu tysięcy Mg/rok.

Prognozuje się przyrost ilości wytwarzanych odpadów niebezpiecznych na następującym poziomie:

- 2010 r. - 1.800 tys. Mg,

- 2014 r. - 1.830 tys. Mg,

- 2018 r. - 1.870 tys. Mg.

Czynnikami ograniczającymi ilości wytwarzanych odpadów niebezpiecznych mogą być: zmiany w technologiach produkcji prowadzące do minimalizacji ilości wytwarzania odpadów niebezpiecznych, zmiany w technologiach produkcji prowadzące do zagospodarowywania określonych rodzajów odpadów w procesach produkcyjnych zakładów oraz upadłość firm produkcyjnych lub zmiany kierunku działalności.

3.2.1 Odpady zawierające PCB

Ilość wytwarzanych odpadów zawierających PCB będzie wzrastać do roku 2010 w związku z koniecznością całkowitego usunięcia urządzeń zawierających PCB (nie później niż do dnia 30 czerwca 2010 r.).

W tabeli 3-3 przedstawiono planowane przez przedsiębiorców minimalne ilości urządzeń zawierających PCB przeznaczone do dekontaminacji i unieszkodliwiania.

Tabela 3-3 Planowana przez przedsiębiorców minimalna liczba zinwentaryzowanych urządzeń zawierających PCB przeznaczonych do dekontaminacji i/lub unieszkodliwiania w latach 2007-2010

Lata	Liczba urządzeń zawierających PCB [szt.]
	dekontaminacja	Unieszkodliwianie
2007-2008	781	1.847
2009-2010	4.446	34.586

Przy ustalaniu kolejności kierowania urządzeń do dekontaminacji i unieszkodliwiania wzięto pod uwagę między innymi następujące kryteria: stan urządzenia, wiek urządzenia (im starsze urządzenie tym większe prawdopodobieństwo awarii i wydostania się PCB do środowiska) oraz lokalizacja urządzenia.

Jak wynika z powyższej tabeli największa ilość urządzeń zawierających PCB przewidziana jest do unieszkodliwienia w latach 2009-2010 i wynosi około 36 tys. sztuk. Ze względu na możliwość wystąpienia trudności w unieszkodliwianiu tak dużej ilości urządzeń, wskazane byłoby sukcesywne rozłożenie tego procesu, tj. unieszkodliwianie po około 9 tys. sztuk rocznie na przestrzeni lat 2007-2010.

3.2.2 Oleje odpadowe

W związku ze spadkiem zapotrzebowania na oleje smarowe świeże, spowodowanym między innymi zwiększeniem czasu eksploatacji olejów, nastąpi prawdopodobnie spadek możliwych do pozyskania olejów odpadowych.

Prognozuje się następujące ilości olejów odpadowych możliwych do pozyskania:

- 2010 r. - 94,2 tys. Mg,

- 2014 r. - 90,4 tys. Mg,

- 2018 r. - 86,8 tys. Mg.

3.2.3 Zużyte baterie i akumulatory

Szacuje się, że w następnych latach zauważalna będzie nieznaczna tendencja wzrostowa w zakresie wytwarzania zużytych baterii i akumulatorów, z uwagi między innymi na fakt, że obecnie mieszkańcy Polski zużywają około 60% baterii pierwotnych w stosunku do zużycia baterii pierwotnych przez mieszkańców Unii Europejskiej.

3.2.4 Odpady medyczne i weterynaryjne

Przyjmując wzrost ilości udzielanych porad medycznych o około 1% rocznie, prognoza ilości powstających odpadów medycznych w lecznictwie otwartym (poradnie i praktyki lekarskie) przedstawia się następująco:

- 2010 r. - 8,4 tys. Mg odpadów, w tym 2,5 tys. odpadów niebezpiecznych,

- 2014 r. - 8,8 tys. Mg odpadów, w tym 2,6 tys. odpadów niebezpiecznych,

- 2018 r. - 9,2 tys. Mg odpadów, w tym 2,7 tys. odpadów niebezpiecznych.

Wzrost ilości powstających odpadów medycznych w lecznictwie otwartym jest spowodowany faktem starzenia się społeczeństwa w naszym kraju. Szacuje się, że do 2018 r. nastąpi około 30% wzrost liczby osób po 65 roku życia.

Przyjmując ilość łóżek w lecznictwie zamkniętym (szpitale) na stałym poziomie około 200 tys. (do 2018 r.) prognozowana ilość odpadów medycznych powstających w tym sektorze wynosić będzie około 72 tys. Mg rocznie, w tym około 30% to odpady niebezpieczne. Ilość ta będzie utrzymywać się na stałym poziomie pomimo starzenia społeczeństwa, ponieważ obserwuje się skrócenie czasu pobytu pacjenta w szpitalu o około 10-15% w stosunku do 2000 r.

Tak więc łączna ilość medycznych odpadów niebezpiecznych w latach 2007-2018 będzie kształtowała się na poziomie: 24 - 25 tys. Mg.

Szacuje się, że ilość odpadów weterynaryjnych niebezpiecznych kształtuje się na poziomie około 10% niebezpiecznych odpadów medycznych. Zatem ilość niebezpiecznych odpadów weterynaryjnych w latach 2007-2018 będzie wahała się w granicach 2,4 - 2,5 tys. Mg.

3.2.5 Pojazdy wycofane z eksploatacji

Na prognozę ilości wycofanych samochodów, poza ilością rejestrowanych i wyrejestrowanych samochodów, ma wpływ kilka innych czynników, między innymi: wartość wskaźnika ilości osób przypadających na 1 samochód oraz prognozy demograficzne. W miarę rozwoju gospodarki i wzrostu zamożności społeczeństwa liczba pojazdów, a więc także liczba pojazdów wycofanych z eksploatacji będzie systematycznie wzrastać. Obserwowane będzie zjawisko wymiany starszych modeli pojazdów na nowsze, co również przyczyni się do wzrostu ilości pojazdów wycofanych z eksploatacji.

Prognozowane ilości pojazdów wycofanych z eksploatacji będą kształtować się na poziomie:

- 2010 r. - 1.005 tys. Mg,

- 2014 r. - 1.222 tys. Mg,

- 2018 r. - 1.485 tys. Mg.

3.2.6 Zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny

Przyjmuje się, że dynamika wzrostu ilości zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego będzie wahała siew granicach 3 - 5% w skali rocznej (przy 5% tempie wzrostu masy wprowadzanego sprzętu na rynek).

Zakładając również czas eksploatacji sprzętu elektrycznego i elektronicznego na poziomie 8-12 lat można prognozować, że ilość zużytego sprzętu (ogółem) będzie wynosić:

- 2010 r. - 465 tys. Mg,

- 2014 r. - 524 tys. Mg,

- 2018 r. - 590 tys. Mg,

natomiast dla zużytego sprzętu pochodzącego z gospodarstw domowych będzie kształtować się następująco:

- 2008 r. - 172 tys. Mg,

- 2010 r. - 175 tys. Mg,

- 2014 r. - 180 tys. Mg,

- 2018 r. - 182 tys. Mg.

3.2.7 Odpady zawierające azbest

Zgodnie z "Programem usuwania azbestu i wyrobów zawierających azbest stosowanych na terytorium Polski" przyjętym przez Radę Ministrów RP w dniu 14 maja 2002 r. szacowana ilość wyrobów zawierających azbest wynosząca 15 mln Mg powinna być usunięta do końca 2032 r. Natomiast do 2018 r. powinno być usunięte około 60% ilości odpadów zawierających azbest.

Również w najbliższych latach można spodziewać się niewielkich ilości odpadów pochodzących z wyrobów zawierających włókna azbestowe (chryzotyl), stosowane w diafragmach w instalacjach elektrolitycznych oraz jako elementy wałów w instalacjach do ciągnienia szkła. Wyroby te zostały dopuszczone do produkcji lub do wprowadzenia na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej do dnia 31 grudnia 2008 r. i będą stosowane do czasu ich zużycia lub do czasu, kiedy wcześniej będą dostępne substytuty bezazbestowe (ustawa z dnia 22 grudnia 2004 r. o zmianie ustawy o zakazie stosowania wyrobów zawierających azbest (Dz. U. z 2005 r. Nr 10, poz. 72)).

3.2.8 Przeterminowane pestycydy

Do 2010 r. powinny zostać zlikwidowane wszystkie istniejące na terenie kraju mogilniki zawierające ok. 4,6 tys. Mg odpadów oraz powinna zostać rozpoczęta likwidacja zagrożeń powodowanych przez składowiska poprodukcyjnych odpadów pestycydowych, niespełniających wymogów ochrony środowiska.

3.2.9 Odpady materiałów wybuchowych

Szacuje się ilość nowopowstałych zbędnych środków bojowych na poziomie 150 Mg/rok.

3.3	ODPADY POZOSTAŁE

3.3.1 Zużyte opony

Ilość zużytych opon będzie stale wzrastać, w tempie proporcjonalnym do wzrostu ilości pojazdów mechanicznych. Prognoza ta do roku 2018 przedstawia się następująco:

- 2010 r. - 135.000 Mg odpadów,

- 2014 r. - 150.000 Mg odpadów,

- 2018 r. - 165.000 Mg odpadów.

3.3.2 Odpady z budowy, remontów i demontażu obiektów budowlanych oraz infrastruktury drogowej

Ilość wytworzonych odpadów uzależniona jest od rozwoju lub recesji w poszczególnych sektorach gospodarki, a w szczególności w budownictwie, drogownictwie i kolejnictwie. Prognozuje się wzrost ilości wytwarzanych odpadów do:

- 2010 r. - 2.000 tys. Mg,

- 2014 r. - 2.200 tys. Mg,

- 2018 r. - 2.400 tys. Mg.

3.3.3 Komunalne osady ściekowe

Na ilość wytwarzanych osadów mają wpływ dwa zasadnicze czynniki: zmiany demograficzne oraz realizacja inwestycji z zakresu budowy i rozbudowy sieci kanalizacyjnych oraz oczyszczania ścieków. Przewiduje się stały wzrost stopnia skanalizowania kraju. Zgodnie z założeniami KPOŚK w 2015 r. systemy sieciowe obsługiwać będą:

- w aglomeracjach o RLM wynoszącej ≥ 100 000 co najmniej 98% mieszkańców,

- w aglomeracjach o RLM wynoszącej 15.000 ÷ 100.000 co najmniej 90% mieszkańców,

- w aglomeracjach o RLM wynoszącej 2.000 ÷ 15.000 co najmniej 80% mieszkańców.

Zakłada się, że do 2015 r. wszystkie aglomeracje o RLM wynoszącej ≥ 2.000 będą wyposażone w systemy kanalizacji zbiorczej (we wszystkich aglomeracjach o RLM ≥ 15.000 systemy kanalizacji zbiorczej już istnieją). Ponadto w wykonanej w 2005 r. aktualizacji KPOŚK zakłada się wyposażenie w systemy kanalizacji zbiorczej aglomeracji w gminach wiejskich o zabudowie rozproszonej, w tym gminach wiejskich w otoczeniu dużych miast (wzrost liczby aglomeracji <15.000 RLM i przyrost RLM w aglomeracjach >15.000 RLM).

Według KPOŚK prognozowana na 2015 r. ilość suchej masy osadów ściekowych ustabilizowanych, które powstaną w komunalnych oczyszczalniach ścieków wyniesie 642,4 tys. Mg. Szacuje się, że w 2015 r. około 58% ogólnej ilości osadów wytwarzanych w Polsce, powstanie w aglomeracjach o RLM powyżej 100.000. W pozostałych przedziałach aglomeracji wielkości te będą wynosić odpowiednio: około 29% w aglomeracjach o RLM 15.000-100.000 i około 13% w aglomeracjach o RLM 2.000 - 15.000. Opierając się o powyższe założenia i prognozy demograficzne, szacuje się, że ilości osadów ściekowych, które zostaną wytworzone w Polsce na przestrzeni do roku 2018 będą następujące:

- 2010 r. - 612,8 tys. Mg s.m.,

- 2015 r. - 642,4 tys. Mg s.m.,

- 2018 r. - 706,6 tys. Mg s.m.

3.3.4 Odpady opakowaniowe

Z uwagi na postęp technologiczny, jaki dokonał się w zakresie wytwarzania materiałów opakowaniowych i opakowań, polegający na znacznym obniżeniu ich masy, a także ze względu na konieczność przeprowadzania przez przedsiębiorców redukcji masy opakowań w systemach pakowania towarów (redukcja u źródła zgodnie z normą PN-EN 13428:2005 (U) Opakowania - Wymagania dotyczące wytwarzania i składu - Zapobieganie poprzez redukcję u źródła) w latach 2007-2018 nie przewiduje się znaczącego wzrostu masy odpadów opakowaniowych. Prognozy zużycia poszczególnych grup opakowań nie wskazują na potencjalne zmiany struktury odpadów opakowaniowych. Do roku 2018 dominującymi z uwagi na masę będą odpady z tektury/papieru, odpady ze szkła oraz odpady z tworzyw sztucznych.

W perspektywie lat 2007-2018 oczekuje się również pozytywnych zmian w zakresie przydatności odpadów do recyklingu materiałowego oraz odzysku energii. Wynika to z konieczności zapewnienia zgodności z wymaganiami zasadniczymi dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 94/62/WE z dnia 20 grudnia 1994 r. w sprawie opakowań i odpadów opakowaniowych, np. poprzez postępowanie zgodne z normami zharmonizowanymi z dyrektywą.

Oszacowaną masę wszystkich rodzajów opakowań (również tych nieobjętych obecnie obowiązkiem odzysku i recyklingu) oraz elementów opakowań (np. zamknięcia, etykiety papierowe i z tworzyw sztucznych itd.), przedstawiono w tabeli 3-4.

Tabela 3-4 Szacunkowe dane dotyczące masy odpadów opakowaniowych do 2018 r.

Rodzaj materiału opakowaniowego	Prognozowana masa odpadów opakowaniowych do 2018 r. [tys. Mg]
	2010 r.	2014 r.	2018 r.
Papier i tektura	1.942	2.076	2.170
Szkło	1.347	1.390	1.415
Tworzywa sztuczne	741	767	781
Wielomateriałowe	216	224	231
Blacha stalowa	170	173	176
Aluminium	49	50	50
Drewno i naturalne	552	563	569
Razem	5.017	5.243	5.392

W zakresie funkcjonującego zaplecza do segregacji i przygotowania odpadów do przetwórstwa przewiduje się znaczną poprawę w wyposażeniu sortowni odpadów opakowaniowych (urządzenia do rozdrabniania, prasowania, segregacji magnetycznej, sortowania optycznego czy flotacji oraz uzdatniania stłuczki itp.) oraz wzrost liczby takich obiektów.

W perspektywie lat 2014-2018 przewiduje się wzrost możliwości odzysku energii z odpadów opakowaniowych nieprzydatnych do recyklingu, przez spalanie w spalarniach odpadów komunalnych. Dotyczy to przede wszystkim odpadów z tworzyw sztucznych, odpadów wielomateriałowych z udziałem tworzyw sztucznych, papieru oraz z udziałem folii metalizowanych i cienkich folii aluminiowych oraz tych opakowań jednostkowych, o dużej wartości opałowej powstających w gospodarstwach domowych, dla których pozostałość produktu jest barierą w recyklingu.

3.3.5 Odpady z wybranych gałęzi gospodarki, których zagospodarowanie stwarza problemy

Ilość wytwarzanych odpadów innych niż niebezpieczne i komunalne oraz sposobów gospodarowania odpadami zależeć będzie głównie od ogólnego rozwoju gospodarczego Polski, koniunktury w poszczególnych sektorach gospodarki, zmian w uregulowaniach prawnych, sytuacji ekonomicznej (a w szczególności kosztów przetwarzania odpadów), powstawania nowych obiektów do odzysku i unieszkodliwiania odpadów, zmian w technologiach produkcji (szczególnie dążących do minimalizacji odpadów), intensyfikacji kontroli oraz inwentaryzacji wytwarzanych odpadów.

Jako stałą tendencję przewiduje się dalszy rozwój gospodarczy kraju w następstwie restrukturyzacji przemysłu i handlu w okresie najbliższych 15 lat. Zgodnie z obserwowanymi tendencjami rozwoju, istnieją duże szansę, że przy utrzymaniu rozwoju gospodarczego, Polska przejdzie ze stadium wzrostu opartego głównie na wykorzystaniu zasobów naturalnych i czynnika pracy, do stadium, w którym dominuje efektywne wykorzystanie kapitału rzeczowego i ludzkiego oraz innowacje technologiczne oparte na przemysłach "wiedzy".

Ogółem, ilość wytwarzanych odpadów innych niż komunalne i niebezpieczne będzie wykazywać nieznaczne wahania, rządu 3 - 5% rocznie, z tendencją zniżkową. Prognozowane ilości odpadów przedstawiono na rysunku 3-2.

Rysunek 3-2 Prognozy wytwarzania ilości odpadów innych niż komunalne i niebezpieczne do 2018 r.

grafika

Do roku 2018 przewiduje się spadek ilości wytwarzanych odpadów w sektorach:

- wydobywczym (grupa 01) o około 15%,

- spożywczo - rolnym (grupa 02) o około 5%,

- drzewno - papierniczym (grupa 03) o około 3%,

- skórzano - tekstylnym (grupa 04) o około 8%,

- chemicznym - syntezy nieorganicznej (grupa 06) o około 6%.

Wzrośnie ilość odpadów wytwarzanych w przemyśle i sektorach:

- przeróbki ropy naftowej, gazu ziemnego i węgla (grupa 05) - o około 20%,

- chemii organicznej (grupa 07) - o około 10%,

- powłok ochronnych (grupa 08) - o około 20%,

- procesów termicznych (grupa 10) - o około 6%,

- chemicznej obróbki i powlekania powierzchni metali oraz innych materiałów (grupa 11) - o około 40%,

- odpady nie ujęte w innych grupach (grupa 16) - o około 25%,

- instalacji i urządzeń służących zagospodarowaniu odpadów z oczyszczania ścieków, uzdatniania wody pitnej i wody do celów przemysłowych (grupa 19) - o około 30%.

Na niezmienionym poziomie powinno utrzymać się wytwarzanie odpadów z kształtowania oraz fizycznej i mechanicznej obróbki powierzchni metali i tworzyw sztucznych (grupa 12).

Prognozowane zmiany w ilości wytwarzanych odpadów innych niż komunalne i niebezpieczne w poszczególnych grupach przedstawia tabela 3-5.

Tabela 3-5 Prognozy powstawania odpadów innych niż komunalne i niebezpieczne do 2018 r.

Grupa odpadów	Rok
	2010	2014	2018
	tys. Mg/rok
01	69.400	66.800	63.500
02	8.650	8.540	8.430
03	2.410	2.380	2.360
04	93	91	88
05	434	464	487
06	2.230	2.190	2.140
07	210	210	220
08	24	26	27
10	28.900	29.200	29.600
11	10	11	13
12	600	600	600
16	221	237	256
19	6.240	6.800	7.370
Razem	119.422	117.549	115.091

Prognozuje się wzrost ilości odpadów poddanych procesom odzysku - o około 6% do roku 2018 oraz unieszkodliwianych poza składowaniem - o około 4%. Niezmieniona powinna zostać ilość magazynowanych odpadów.

Rozdział  4

PRZYJĘTE CELE W GOSPODARCE ODPADAMI

Celem dalekosiężnym tworzenia krajowego planu gospodarki odpadami jest dojście do systemu gospodarki odpadami zgodnego z zasadą zrównoważonego rozwoju, w którym w pełni realizowane są zasady gospodarki odpadami, a w szczególności zasada postępowania z odpadami zgodnie z hierarchią gospodarki odpadami, czyli po pierwsze zapobiegania i minimalizacji ilości wytwarzanych odpadów oraz ograniczania ich właściwości niebezpiecznych, a po drugie wykorzystywania właściwości materiałowych i energetycznych odpadów, a w przypadku gdy odpadów nie można poddać procesom odzysku ich unieszkodliwienie, przy czym składowanie generalnie jest traktowane jako najmniej pożądany sposób postępowania z odpadami. Realizacja tego celu umożliwi osiągnięcie innych celów takich, jak: ograniczenie zmian klimatu powodowanych przez gospodarkę odpadami poprzez minimalizację emisji gazów cieplarnianych z technologii zagospodarowania odpadów czy też zwiększenie udziału w bilansie energetycznym kraju energii ze źródeł odnawialnych poprzez zastępowanie spalania paliw kopalnych spalaniem odpadów pochodzenia roślinnego i zwierzęcego.

W związku z powyższym, zgodnie z polityką ekologiczną państwa, przyjęto następujące cele główne:

* utrzymanie tendencji oddzielenia wzrostu ilości wytwarzanych odpadów od wzrostu gospodarczego kraju wyrażonego w PKB,

* zwiększenie udziału odzysku, w tym w szczególności odzysku energii z odpadów, zgodnego z wymaganiami ochrony środowiska,

* zmniejszenie ilości wszystkich odpadów kierowanych na składowiska odpadów,

* zamknięcie do końca 2009 r. wszystkich krajowych składowisk niespełniających przepisów prawa,

* wyeliminowanie praktyki nielegalnego składowania odpadów,

* stworzenie kompleksowej bazy danych o wprowadzanych na rynek produktach i gospodarce odpadami w Polsce,

przy czym, wprowadzanie zmian prawa będzie ograniczone do niezbędnego minimum, wynikającego z konieczności transpozycji prawa unijnego oraz potrzeby wprowadzenia zmian wskazanych w niniejszym Kpgo 2010. Szczególny nacisk zostanie położony na egzekwowania przepisów prawa w odniesieniu do gospodarki odpadami, również w kontekście transgranicznego przemieszczania odpadów.

Ze względu na fakt, że kierunki zmian prawa ochrony środowiska są obecnie wyznaczane głównie na poziomie Unii Europejskiej, jednym z głównych celów w zakresie gospodarki odpadami staje się również aktywny udział Polski w pracach na forum Unii Europejskiej, w szczególności w pracach nad nowymi aktami prawnymi. Polska jako członek społeczności międzynarodowej podpisała Konwencję Sztokholmską w sprawie trwałych zanieczyszczeń organicznych jeszcze przed przystąpieniem do Unii Europejskiej. Ze względu na fakt, że Unia Europejska już ratyfikowała tę Konwencję, celem jest ratyfikowanie Konwencji przez Polskę najpóźniej do końca 2007 r.

Dla poszczególnych grup odpadów (tj. odpadów komunalnych, odpadów niebezpiecznych i pozostałych odpadów) sformułowano, przedstawione poniżej, dodatkowe cele szczegółowe.

4.1	ODPADY KOMUNALNE

W gospodarce odpadami komunalnymi przyjęto następujące cele:

- objęcie zorganizowanym systemem odbierania odpadów komunalnych 100% mieszkańców, najpóźniej do końca 2007 r.,

- zapewnienie objęcia wszystkich mieszkańców systemem selektywnego zbierania odpadów, dla którego minimalne wymagania określono w Kpgo2010, najpóźniej do końca 2007 r.,

- zmniejszenie ilości odpadów komunalnych ulegających biodegradacji kierowanych na składowiska odpadów, aby nie było składowanych:

* w 2010 r. więcej niż 75%,

* w 2013 r. więcej niż 50%,

* w 2020 r. więcej niż 35%

masy tych odpadów wytworzonych w 1995 r.,

- zmniejszenie masy składowanych odpadów komunalnych do max. 85% wytworzonych odpadów do końca 2014 r.,

- zredukowanie liczby składowisk odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne, na których są składowane odpady komunalne, do max. 200 do końca 2014 r.

4.2	ODPADY NIEBEZPIECZNE

4.2.1 Odpady zawierające PCB

W okresie od 2007 r. do 2010 r. celem jest całkowite zniszczenie i wyeliminowanie PCB ze środowiska poprzez kontrolowane unieszkodliwianie PCB oraz dekontaminację lub unieszkodliwianie urządzeń zawierających PCB.

W okresie od 2011 r. należy dokonywać likwidacji odpadów zawierających PCB o stężeniu poniżej 50 ppm.

4.2.2 Oleje odpadowe

W latach 2007 - 2018 utrzymanie poziomu odzysku na poziomie co najmniej 50%, a recyklingu rozumianego jako regeneracja na poziomie co najmniej 35%. Zważywszy, że instalacje do regeneracji olejów odpadowych wykorzystywane są w 50% konieczne jest dążenie do pełnego wykorzystania ich mocy przerobowych.

4.2.3 Zużyte baterie i akumulatory

Zgodnie z polityką ekologiczną państwa celem nadrzędnym jest rozbudowa systemu odzysku i unieszkodliwiania zużytych baterii i akumulatorów ukierunkowanego na całkowite wyeliminowanie ich składowania.

W okresie od 2007 r. do 2009 r. należy osiągnąć co najmniej poziomy odzysku i recyklingu (zdefiniowane w ustawie z dnia 11 maja 2001 r. o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej i opłacie depozytowej (Dz. U. Nr 63, poz. 639, z późn. zm.)) wskazane w tabeli 4-1.

Tabela 4-1 Poziomy odzysku i recyklingu zużytych baterii i akumulatorów

L.p.	Rodzaj baterii lub akumulatorów, z których powstał odpad	Począwszy od 2007 r.
		poziom [%]
		odzysku	recyklingu
1.	Akumulatory kwasowo- ołowiowe	wszystkie zebrane przekazane do odzysku	wszystkie zebrane przekazane do recyklingu
2.	Akumulatory niklowo-kadmowe (wielkogabarytowe)	60	60
3.	Akumulatory niklowo-kadmowe (małogabarytowe)	40	40
4.	Akumulatory niklowo- żelazowe oraz inne akumulatory elektryczne (wielkogabarytowe)	40	40
5.	Akumulatory niklowo- żelazowe oraz inne akumulatory elektryczne (małogabarytowe)	20	20
6.	Ogniwa i baterie galwaniczne oraz ich części z wyłączeniem części ogniw i baterii galwanicznych	25	251)
1) nie dotyczy ogniw cynkowo-węglowych i alkalicznych

W okresie od 2010 r. do 2018 r. stawia się następujące cele:

- osiąganie poziomów zbierania i recyklingu (zdefiniowanych i określonych w dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady 2006/66/WE z dnia 6 września 2006 r. w sprawie baterii i akumulatorów oraz zużytych baterii i akumulatorów oraz uchylającej dyrektywę 91/157/EWG (Dz. Urz. WE L 266 z 26.9.2006 r., str. 1)), tj.:

* minimalnego poziomu zbierania zużytych baterii i akumulatorów (w tym akumulatorów Ni-Cd) w wysokości 25% do 2012 r. - zgodnie z art. 10 ust. 2 lit. a,

* minimalnego poziomu zbierania zużytych baterii i akumulatorów w wysokości 45% do 2016 r. - zgodnie z art. 10 ust. 2 lit. b,

* minimalnego poziomu recyklingu w wysokości 65% średniej wagi baterii i akumulatorów ołowiowo-kwasowych, w tym recykling zawartości ołowiu w najwyższym, technicznie możliwym do osiągnięcia stopniu przy jednoczesnym unikaniu nadmiernych kosztów (do 2010 r.) - zgodnie z art. 12 ust. 4,

* minimalnego poziomu recyklingu w wysokości 75% średniej wagi baterii i akumulatorów niklowo-kadmowych, w tym recykling zawartości kadmu w najwyższym, technicznie możliwym do osiągnięcia stopniu przy jednoczesnym unikaniu nadmiernych kosztów (do 2010 r.) - zgodnie z art. 12 ust. 4,

* minimalnego poziomu recyklingu 50% średniej wagi innych odpadów w postaci baterii i akumulatorów (do 2010 r.) - zgodnie z art. 12 ust. 4,

- ustanowienie od 2008 r. zakazu wprowadzania do obrotu:

* wszelkich baterii lub akumulatorów, które zawierają powyżej 0,0005% wagowo rtęci, bez względu na to, czy są wmontowane do urządzeń, z wyłączeniem ogniw guzikowych z zawartością rtęci nie wyższą niż 2% wagowo,

* baterii i akumulatorów przenośnych, które zawierają powyżej 0,002% wagowo kadmu, w tym tych, które są wmontowane do urządzeń, z wyłączeniem baterii i akumulatorów przenośnych przeznaczonych do użytku w:

* systemach awaryjnych i alarmowych, w tym w oświetleniu awaryjnym,

* sprzęcie medycznym,

* elektronarzędziach bezprzewodowych,

- ustanowienie od 2012 r. zakazu stosowania akumulatorów niklowo-kadmowych (Ni-Cd).

4.2.4 Odpady medyczne i weterynaryjne

W okresie od 2007 r. do 2018 r. celem będzie podniesienie efektywności selektywnego zbierania odpadów medycznych i weterynaryjnych (w tym segregacji odpadów u źródła powstawania), co spowoduje zmniejszenie ilości odpadów innych niż niebezpieczne w strumieniu odpadów niebezpiecznych.

4.2.5 Pojazdy wycofane z eksploatacji

Zgodnie z polityką ekologiczną państwa celem nadrzędnym jest zapewnienie pełnej skuteczności działania systemu zbierania i demontażu pojazdów wycofanych z eksploatacji oraz odzysku, w tym recyklingu, odpadów powstających z pojazdów wycofanych z eksploatacji.

Wyznacza się następujące minimalne poziomy odzysku i recyklingu odniesione do masy pojazdów przyjętych do stacji demontażu w skali roku, do 2018 r.:

* od dnia 1 stycznia 2006 r. odpowiednio 75% i 70% dla pojazdów wyprodukowanych przed dniem 1 stycznia 1980 r. oraz 85% i 80% dla pozostałych pojazdów,

* od dnia 1 stycznia 2015 r. odpowiednio 95% i 85%, niezależnie od daty produkcji pojazdu.

4.2.6 Zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny

Zgodnie z polityką ekologiczną państwa celem nadrzędnym jest rozbudowa systemu odzysku i unieszkodliwiania zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego ukierunkowane na całkowite wyeliminowanie ich składowania.

W związku z powyższym wyznacza się następujące cele cząstkowe w okresie od 2007 r. do 2018 r.:

- osiągnięcie od 1 stycznia 2008 r. poziomów odzysku i recyklingu zużytego sprzętu w wysokości:

* dla zużytego sprzętu powstałego z wielkogabarytowych urządzeń gospodarstwa domowego i automatów do wydawania:

- poziomu odzysku w wysokości 80 % masy zużytego sprzętu,

- poziomu recyklingu części składowych, materiałów i substancji pochodzących ze zużytego sprzętu w wysokości 75 % masy zużytego sprzętu;

* dla zużytego sprzętu powstałego ze sprzętu teleinformatycznego, telekomunikacyjnego i audiowizualnego:

- poziomu odzysku w wysokości 75 % masy zużytego sprzętu,

- poziomu recyklingu części składowych, materiałów i substancji pochodzących ze zużytego sprzętu w wysokości 65 % masy zużytego sprzętu;

* dla zużytego sprzętu powstałego z małogabarytowych urządzeń gospodarstwa domowego, sprzętu oświetleniowego, narzędzi elektrycznych i elektronicznych z wyjątkiem wielkogabarytowych, stacjonarnych narzędzi przemysłowych, zabawek, sprzętu rekreacyjnego i sportowego oraz przyrządów do nadzoru i kontroli:

- poziomu odzysku w wysokości 70 % masy zużytego sprzętu,

- poziomu recyklingu części składowych, materiałów i substancji pochodzących ze zużytego sprzętu w wysokości 50 % masy zużytego sprzętu;

* dla zużytych gazowych lamp wyładowczych - poziomu recyklingu części składowych, materiałów i substancji pochodzących ze zużytych lamp w wysokości 80 % masy tych zużytych lamp;

- osiągnięcie od 1 stycznia 2008 r. poziomu selektywnego zbierania zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego pochodzącego z gospodarstw domowych w wysokości 4 kg/mieszkańca/rok.

4.2.7 Odpady zawierające azbest

W okresie od 2007 r. do 2018 r. zakłada się sukcesywne osiąganie celów określonych w przyjętym w dniu 14 maja 2002 r. przez Radę Ministrów "Programie usuwania azbestu i wyrobów zawierających azbest stosowanych na terytorium Polski" przewidzianym do 2032 r., który zostanie w 2007 r. poddany aktualizacji.

4.2.8 Przeterminowane pestycydy

W okresie do 2010 r. planuje się likwidację mogilników i magazynów zawierających przeterminowane środki ochrony roślin oraz rozpoczęcie likwidacji zagrożeń powodowanych przez składowiska poprodukcyjnych odpadów pestycydowych, niespełniające wymogów ochrony środowiska.

Od 2011 r. planuje się likwidację pestycydowych skażeń terenu spowodowanych przez mogilniki, zagrażających bezpieczeństwu użytkowych wód podziemnych oraz do 2018 r. zakończenie likwidacji zagrożeń powodowanych przez składowiska poprodukcyjnych odpadów pestycydowych.

4.2.9 Odpady materiałów wybuchowych

W okresie od 2007 r. do 2014 r. celem nadrzędnym jest rozbudowa systemu zagospodarowania odpadów wybuchowych oraz dostosowanie go do wymagań ochrony środowiska.

4.2	ODPADY POZOSTAŁE

4.3.1 Zużyte opony

W okresie od 2007 r. do 2018 r. celem nadrzędnym jest rozbudowa systemu zagospodarowania zużytych opon, w tym osiągnięcie poziomów odzysku i recyklingu zużytych opon zgodnie z tabelą 4-2.

Tabela 4-2 Roczne poziomy odzysku i recyklingu zużytych opon do roku 2018

L.p.	Rodzaj produktu,	2007 r.		2010 r.		2018 r.
	z którego powstał odpad	% poziomu		% poziomu		% poziomu
		odzysku	recyklingu	odzysku	recyklingu	odzysku	recyklingu
1.	Opony	75	15	85	15	100	20

4.3.2 Odpady z budowy, remontów i demontażu obiektów budowlanych oraz infrastruktury drogowej

W okresie od 2007 r. do 2018 r. celem nadrzędnym jest rozbudowa systemu selektywnego zbierania odpadów z remontów, budowy i demontażu obiektów budowlanych oraz infrastruktury drogowej do odzysku, aby osiągnąć następujące poziomy odzysku: 50% w 2010 r. oraz 80% w 2018 r.

4.3.3 Komunalne osady ściekowe

W perspektywie do 2018 r. podstawowe cele w gospodarce komunalnymi osadami ściekowymi są następujące:

- ograniczenie składowania osadów ściekowych,

- zwiększenie ilości komunalnych osadów ściekowych przetwarzanych przed wprowadzeniem do środowiska oraz osadów przekształcanych metodami termicznymi,

- maksymalizacja stopnia wykorzystania substancji biogennych zawartych w osadach przy jednoczesnym spełnieniu wszystkich wymogów dotyczących bezpieczeństwa sanitarnego i chemicznego, zgodnie z celami przedstawionymi na rysunku 4-1.

Rysunek 4-1 Zmiany w strukturze odzysku i unieszkodliwiania osadów z komunalnych oczyszczalni ścieków w perspektywie do 2018 r.

grafika

4.3.4 Odpady opakowaniowe

W gospodarce odpadami opakowaniowymi w okresie od 2007 r. do 2018 r. przyjęto jako cel nadrzędny rozbudowę systemu, aby osiągnąć cele określone w tabeli 4-3.

Tabela 4-3 Roczne poziomy odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych do roku 2014

L.p.	Rodzaj opakowania, z którego powstał odpad	2007 r.		2010 r.1)		2014 r.
		% poziomu		% poziomu		% poziomu
		odzysku	recyklingu	odzysku	recyklingu	odzysku	recyklingu
1.	Opakowania (ogółem)	min. 50	min. 25	min. 60	min. 38	min. 60	55-80
2.	Opakowania z tworzyw sztucznych	-	min. 25	-	min. 18	-	min. 22,5
3.	Opakowania z aluminium	-	min. 40	-	min. 45	-	min. 50
4.	Opakowania ze stali	-	min. 20	-	min. 35	-	min. 50
5.	Opakowania z papieru i tektury	-	min. 48	-	min. 54	-	min. 60
6.	Opakowania ze szkła	-	min. 38	-	min. 49	-	min. 60
7.	Opakowania z materiałów naturalnych (drewna i tekstyliów)	-	min. 15	-	-	-	-
8.	Opakowania z drewna	-	-	-	min. 15	-	min. 15
1) Ostateczne wartości poziomów zostaną określone w rozporządzeniu wydanym na podstawie art. 3 ust. 8 ustawy z dnia 11 maja 2001 r. o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej i depozytowej (Dz. U. Nr 63, poz. 639, z późn. zm.). 2) Do poziomu recyklingu zalicza się wyłącznie recykling, w wyniku którego otrzymuje się produkt wykonany z tworzywa sztucznego.

4.3.5 Odpady z wybranych gałęzi gospodarki, których zagospodarowanie stwarza problemy.

W okresie od 2007 r. do 2010 r. przyjmuje się następujące cele: zwiększenie udziału odpadów poddawanych procesom odzysku do 82% w 2010 r. oraz zwiększenie udziału odpadów unieszkodliwianych poza składowaniem do 5% w 2010 r., natomiast w okresie od 2011 r. do 2018 r. -następujące cele: zwiększenie udziału odpadów poddawanych procesom odzysku do 85% w 2018 r. oraz zwiększenie udziału odpadów unieszkodliwianych poza składowaniem do 7% w 2018 r.

Rozdział  5

KIERUNKI DZIAŁAŃ W ZAKRESIE ZAPOBIEGANIA POWSTAWANIU ODPADÓW ORAZ KSZTAŁTOWANIA SYSTEMU GOSPODAROWANIA ODPADAMI

Zapobieganie i minimalizacja wytwarzania odpadów są priorytetem w ustanowionej w prawie wspólnotowym hierarchii postępowania z odpadami, stanowiąc jednocześnie cel, dla osiągnięcia którego kraje członkowskie Unii Europejskiej mają obowiązek podejmować odpowiednie działania. Osiągnięcie tego celu uzależnione jest od wielu czynników, które nie dotyczą bezpośrednio gospodarowania odpadami lecz powiązane są np. ze wzrostem gospodarczym, stopniem wdrażania przez przedsiębiorców najlepszych dostępnych technik (BAT), czy zamożnością społeczeństwa. Decyzje o zapobieganiu powstawania odpadów zapadają już na etapie fazy projektowej wyrobu, a także na etapie jego wytwarzania, użytkowania oraz związane są z ostatecznym zagospodarowaniem odpadów powstających z tych wyrobów po zakończonym ich cyklu życia. W związku z tym na szczeblu krajowym będą podejmowane przede wszystkim następujące działania:

* kontynuacja badań nad nowymi technologiami, przyczyniającymi się do zapobiegania i minimalizacji powstawania odpadów oraz zmniejszenie ich negatywnego oddziaływania na środowisko,

* wspieranie wprowadzania niskoodpadowych technologii produkcji oraz zapewniających wykorzystanie możliwie wszystkich składników stosowanych surowców,

* promowanie wdrażania systemu zarządzania środowiskowego,

* intensyfikacja edukacji ekologicznej promującej minimalizację powstawania odpadów oraz prowadzenie skutecznej kampanii informacyjno-edukacyjnej w tym zakresie,

* realizacja "Krajowego planu działań w zakresie zielonych zamówień publicznych na lata 2007 -2009" oraz wersji na kolejne lata w zakresie zamówień publicznych,

* wykorzystywanie instrumentów ekonomicznych, w tym sukcesywne podnoszenie stawek opłat za składowanie odpadów, w szczególności zmieszanych odpadów komunalnych, odpadów ulegających biodegradacji oraz odpadów, które można poddać procesom odzysku, w tym recyklingu.

W zakresie kształtowania polityki gospodarki odpadami nie przewiduje się gruntownych zmian w systemach gospodarowania poszczególnymi rodzajami odpadów. Niemniej jednak w trakcie tworzenia się i rozwoju poszczególnych systemów mogą być dokonywane pewne korekty. Głównymi kierunkami działań w zakresie gospodarowania odpadami są:

* intensyfikacja edukacji ekologicznej promującej właściwe postępowanie z odpadami oraz prowadzenie skutecznej kampanii informacyjno-edukacyjnej w tym zakresie,

* wypracowanie i monitorowanie rzeczywistych wskaźników wytwarzania i morfologii odpadów celem zdiagnozowania potrzeb w zakresie gospodarowania odpadami,

* wspieranie wdrażania efektywnych ekonomicznie i ekologicznie technologii odzysku i unieszkodliwiania odpadów, w tym technologii pozwalających na odzyskiwanie energii zawartej w odpadach w procesach termicznego i biochemicznego ich przekształcania,

* weryfikacja lokalizacji dotychczas istniejących składowisk odpadów oraz eliminowanie uciążliwości dla środowiska związanych z ich eksploatacją, w tym zamykanie i rekultywacja składowisk niespełniających wymogów prawa,

* wzmocnienie kontroli podmiotów prowadzących działalność w zakresie zbierania, transportu, odzysku i unieszkodliwiania odpadów,

* wprowadzenie instrumentów finansowych umożliwiających realizację zadań w zakresie gospodarki odpadami przez jednostki samorządu terytorialnego i dyscyplinujących jednostki samorządu w zakresie wykonywania przez nie obowiązków,

* wyeliminowanie praktyk niewłaściwej eksploatacji i rekultywacji składowisk odpadów.

Poniżej przedstawiono działania wymagane dodatkowo dla poszczególnych grup odpadów.

5.1	ODPADY KOMUNALNE

5.1.1 Zbieranie i transport odpadów

Osiągnięcie zakładanych celów w zakresie zbierania odpadów komunalnych wymaga realizacji następujących działań:

* kontrolowania przez gminy stanu zawieranych umów przez właścicieli nieruchomości z podmiotami prowadzącymi działalność w zakresie odbierania odpadów komunalnych, co skutkować powinno objęciem stosownymi umowami lub decyzjami 100 % mieszkańców kraju;

* kontrolowania przez gminy sposobów i zakresu wypełniania przez podmioty posiadające zezwolenia na prowadzenie działalności w zakresie odbieranie odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości - ustaleń zawartych w ww. zezwoleniach dotyczących metod oraz miejsc prowadzenia odzysku i unieszkodliwiania odpadów;

* doskonalenie systemów ewidencji wytwarzanych, poddawanych odzyskowi oraz unieszkodliwianiu odpadów komunalnych.

Zgodnie z wytyczonymi celami w zakresie odzysku i recyklingu wymagane jest prowadzenie selektywnego zbierania i odbierania następujących frakcji odpadów komunalnych:

* odpady zielone z ogrodów i parków,

* papier i tektura (w tym opakowania, gazety, czasopisma, itd.),

* odpady opakowaniowe ze szkła w podziale na szkło bezbarwne i kolorowe,

* tworzywa sztuczne i metale,

* zużyte baterie i akumulatory,

* zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny,

* przeterminowane leki,

* chemikalia (farby, rozpuszczalniki, oleje odpadowe, itd.),

* meble i inne odpady wielkogabarytowe,

* odpady budowlano-remontowe.

Pozostałe frakcje odpadów komunalnych mogą być zbierane łącznie jako zmieszane odpady komunalne.

Program rozwoju selektywnego zbierania odpadów powinien być opracowany na poziomie gminnym/międzygminnym, jako integralna część gminnego/międzygminnego planu gospodarki odpadami i dotyczyć sposobu prowadzenia selektywnego zbierania, rodzaju i wielkości pojemników, częstotliwości zbierania itd.

Odpady zebrane selektywnie powinny być transportowane w sposób zapobiegający ich zmieszaniu.

5.1.2 Odzysk i unieszkodliwianie odpadów

Maksymalizacja odzysku wymaga:

* zapewnienia, że odpowiednia przepustowość instalacji będzie dostępna, aby przetworzyć wszystkie selektywnie zebrane odpady, poprzez odpowiednie monitorowanie zrealizowanych i planowanych inwestycji,

* stymulowania rozwoju rynku surowców wtórnych i produktów zawierających surowce wtórne poprzez wspieranie współpracy organizacji odzysku, przemysłu i samorządu terytorialnego oraz konsekwentne egzekwowanie obowiązków w zakresie odzysku i recyklingu,

* promowania produktów wytwarzanych z materiałów odpadowych poprzez odpowiednie działania promocyjne i edukacyjne jak również zamówienia publiczne,

* wydawania pozwoleń tylko na budowę instalacji realizujących założenia planów gospodarki odpadami odpowiedniego szczebla i których celowość została potwierdzona analizą koszty-korzyści,

* zachęcania inwestorów publicznych i prywatnych do udziału w realizacji inwestycji strategicznych zgodnie z planami gospodarki odpadami,

* wspierania i promocji badań nad technologiami odzysku i unieszkodliwiania odpadów.

Jednym z zasadniczych kierunków działań jest intensywny wzrost zastosowania zarówno biologicznych, jak i termicznych metod przekształcania zmieszanych odpadów komunalnych. Ograniczenie składowania odpadów ulegających biodegradacji - związane jest z koniecznością budowy linii technologicznych do ich przetwarzania:

* kompostowni odpadów organicznych,

* linii mechaniczno-biologicznego przetwarzania zmieszanych odpadów komunalnych,

* instalacji fermentacji odpadów (organicznych lub zmieszanych),

* zakładów termicznego przekształcania zmieszanych odpadów komunalnych.

Podstawowym założeniem funkcjonowania gospodarki odpadami komunalnymi w Polsce jest system rozwiązań regionalnych, w których są uwzględnione wszystkie niezbędne elementy tej gospodarki w danych warunkach lokalnych (np. z termicznym przekształcaniem). Istotnym jest, by planowane instalacje, w szczególności obiekty termicznego przekształcania odpadów spełniały kryteria BAT, a stosowane technologie były sprawdzone poprzez wieloletnie i liczne doświadczenia.

5.1.3 Wdrażanie systemowych i kompleksowych rozwiązań w gospodarce odpadami komunalnymi

Podstawą gospodarki odpadami komunalnymi powinny stać się zakłady zagospodarowania odpadów (zzo) o przepustowości wystarczającej do przyjmowania i przetwarzania odpadów z obszaru zamieszkałego minimum przez 150 tys. mieszkańców, spełniające w zakresie technicznym kryteria najlepszej dostępnej techniki.

Zzo winny zapewniać co najmniej następujący zakres usług:

* mechaniczno-biologiczne lub termiczne przekształcanie zmieszanych odpadów komunalnych i pozostałości z sortowni,

* składowanie przetworzonych zmieszanych odpadów komunalnych,

* kompostowanie odpadów zielonych,

* sortowanie poszczególnych frakcji odpadów komunalnych zbieranych selektywnie (opcjonalnie),

* zakład demontażu odpadów wielkogabarytowych (opcjonalnie),

* zakład przetwarzania zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego (opcjonalny).

W przypadku aglomeracji lub regionów obejmujących powyżej 300 tys. mieszkańców preferowaną metodą zagospodarowania zmieszanych odpadów komunalnych jest ich termiczne przekształcanie. Do spalarni odpadów komunalnych przyjmowane będą zakaźne odpady medyczne i weterynaryjne po ich wstępnej dezaktywacji.

W wojewódzkich planach gospodarki odpadami należy określić regiony (poprzez określenie listy gmin) obsługiwane przez zakłady zagospodarowania odpadów - w uzgodnieniu z samorządem powiatowym i gminnym. W przypadku regionów obejmujących gminy z więcej niż jednego województwa, odpowiednie zapisy powinny zostać dokonane we wszystkich planach wojewódzkich.

W planach wojewódzkich i planach gminnych wskazuje się miejsca odzysku i unieszkodliwiania zmieszanych odpadów komunalnych na okres do wybudowania zakładów regionalnych zagospodarowania odpadów. W zezwoleniach na odbieranie odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości wskazywane są miejsca odzysku i unieszkodliwiania na okres do wybudowania zakładu regionalnego oraz po wybudowaniu takiego zakładu.

W wojewódzkich, powiatowych, i gminnych planach gospodarki odpadami, do obliczania bazowej ilości odpadów ulegających biodegradacji wytworzonych w 1995 r. przyjmuje się dla terenów:

- miejskich - 155 kg na mieszkańca rocznie,

- wiejskich - 47 kg na mieszkańca rocznie,

oraz liczbę mieszkańców w danej jednostce organizacyjnej w tym roku.

5.1.4 Uporządkowanie składowisk odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne

Dla spełnienia celu, jakim jest bezpieczne składowanie odpadów, niezbędne są działania zmierzające do doprowadzenia do końca 2009 r. do stanu, w którym wszystkie składowiska będą spełniały wymagania prawa.

W aktualizowanych wojewódzkich planach gospodarki odpadami zostaną szczegółowo przedstawione działania zmierzające do realizacji wyżej przedstawionego celu oraz podane zostaną harmonogramy budowy składowisk odpadów komunalnych jako integralnych elementów zakładów zagospodarowania odpadów lub modernizacji części składowisk (jeżeli modernizacje takie wynikać będą z pozwoleń zintegrowanych) oraz zamykania składowisk niespełniających wymagań.

Ponadto w ramach przygotowania planów wojewódzkich określone zostaną pojemności składowisk do dalszego wykorzystania.

W poszczególnych województwach winno dążyć się do zredukowania ilości małych nieefektywnych składowisk lokalnych i zapewnienia funkcjonowania składowisk ponadgminnych w ilości 5 do 15 (max.) obiektów w skali województwa do końca roku 2014.

W przypadku składowisk odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne preferuje się obiekty obsługujące obszar zamieszkiwany co najmniej przez 150 tys. mieszkańców. Łączna wielkość składowisk (ich pojemność chłonna) w województwie powinna być wystarczająca na co najmniej 15-letni okres eksploatacji. Przyjmuje się, że przy transporcie odpadów na składowisko na odległość wynoszącą powyżej 30 km opłacalne jest zastosowanie przeładunkowego systemu transportu (dwustopniowego).

5.2	ODPADY NIEBEZPIECZNE

Po przeanalizowaniu aktualnego stanu gospodarki odpadami niebezpiecznymi, prognoz powstawania odpadów niebezpiecznych do 2018 r. oraz wynikających z tego potrzeb inwestycyjnych i pozainwestycyjnych, a także założonych do osiągnięcia celów sformułowano następujące kierunki działań:

- wdrażanie proekologicznych i efektywnych ekonomicznie metod zagospodarowania odpadów niebezpiecznych w oparciu o najlepsze dostępne techniki (BAT), w tym opracowanie i wdrożenie innowacyjnych technologii w zakresie zagospodarowania poszczególnych rodzajów odpadów niebezpiecznych (np. baterie małogabarytowe, zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny),

- minimalizacja ilości wytwarzanych odpadów niebezpiecznych poddawanych procesom unieszkodliwiania poprzez składowanie,

- organizacja nowych i rozwój istniejących systemów zbierania odpadów niebezpiecznych ze źródeł rozproszonych (małe i średnie przedsiębiorstwa), z uwzględnieniem odpadów niebezpiecznych występujących w strumieniu odpadów komunalnych (gospodarstwa domowe), w oparciu o:

* funkcjonujące sieci zbierania poszczególnych rodzajów odpadów niebezpiecznych utworzone przez organizacje odzysku lub przedsiębiorców,

* funkcjonujące placówki handlowe, apteki, zakłady serwisowe oraz punkty zbierania poszczególnych rodzajów odpadów niebezpiecznych (np. przeterminowane lekarstwa, oleje odpadowe, baterie, akumulatory),

* stacjonarne lub mobilne punkty zbierania odpadów niebezpiecznych,

* regularne odbieranie odpadów niebezpiecznych od mieszkańców prowadzących selektywne zbieranie w systemie workowym lub pojemnikowym przez podmioty prowadzące działalność w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości.

Na rysunku 5-1 przedstawiono model systemu gospodarowania odpadami niebezpiecznymi ze źródeł rozproszonych, w tym z gospodarstw domowych.

Wymagane jest prowadzenie przez przedsiębiorców oraz instytucje selektywne zbieranie odpadów niebezpiecznych i pozostałych - z podziałem na grupy omówione poniżej.

5.2.1 Odpady zawierające PCB

Osiągnięcie założonych celów w zakresie gospodarowania odpadami zawierającymi PCB wymaga realizacji następujących działań:

- sukcesywnego usuwania urządzeń zawierających PCB do końca czerwca 2010 r.,

- unieszkodliwiania/dekontaminacji odpadów zawierających PCB w kraju lub poza jego granicami,

- monitoringu prawidłowego postępowanie z odpadami i urządzeniami zawierającymi PCB,

- organizacji i prowadzenia bazy danych PCB,

- organizacji systemu gromadzenia i unieszkodliwiania urządzeń zawierających PCB, które nie podlegają inwentaryzacji,

- wprowadzenia zachęt dla przedsiębiorców, aby przyspieszyć proces wycofywania z użycia urządzeń zawierających PCB.

5.2.2 Oleje odpadowe

Osiągnięcie założonych celów w zakresie gospodarowania olejami odpadowymi wymaga realizacji następujących działań:

- rozwoju istniejącego systemu zbierania olejów odpadowych, w tym ze źródeł rozproszonych oraz standaryzacji urządzeń,

- monitoringu prawidłowego postępowania z olejami odpadowymi (w pierwszej kolejności odzysk poprzez regenerację, a jeśli jest niemożliwy ze względu na stopień zanieczyszczenia poddanie olejów odpadowych innym procesom odzysku),

- kontroli wytwórców olejów odpadowych w zakresie zastosowanych sposobów zbierania, magazynowania oraz kwalifikowania do właściwego procesu odzysku lub unieszkodliwiania,

- właściwego zagospodarowania odpadów z rozlewów olejowych.

5.2.3 Zużyte baterie i akumulatory

Osiągnięcie założonych celów w zakresie gospodarowania zużytymi bateriami i akumulatorami wymaga realizacji następujących działań:

- transpozycji i wdrożenia dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2006/66/WE w sprawie baterii i akumulatorów oraz zużytych baterii i akumulatorów oraz uchylającej dyrektywę 91/157/EWG,

- udoskonalenia i rozwinięcia systemu zbierania małogabarytowych zużytych baterii i akumulatorów ze źródeł rozproszonych,

- modernizacji istniejących instalacji pod kątem spełnienia wymagań środowiskowych oraz określenia ewentualnego zapotrzebowania na nowe instalacje, np. do przetwarzania zużytych baterii i akumulatorów małogabarytowych,

- opracowania i wdrażania innowacyjnych technologii przetwarzania baterii i akumulatorów,

- rozszerzenia zakresu przeznaczenia środków finansowych pochodzących z opłat produktowych o finansowanie zakupu elementów infrastruktury zbierania (między innymi pojemników i środków transportu) oraz badań związanych z opracowywaniem innowacyjnych technologii odzysku i recyklingu.

5.2.4 Odpady medyczne i weterynaryjne

Osiągnięcie założonych celów w zakresie gospodarowania odpadami medycznymi i weterynaryjnymi wymaga realizacji następujących działań:

- określenia jednolitego systemu zbierania, w tym magazynowania, odpadów medycznych w placówkach medycznych,

- ukształtowanie systemu unieszkodliwiania zakaźnych odpadów medycznych i weterynaryjnych, obejmującego docelowo alternatywnie spalanie tych odpadów w spalarniach przystosowanych do przyjmowania tego typu odpadów lub spalanie odpadów w spalarniach odpadów po autoklawowaniu, dezynfekcji termicznej, działaniu mikrofalami (docelowo należy odejść od budowy i eksploatacji małych spalarni odpadów przeznaczonych wyłącznie do przetwarzania zakaźnych odpadów medycznych i weterynaryjnych),

- inwentaryzacji i określenia faktycznej mocy przerobowej funkcjonujących spalarni odpadów, w których przetwarzane są zakaźne odpady medyczne i weterynaryjne w oparciu o ustalone kryteria (moc cieplna instalacji i wartość opałowa odpadu) na poziomie wojewódzkim w ramach opracowywanych wojewódzkich planów gospodarki odpadami,

- opracowania sposobu gospodarowania odpadami weterynaryjnymi wraz z prowadzeniem ewidencji wytwarzanych ilości,

- rozbudowy i ujednolicenia istniejących systemów zbierania przeterminowanych lekarstw od ludności.

5.2.5 Pojazdy wycofane z eksploatacji

Osiągnięcie założonych celów w zakresie gospodarowania pojazdami wycofanymi z eksploatacji wymaga realizacji następujących działań:

- zapewnienia krajowej sieci zbierania pojazdów wycofanych z eksploatacji, zapewniającej możliwość oddania pojazdu do stacji demontażu lub punktu zbierania pojazdów,

- usprawnienia działania, uzupełnienia i weryfikacji danych w bazie CEPiK,

- prowadzenia cyklicznych kontroli poszczególnych podmiotów (wprowadzających pojazdy, punktów zbierania pojazdów, stacji demontażu, prowadzących strzępiarki) w zakresie przestrzegania przepisów o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji.

5.2.6 Zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny

Osiągnięcie założonych celów w zakresie gospodarowania zużytym sprzętem elektrycznym i elektronicznym wymaga realizacji następujących działań:

- rozbudowania infrastruktury technicznej w zakresie zbierania i przetwarzania zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego,

- zapewnienie instrumentów i mechanizmów organizacyjnych zapewniających zorganizowanie wtórnego obiegu przestarzałych lecz sprawnych urządzeń elektrycznych i elektronicznych.

5.2.7 Odpady zawierające azbest

Osiągnięcie założonych celów w zakresie gospodarowania odpadami zawierającymi azbest wymaga realizacji następujących działań:

- monitoringu prawidłowego postępowanie z odpadami zawierającymi azbest, szczególnie obejmującego indywidualnych posiadaczy i firm zajmujących się demontażem,

- modernizacji i/lub budowy składowisk odpadów azbestowych.

5.2.8 Przeterminowane pestycydy

Osiągnięcie założonych celów w zakresie gospodarowania przeterminowanymi pestycydami wymaga realizacji następujących działań:

- sukcesywnej likwidacji istniejących mogilników i przeprowadzenie rekultywacji terenów skażonych,

- likwidacji zagrożeń wynikających ze składowania poprodukcyjnych odpadów pestycydowych na składowiskach niespełniających wymagań ochrony środowiska,

- prowadzenia monitoringu terenów skażonych pestycydami po likwidacji mogilników,

- termicznego unieszkodliwiania przeterminowanych pestycydów ze zlikwidowanych mogilników oraz odpadów pestycydowych z bieżącej produkcji i stosowania w specjalistycznych spalarniach w kraju lub za granicą,

- przeprowadzenia na terenie całego kraju metodami bezinwazyjnymi prac poszukiwawczych ewentualnych jeszcze niezinwentaryzowanych mogilników,

- rozbudowy systemu zbierania opakowań po środkach ochrony roślin,

- stworzenia i utrzymania trwałych warunków organizacyjnych, naukowo-technicznych i prawnych zapewniających możliwie wysoki stopień realizacji postanowień Konwencji Sztokholmskiej i odpowiednią kontrolę poziomu uwolnień trwałych zanieczyszczeń organicznych (TZO) do środowiska.

W wojewódzkich planach gospodarki odpadami sporządzonych dla województw, w których nie zostały zlikwidowane mogilniki, powinny zostać określone plany likwidacji mogilników z nieprzekraczalnym terminem ich likwidacji do końca 2010 r.

5.2.9 Odpady materiałów wybuchowych

Osiągnięcie założonych celów w zakresie gospodarowania odpadami wybuchowymi wymaga realizacji następujących działań:

- opracowania planu gospodarki odpadami materiałów wybuchowych,

- uruchomienia kompleksowego programu zagospodarowania odpadowej amunicji i likwidacji nagromadzonych zasobów do 2014 r.

Rysunek 5-1 Model systemu gospodarowania odpadami niebezpiecznymi ze źródeł rozproszonych i gospodarstw domowych

grafika

5.3	ODPADY POZOSTAŁE

5.3.1 Zużyte opony

Osiągnięcie założonych celów w zakresie gospodarowania zużytymi oponami wymaga realizacji następujących działań:

- rozbudowy infrastruktury technicznej zbierania zużytych opon, szczególnie w zakresie odbierania od małych i średnich przedsiębiorstw,

- kontroli właściwego postępowania ze zużytymi oponami, w szczególności podmiotów zajmujących się wymianą i naprawą opon.

Zaleca się stosowanie następujących metod i technologii zagospodarowania zużytych opon:

- bieżnikowanie,

- wytwarzanie granulatu gumowego,

- odzysk energii poprzez współspalanie w cementowniach, elektrowniach lub elektrociepłowniach spełniających wymagania w zakresie współspalania odpadów.

5.3.2 Odpady z budowy, remontów i demontażu obiektów budowlanych oraz infrastruktury drogowej

Osiągnięcie założonych celów w zakresie gospodarowania odpadami z budowy, remontów i demontażu obiektów budowlanych oraz infrastruktury drogowej wymaga realizacji następujących działań:

- rozbudowy infrastruktury technicznej selektywnego zbierania, przetwarzania oraz odzysku, w tym recyklingu tych odpadów,

- kontroli właściwego postępowania z tymi odpadami.

5.3.3 Komunalne osady ściekowe

Osiągnięcie założonych celów w zakresie gospodarowania komunalnymi osadami ściekowymi wymaga uwzględnienia zagadnień właściwego zagospodarowania komunalnych osadów ściekowych w trakcie prowadzenia inwestycji w zakresie budowy lub modernizacji oczyszczalni ścieków oraz kontroli jakości i ilości komunalnych osadów ściekowych stosowanych na powierzchni ziemi.

5.3.4 Odpady opakowaniowe

Osiągnięcie założonych celów w zakresie gospodarowania odpadami opakowaniowymi wymaga realizacji następujących działań:

- rozbudowania infrastruktury technicznej w zakresie sortowania i recyklingu odpadów opakowaniowych,

- kontroli działania wprowadzających produkty w opakowaniach, organizacji odzysku i przedsiębiorców zajmujących się odzyskiem, w tym recyklingiem odpadów opakowaniowych,

- wprowadzenia instrumentów monitorowania przepływu odpadów opakowaniowych i działania systemu, w tym:

* stworzenia krajowego rejestru recyklingu obejmującego rejestr przedsiębiorców uprawnionych do wydawania dokumentów potwierdzających recykling oraz dokumentów potwierdzających inny niż recykling odzysk oraz rejestr tychże dokumentów,

* doprecyzowania wymagań w zakresie upadłości i likwidacji organizacji odzysku.

5.3.5 Odpady z wybranych gałęzi gospodarki, których zagospodarowanie stwarza problemy.

Osiągnięcie założonych celów w zakresie gospodarki odpadami innymi niż komunalne i niebezpieczne wymaga realizacji następujących działań:

- projektowania nowych procesów i wyrobów w taki sposób, aby w jak najmniejszym stopniu oddziaływały na środowisko w fazie produkcji, użytkowania i po zakończeniu użytkowania,

- dostosowania instalacji do odzysku i unieszkodliwiania odpadów do wymagań ochrony środowiska,

- transpozycji i wdrażania wymagań dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2006/21/WE z dnia 15 marca 2006 r. w sprawie gospodarowania odpadami pochodzącymi z przemysłu wydobywczego oraz zmieniającej dyrektywę 2004/35/WE (Dz. Urz. UE L 102 z 11.4.2006 r., str. 15).

Rozdział  6

HARMONOGRAM I SPOSÓB FINANSOWANIA REALIZACJI ZADAŃ

W związku z identyfikacją problemów (przedstawioną w rozdziale 2 Kpgo 2010) i prognozą zmian w zakresie gospodarki odpadami (rozdział 3 Kpgo 2010) oraz wyznaczonymi na ich podstawie celami (rozdział 4 Kpgo 2010) i kierunkami działań (rozdział 5 Kpgo 2010) określono zadania do realizacji w ramach Kpgo 2010. W tabeli 6-1 zestawiono zadania, ich wykonawców i termin ich realizacji, natomiast w tabeli 6-2 - koszty ich realizacji i potencjalne źródła finansowania. Ze wzglądu na fakt, że Kpgo 2010 będzie aktualizowany w 2010 r. zasadniczo wyszczególniono zadania planowane do realizacji w okresie od 2007 r. do 2010 r.

Tabela 6-1 Harmonogram realizacji zadań w zakresie gospodarki odpadami

L.p.	Rok	Zakres	Wykonawca
Zadania ogólne w zakresie gospodarki odpadami:
1.	2007 - 2010	Utworzenie kompleksowej bazy danych o wprowadzanych na rynek produktach i gospodarce odpadami w Polsce (przygotowanie szczegółowej koncepcji systemu, przeprowadzenie procesu legislacyjnego niezbędnych zmian w prawodawstwie, opracowanie i wdrożenie systemu)	Minister Środowiska i Główny Inspektor Ochrony Środowiska
2.	2007	Aktualizacja wojewódzkich planów gospodarki odpadami (obejmująca weryfikację instalacji do odzysku i unieszkodliwiania odpadów pod kątem spełniania wymagań ochrony środowiska, sporządzenie wykazu instalacji do odzysku i unieszkodliwiania wraz z określeniem ich mocy przetwórczych, sporządzenie mapy przestrzennego rozmieszczenia instalacji, określenie harmonogramu zamykania składowisk odpadów niespełniających wymagań z terminem zakończenia przyjmowania odpadów do składowania nie późniejszym niż 31 grudnia 2009 r., wyznaczenie regionów gospodarki odpadami komunalnymi obsługiwanych przez regionalne zakłady zagospodarowania odpadów, planu likwidacji mogilników z nieprzekraczalnym terminem ich likwidacji do końca 2010 r.)	Zarządy województw
3.	2007 - 2010	Wsparcie kadrowe i techniczne jednostek organizacyjnych Ministerstwa Środowiska, Głównego i wojewódzkich inspektoratów ochrony środowiska oraz urzędów marszałkowskich zajmujących się gospodarką odpadami (nałożeniu w latach 2005-2006 licznych nowych obowiązków na organy administracji publicznej nie towarzyszyło wzmocnienie instytucjonalne)	Minister Środowiska, Główny Inspektor Ochrony Środowiska, wojewodowie i marszałkowie województw
4.	2007 - 2013	Wybór i zatwierdzanie projektów w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko w ramach osi priorytetowej II Gospodarka odpadami i ochrona powierzchni ziemi (zgodnie z celami i kierunkami działań zawartymi w Kpgo 2010, szczególnie w zakresie promowania wdrażania systemu zarządzania środowiskowego, tworzenia regionalnych systemów gospodarki odpadami komunalnymi, modernizacji procesów produkcyjnych)	Minister Środowiska
5.	2007 - 2009	Przygotowanie i ogłoszenie wytycznych w zakresie zapobiegania powstawaniu odpadów oraz zalecanego postępowania z odpadami dla poszczególnych działów gospodarki (rolnictwo i leśnictwo, przemysł rolno-spożywczy, przemysł drzewny, przemysł wydobywczy, przemysł skórzany i futrzarski, przemysł tekstylny, przemysł petrochemiczny, przemysł chemiczny, przemysł fotograficzny, przemysł cementowy, energetyka, hutnictwo metali żelaznych i nieżelaznych, odlewnictwo, hutnictwo szkła, przemysł stoczniowy, przemysł motoryzacyjny, przemysł produkcji baterii i akumulatorów, przemysł produkcji sprzętu elektrycznego i elektronicznego, budownictwo, służba zdrowia, weterynaria, przygotowanie wody pitnej, oczyszczalnie ścieków, przetwarzanie odpadów, gospodarka komunalna, handel, usługi, szkolnictwo, obrona narodowa)	Ministrowie właściwi do spraw poszczególnych działów administracji rządowej w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw środowiska
6.	2007 - 2009	Wyznaczenie wskaźników materiałochłonności i odpadowości w poszczególnych działach gospodarki (j.w.)	Ministrowie właściwi do spraw poszczególnych działów administracji rządowej w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw środowiska
7.	2007 i 2008	Przeprowadzenie procesu legislacyjnego wydania rozporządzeń w sprawie szczegółowego postępowania z niektórymi rodzajami odpadów (upoważnienie fakultatywne zawarte w art. 7 ust. 4 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach; Dz. U. Nr 62, poz. 628, z późn. zm).	Ministrowie właściwi do spraw poszczególnych działów administracji rządowej w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw środowiska
8.	2007 i 2008	Przygotowanie i opublikowanie wytycznych w zakresie wymagań dla procesów kompostowania, fermentacji, mechaniczno-biologicznego przekształcania, rekultywacji i makroniwelacji prowadzonych przy użyciu odpadów (w celu ujednolicenia kryteriów stosowanych przez administrację publiczną)	Minister Środowiska
9.	2007	Przygotowanie wytycznych dotyczących rozliczania obowiązku w zakresie ograniczenia ilości składowanych odpadów komunalnych ulegających biodegradacji	Minister Środowiska
10.	2007 i 2008	Przeprowadzenie cyklu szkoleń dla administracji samorządowej dotyczących stosowania prawa w zakresie gospodarki odpadami, w szczególności wydawania decyzji administracyjnych	Minister Środowiska, wojewodowie i marszałkowie województw (od 1 stycznia 2008 r. marszałkowie województw przejmą kompetencje wojewodów w zakresie wydawania decyzji dotyczących gospodarki odpadami)
11.	2007 i 2008	Przeprowadzenie ogólnokrajowej kampanii informacyjno-edukacyjnej w mediach publicznych w zakresie zapobiegania powstawaniu odpadów oraz właściwego postępowania z odpadami (w telewizji, radio, ogólnopolskich gazetach codziennych i tygodnikach)	Minister Środowiska
12.	2007 i 2008	Rozszerzenie programów szkolnych o zagadnienia gospodarki odpadami (zwiększenie liczby godzin lekcyjnych poświęconych problematyce zapobiegania wytwarzania odpadów oraz właściwego postępowania z odpadami)	Minister Edukacji Narodowej oraz Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego
13.	2007	Analiza obowiązujących przepisów ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2006 r. Nr 164, poz. 1163 i Nr 170, poz. 1217) i ewentualne wprowadzenie zmian do ustawy (zmiana w kierunku promowania zakupów produktów wytworzonych z materiałów pozyskanych z recyklingu odpadów)	Prezes Urzędu Zamówień Publicznych
14.	2007	Analiza obowiązujących przepisów ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. Nr 80, poz. 717, z 2004 r. Nr 6, poz. 41 i Nr 141, poz. 1492, z 2005 r. Nr 113, poz. 954 i Nr 130, poz. 1087 oraz z 2006 r. Nr 45, poz. 319) i ewentualne wprowadzenie zmian do ustawy (w celu ułatwienia lokalizacji inwestycji termicznego przekształcania odpadów)	Minister Budownictwa
15.	2007 - 2010	Uwzględnianie w przetargach publicznych zakupów wyrobów zawierających materiały lub substancje pochodzące z recyklingu odpadów (np. zakup papieru wytworzonego z co najmniej 50% udziałem makulatury)	Urzędy administracji publicznej
16.	2007 - 2010	Prowadzenie działań w zakresie monitorowania i egzekwowania wykonania obowiązków ustawowych nałożonych na jednostki samorządu terytorialnego (dla osiągnięcia celów w zakresie gospodarki odpadami nałożonymi przepisami prawa Unii Europejskiej)	Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji
17.	2007 - 2010	Koordynacja i wsparcie realizacji prac naukowo-badawczych w zakresie gospodarki odpadami (technologie o zredukowanym wskaźniku odpadowości, produkty o mniejszym oddziaływaniu na środowisko w trakcie użytkowania i po jego zakończeniu, technologie recyklingu odpadów)	Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego
18.	2007	Przeprowadzenie procesu legislacyjnego zmiany rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie stawek opłat za korzystanie ze środowiska (zmiana rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 20 grudnia 2005 r. w sprawie opłat za korzystanie ze środowiska (Dz. U. Nr 260, poz. 2176), wydawanego na podstawie upoważnienia zawartego w art. 290 ust. 2 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r.- Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2006 r. Nr 129, poz. 902, Nr 169, poz. 1199, Nr 170, poz. 1217), w kierunku zwiększenia stawek opłat za składowanie zmieszanych odpadów komunalnych, odpadów ulegających biodegradacji, odpadów będących potencjalnie surowcami wtórnymi w celu wsparcia rozwoju technologii odzysku, w tym recyklingu odpadów)	Minister Środowiska
19.	2007	Przeprowadzenie procesu legislacyjnego zmiany ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (w kierunku wprowadzenia możliwości zamykania składowisk odpadów niespełniających wymagań prawnych z urzędu, wprowadzenia od dnia 1 stycznia 2010 r. zakazu składowania odpadów palnych selektywnie zebranych i od dnia 1 stycznia 2013 r. zakazu składowania odpadów ulegających biodegradacji selektywnie zebranych, wprowadzenia środków dyscyplinujących przedsiębiorców, aby wywiązywali się z obowiązku składania zbiorczych zestawień danych) oraz ewentualne przeprowadzenie procesu legislacyjnego zmiany ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska (w kierunku zaostrzenia sankcji za nielegalne składowanie odpadów)	Minister Środowiska
20.	2007	Przeprowadzenie procesu legislacyjnego zmiany rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 24 marca 2003 r. w sprawie szczegółowych wymagań dotyczących lokalizacji, budowy, eksploatacji i zamknięcia, jakim powinny odpowiadać poszczególne typy składowisk odpadów (Dz. U. Nr 61, poz. 549) (w kierunku uściślenia wymagań w zakresie eksploatacji składowisk odpadów, np. jakie materiały mogą być używane w trakcie eksploatacji składowiska odpadów)	Minister Środowiska
21.	2007	Identyfikacja miejsc zanieczyszczonych odpadami, nie posiadających statusu składowiska odpadów i wydanie decyzji zobowiązującej podmiot korzystający ze środowiska do sporządzenia i przedłożenia przeglądu ekologicznego (art. 241 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska).	Starostowie
22.	2007 i 2008	Nałożenie na podmioty korzystające ze środowiska obowiązku przywrócenia środowiska do stanu właściwego, z terminem wykonania obowiązku do końca 2009 r.	Wojewodowie i starostowie (marszałkowie województw od 1.01 2008 r.)
23.	2007 - 2009	Wydawanie decyzji w sprawie usuwania odpadów z miejsc na ten cel nieprzeznaczonych (w celu sukcesywnego likwidowania dzikich wysypisk odpadów, czyli usuwania odpadów z miejsc, które nie są legalnymi składowiskami odpadów lub magazynami odpadów)	Wójtowie, burmistrzowie i prezydenci miast
24.	2008	Przygotowanie programu kontroli i przeprowadzenie kontroli składowisk odpadów wymienionych w załączniku do Kpgo 2010 w zakresie prawidłowości wydania decyzji administracyjnych, przestrzegania warunków decyzji oraz dostosowania obiektów do wymagań prawnych	Najwyższa Izba Kontroli i Inspekcja Ochrony Środowiska
25.	2009	Wydawanie decyzji o zamykaniu składowisk odpadów niespełniających wymagań prawnych (z terminem zakończenia przyjmowania odpadów do składowania - nie później niż 31 grudnia 2009 r.)	Minister Środowiska, wojewodowie i marszałkowie województw (od 1 stycznia 2008 r. marszałkowie województw przejmą kompetencje wojewodów w zakresie wydawania decyzji dotyczących gospodarki odpadami)
26.	2008 - 2010	Przeprowadzenie procesu legislacyjnego zmiany ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (w celu transpozycji dyrektywy ramowej o odpadach - po przyjęciu nowej dyrektywy)	Minister Środowiska
Zadania w zakresie gospodarki odpadami komunalnymi:
27.	2007	Przeprowadzenie procesu legislacyjnego wydania rozporządzenia w sprawie szczegółowych warunków technicznych kwalifikowania części energii odzyskanej z termicznego przekształcania odpadów komunalnych jako energii z odnawialnego źródła energii - w celu wsparcia rozwoju termicznego przekształcania odpadów (upoważnienie fakultatywne zawarte w art. 44 ust. 8 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach)	Minister Środowiska
28.	2008 - 2009	Tworzenie i udział gmin w strukturach ponadgminnych dla realizacji regionalnych zakładów zagospodarowania odpadów (zgodnie z wyznaczonymi regionami w wojewódzkich planach gospodarki odpadami)	Rady gmin
29.	2008-2013	Tworzenie regionalnych systemów gospodarki odpadami komunalnymi (obejmujące działania w zakresie zapobiegania powstawaniu odpadów, selektywnego zbierania odpadów komunalnych zgodnie z wytycznymi Kpgo 2010, przetwarzania odpadów w celu przygotowania do odzysku lub unieszkodliwiania, składowania przetworzonych zmieszanych odpadów komunalnych, w tym budowę regionalnych zakładów zagospodarowania odpadów (zzo) wraz z rekultywacją zamkniętych składowisk odpadów znajdujących się w obszarze oddziaływania zzo)	Zarządy związków międzygminnych
Zadania w zakresie gospodarki odpadami niebezpiecznymi:
Zadania w zakresie gospodarowania odpadami trwałych zanieczyszczeń organicznych
30.	2007	Przeprowadzenie procesu legislacyjnego wydania rozporządzenia w sprawie sposobu prowadzenia przez wojewodą rejestru substancji stwarzających szczególne zagrożenie dla środowiska, instalacji i urządzeń, w których substancje te były lub są wykorzystywane (upoważnienie fakultatywne zawarte w art. 163 ust. 8 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska)	Minister Środowiska
31.	2007	Przeprowadzenie procesu ratyfikacyjnego Konwencji Sztokholmskiej w sprawie trwałych zanieczyszczeń organicznych	Minister Spraw Zagranicznych i Minister Środowiska
32.	2007	Utworzenie biura do spraw trwałych zanieczyszczeń organicznych (w celu koordynacji prac w ramach Konwencji Sztokholmskiej)	Minister Środowiska
Zadania w zakresie gospodarowania PCB:
33.	2007	Umieszczenie na listach przedsięwzięć priorytetowych WFOŚiGW zadań związanych z dekontaminacją i unieszkodliwianiem urządzeń zawierających PCB (jako forma zachęty dla przedsiębiorców do wcześniejszego usuwania urządzeń zawierających PCB)	Zarządy Wojewódzkich Funduszy Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
Zadania w zakresie gospodarowania olejami odpadowymi:
34.	2007 i 2008	Opracowanie planu zagospodarowania odpadów z rozlewów olejowych powstałych na skutek wypadów morskich (zgodnie z Krajowym planem zwalczania zagrożeń i zanieczyszczeń środowiska morskiego)	Minister Gospodarki Morskiej w porozumieniu z Ministrem Środowiska
Zadania w zakresie gospodarowania zużytymi bateriami i akumulatorami:
35.	2007	Przeprowadzenie procesu legislacyjnego transpozycji dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2006/66/WE z dnia 6 września 2006 r. w sprawie baterii i akumulatorów oraz zużytych baterii i akumulatorów oraz uchylającej dyrektywę 91/157/EWG (w formie odrębnego aktu prawnego rangi ustawy)	Minister Środowiska
Zadania w zakresie gospodarowania zużytym sprzętem elektrycznym i elektronicznym:
36.	2007	Przeprowadzenie procesu legislacyjnego zmiany ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym (Dz. U. Nr 180, poz. 1495) (w kierunku wprowadzenia poziomu zbierania wyrażonego jako odsetek masy sprzętu elektrycznego i elektronicznego wprowadzonego na rynek)	Minister Środowiska
Zadania w zakresie gospodarowania odpadami azbestu
37.	2007	Aktualizacja "Programu usuwania azbestu i wyrobów zawierających azbest stosowanych na terytorium Polski"	Minister Gospodarki
Zadania w zakresie gospodarowania przeterminowanymi pestycydami:
38.	2007 i 2008	Przeprowadzenie metodami nieinwazyjnymi prac poszukiwawczych ewentualnie niezinwentaryzowanych mogilników (na podstawie art. 109 ust. 2 i art. 110 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska, aby zapewnić zlikwidowanie w terminie do 2010 r. wszystkich mogilników)	Starostowie
Zadania w zakresie gospodarowania odpadami materiałów wybuchowych:
39.	2007	Opracowanie planu gospodarki odpadami materiałów wybuchowych	Minister Ochrony Narodowej
Zadania w zakresie gospodarowania pozostałymi odpadami:
Zadania w zakresie gospodarowania komunalnych osadów ściekowych:
40.	2007	Aktualizacja Krajowego Programu Oczyszczania Ścieków Komunalnych (w kierunku ujęcia w podejmowanych modernizacjach i budowie nowych oczyszczalni ścieków budowy zagadnień właściwego zagospodarowania komunalnych osadów ściekowych - zgodnie z wytycznymi Krajowego planu gospodarki odpadami 2010)	Minister Środowiska
Zadania w zakresie gospodarowania odpadami opakowaniowymi:
41.	2007	Przeprowadzenie procesu legislacyjnego zmiany ustawy z dnia 11 maja 2001 r. o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej i opłacie depozytowej (Dz. U. Nr 63, poz. 639, z 2002 r. Nr 113, poz. 984, z 2003 r. Nr 7, poz. 78, z 2004 r. Nr 96, poz. 959 i Nr 121, poz. 1263 oraz z 2005 r. Nr 33, poz. 291, Nr 175, poz. 1458 i Nr 180, poz. 1495) (w kierunku utworzenia krajowego rejestru recyklingu - zgodnie z pkt 5.3.4 Kpgo 2010)	Minister Środowiska
Zadania w zakresie gospodarowania odpadami pochodzącymi z przemysłu wydobywczego:
42.	2007 i 2008	Przeprowadzenie procesu legislacyjnego transpozycji dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2006/21/WE z dnia 15 marca 2006 r. w sprawie gospodarowania odpadami pochodzącymi z przemysłu wydobywczego oraz zmieniającej dyrektywę 2004/35/WE (Dz. Urz. WE L 102 z 11.04.2006, str. 15) (w formie odrębnego aktu prawnego rangi ustawy)	Minister Środowiska

Tabela 6-2 Harmonogram rzeczowo-finansowy przedsięwzięć w ramach gospodarki odpadami

Lp.	Przedsięwzięcie			Koszt ogółem [mln zł]		Środki finansowe - publiczne [mln zł]								Środki finansowe - prywatne [mln zł]
						Krajowe1)					Zagraniczne			Przedsiębiorstwa - Inwestorzy prywatni
						Ogółem	w tym z funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej				Ogółem	w tym z funduszy Unii Europejskiej
Przedsięwzięcia Inwestycyjne
okres 2007-2010
IA-1.	Tworzenie regionalnych systemów gospodarki odpadami komunalnymi			3.350,00		1.250,00	740,00				1.320,00	1.200,00		780,00
	Razem			3.350,00		1.250,00	740,00				1.320.00	1.200,00		780,00
Okres 2011-2013
IB-1.	Tworzenie regionalnych systemów gospodarki odpadami komunalnymi			5.970,00		1.540,00	1.030,00				3.100,00	2.900,00		1.330,00
	Razem			5.970,00		1.540,00	1.030,00				3.100,00	2.900,00		1.330,00
Przedsięwzięcia pozainwestvcyjne
Okres 2007-2010
IIA-1.	Utworzenie kompleksowej bazy danych o wprowadzanych na rynek produktach i gospodarce odpadami w Polsce		2,00		2,00			2,00		-		-		-
IIA-2.	Aktualizacja wojewódzkich planów gospodarki odpadami		2,00		2,00			2,00		-		-		-
IIA-3.	Wsparcie kadrowe i techniczne jednostek organizacyjnych Ministerstwa Środowiska, Głównego i wojewódzkich inspektoratów ochrony środowiska oraz urzędów marszałkowskich zajmujących się gospodarką odpadami		19,00		19,00			-		-		-		-
IIA-4.	Koordynacja realizacji Programu Operacyjnego "Infrastruktura i Środowisko"		0,40		-			-		0,40		0,40		-
IIA-5.	Przygotowanie i opublikowanie wytycznych w zakresie zapobiegania powstawaniu odpadów oraz zalecanego postępowania z odpadami dla poszczególnych działów gospodarki		4,00		4,00			-		-		-		-
IIA-6.	Wyznaczenie wskaźników materiałochłonności i odpadowości w poszczególnych działach gospodarki		4,00		4,00			-		-		-		-
IIA-7.	Przeprowadzenie procesu legislacyjnego wydania rozporządzeń w sprawie szczegółowego postępowania z niektórymi rodzajami odpadów		1,00		1,00			-		-		-		-
IIA-8.	Przygotowanie i opublikowanie wytycznych w zakresie		0,50		0,50			0,50		-		-		-
		wymagań dla procesów kompostowania, fermentacji, mechaniczno-biologicznego przekształcania, rekultywacji i makroniwelacji prowadzonych przy użyciu odpadów
IIA-9.		Przygotowanie wytycznych dotyczących rozliczania obowiązku w zakresie ograniczenia ilości składowanych odpadów komunalnych ulegających biodegradacji	0,03		0,03			0,03		-		-		-
IIA-10.		Przeprowadzenie cyklu szkoleń dla administracji samorządowej dotyczących stosowania prawa w zakresie gospodarki odpadami, w szczególności wydawania decyzji administracyjnych	2,00		-			-		2,00		2,00		-
IIA-11.		Przeprowadzenie ogólnokrajowej kampanii informacyjno-edukacyjnej w mediach publicznych w zakresie zapobiegania powstawaniu odpadów oraz właściwego postępowania z odpadami	10,00		-			-		10,00		10,00		-
IIA-12.		Rozszerzenie programów szkolnych o zagadnienia gospodarki odpadami	0,20		0,20			-		-		-		-
IIA-13.		Analiza obowiązujących przepisów ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień publicznych i ewentualne wprowadzenie zmian do ustawy	0,10		0,10			-		-		-		-
IIA-14.		Analiza obowiązujących przepisów ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym i ewentualne wprowadzenie zmian do ustawy	0,10		0,10			-		-		-		-
IIA-15.		Uwzględnianie w przetargach publicznych zakupów wyrobów zawierających materiały lub substancje pochodzące z recyklingu odpadów	-		-			-		-		-		-
IIA-16.		Prowadzenie działań w zakresie monitorowania i egzekwowania wykonania obowiązków ustawowych nałożonych na jednostki samorządu terytorialnego	0,10		0,10			-		-		-		-
IIA-17.		Koordynacja i wsparcie realizacji prac naukowo-badawczych w zakresie gospodarki odpadami	100,00		100,00			-		-		-		-
IIA-18.		Przeprowadzenie procesu legislacyjnego zmiany rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 20 grudnia 2005 r. w sprawie stawek opłat za korzystanie ze środowiska	0,10		0,10			-		-		-		-
IIA-19.		Przeprowadzenie procesu legislacyjnego zmiany ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach	0,10		0,10			-		-		-		-
IIA-20.		Przeprowadzenie procesu legislacyjnego zmiany rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 24 marca 2003 r. w sprawie szczegółowych wymagań dotyczących lokalizacji, budowy, eksploatacji i zamknięcia, jakim powinny odpowiadać poszczególne typy składowisk odpadów (Dz. U. Nr 61, poz. 549)	0,10		0,10				-		-	-		-
IIA-21.		Identyfikacja miejsc zanieczyszczonych odpadami, nie posiadających statusu składowiska odpadów i wydanie decyzji zobowiązującej podmiot korzystający ze środowiska do sporządzenia i przedłożenia przeglądu ekologicznego	1,00		1,00				-		-	-		-
IIA-22.		Nałożenie na podmioty korzystające ze środowiska obowiązku przywrócenia środowiska do stanu właściwego, z terminem wykonania obowiązku do końca 2009 r.	0,50		0,50				-		-	-		-
IIA-23.		Wydanie władającym powierzchnią ziemi będącymi osobami fizycznymi decyzji nakazujących usunięcie odpadów z miejsc nieprzeznaczonych do ich składowania i magazynowania z terminem do końca 2009 r.	0,50		0,50				-		-	-		-
IIA-24.		Przygotowanie programu kontroli i przeprowadzenie kontroli składowisk odpadów wymienionych w załączniku do Kpgo 2010 w zakresie prawidłowości wydania decyzji administracyjnych, przestrzegania warunków decyzji oraz dostosowania obiektów do wymagań prawnych	0,40		0,40				-		-	-		-
IIA-25.		Wydawanie decyzji o zamykaniu składowisk odpadów niespełniających wymagań prawnych	0,50		0,50				-		-	-		-
IIA-26.		Przeprowadzenie procesu legislacyjnego zmiany ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach	0,10		0,10				-		-	-		-
IIA-27.		Przeprowadzenie procesu legislacyjnego wydania rozporządzenia w sprawie szczegółowych warunków technicznych kwalifikowania części energii odzyskanej z termicznego przekształcania odpadów komunalnych jako energii z odnawialnego źródła energii - w celu wsparcia rozwoju termicznego przekształcania odpadów	0,10		0,10				-		-	-		-
IIA-28.		Tworzenie i udział gmin w strukturach ponadgminnych dla realizacji regionalnych zakładów zagospodarowania odpadów	0,50		0,50				-		-	-		-
IIA-29.		Przeprowadzenie procesu legislacyjnego wydania rozporządzenia w sprawie sposobu prowadzenia przez wojewodę rejestru substancji stwarzających szczególne zagrożenie dla środowiska, instalacji i urządzeń, w których substancje te były lub są wykorzystywane	0,10		0,10				-		-		-	-
IIA-30.		Przeprowadzenie procesu ratyfikacyjnego Konwencji Sztokholmskiej w sprawie trwałych zanieczyszczeń organicznych	0,30		0,30				-		-		-	-
IIA-31.		Utworzenie biura do spraw trwałych zanieczyszczeń organicznych	1,00		1,00				-		-		-	-
IIA-32.		Umieszczenie na listach przedsięwzięć priorytetowych WFOŚiGW zadań związanych z dekontaminacją i unieszkodliwianiem urządzeń zawierających PCB	0,05		0,05				0,05		-		-	-
IIA-33.		Opracowanie planu zagospodarowania odpadów z rozlewów olejowych powstałych na skutek wypadów morskich	0,30		0,30				-		-		-	-
IIA-34.		Przeprowadzenie procesu legislacyjnego transpozycji dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2006/66/WE z dnia 6 września 2006 r. w sprawie baterii i akumulatorów oraz zużytych baterii i akumulatorów oraz uchylającej dyrektywę 91/157/EWG	0,20		0,20				-		-		-	-
IIA-35.		Przeprowadzenie procesu legislacyjnego zmiany ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym	0,10		0,10				-		-		-	-
IIA-36.		Aktualizacja "Programu usuwania azbestu i wyrobów zawierających azbest stosowanych na terytorium Polski"	0,10		0,10				-		-		-	-
IIA-37.		Przeprowadzenie metodami nieinwazyjnymi prac poszukiwawczych ewentualnie niezinwentaryzowanych mogilników	4,00		4,00				-		-		-	-
IIA-38.		Opracowanie planu gospodarki odpadami materiałów wybuchowych	0,50		0,50				-		-		-	-
IIA-39.		Aktualizacja Krajowego Programu Oczyszczania Ścieków Komunalnych	0,20		0,20				0,20		-		-	-
IIA-40.		Przeprowadzenie procesu legislacyjnego zmiany ustawy z dnia 11 maja 2001 r. o obowiązkach przedsiębiorców w	0,20		0,20				-		-		-	-
		zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej i opłacie depozytowej
IIA-41.		Przeprowadzenie procesu legislacyjnego transpozycji dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2006/21/WE z dnia 15 marca 2006 r. w sprawie gospodarowania odpadami pochodzącymi z przemysłu wydobywczego oraz zmieniającej dyrektywę 2004/35/WE	0,20		0,20				-	-		-		-
		Razem	156,58		144,18				4,78	12,4		12,4		-
Okres 2011-2013
IIB-1.		Koordynacja realizacji Programu Operacyjnego "Infrastruktura i Środowisko"	0,30		-				-	0,30		0,30		-
		Razem	0,30		-				-	0,30		0,30		-
1) nakłady będą finansowane w ramach wydatków planowanych w budżetach właściwych dysponentów w ustawach budżetowych na kolejne lata.

Rozdział  7

WNIOSKI Z PROGNOZY ODDZIAŁYWANIA PROJEKTU PLANU NA ŚRODOWISKO

Poniższe wnioski dotyczą przewidywanych oddziaływań na środowisko wynikających z realizacji Krajowego planu gospodarki odpadami 2010 (Kpgo 2010). Obok tych wniosków przedstawiono również propozycje działań związanych nie tylko z przewidywanym oddziaływaniem na środowisko realizacji Kpgo 2010, ale również mających na celu właściwą realizacją tego planu w najbliższych latach.

1. W Krajowym planie gospodarki odpadami 2010 można zaobserwować generalną tendencją w kierunku rozwiązania problemów zagospodarowania odpadów z uwzględnieniem ich odzysku i unieszkodliwiania, poza składowaniem. Ustalone cele Kpgo 2010 są zgodne z wymogami prawa polskiego i Unii Europejskiej.

2. Najważniejszym zagrożeniem dla środowiska związanym z realizacją Krajowego planu gospodarki odpadami 2010 będzie nieterminowe realizowanie zapisanych w nim działań. Dotyczy to przede wszystkim realizacji zadań w zakresie zbierania odpadów i ich odzysku lub unieszkodliwiania. Przy założeniu stałego generowania odpadów, szczególnie komunalnych, konieczne jest podniesienie efektywności ich selektywnego zbierania, bowiem w przeciwnym razie odpady te trafią na składowiska, których pojemność nie przewiduje przyjmowania wszystkich odpadów. Może wystąpić sytuacja, że odpady będą usuwane do środowiska w sposób niekontrolowany. Jest to największe zagrożenie, dlatego bezwzględnie należy dążyć do ograniczenia ilości odpadów składowanych.

3. Planowane w ramach Kpgo 2010 instalacje przerobu odpadów mogą w skali lokalnej stanowić zagrożenie dla środowiska i zdrowia. W zależności od rodzaju instalacji oddziaływania te mogą mieć charakter uciążliwości odorowych, mogą też być niekorzystne ze względu na zajęcie terenu. Należy w planowaniu lokalizacji tych przedsięwzięć uwzględniać potencjalne możliwości oddziaływania na obszary, gdzie przebywają ludzie lub na obszary chronione.

4. Składowanie odpadów będzie jednak w wielu przypadkach rozwiązaniem nieuniknionym. Istniejące obecnie technologie zabezpieczeń oraz procedury zatwierdzania dokumentacji i dopuszczania rozwiązań w zakresie składowania odpadów mogą skutecznie zahamować oddziaływanie na środowisko realizowanych składowisk. Problemem są istniejące składowiska odpadów, zwłaszcza z uwagi na ich skalę, która ze względów ekonomicznych uniemożliwia podejmowanie prób likwidacji tych obiektów.

5. Niezbędne jest wprowadzenie mechanizmów wspomagających funkcjonowanie istniejących i nowo tworzonych systemów zbierania odpadów oraz ich odzysku i unieszkodliwiania. Ponadto, należy prowadzić ciągłe akcje edukacyjno-informacyjne dotyczące konieczności włączenia się mieszkańców w system selektywnego zbierania odpadów, ze szczególnym uwzględnieniem wydzielania odpadów niebezpiecznych ze strumienia odpadów komunalnych. Należy uświadamiać zagrożenia dla zdrowia, jakie wiążą się z oddziaływaniem niewłaściwie zagospodarowanych odpadów niebezpiecznych.

6. Występuje brak powszechnego funkcjonowania struktur ponadgminnych w zakresie dostawy odpadów do obiektów odzysku i unieszkodliwiania odpadów. Wynika to z niskiej aktywności części gmin w działaniach związanych z gospodarką odpadami. Bez odpowiednich instrumentów prawnych nie ma możliwości dyscyplinowania jednostek samorządu terytorialnego w zakresie wykonywania obowiązków ustawowych w tym zakresie.

7. Podobna sytuacja występuje w przypadku nowych składowisk odpadów, które - z uwagi na wysokie ceny przyjmowania odpadów - przegrywają w konkurencji ze starymi składowiskami jeszcze funkcjonującymi, a nie posiadającymi odpowiednich zabezpieczeń. W efekcie na kolejne nowe składowiska mogą być nieprzyznane środki pomocowe, jeżeli nie zostanie zapewniona właściwa skala obszarowa i ludnościowa nowym składowiskom.

8. Niskie opłaty za składowanie są także przyczyną, że brak jest bodźców ekonomicznych dla wdrażania nowoczesnych technologii odzysku i unieszkodliwiania odpadów. W ten sposób nie uzyska się przełomu w przejściu na zaawansowane technologie.

Rozdział  8

SPOSÓB MONITORINGU I OCENY WDRAŻANIA PLANU

W oparciu o sprawozdania z realizacji wojewódzkich, powiatowych i gminnych planów gospodarki odpadami oraz informacje uzyskiwane z poszczególnych resortów będzie oceniana realizacja poszczególnych zadań określonych w rozdziale 7 Kpgo 2010, natomiast w celu monitorowania osiągania celów wskazanych w rozdziale 4 Kpgo 2010 będą określane wskaźniki zestawione w tabeli 8-1. Źródłem danych będą w początkowej fazie dane gromadzone w istniejących bazach danych, zbieranych w ramach systemu administracyjnego i badań statystycznych, a po utworzeniu kompleksowej bazy danych o wprowadzanych na rynek produktach i gospodarce odpadami w Polsce, ona stanie się głównym źródłem informacji. Do określania wartości niektórych wskaźników będą również wykorzystywane dane ze sprawozdań z realizacji wojewódzkich, powiatowych i gminnych planów gospodarki odpadami. Ocena będzie dokonywana w 2009 r. i 2011 r. odpowiednio według stanu na dzień 31 grudnia 2008 r. i 31 grudnia 2010 r., przy czym niektóre wskaźniki są określane w skali rocznej.

W sprawozdaniach z realizacji gminnych, powiatowych i wojewódzkich planów gospodarki odpadami zostaną ujęte za każdy rok w okresie sprawozdawczym informacje dotyczące danej jednostki samorządu terytorialnego wyszczególnione w tabeli 8-1 (w sprawozdaniach gminnych informacje ogólne i dotyczące odpadów komunalnych) oraz informacje o stanie realizacji zadań określonych dla jednostek samorządu terytorialnego, o których mowa w rozdziale 6, wraz z podaniem kosztów ich realizacji oraz źródeł ich finansowania, a ponadto w sprawozdaniach z realizacji wojewódzkich planów gospodarki odpadami - wskaźniki wyszczególnione w tabeli 8-2.

W sprawozdaniach z realizacji gminnych (lub międzygminnych) planów gospodarki odpadami będą zamieszczone także wykazy instalacji do zagospodarowania odpadów komunalnych według stanu na ostatni dzień okresu sprawozdawczego, z wydzieleniem:

* kompostowni odpadów organicznych selektywnie zbieranych,

* zakładów fermentacji,

* zakładów mechaniczno-biologicznego przetwarzania zmieszanych odpadów komunalnych,

* sortowni odpadów komunalnych selektywnie zebranych (ze wskazaniem sortowanych frakcji, np. papier, szkło),

* sortowni zmieszanych odpadów komunalnych,

* sortowni zarówno odpadów komunalnych selektywnie zebranych (ze wskazaniem sortowanych frakcji, np. papier, szkło), jak i zmieszanych odpadów komunalnych,

* spalarni zmieszanych odpadów komunalnych,

* legalnych składowisk odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne, na których są odpady komunalne,

wraz z podaniem co najmniej rodzaju instalacji, nazwy, adresu, zdolności przerobowych, a ponadto dla składowisk odpadów zostaną określone: niewypełnione pojemności poszczególnych składowisk i przewidywana masa odpadów do przyjęcia do czasu zamknięcia składowiska. Dla każdej instalacji zostanie dokonana ocena spełniania przez nią wymagań prawnych i technicznych. W przypadku niespełnienia wymagań, zostaną wskazane wymagania, które nie zostały spełnione i sposób poprawy sytuacji.

W sprawozdaniach z realizacji powiatowych planów gospodarki odpadami będą zamieszczone również wykazy wszystkich instalacji do zagospodarowania odpadów położonych na obszarze powiatu według stanu na ostatni dzień okresu sprawozdawczego, z wydzieleniem wskazanych powyżej instalacji do zagospodarowania odpadów komunalnych, a ponadto:

* stacji demontażu pojazdów wycofanych z eksploatacji,

* zakładów przetwarzania zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego,

* składowisk odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne, na których nie są składowane odpady komunalne,

* składowisk odpadów obojętnych,

* składowisk odpadów niebezpiecznych,

* składowisk odpadów niebezpiecznych, na których są składowane odpady zawierające azbest oraz składowisk odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne, na których wydzielono kwatery do składowania odpadów zawierających azbest,

* spalarnie przeznaczone wyłącznie do spalania odpadów medycznych i weterynaryjnych,

* pozostałe spalarnie odpadów,

wraz z podaniem co najmniej rodzaju instalacji, nazwy, adresu, zdolności przerobowych, a ponadto dla składowisk odpadów zostaną określone: niewypełnione pojemności poszczególnych składowisk i przewidywana masa odpadów do przyjęcia do czasu zamknięcia składowiska. Dla każdej instalacji zostanie dokonana ocena spełniania przez nią wymagań prawnych i technicznych. W przypadku niespełnienia wymagań, zostaną wskazane wymagania, które nie zostały spełnione i sposób poprawy sytuacji. Ponadto zostaną zamieszczone wykazy mogilników wraz ze wskazaniem ich położenia i szacowanej ilości zawartych w nich przeterminowanych środków ochrony roślin oraz informacje na temat zlikwidowanych mogilników w okresie sprawozdawczym.

W sprawozdaniach z realizacji wojewódzkich planów gospodarki odpadami będą zamieszczone wykazy wszystkich instalacji do zagospodarowania odpadów położonych na obszarze województwa według stanu na ostatni dzień okresu sprawozdawczego, z wydzieleniem wskazanych powyżej instalacji do zagospodarowania odpadów, a ponadto:

* instalacje do odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych (ze wskazaniem materiału opakowaniowego),

* instalacje zagospodarowania komunalnych osadów ściekowych,

* instalacje recyklingu zużytych baterii i akumulatorów,

* instalacje regeneracji olejów odpadowych,

* instalacje unieszkodliwiania PCB,

wraz z podaniem co najmniej rodzaju instalacji, nazwy, adresu, zdolności przerobowych, a ponadto dla składowisk odpadów zostaną określone: niewypełnione pojemności poszczególnych składowisk i przewidywana masa odpadów do przyjęcia do czasu zamknięcia składowiska. Dla każdej instalacji zostanie dokonana ocena spełniania przez nią wymagań prawnych i technicznych, przy czym zostanie ona przeprowadzona niezależnie od oceny przeprowadzonej na poziomie gminy i powiatu. W przypadku niespełnienia wymagań, zostaną wskazane wymagania, które nie zostały spełnione i sposób poprawy sytuacji. Ponadto zostaną zamieszczone wykazy mogilników wraz ze wskazaniem ich położenia i szacowanej ilości zawartych w nich przeterminowanych środków ochrony roślin oraz informacje na temat zlikwidowanych mogilników w okresie sprawozdawczym. Zostanie przeprowadzona analiza, czy zdolności przerobowe instalacji są wystarczające do zagospodarowania odpadów powstających na obszarze województwa, tzn. czy województwo jest samowystarczalne w zakresie gospodarki odpadami, przy czym zostanie określone, dla których rodzajów odpadów występują nadwyżki mocy przerobowych, a dla których niedobory. Zostanie dokonana ogólna ocena stanu gospodarki odpadami na obszarze województwa.

W sprawozdaniu z realizacji krajowego planu gospodarki odpadami zostaną ujęte za każdy rok w okresie sprawozdawczym informacje wyszczególnione w tabeli 8-1 oraz wskaźniki wyszczególnione w tabeli 8-2 oraz informacje o stanie realizacji zadań, o których mowa w rozdziale 6. Zostaną podane zbiorcze zdolności przerobowe poszczególnych typów instalacji oraz zostanie przeprowadzona analiza, czy zdolności przerobowe instalacji są wystarczające do zagospodarowania odpadów powstających na obszarze kraju. Zostanie dokonana ogólna ocena stanu gospodarki odpadami na obszarze kraju.

Tabela 8-1 Informacje o wytwarzaniu i gospodarowania odpadami

L.p.	Informacje o wytwarzaniu i gospodarowaniu odpadami	Jednostki
	Ogólne
1.	Masa odpadów wytworzonych - ogółem	Mg
2.	Odsetek masy odpadów wytworzonych poddanych recyklingowi (bez recyklingu organicznego)	%
3.	Odsetek masy odpadów wytworzonych poddanych recyklingowi organicznemu	%
4.	Odsetek masy odpadów wytworzonych poddanych termicznemu przekształcaniu z odzyskiem energii	%
5.	Odsetek masy odpadów wytworzonych wykorzystanych bezpośrednio na powierzchni ziemi	%
6.	Odsetek masy odpadów wytworzonych poddanych unieszkodliwianiu metodami biologicznymi	%
7.	Odsetek masy odpadów wytworzonych poddanych unieszkodliwianiu metodami termicznymi	%
8.	Odsetek masy odpadów wytworzonych poddanych składowaniu bez przetworzenia	%
9.	Wartość PKB	mld zł
10.	Odsetek zaktualizowanych wojewódzkich planów gospodarki odpadami	%
11.	Odsetek zaktualizowanych powiatowych planów gospodarki odpadami	%
12.	Odsetek zaktualizowanych gminnych planów gospodarki odpadami	%
13.	Odsetek decyzji wydanych przez wójtów, burmistrzów i prezydentów miast w zakresie gospodarki odpadami, na które złożono odwołania	%
14.	Odsetek decyzji wydanych przez starostów w zakresie gospodarki odpadami, na które złożono odwołania	%
15.	Odsetek decyzji wydanych przez marszałków województw w zakresie gospodarki odpadami, na które złożono odwołania	%
16.	Odsetek decyzji wydanych przez Inspekcję Ochrony Środowiska w zakresie gospodarki odpadami, na które złożono odwołania	%
17.	Odsetek decyzji wydanych przez wójtów, burmistrzów i prezydentów miast w zakresie gospodarki odpadami, utrzymanych w postępowaniu odwoławczym	%
18.	Odsetek decyzji wydanych przez starostów w zakresie gospodarki odpadami, utrzymanych w postępowaniu odwoławczym	%
19.	Odsetek decyzji wydanych przez marszałków województw w zakresie gospodarki odpadami, utrzymanych w postępowaniu odwoławczym	%
20.	Odsetek decyzji wydanych przez Inspekcję Ochrony Środowiska w zakresie gospodarki odpadami, utrzymanych w postępowaniu odwoławczym	%
21.	Środki finansowe wydatkowane na budowę lub modernizację instalacji gospodarki odpadami - ogółem	mln zł
22.	Środki finansowe wydatkowane na budowę lub modernizację instalacji gospodarki odpadami - z funduszy Unii Europejskiej	mln zł
23.	Środki finansowe wydatkowane na prace naukowo-badawcze w zakresie gospodarki odpadami	mln zł
24.	Liczba etatów w administracji centralnej w zakresie gospodarki odpadami	szt.
25.	Liczba etatów w administracji wojewódzkiej w zakresie gospodarki odpadami	szt.
26.	Liczba etatów w administracji powiatowej w zakresie gospodarki odpadami	szt.
27.	Liczba etatów w administracji gminnej w zakresie gospodarki odpadami	szt.
28.	Liczba wdrożonych systemów zarządzania środowiskowego w przedsiębiorstwach i instytucjach gospodarki odpadami	szt.
	Odpady komunalne
29.	Odsetek mieszkańców objętych zorganizowanym systemem zbierania odpadów komunalnych	%
30.	Masa zebranych odpadów komunalnych - ogółem	mln Mg
31.	Masa odpadów komunalnych zebranych selektywnie	mln Mg
32.	Masa odpadów komunalnych zebranych jako zmieszane odpady komunalne	mln Mg
33.	Odsetek masy odpadów komunalnych zebranych jako zmieszane, poddanych przetwarzaniu metodami mechaniczno-biologicznymi	%
34.	Odsetek masy odpadów komunalnych zebranych jako zmieszane odpady komunalne, poddanych przetwarzaniu metodami termicznymi w spalarniach odpadów	%
35.	Odsetek masy odpadów komunalnych zebranych jako zmieszane odpady komunalne, poddanych przetwarzaniu metodami termicznymi w współspalarniach odpadów	%
36.	Odsetek masy odpadów komunalnych zebranych jako zmieszane odpady komunalne, składowanych bez przetwarzania	%
37.	Odsetek masy odpadów komunalnych zebranych selektywnie poddanych recyklingowi (bez recyklingu organicznego)	%
38.	Odsetek masy odpadów komunalnych zebranych selektywnie, poddanych recyklingowi organicznego	%
39.	Odsetek masy odpadów komunalnych zebranych selektywnie, poddanych termicznemu przekształcaniu w spalarniach odpadów (z odzyskiem energii)	%
40.	Odsetek odpadów komunalnych zebranych selektywnie, poddanych termicznemu przekształcaniu we współspalarniach odpadów (z odzyskiem energii)	%
41.	Odsetek masy odpadów komunalnych zebranych selektywnie poddanych unieszkodliwianiu (poza składowaniem)	%
42.	Odsetek masy odpadów komunalnych zebranych selektywnie, poddanych składowaniu	%
43.	Masa odpadów komunalnych ulegających biodegradacji składowanych na składowiskach odpadów	mln Mg
44.	Iloraz masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji składowanych na składowiskach odpadów i masy tychże odpadów wytworzonych w 1995 r.	%
45.	Liczba czynnych składowisk odpadów, na których składowane są odpady komunalne - ogółem	szt.
46.	Liczba czynnych składowisk odpadów, na których składowane są odpady komunalne przetworzone termicznie lub biologicznie	szt.
47.	Pozostała do wypełnienia pojemność składowisk odpadów, na których są składowane odpady komunalne - ogółem	m3
48.	Pozostała do wypełnienia pojemność składowisk odpadów, na których są składowane odpady komunalne przetworzone termicznie lub biologicznie	m3
49.	Liczba instalacji do biologiczno-mechanicznego przetwarzania zmieszanych odpadów komunalnych	szt.
50.	Moce przerobowe instalacji do biologiczno-mechanicznego przetwarzania zmieszanych odpadów komunalnych	mln Mg
51.	Liczba spalarni zmieszanych odpadów komunalnych	szt.
52.	Moce przerobowe spalarni zmieszanych odpadów komunalnych	mln Mg
	Odpady niebezpieczne
53.	Masa wytworzonych odpadów niebezpiecznych	tys. Mg
54.	Odsetek masy wytworzonych odpadów niebezpiecznych poddanych recyklingowi	%
55.	Odsetek masy wytworzonych odpadów niebezpiecznych poddanych termicznemu przekształceniu	%
56.	Odsetek masy wytworzonych odpadów niebezpiecznych składowanych bez przetworzenia	%
57.	Masa selektywnie zebranych komunalnych odpadów niebezpiecznych	tys. Mg
58.	Odsetek masy selektywnie zebranych komunalnych odpadów niebezpiecznych poddanych recyklingowi	%
59.	Odsetek masy selektywnie zebranych komunalnych odpadów niebezpiecznych poddanych termicznemu przekształceniu	%
60.	Odsetek masy selektywnie zebranych komunalnych odpadów niebezpiecznych składowanych bez przetworzenia	%
61.	Masa pozostałych do zlikwidowania urządzeń zawierających PCB	tys. Mg
62.	Poziom odzysku olejów odpadowych	%
63.	Poziom recyklingu (regeneracji) olejów odpadowych	%
64.	Masa wprowadzonych na rynek przenośnych baterii i akumulatorów	tys. Mg
65.	Masa selektywnie zebranych przenośnych baterii i akumulatorów	tys. Mg
66.	Poziom recyklingu baterii i akumulatorów kwasowo-ołowiowych (liczony według dyrektywy1))	%
67.	Poziom recyklingu baterii i akumulatorów niklowo-kadmowych (liczony według dyrektywy1))	%
68.	Poziom recyklingu pozostałych baterii i akumulatorów (liczony według dyrektywy1))	%
69.	Masa pozostałych zinwentaryzowanych wyrobów zawierających azbest - do usunięcia i unieszkodliwienia	mln Mg
70.	Liczba zinwentaryzowanych mogilników pozostałych do likwidacji	szt.
71.	Liczba zlikwidowanych mogilników w danym okresie sprawozdawczym	szt.
72.	Masa szacunkowa przeterminowanych pestycydów zawartych w pozostałych do likwidacji zinwentaryzowanych mogilnikach	tys. Mg
73.	Masa wprowadzonego na rynek sprzętu elektrycznego i elektronicznego	tys. Mg
74.	Masa zebranego zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego - ogółem	tys. Mg
75.	Masa zebranego zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego z gospodarstw domowych	tys. Mg
76.	Masa zebranego zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego z gospodarstw domowych w przeliczeniu na statystycznego mieszkańca	kg/mieszkańca
77.	Poziom odzysku dla zużytego sprzętu z grup 1 i 10 2)	%
78.	Poziom recyklingu dla zużytego sprzętu z grup 1 i 10 2)	%
79.	Poziom odzysku dla zużytego sprzętu z grup 3 i 4 2)	%
80.	Poziom recyklingu dla zużytego sprzętu z grup 3 i 4 2)	%
81.	Poziom odzysku dla zużytego sprzętu z grup 2, 5-7 i 9 2)	%
82.	Poziom recyklingu dla zużytego sprzętu z grup 2, 5-7 i 9 2)	%
83.	Poziom recyklingu dla zużytych lamp wyładowczych	%
84.	Liczba stacji demontażu 3)	szt.
85.	Liczba punktów zbierania pojazdów 3)	szt.
86.	Masa zebranych pojazdów wycofanych z eksploatacji 3)	tys. Mg
87.	Poziom odzysku odpadów pochodzących z demontowanych pojazdów wycofanych z eksploatacji 3)	%
88.	Poziom recyklingu odpadów pochodzących z demontowanych pojazdów wycofanych z eksploatacji 3)	%
	Komunalne osady ściekowe
89.	Masa wytworzonych komunalnych osadów ściekowych	tys. Mg
90.	Odsetek masy wytworzonych komunalnych osadów ściekowych poddanych przetwarzaniu metodami biologicznymi	%
91.	Odsetek masy wytworzonych komunalnych osadów ściekowych poddanych przetwarzaniu metodami termicznymi	%
92.	Odsetek masy wytworzonych komunalnych osadów ściekowych bezpośrednio wykorzystywanych w rolnictwie	%
93.	Odsetek masy wytworzonych komunalnych osadów ściekowych bezpośrednio wykorzystywanych w innych zastosowaniach	%
94.	Odsetek masy wytworzonych komunalnych osadów ściekowych składowanych bez przetworzenia na składowiskach odpadów	%
	Odpady opakowaniowe
95.	Masa opakowań wprowadzonych z produktami na rynek	tys. Mg
96.	Masa opakowań ze szkła wprowadzonych z produktami na rynek	tys. Mg
97.	Masa opakowań z tworzyw sztucznych wprowadzonych z produktami na rynek	tys. Mg
98.	Masa opakowań z papieru i tektury wprowadzonych z produktami na rynek	tys. Mg
99.	Masa opakowań ze stali wprowadzonych z produktami na rynek	tys. Mg
100.	Masa opakowań z aluminium wprowadzonych z produktami na rynek	tys. Mg
101.	Masa opakowań z drewna wprowadzonych z produktami na rynek	tys. Mg
102.	Poziom odzysku dla odpadów opakowaniowych - ogółem	%
103.	Poziom recyklingu odpadów opakowaniowych - ogółem	%
104.	Poziom recyklingu odpadów opakowaniowych ze szkła	%
105.	Poziom recyklingu odpadów opakowaniowych z tworzyw sztucznych	%
106.	Poziom recyklingu odpadów opakowaniowych z papieru i tektury	%
107.	Poziom recyklingu odpadów opakowaniowych ze stali	%
108.	Poziom recyklingu odpadów opakowaniowych z aluminium	%
109.	Poziom recyklingu odpadów opakowaniowych z drewna	%
1) - dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2006/66/WK z dnia 6 września 2006 r. w sprawie baterii i akumulatorów oraz zużytych baterii i akumulatorów oraz uchylająca dyrektywę 91/157/EWG (Dz. Urz. WE L 266 z 26.09.2006 r., str. 1), 2) - według załącznika nr 1 do ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym (Dz. U. Nr 180, poz. 1495), 3) - określonych w ustawie z dnia 20 stycznia 2005 r. o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji (Dz. U. Nr 25, poz. 202 i Nr 175, poz. 1458).

Tabela 8-2 Wskaźniki ogólne dla monitorowania osiągania celów przyjętych w "Krajowym planie gospodarki odpadami 2010"

Lp.	Nazwa wskaźnika	Jednostka	Rok bazowy lub rok określający sytuację aktualną	Rok, w którym należy osiągnąć cel				Źródło danych	Częstotliwość pomiaru
			Wartość wskaźnika	Wartość do osiągnięcia w roku docelowym
1.	Liczba składowisk odpadów komunalnych		2005	2014				CSO1)	Raz w roku
		sztuki	754	200
2.	Udział odpadów komunalnych składowanych w odniesieniu do wytworzonych		2004	2014				CSO1)	Raz w roku
		%	95,3	85
3.	Stopień redukcji lub masa odpadów komunalnych ulegających biodegradacji kierowanych na składowiska w stosunku do wytworzonych w 1995 r.		1995	2010	2013		2020	CSO1)	Raz w roku
		%	-	75	50		35
		tys. Mg	4.380,8	3.285,6	2.190,4		1.533,3
4.	Udział przenośnych zużytych baterii i akumulatorów zbieranych selektywnie w odniesieniu do wprowadzonych do obrotu		2004	2012		2016		CSO1)	Raz w roku
		%	10	25		45
1) Centralny System Odpadowy

Rozdział  9

STRESZCZENIE

Krajowy plan gospodarki odpadami 2010 stanowi aktualizację pierwszego krajowego planu gospodarki odpadami, uchwalonego w 2002 r., uwzględniającym rekomendacje zawarte w "Sprawozdaniu z realizacji krajowego planu gospodarki odpadami za okres od 29 października 2002 r. do 29 października 2004 r.".

W okresie realizacji pierwszego krajowego planu gospodarki odpadami zaobserwowano poprawę w niektórych dziedzinach gospodarki odpadami i udało się osiągnąć niektóre cele, np. w zakresie gospodarki odpadami opakowaniowymi. Notowany jest spadek masy wytwarzanych odpadów. Wprowadzony już wcześniej system wydawania decyzji dotyczących wytwarzania odpadów przyczynił się do oddzielenia wzrostu masy wytwarzanych odpadów od wzrostu gospodarczego (PKB).

Jednakże w dalszym ciągu istnieje wiele problemów, które należy sukcesywnie rozwiązywać.

Występują trudności w monitorowaniu stanu gospodarki odpadami ze względu na bardzo rozczłonkowany system zbierania informacji na temat gospodarki odpadami (na podstawie szeregu aktów prawnych, przez wiele instytucji zarówno drogą administracyjną, jak i badań statystycznych, przy użyciu różnych metodyk). Z tego też względu trudno jest niekiedy określić, czy zainstalowane moce instalacji są wystarczające.

Ze względu na liczne zmiany prawne występują trudności ze zrozumieniem i właściwym stosowaniem przepisów w zakresie gospodarki odpadami zarówno przez przedsiębiorców, jak i organy administracji publicznej.

Pomimo wzrostu świadomości ekologicznej społeczeństwa, ciągle w niektórych dziedzinach powszechne są stare poglądy (np. na temat wysokiej szkodliwości dla środowiska i zdrowia człowieka termicznych metod zagospodarowania odpadów), które utrudniają lokalizację nowych inwestycji.

Niejednolite wytyczne odnośnie do selektywnego zbierania odpadów komunalnych (często skomplikowane, a przez to nieprzyjazne i niezrozumiałe dla przeciętnego obywatela) są jednym z hamulców rozwoju selektywnego zbierania odpadów.

Składowanie wysokiego odsetka odpadów komunalnych ulegających biodegradacji, jak również składowanie innych odpadów ulegających biodegradacji, czy też stosowanie na składowiskach odpadów jako tzw. przesypek osadów ściekowych, powoduje, że składowanie odpadami jest znaczącym źródłem emisji metanu, który jest jednym z najgroźniejszych gazów cieplarnianych.

Niewykorzystywanie odpadów pochodzenia roślinnego i zwierzęcego jako źródła energii odnawialnej, szczególnie przy zastępowaniu paliw kopalnych, spowalnia proces osiągnięcia limitów wykorzystania energii odnawialnej przez Polskę.

Niestety wiele metod odzysku, w tym recyklingu, bazuje na technologiach, których jakość ekologiczna jest wątpliwa i ich stosowanie ma na celu jedynie wydawanie dokumentów potwierdzających odzysk lub recykling.

Obserwowano również tendencję do jak najszerszego stosowania odpadów na powierzchni ziemi - m.in. do makroniwelacji, do rekultywacji lub nawożenia. O ile w niektórych przypadkach jest to jak najbardziej uzasadnione ekologicznie, to jednak w wielu przypadkach była to wyłącznie forma uniknięcia składowania odpadów w przystosowanych do tego celu obiektach (składowiskach odpadów), która powodowała rozprzestrzenianie się zanieczyszczeń zawartych w odpadach w środowisku.

Od 1 maja 2004 r., czyli od dnia przystąpienia Polski do Unii Europejskiej powstały pewne nowe niepokojące zjawiska. W tym okresie napłynęło do Polski ok. 1,7 mln używanych pojazdów, z czego w większości były to pojazdy ponad 10-letnie lub powypadkowe, które w krótkim czasie stają się odpadami. Pojazdy te są sprowadzane głównie przez osoby prywatne. Powoduje to znaczące obciążenie dla dopiero rozwijającego się systemu gospodarowania tymi odpadami, tym bardziej że zgodnie z prawem, które stanowi transpozycję prawa unijnego, ostatni właściciel ma prawo do bezpłatnego oddania pojazdu wycofanego z eksploatacji. Podobną tendencję obserwuje się również w innych segmentach rynku, które zostały objęte podobnymi regulacjami na poziomie Unii Europejskiej, np. w sprzęcie elektrycznym i elektronicznym. Odrębny problem stanowi wprowadzenie ostrzejszych wymagań w zakresie składowania odpadów komunalnych w niektórych państwach członkowskich Unii Europejskiej niż ustanowione na poziomie Unii. Powoduje to poszukiwanie przez przedsiębiorców w tych krajach możliwych sposobów przesyłania tych odpadów do innych państw, gdzie koszty zagospodarowania są niższe. Pomimo uzyskania przez Polską okresów przejściowych w zakresie transgranicznego przemieszczenia odpadów oraz dość restrykcyjnej polityki Głównego Inspektora Ochrony Środowiska obserwuje się sprowadzanie do kraju odpadów jako jeszcze produktów (szczególnie dotyczy to prób klasyfikowania odpadów jako paliw). Powoduje to, że krajowego moce przerobowe stają się niedostępne dla przetwarzania odpadów krajowych.

Celem dalekosiężnym tworzenia krajowego planu gospodarki odpadami jest dojście do systemu gospodarki odpadami zgodnego z zasadą zrównoważonego rozwoju, w którym w pełni realizowane są zasady gospodarki odpadami, a w szczególności zasada postępowania z odpadami zgodnie z hierarchią gospodarki odpadami, czyli po pierwsze zapobiegania i minimalizacji ilości wytwarzanych odpadów oraz ograniczania ich właściwości niebezpiecznych, a po drugie wykorzystywania właściwości materiałowych i energetycznych odpadów, a w przypadku gdy odpadów nie można poddać procesom odzysku ich unieszkodliwienie, przy czym składowanie generalnie jest traktowane jako najmniej pożądany sposób postępowania z odpadami. Realizacja tego celu umożliwi osiągnięcie innych celów takich, jak: ograniczenie zmian klimatu powodowanych przez gospodarkę odpadami poprzez minimalizację emisji gazów cieplarnianych z technologii zagospodarowania odpadów czy też zwiększenie udziału w bilansie energetycznym kraju energii ze źródeł odnawialnych poprzez zastępowanie spalania paliw kopalnych spalaniem odpadów pochodzenia roślinnego i zwierzęcego.

W związku z powyższym, zgodnie z polityką ekologiczną państwa, przyjęto następujące cele główne w Kpgo 2010:

* utrzymanie tendencji oddzielenia wzrostu ilości wytwarzanych odpadów od wzrostu gospodarczego kraju PKB,

* zwiększenie udziału odzysku, w tym w szczególności odzysku energii z odpadów, zgodnego z wymaganiami ochrony środowiska,

* zmniejszenie ilości wszystkich odpadów kierowanych na składowiska odpadów,

* zamknięcie do końca 2009 r. wszystkich krajowych składowisk niespełniających przepisów prawa,

* wyeliminowanie praktyki nielegalnego składowania odpadów,

* stworzenie kompleksowej bazy danych o wprowadzanych na rynek produktach i gospodarce odpadami w Polsce,

przy czym wprowadzanie zmian prawa będzie ograniczone do niezbędnego minimum, wynikającego z konieczności transpozycji prawa unijnego oraz potrzeby wprowadzenia zmian wskazanych w niniejszym Kpgo 2010. Szczególny nacisk zostanie położony na egzekwowania przepisów prawa w odniesieniu do gospodarki odpadami, również w kontekście transgranicznego przemieszczania odpadów.

Ze względu na fakt, że kierunki zmian prawa ochrony środowiska są obecnie wyznaczane głównie na poziomie Unii Europejskiej, jednym z głównych celów w zakresie gospodarki odpadami staje się również aktywny udział Polski w pracach na forum Unii Europejskiej, w szczególności w pracach nad nowymi aktami prawnymi. Polska jako członek społeczności międzynarodowej podpisała Konwencję Sztokholmską w sprawie trwałych zanieczyszczeń organicznych jeszcze przed przystąpieniem do Unii Europejskiej. Ze względu na fakt, że Unia Europejska już ratyfikowała tę Konwencję, celem jest ratyfikowanie Konwencji przez Polską najpóźniej do końca 2007 r.

Nie przewiduje się generalnych zmian systemu gospodarowania poszczególnymi rodzajami odpadów. Mogą wystąpić tylko korekty funkcjonujących systemów.

W zakresie zapobiegania i minimalizacji wytwarzania odpadów będą podejmowane przede wszystkim następujące działania:

* kontynuacja badań nad nowymi technologiami, przyczyniającymi się do zapobiegania i minimalizacji powstawania odpadów oraz zmniejszenie ich negatywnego oddziaływania na środowisko,

* wspieranie wprowadzania niskoodpadowych technologii produkcji oraz zapewniających wykorzystanie możliwie wszystkich składników stosowanych surowców,

* promowanie wdrażania systemu zarządzania środowiskowego,

* intensyfikacja edukacji ekologicznej promującej minimalizację powstawania odpadów oraz prowadzenie skutecznej kampanii informacyjno-edukacyjnej w tym zakresie,

* realizacja "Krajowego planu działań w zakresie zielonych zamówień publicznych na lata 2007 - 2009" oraz wersji na kolejne lata w zakresie zamówień publicznych,

* wykorzystywanie instrumentów ekonomicznych, w tym sukcesywne podnoszenie stawek opłat za składowanie odpadów, w szczególności zmieszanych odpadów komunalnych, odpadów ulegających biodegradacji oraz odpadów, które można poddać procesom odzysku, w tym recyklingu.

Zaś w zakresie gospodarowania odpadami:

* intensyfikacja edukacji ekologicznej promującej właściwe postępowanie z odpadami oraz prowadzenie skutecznej kampanii informacyjno-edukacyjnej w tym zakresie,

* wypracowanie i monitorowanie rzeczywistych wskaźników wytwarzania i morfologii odpadów celem diagnozowania potrzeb w zakresie gospodarowania odpadami,

* wspieranie wdrażania efektywnych ekonomicznie i ekologicznie technologii odzysku i unieszkodliwiania odpadów, w tym technologii pozwalających na odzyskiwanie energii zawartej w odpadach w procesach termicznego i biochemicznego ich przekształcania,

* weryfikacja lokalizacji dotychczas istniejących składowisk odpadów oraz eliminowanie uciążliwości dla środowiska związanych z ich eksploatacją, w tym zamykanie i rekultywacja składowisk niespełniających wymogów prawa,

* wzmocnienie kontroli podmiotów prowadzących działalność w zakresie zbierania, transportu, odzysku i unieszkodliwiania odpadów,

* wprowadzenie instrumentów finansowych umożliwiających realizację zadań w zakresie gospodarki odpadami przez jednostki samorządu terytorialnego i dyscyplinujących jednostki samorządu w zakresie wykonywania przez nie obowiązków,

* wyeliminowanie praktyk niewłaściwej eksploatacji i rekultywacji składowisk odpadów.

W związku z identyfikacją problemów (przedstawioną w rozdziale 2) i prognozą zmian w zakresie gospodarki odpadami (rozdział 3) oraz wyznaczonymi na ich podstawie celami (rozdział 4) i kierunkami działań (rozdział 5) określono zadania do realizacji w ramach Kpgo 2010 (rozdział 6). Wnioski z prognozy oddziaływania na środowisko, przedstawione w rozdziale 7, wskazują na słuszność przyjętych rozwiązań. W celu właściwej koordynacji i realizacji Kpgo 2010 niezbędne jest zdecydowane wzmocnienie kadrowe i techniczne służb gospodarki odpadami na wszystkich szczeblach administracji publicznej, a przed wszystkim w Ministerstwie Środowiska, Głównym i wojewódzkich inspektoratach ochrony środowiska oraz urzędach marszałkowskich.

Realizacja poszczególnych zadań określonych w Kpgo 2010 będzie oceniana w oparciu o sprawozdania z realizacji wojewódzkich, powiatowych i gminnych planów gospodarki odpadami oraz informacje uzyskiwane z poszczególnych resortów, natomiast w celu monitorowania osiągania celów wskazanych w rozdziale 4 Kpgo 2010 będą określane wskaźniki zestawione w rozdziale 8. Źródłem danych będą w początkowej fazie dane gromadzone w istniejących bazach danych, zbieranych w ramach systemu administracyjnego i badań statystycznych, a po utworzeniu kompleksowej bazy danych o wprowadzanych na rynek produktach i gospodarce odpadami w Polsce, ona stanie się głównym źródłem informacji. Do określania wartości niektórych wskaźników będą również wykorzystywane dane ze sprawozdań z realizacji wojewódzkich, powiatowych i gminnych planów gospodarki odpadami. Ocena będzie dokonywana w 2009 r. i 2011 r. odpowiednio według stanu na dzień 31 grudnia 2008 r. i 31 grudnia 2010 r., przy czym niektóre wskaźniki będą określane w skali rocznej.

Załącznik 

Wykaz legalnych składowisk odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne, na których są składowane odpady komunalne według stanu na dzień 31 grudnia 2005 r. (na podstawie informacji przekazanych przez urzędy marszałkowskie działające we współpracy z urzędami wojewódzkimi i wojewódzkimi inspektorami ochrony środowiska)

Lp.	Lp. w województwie	NAZWA SKŁADOWISKA	ADRES SKŁADOWISKA
WOJEWÓDZTWO DOLNOŚLĄSKIE
1.	1.	Składowisko odpadów komunalnych w Gręboszycach	Gręboszyce, 56-400 Oleśnica
2.	2.	Składowisko odpadów komunalnych w Grabownie Wielkim	Grabowno Wielkie, 56-416 Twardogóra
3.	3.	Składowisko odpadów komunalnych w Strzegomianach	Strzegomiany, 55-010 Sobótka
4.	4.	Składowisko odpadów komunalnych w Sośnicy	Sośnica, 55-080 Kąty Wrocławskie
5.	5.	Składowisko odpadów komunalnych w Bielawie	Bielawa, gm. Długołęka 55-095 Mirków
6.	6.	Składowisko Zakładu Utylizacji i Recyklingu Odpadów Komunalnych w Sulęcinie	Sulęcin, 55-010 Św. Katarzyna
7.	7.	Składowisko odpadów komunalnych w Wojczycach	Wojczyce 55-300 Środa Śląska
8.	8.	Składowisko odpadów komunalnych w Rusku	Rusko, 55-320 Malczyce
9.	9.	Składowisko Zakładu Gospodarowania Odpadami Sp. z o. o. Gać	Gać 90, 55-200 Oława
10.	10.	Składowisko odpadów komunalnych w Wiązowie	Stary Wiązów, 57-120 Wiązów
11.	11.	Składowisko odpadów komunalnych w Wąwolnicy	Wąwolnica, 57-100 Strzelin
12.	12.	Składowisko odpadów komunalnych w Podgaju	Podgaj, gm. Kondratowice 57-150 Prusy
13.	13.	Składowisko odpadów komunalnych w Guzowicach	Guzowice, 56-330 Cieszków
14.	14.	Składowisko odpadów komunalnych w Wołowie	Wołów, ul. Rawicka 56-100 Wołów
15.	15.	Zakład Utylizacji, Recyklingu, Przerobu i Unieszkodliwiania Odpadów Komunalnych i Przemysłowych w Rudnej Wielkiej	Rudna Wielka 56-210 Wąsosz
16.	16.	Składowisko Odpadów Komunalnych w Legnicy	ul. Rzeszotarska/ Dobrzejowska, 59-220 Legnica
17.	17.	Składowisko Odpadów Komunalnych w Biechowie	Biechów k/Głogowa 67-200 Głogów
18.	18.	Składowisko odpadów komunalnych w Wierzchosławicach	Wierzchosławice, 59-420 Bolków
19.	19.	Składowisko Odpadów Komunalnych w Jaworze	ul. Słowackiego, 59-400 Jawor
20.	20.	Składowisko Odpadów Komunalnych w Lubinie	ul. Zielona 1, 59-300 Lubin
21.	21.	Składowisko odpadów komunalnych w Trzebczu	Trzebcz 59-100 Polkowice
22.	22.	Składowisko odpadów komunalnych w Przemkowie	59-170 Przemków
23.	23.	Gminne Przedsiębiorstwo Komunalne Pielgrzymka	59-524 Pielgrzymka
24.	24.	Składowisko odpadów komunalnych w Wojcieszowie	59-550 Wojcieszów
25.	25.	składowisko odpadów komunalnych Gilów-Byszów	58-200 Dzierżoniów
26.	26.	Składowisko odpadów komunalnych w Przystroniu	Przystronie, 58-210 Łagiewniki
27.	27.	Składowisko odpadów komunalnych przy ul. Beethovena w Wałbrzychu	58-300 Wałbrzych
28.	28.	Składowisko odpadów komunalnych w Czarnym Borze, dz. Nr 49	58-379 Czarny Bór
29.	29.	Składowisko odpadów komunalnych w Mieroszowie	58-350 Mieroszów
30.	30.	Składowisko balastu przy kompostowni odpadów komunalnych w Lądku Zdroju	57-540 Lądek Zdrój
31.	31.	Składowisko odpadów komunalnych w Międzylesiu	57-530 Międzylesie
32.	32.	Składowisko odpadów komunalno-przemysłowych w Stroniu Śl. - Wsi	57-550 Stronie Śląskie
33.	33.	Składowisko odpadów komunalnych w Ścinawce Dolnej	57-420 Radków
34.	34.	Składowisko odpadów komunalnych w Starym Jaworowie	Stary Jaworów, 58-140 Jaworzyna Śląska
35.	35.	Składowisko odpadów komunalnych w Jaroszowie (wyrobisko Halina)	58-120 Jaroszów
36.	36.	Składowisko odpadów komunalnych w Żarowie	58-130 Żarów
37.	37.	Składowisko odpadów komunalnych w Sulisławicach, Zawiszów 5	Zawiszów 5, 58-100 Świdnica
38.	38.	Składowisko odpadów komunalnych w Bogatyni	59-920 Bogatynia
39.	39.	Składowisko odpadów komunalnych i Stabilizacji Osadów Ściekowych w Jędrzychowicah Zakład nr 2	Jędrzychowice 59-900 Zgorzelec
40.	40.	Składowisko odpadów komunalnych w Pieńsku	Stojanówek 59-930 Pieńsk
41.	41.	Zakład Unieszkodliwiania Odpadów Komunalnych dla Miasta i Gminy Bolesławiec w Trzebieniu	Trzebień ul. Spacerowa 24 59-700 Bolesławiec
42.	42.	Składowisko odpadów -komunalno-przemysłowych w Świętoszowie	Świętoszów 59-724 Osiecznica
43.	43.	Składowisko odpadów komunalnych w Nowogrodźcu	59-730 Nowogrodziec
44.	44.	Składowisko Tomaszów Bolesławiecki	59-708 Tomaszów Bolesławiecki
45.	45.	Składowisko Raciborowice Dolne	59-720 Raciborowice Dolne
46.	46.	Składowisko Warta Bolesławiecka	59-722 Warta Bolesławiecka
47.	47.	Centrum Utylizacji Odpadów Gmin Łużyckich w Księginkach	ul. Bazaltowa 1, Księginki 59-800 Lubań
48.	48.	Składowisko odpadów komunalnych w Olszynie	59-830 Olszyna
49.	49.	Składowisko odpadów komunalnych w Ciechanowicach	58-410 Marciszów
50.	50.	Składowisko odpadów komunalnych w Lubawce	ul. Zielona 58-420 Lubawka
51.	51.	Składowisko odpadów komunalnych w Płóczkach Dolnych	Płóczki Dolne 59-600 Lwówek Śl.
52.	52	Składowisko odpadów komunalnych w Wieży	Wieża 59-620 Gryfów
53.	53.	Składowisko odpadów komunalnych w Karłowcu	Karłowiec 59-630 Mirsk
54.	54.	Składowisko odpadów komunalnych w Lubomierzu	59-623 Lubomierz
55.	55.	Składowisko odpadów komunalnych w Siedlęcinie	Siedlęcin 58-521 Jeżów Sudecki
56.	56.	Składowisko odpadów komunalnych w Ścięgnach-Kostrzycy	Ścięgny-Kostrzyca 58-533 Mysłakowice
57.	57	Składowisko odpadów komunalnych w Mienicach	Mienice, 55-111 Wisznia Mała
58.	58	Składowisko odpadów komunalnych w Stróży	Stróża, 55-081 Mietków
59.	59	Składowisko odpadów komunalnych w Wierzchowicach	Wierzchowice, 56-320 Krośnice
60.	60	Składowisko odpadów komunalnych w Kudowie Zdroju - Brzozowiu	57-350 Kudowa Zdrój
61.	61	Składowisko odpadów komunalnych w Polanicy Zdroju	57-320 Polanica Zdrój
62.	62	Składowisko przemysłowo-komunalne KGHM	59-305 Rudna - Orsk
		Polska Miedź S.A. Oddział Huta Miedzi Cedynia i Gminy Rudna - Rudna - Orsk
WOJEWÓDZTWO KUJAWSKO-POMORSKIE
63.	1.	Międzygminne Składowisko Odpadów Komunalnych w Służewie	ul. Polna 87, 87-710 Służewo
64.	2.	Gminne Składowisko Odpadów Komunalnych w Trzemiętówku	Trzemiętówek, 86-014 Sicienko
65.	3.	Gminne Składowisko Odpadów Komunalnych w Stanominie	Stanomin, 88-133 Dąbrowa Biskupia
66.	4.	Gminne Składowisko Odpadów Komunalnych w Karczynie	Karczyn, 88-100 Inowrocław
67.	5.	Składowisko Odpadów dla miasta i gminy Dobrzyń nad Wisłą w Płomianach	Płomiany, 87-610 Dobrzyń nad Wisłą
68.	6.	Składowisko Odpadów Komunalnych w Grodzeniu	Grodzeń, 87-620 Kikół
69.	7.	Składowisko Odpadów Komunalnych w Lipnie	ul. Wyszyńskiego 47, 87-600 Lipno
70.	8.	Składowisko Odpadów Komunalnych w Skępem	ul. Warszawska, 87-630 Skępe
71.	9.	Składowisko Odpadów Komunalnych w Teodorowie	Teodorowo, 87-603 Wielgie
72.	10.	Składowisko Odpadów Komunalnych w Wandynowie	Wandynowo, 88-231 Bytoń
73.	11.	Gminne Składowisko Odpadów Komunalnych w Byczynie	Byczyna, 88-210 Dobre
74.	12.	Gminne Składowisko Odpadów Komunalnych w Borucinie	Borucin, 88-220 Osięciny
75.	13.	Składowisko Odpadów Komunalnych w Jerzycach	Jerzyce, 88-230 Piotrków Kujawski
76.	14.	Składowisko Odpadów Komunalnych w Broniewku	Broniewek, 88-200 Radziejów
77.	15.	Składowisko Odpadów Komunalnych w Puszczy Miejskiej (Regionalny Zakład Utylizacji Odpadów Komunalnych "Rypin")	Puszcza Miejska, 87-500 Rypin
78.	16.	Składowisko Odpadów w Szczawnie	Szczawno, 87-510 Skrwilno
79.	17.	Gminne Składowisko Odpadów w Radzikach Dużych	Radziki Duże, 87-337 Wąpielsk
80.	18.	Składowisko Odpadów w Białych Błotach	Białe Błota, 86-131 Świecie
81.	19.	Składowisko Odpadów w Sulnówku	Sulnówek, 86-100 Świecie
82.	20.	Miejskie Składowisko Odpadów w Toruniu	ul. Kociewska 37, 87-100 Toruń
83.	21.	Składowisko Odpadów Komunalnych w Kurowie Kolonii	Kurowo Kolonia, 87-821 Baruchowo
84.	22.	Składowisko Odpadów Komunalnych w Machnaczu	Machnacz, 87-880 Brześć Kujawski
85.	23.	Składowisko Odpadów Komunalnych Stary Brześć	Stary Brześć, 87-880 Brześć Kujawski
86.	24.	Składowisko Odpadów Komunalnych w Niemojewie	Niemojewo, 87-850 Choceń
87.	25.	Składowisko Odpadów Komunalnych w Mielnie Lubieńcu	Mielno Lubieniec, 87-860 Chodecz
88.	26.	Gminne Składowisko Odpadów Komunalnych w Wilczeńcu Fabiańskim	Wilczeniec Fabiański, 87-811 Fabianki
89.	27.	Składowisko Odpadów Komunalnych w Naczachowie	Naczachowo, 87-865 Izbica Kujawska
90.	28.	Składowisko Odpadów Komunalnych w Przydatkach Gołaszewskich	Przydatki Gołaszewski, 87-820 Kowal
91.	29.	Składowisko Odpadów w Kucerzu	Kucerz, 87-732 Lubanie
92.	30.	Składowisko Odpadów w Nartach "Narty"	Narty, 87-840 Lubień Kujawski
93.	31.	Składowisko Odpadów Komunalnych w Agnieszkowie	Agnieszkowo, 87-890 Lubraniec
94.	32.	Gminne Składowisko Odpadów Komunalnych w Białkowie	Białkowo 51, 87-400 Golub-Dobrzyń
95.	33.	Składowisko Odpadów Komunalnych w Skotnikach	Skotniki, 88-150 Kruszwica
96.	34.	Miejskie Składowisko Odpadów w Brodnicy	ul. Ustronie, 87-300 Brodnica
97.	35.	Zakład Unieszkodliwiania Odpadów w Niedźwiedziu	Niedźwiedź 1, 87-207 Dębowa Łąka
98.	36.	Międzygminne Składowisko Odpadów w Bladowie	Bladowo, 89-500 Tuchola
99.	37.	Składowisko Odpadów Komunalnych w Rojewie -Jaszczółtowie	Jaszczółtowo, 88-111 Rojewo
WOJEWÓDZTWO LUBELSKIE
100.	1	Składowisko odpadów komunalnych - Janów Podlaski	21-505 Janów Podlaski
101.	2	Składowisko odpadów komunalnych - Międzyrzec Podlaski	ul. Zahajkowska 21-560 Międzyrzec Podl
102.	3	Składowisko odpadów komunalnych - Komarno	21-543 Komarno
103.	4	Składowisko odpadów komunalnych - Kodeń I	ul. 1-go Maja 20, 21-509 Kodeń
104.	5	Składowisko odpadów komunalnych - Kol. Piszczac	21-530 Piszczac
105.	6	Składowisko odpadów komunalnych - Lebiedzew	21-550 Terespol
106.	7	Składowisko odpadów komunalnych - kol. Wisznice	21-581 Wisznice
107.	8	Składowisko odpadów komunalnych - Wola Obszańska	23-413 Obsza
108.	9	Składowisko odpadów komunalnych - Korczów	23-400 Biłgoraj
109.	10	Składowisko odpadów komunalnych - Radzięcin	23-440 Frampol
110.	11	Składowisko odpadów komunalnych - Józefów	23-460 Józefów
111.	12	Składowisko odpadów komunalnych - Króle	23-425 Księżpol
112.	13	Składowisko odpadów komunalnych - Biszcza II	23-425 Biszcza
113.	14	Składowisko odpadów komunalnych - Potok Górny_	22-435 Potok Górny
114.	15	Składowisko odpadów komunalnych - Turobin-Żabno	23-465 Turobin
115.	16	Składowisko odpadów komunalnych - Srebrzyszcze	22-100 Chełm
116.	17	Składowisko odpadów komunalnych - Świerże	22-175 Dorohusk
117.	18	Składowisko odpadów komunalnych - Strachosław	22-113 Kamień
118.	19	Składowisko odpadów komunalnych - Kol. Rudka	22-110 Ruda Huta
119.	20	Składowisko odpadów komunalnych - Malinówka	22-107 Sawin
120.	21	Składowisko odpadów komunalnych - Władysławów	22-150 Wierzbica 5
121.	22	Składowisko odpadów komunalnych - Wojsławice	22-120 Wojsławice
122.	23	Składowisko odpadów komunalnych - Żmudź	22-114 Żmudź
123.	24	Składowisko odpadów komunalnych - Podsośnina	23-412 Łukowa
124.	25	Składowisko odpadów komunalnych - Hulcze	22-540 Dołhobyczów
125.	26	Składowisko odpadów komunalnych - Kopyłów	22-523 Horodło
126.	27	Składowisko odpadów komunalnych - Trzeszczany	22-554 Trzeszczany,
127.	28	Składowisko odpadów komunalnych - Uchanie	22-510 Uchanie
128.	29	Składowisko odpadów komunalnych - Batorz I	23-320 Batorz
129.	30	Składowisko odpadów komunalnych - Chrzanów III	23-305 Chrzanów
130.	31	Składowisko odpadów komunalnych - Godziszów	23-302 Godziszów
131.	32	Składowisko odpadów komunalnych - Potok Wielki	23-313 Potok Wielki
132.	33	Składowisko odpadów komunalnych - Suchodoły	22-355 Fajsławice
133.	34	Składowisko odpadów komunalnych - Łasków	22-530 Mircze
134.	35	Składowisko odpadów komunalnych - Wincentów	22-302 Wincentów
135.	36	Składowisko odpadów komunalnych - Zagroda	22-304 Siennica Różana
136.	37	Składowisko odpadów komunalnych - Wola Żółkiewska	22-335 Żółkiewka
137.	38	Składowisko odpadów komunalnych - Annopol	27-635 Annopol
138.	39	Składowisko odpadów komunalnych - Księżmierz Gościeradowska	23-210 Kraśnik
139.	40	Składowisko odpadów komunalnych - Polichna IV	23-225 Szastarka
140.	41	Składowisko odpadów komunalnych - Rzeczyca Ziemiańska	23-230 Trzydnik Duży
141.	42	Składowisko odpadów komunalnych - Nowodwór	21-100 Lubartów
142.	43	Składowisko odpadów komunalnych - Sosnówka	21-143 Abramów
143.	44	Składowisko odpadów komunalnych - Kamionka	24-132 Kamionka
144.	45	Składowisko odpadów komunalnych - Kock II	21-150 Kock
145.	46	Składowisko odpadów komunalnych - Rokitno	21-100 Lubartów
146.	47	Składowisko odpadów komunalnych - Michów	21-140 Michów
147.	48	Składowisko odpadów komunalnych - kolNiedźwiada	21-104 Niedźwiada
148.	49	Składowisko odpadów komunalnych - Luszawa	21-102 Ostrówek
149.	50	Składowisko odpadów komunalnych - Bełżyce	24-200 Bełżyce
150.	51	Składowisko odpadów komunalnych - Zdrapy	23-110 Bychawa
151.	52	Składowisko odpadów komunalnych - Tuszów	23-114 Jabłonna
152.	53	Składowisko odpadów komunalnych - Iżyce	23-107 Strzyżewice
153.	54	Składowisko odpadów komunalnych - Wysokie	23-145 Wysokie
154.	55	Składowisko odpadów komunalnych - Zakrzew	23-155 Zakrzew
155.	56	Składowisko odpadów komunalnych - Kol.Dratów	21-075 Ludwin
156.	57	Składowisko odpadów komunalnych - Kol. Stara Wieś	21-010 Łęczna
157.	58	Składowisko odpadów komunalnych - Stoczek Łukowski	21-450 Stoczek Łukowski
158.	59	Składowisko odpadów komunalnych - Adamów	21-412 Adamów
159.	60	Składowisko odpadów komunalnych - Krzywda	21-470 Krzywda
160.	61	Składowisko odpadów komunalnych - Wola Myslawska	21-426 Wola Mysławska
161.	62	Składowisko odpadów komunalnych - Łuków	21-400 Łuków
162.	63	Składowisko odpadów komunalnych - Ożarów II	24-300 Opole Lub.
163.	64	Składowisko odpadów komunalnych - Rogów	24-313 Wilków
164.	65	Składowisko odpadów komunalnych - Poniatowa Wieś	24-320 Poniatowa
165.	66	Składowisko odpadów komunalnych - Królewski Dwór	21-200 Parczew
166.	67	Składowisko odpadów komunalnych - Hołowno	21-222 Podedwórze
167.	68	Składowisko odpadów komunalnych - Cichostów	21-210 Milanów
168.	69	Składowisko odpadów komunalnych - Sosnowica	21-230 Sosnowica
169.	70	Składowisko odpadów komunalnych - Puławy	ul. Dęblińska 96, 24-110 Puławy
170.	71	Składowisko odpadów komunalnych - Baranów	24-105 Puławy
171.	72	Składowisko odpadów komunalnych - Gołąb	24-111 Puławy
172.	73	Składowisko odpadów komunalnych - Dąbrówka	24-120 Kazimierz Dolny
173.	74	Składowisko odpadów komunalnych - Markuszów	24-173 Markuszów
174.	75	Składowisko odpadów komunalnych - Szumów	24-170 Kurów
175.	76	Składowisko odpadów komunalnych - Adamki	21-300 Radzyń Podlaski
176.	77	Składowisko odpadów komunalnych - Derewiczna	21-311 Komarówka Podlaska
177.	78	Składowisko odpadów komunalnych - Rozwadów	21-307 Ulan Majorat
178.	79	Składowisko odpadów komunalnych - Wohyń	21-310 Wohyń
179.	80	Składowisko odpadów komunalnych - Przestrzeń	08-504 Nowodwór
180.	81	Składowisko odpadów komunalnych - Ryki, ulica Janiszewska	08-504 Ryki
181.	82	Składowisko odpadów komunalnych - Brzeźce	08-540 Stężyca
182.	83	Składowisko odpadów komunalnych - Sobieszyn	08-504 Ułęż
183.	84	Składowisko odpadów komunalnych - Dorohucza	21-044 Trawniki
184.	85	Składowisko odpadów komunalnych - Wereszczyca	22-664 Jarczów
185.	86	Składowisko odpadów komunalnych - Zimno	22-650 Łaszczów
186.	87	Składowisko odpadów komunalnych - Grodysławice	22-640 Rachanie
187.	88	Składowisko odpadów komunalnych - Susiec	22-672 Susiec
188.	89	Składowisko odpadów komunalnych - Tarnawatka	22-604 Tarnawatka
189.	90	Składowisko odpadów komunalnych - Telatyn	22-652 Telatyn
190.	91	Składowisko odpadów komunalnych - Tomaszów Lubelski	22-600 Tomaszów Lub.
191.	92	Składowisko odpadów komunalnych - Dyniska	22-678 Ulhówek
192.	93	Składowisko odpadów komunalnych - Włodawa	22-200 Włodawa
193.	94	Składowisko odpadów komunalnych - Hanna	22-220 Hanna
194.	95	Składowisko odpadów komunalnych - Dubeczno	22-235 Hańsk
195.	96	Składowisko odpadów komunalnych - Hańsk II	22-235 Hańsk
196.	97	Składowisko odpadów komunalnych - Stary Brus	22-244 Stary Brus
197.	98	Składowisko odpadów komunalnych - Bytyń	22-230 Wola Uhruska
198.	99	Składowisko odpadów komunalnych - Andrzejów	22-234 Urszulin
199.	100	Składowisko odpadów komunalnych - Wyryki - Połód	22-205 Wyryki
200.	101	Składowisko odpadów komunalnych - Grabowiec	22-425 Grabowiec
201.	102	Składowisko odpadów komunalnych - Grabnik	22-440 Krasnobród
202.	103	Składowisko odpadów komunalnych - Zaboreczno	22-460 Krasnobród
203.	104	Składowisko odpadów komunalnych - Dębowiec	22-420 Skierbieszów
204.	105	Składowisko odpadów komunalnych - Strzelce	Strzelce 22-135 Białopole
205.	106	Składowisko odpadów komunalnych - Pawłów	Pawłów 22-169 Rejowiec Fabryczny
206.	107	Składowisko odpadów komunalnych - Hrubieszów	Ul. Gródecka 22-500 Hrubieszów
207.	108	Składowisko odpadów komunalnych - Dubienka	22-145 Dubienka
208.	109	Składowisko odpadów komunalnych - Błonie	22-460 Szczebrzeszyn
WOJEWÓDZTWO LUBUSKIE
209.	1	Składowisko odpadów Przedsiębiorstwo Usług Komunalnych "USKOM", ul. Moniuszki 7, 67-120 Kożuchów	Stypułów, gm Kożuchów, działka nr 15, obręb Stypułów
210.	2	Składowisko Jasienice, Przedsiębiorstwo Ochrony Środowiska "Mrówka"	Trzciel
211.	3	Składowisko Gminne Bledzew, Zakład Gospodarki Komunalnej	Bledzew
212.	4	Składowisko " Słonów", Dobiegniew, PUK "KOMUNALNI"	Dobiegniew
213.	5	Międzygminne Składowisko Odpadów Komunalnych w Jeziorach	Jeziory, Urząd Miejski, Świebodzin
214.	6	Składowisko Odpadów Komunalnych Spółka Komunalna "Wschowa", Tylewice	Tylewice, 67-400 Wschowa
215.	7	Wysypisko Odpadów Komunalnych Kleśno	Kleśno dz. Nr 66, nr 472/3
216.	8	Składowisko Odpadów Komunalnych w Kiełczu	Kiełcz, gm Nowa Sól
217.	9	Składowisko Odpadów Komunalnych ZGKiM w Lubsku	Przy ul. Złotej
218.	10	Przedsiębiorstwo Komunalne "PEKOM" S.A., ul. Bohaterów Getta 9-11, Żary	ul. Żurawia
219.	11	Składowisko Odpadów Komunalnych Gozdnica	Gozdnica ul. Kościuszki
220.	12	Składowisko Odpadów komunalnych -Kunowice, PUK Sp. z o.o. - Słubice	Kunowice, powiat słubicki
221.	13	Składowisko Odpadów w Czyżówku	ZGKiM, ul. Żagańska 7, Iłowa
222.	14	Składowisko Odpadów komunalnych w Dryżynie, ZGKiM Szlichtyngowa	Szlichtyngowa
223.	15	Składowisko Odpadów "Racula"	Przy ul. Wrocławskiej 73 Zielona Góra
224.	16	Składowisko Odpadów Komunalnych w Kargowej	Obręb Wojnowa i Jaromierza Starego
225.	17	Wysypisko Łochowice	Mieczysław Zarzycki, ul. Piastów 14/6. 66-600 Krosno Odrzańskie
226.	18	Mikroregionalne Wysypisko Odpadów Komunalnych	Rejon wsi Klępina, gm. Nowogród Bobrzański
227.	19	Składowisko Odpadów Komunalnych w Strzelcach Krajeńskich	66-500 Strzelce Krajeńskie, ul. Al. Piastów
228.	20	Zakład Gospodarki Odpadami "RE-KOM" Sp. z o.o. w Kartowicach	Kartowice 37, 67-300 Szprotawa, pow. żagański
229.	21	Składowisko Odpadów Komunalnych w Krześniczce	66-461 Krześniczka, gm. Witnica, obszar wiejski, pow. Gorzowski
230.	22	Składowisko Odpadów Komunalnych w Lutynce	Lutynka gm. Wymiarki, pow. Żagański
231.	23	ZGKiM Trzebiel, Składowisko Odpadów Komunalnych w Buczynach	Buczyny, Gm. Trzebiel
232.	24	Miejskie Wysypisko Odpadów Komunalnych w Łęknicy	Przy ul. Wiejskiej, 68-208 Łęknica
233.	25	Składowisko Odpadów w Bukowcu, CZG-12 Długoszyn	Bukowiec gm. Międzyrzecz
234.	26	Składowisko Odpadów w Kolsku	Gm. Kolsko, pow. Nowosolski
235.	27	Składowisko Odpadów w Drzeńsku Małym	Gm. Gubin, pow. Krośnieński
236.	28	Składowisko Odpadów w Górkach Noteckich	Zwierzyn, pow. Strzelecko-drezdenecki
237.	29	Odpadów Komunalnych Składowisko w Dziećmiarowicach	Szprotawa
WOJEWÓDZTWO ŁÓDZKIE
238.	1	Gminne Składowisko Odpadów Stałych w Rudzisku	Rudzisko 97-420 Szczerców
239.	2	Składowisko Odpadów Wola Kruszyńska	Wola Kruszyńska 97-400 Bełchatów
240.	3	Składowisko Odpadów w Rogowcu	Rogowiec 97-410 Kleszczów
241.	4	Składowisko Odpadów Komunalnych w Brzezinach	ul. Łódzka 11 95-060 Brzeziny
242.	5	Składowisko odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne	Krzyżanówek 99-314 Krzyżanów
243.	6	Składowisko odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne we Frankach	Franki 99-340 Krośniewice
244.	7	Gminne Składowisko Odpadów Komunalnych w Brodni Górnej	Brodnia Górna 98-113 Buczek
245.	8	Składowisko odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne Borek	Borek 99-100 Łęczyca
246.	9	Składowisko Odpadów w Sławęcinie	Sławęcin 99-150 Grabów
247.	10	Gminne Składowisko Odpadów w Czatolinie	Czatolin 99-420 Łyszkowice
248.	11	Składowisko Odpadów dla Łowicza w Jastrzębi	Jastrzębia 99-400 Łowicz
249.	12	Składowisko Odpadów w Łaskowicach	Ul. Łaskowicka 93-460 Łódź
250.	13	Składowisko odpadów w Rzgowie	ul. Ogrodowa 115 95-030 Rzgów
251.	14	Składowisko Odpadów Komunalnych w Kruszowie	ul. Wolborska 97-315 Tuszyn
252.	15	Miejskie Składowisko Odpadów w Koluszkach	Ul. Reymonta 95-040 Koluszki
253.	16	Gminne Składowisko Odpadów Komunalnych w Sławnie Kolonii	Sławno Kolonia 26-332 Sławno
254.	17	Składowisko Odpadów Komunalnych Różanna Karwice	Różanna Karwice 26-300 Opoczno
255.	18	Składowisko Odpadów Obojętnych i Innych niż Niebezpieczne w Domasznie	Domaszno 26-430 Drzewica
256.	19	Składowisko odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne w Dylowie "A"	Dylów A 98-330 Pajęczno
257.	20	Składowisko odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne w Działoszynie	Ul. Cmentarna 98-355 Działoszyn
258.	21	Składowisko odpadów w Studziennicy	Studziennica 98-358 Kiełczygłów
259.	22	Składowisko odpadów komunalnych w Łochyńsku	Łochyńsko 97-340 Rozprza
260.	23	Składowisko odpadów w Mąkolicach	Mąkolice 97-371 Wola Krzysztoporska
261.	24	Składowisko odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne w Sulejowie	Ul. Wschodnia 97-330 Sulejów
262.	25	Składowisko odpadów w Krzemieniewicach	Krzemieniewice 97-350 Gorzkowice
263.	26	Składowisko Odpadów Komunalnych dla Miasta Piotrkowa Tryb w Dołach Brzeskich	Doły Brzeskie 97-306 Grabica
264.	27	Składowisko Odpadów w Młynarach	Młynary 97-320 Wolbórz
265.	28	Gminne Składowisko Odpadów w Moszczenicy	Ul. Cegielniana 97-310 Moszczenica
266.	29	Składowisko Odpadów Komunalnych w Czarnocinie	ul. Reymonta 97-318 Czamocin
267.	30	Gminne składowisko odpadów komunalnych w starym Gostkowie	Stary Gostków 99-220 Wartkowice
268.	31	Składowisko Odpadów Komunalnych w Poddębicach	ul. Łódzka 95 99-200 Poddębice
269.	32	Gminne składowisko odpadów w Zygrach	Zygry 99-232 Zadzim
270.	33	Składowisko Odpadów Komunalnych w Uniejowie	ul. Dąbska 99-210 Uniejów
271.	34	Składowisko "Złota Góra"	Pławno 97-540 Gidle
272.	35	AMEST Kamieńsk Sp. z o.o.	ul. Wieluńska 50 97-360 Kamieńsk
273.	36	Składowisko odpadów inne niż niebezpieczne i obojętne Jadwinówka k/Radomska	Jadwinówka 97-500 Radomsko
274.	37	Składowisko odpadów komunalnych Strzelce Małe	Strzelce Małe 97-515 Masłowice
275.	38	Składowisko Odpadów w Pukininie	Pukinin 96-200 Rawa Mazowiecka
276.	39	Składowisko Odpadów stałych Rokszyce Nowe	Rokszyce Nowe 96-230 Biała Rawska
277.	40	Składowisko Odpadów Komunalnych w Bartochowie	Bartochów 98-290 Warta
278.	41	Składowisko Odpadów Innych niż Niebezpieczne i Obojętne w Julkowie	Julków 96-100 Skierniewice
279.	42	Gminne Składowisko Odpadów w Sokołówce	Sokołówka 97-146 Żelechlinek
280.	43	Składowisko Odpadów Komunalnych w Będkowie	97-319 Będków
281.	44	Składowisko Odpadów Innych niż Niebezpieczne i Obojętnych w Brzustowie	Brzustów 97-215 Inowłódz
282.	45	Składowisko Odpadów Stałych w Roszkowej Woli	Roszkowa Wola 97-220 Rzeczyca
283.	46	Składowisko odpadów w Rudzie	ul. Leśna Ruda 998-300 Wieluń
284.	47	Gminne Składowisko Odpadów Komunalnych w Strobinie	Strobin 1 98-313 Konopnica
285.	48	Gminne Składowisko Odpadów Komunalnych w Kraszkowicach	Kraszkowice 98-324 Wierzchlas
286.	49	Składowisko Odpadów Stałych w Mokrsku	98-345 Mokrsko
287.	50	Międzygminne Składowisko Odpadów Maręże	Maręże 98-346 Skomlin
288.	51	Składowisko Odpadów Komunalnych w Łubnicach	98-432 Łubnice
289.	52	Składowisko Odpadów Stałych Nie segregowanych w Krzyżu	Krzyż 98-410 Czastary
290.	53	Gminne Składowisko Odpadów w Kluskach	Kluski 98-360 Lututów
291.	54	Składowisko odpadów komunalnych w Teklinowie	Teklinów 98-400 Wieruszów
292.	55	Składowisko odpadów w Mostkach	Mostki 25 98-220 Zduńska Wola
293.	56	Składowisko odpadów w Modlnej	Modlna 95-035 Ozorków
294.	57	Składowisko Odpadów Innych Niż Niebezpieczne i Obojętne w Piaskach	Piaski 97-410 Kleszczów
295.	58	Składowisko Odpadów Komunalnych w Żychlinie	ul. Graniczna 38 99-320 Żychlin
296.	59	Gminne składowisko Odopadów w Kraczynkach	Kręczynki 99-235 Pęczniew
297.	60	Składowisko odpadów komunalnych w Lubochni Górki	Lubochnia Górki 68/74 97-217 Lubochnia
WOJEWÓDZTWO MAŁOPOLSKIE
298.	1	Składowisko Odpadów Komunalnych w Oświęcimiu	Oświęcim, ul. Nadwiślańska 36
299.	2	Składowisko Komunalne w Kętach	Kęty, Kęckie Góry Północne
300.	3	Zakład Unieszkodliwiania Odpadów Komunalnych -ZONIÓWKA	Zakopane, ul. Gawlaki 25
301.	4	Składowisko Odpadów Komunalnych w Andrychowie	Andrychów, ul. Biała Droga
302.	5	Składowisko Komunalne w Choczni	Chocznia, ul. Kościuszki 304
303.	6	Rejonowa Sortownia i Składowisko Odpadów Komunalnych - Sucha Beskidzka	Sucha Beskidzka, ul. Wadowicka 4a
304.	7	Składowisko Komunalne Barycz	Kraków, ul. Krzemieniecka 40
305.	8	Składowisko Komunalne w Żębocinie	Żębocin
306.	9	Składowisko Komunalne w Niepołomicach	Niepołomice, ul. Wodna 1
307.	10	Składowisko Komunalne w Szczawnicy-Jaworkach	Jaworki
308.	11	Składowisko Komunalne w Myślenicach-Borzęta	Myślenice/Borzęta
309.	12	Składowisko Komunalne w Sułkowicach	Sułkowice, ul. Tysiąclecia
310.	13	Składowisko Odp. Kom. w Miechowie	Miechów, ul. Doły Komorowskie
311.	14	Składowisko Komunalne w Kulerzowie	Kulerzów
312.	15	Składowisko Komunalne w Polanowicach	Polanowice
313.	16	Składowisko Komunalne w Trzebini	Trzebinia, ul. Piłsudskiego
314.	17	Składowisko odpadów komunalnych	ul. Głogowa 75
315.	18	Składowisko Komunalne w Gołaczewach	Gołaczewy kol. Piaski
316.	19	Składowisko Odpadów Komunalnych w Brzeszczach	ul. Graniczna 48
317.	20	Składowisko Komunalne w Ujkowie Starym	ul. Osadowa 1
318.	21	Składowisko Odpadów Komunalnych - Krynica Zdrój	Krynica Zdrój, Uroczysko-Głębokie
319.	22	Składowisko Odpadów Komunalnych - Biała Niżna - Nowe	Biała Niżna - Nowe
320.	23	Składowisko Odpadów Komunalnych - Słupnice	Słopnice
321.	24	Składowisko Odpadów Komunalnych - Piaski w Starym Sączu	Piaski w Starym Sączu
322.	25	Składowisko Odpadów Komunalnych - Nowy Sącz-Zabełcze	Nowy Sącz-Zabełcze
323.	26	Składowisko Odpadów Komunalnych - Podegrodzie - Osowo	Podegrodzie - Osowo
324.	27	Składowisko Odpadów Komunalnych - Muszyna	Muszyna
325.	28	Składowisko Odpadów Komunalnych - Świdnik	Świdnik
326.	29	Składowisko Odpadów Komunalnych w Tarnowie - Krzyżu	33-100 Tarnów ul. Cmentarna
327.	30	Składowisko Odpadów w Borku	Borek, 32-765 Rzezawa
328.	31	Składowisko Odpadów w Nowym Wiśniczu	Nowy Wiśnicz
329.	32	Składowisko Odpadów w Tuchowie	33-170 Tuchów, ul. Tarnowska
330.	33	Składowisko Odpadów w Szarwarku	Szarwark
331.	34	Składowisko Odpadów w Maszkienicach	Maszkienice
332.	35	Składowisko Odpadów w Lipnicy Murowanej	32-724 Lipnica Murowana
WOJEWÓDZTWO MAZOWIECKIE
333.	1.	Składowisko odpadów komunalnych w m. Wyśmierzyce	26-811 Wyśmierzyce
334.	2.	Gminne składowisko komunalne w m. Sucha	Sucha, 26-800 Białobrzegi
335.	3.	Składowisko odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne w Woli Pawłowskiej	Wola Pawłowska, ul. Gostkowska 83,06-400 Ciechanów
336.	4.	Składowisko odpadów komunalnych Humięcino-Kostki	Humiecino-Kostki, 06-460 Grudusk
337.	5.	Gminne składowisko odpadów w m. Puznówka	Al.. Wyzwolenia 2, 08-440 Pilawa
338.	6.	Składowisko odpadów komunalnych dla m. Łaskarzew	Las "Dworska Choina", ul. Kolejowa
339.	7.	Składowisko odpadów w m. Słup Pierwszy	Słup Pierwszy, 08-412 Borowie
340,	8.	Gminne składowisko odpadów komunalnych w m. Krępa	Krępa, 08-460 Sobolew
341.	9.	Skłądowsko odpadów komunalnych w Gostyninie	ul. Kowalska, 09-500 Gostynin
342.	10.	Gminne Składowisko odpadów w Petrykozach	Petrykozy, 96-321 Żabia Wola
343.	11.	Składowisko odpadów w m. Wężowiec	Wężowiec, 05-640 Mogielnica
344.	12.	Składowisko odpadów komunalnych w Częstonienie	Częstoniew, 05-600 Grójec
345.	13.	Składowisko odpadów komunalnych Łęgonice	Łęgonice, Nowe Miasto Nad Pilicą
346.	14.	Składowisko odpadów komunalnych w Warce	ul. Fabryczna 41, 05-660 Warka
347.	15.	Składowisko odpadów komunalnych w Kozienicach	ul. Chartowa, 26-900 Kozienice
348.	16.	Gminne składowisko odpadów stałych Garbatka Zbyczyn	Gminny Zakład Gospodarki Komunalnej, ul. Skrzyńskich 1, 26-930 Garbatka-Letnisko
349.	17.	Gminne składowisko odpadów komunalnych w Dębem	Dębe, 05-140 Serock
350.	18.	Miejsko-gminne składowisko odpadów w m. Wola Solecka	Wola Solecka, 27-300 Lipsko
351.	19.	Składowisko odpadów komunalnych w m.Stara Kornica	Stara Kornica 191,08-205
352.	20.	Międzygminne składowisko odpadów w Łosicach	ul. Ekologiczna 1, Łosice 08-200
353.	21.	Gminne wysypisko śmieci w Jaciażku	Jaciążek, 06-210 Płoniawy-Bramura
354.	22.	Składowisko odpadów w m. Krasnosielc Leśny	Krasnosielc Leśny, 06-212 Krasnosielc
355.	23.	Wysypisko Komunalne w m. Mroczki Rębiszewo	Mroczki Rębiszewo, 06-320 Różan
356.	24.	Składowisko odpadów w Chylinach	Chyliny, 06-220 Szelków
357.	25.	Gminne wysypisko odpadów komunalnych w Małkach	Małki, 06-225 Rzewnie
358.	26.	Składowisko odpadów w Makowie Mazowieckim	06-200 Maków Mazowiecki
359.	27.	Gminne składowisko odpadów Dąbrówka	Dąbrówka, Czerwonka
360.	28.	Składowisko odpadów komunalnych w Moczydłach	Moczydła, 05-306 Jakubów
361.	29.	Gminne składowisko odpadów komunalnych w Siennicy	Siennica 05-332
362.	30.	Gminne składowisko odpadów w m. Latowicz-Rozstanki	Latowicz-Rozstanki, 05-334 Latowicz
363.	31.	Składowisko odpadów w m. Mińsk Mazowiecki	ul. Przemysłowa, 05-300 Mińsk Mazowiecki
364.	32.	Składowisko odpadów komunalnych w m. Woźbin	Cegłów
365.	33.	Składowisko odpadów w m. Makowiec Duży	Makowiec Duży, 05-307 Dobre
366.	34.	Składowisko odpadów w Uniszkach Cegielni	Uniszki Cegielnia, 06-500 Wieczfnia Kościelna
367.	35.	Gminne składowisko komunalne w Konotopie	Konotopie, 06-530 Strzegowo
368.	36.	Gminne składowisko odpadów komunalnych w Miączynie Dużym	Miączyn Duży, 06-550 Szreńsk
369.	37.	Międzygminne składowisko odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne w Jaskółowie	Jaskółowo, 05-190 Nasielsk
370.	38.	Składowisko odpadów stałych w Zakroczymiu	05-170 Zakroczym
371.	39.	Składowisko odpadów komunalnych we wsi Goworki	ul. Turskiego 1, 07-410 Ostrołęka
372.	40.	Składowisko odpadów w Myszyńcu	ul. Kolejowa, 07-430 Myszyniec
373.	41.	Gminne składowisko odpadów w Gibalce	Gibałka, 07-402 Lelis
374.	42.	Gminne składowisko odpadów w m. Troszyn	Troszyn, 07-405 Troszyn
375.	43.	Składowisko odpadów w m. Stare Lubiejewo	Stare Lubiejewo, 07-300 Ostrów Mazowiecka
376.	44.	Składowisko odpadów w Bogutach Piankach	Boguty-Pianki, 07-325 Boguty
377.	45.	Gminne składowisko odpadów	Ludwinowo, 07-306 Brok
378.	46.	Składowisko odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne w Brzezienku Rościszewskim	Brzezienko Rościszewskie, 07-311 Wąsewo
379.	47.	Gminne składowisko odpadów w m. Lubotyń Włóki	Lubotyń Włóki, 07-303 Stary Lubotyń
380.	48.	Składowisko odpadów w Zawistach Podleśnych	Zawisty Podleśne, 07-320 Małkinia Górna
381.	49.	Ekologiczne składowisko odpadów komunalnych w Otwocku Świerku	ul. Lennona 4, 05-400 Otwock
382.	50.	Kwatery składowania odpadów komunalnych oraz balastowych z ZUOK - Kobierniki	Kobierniki 42, 09-413 Kobierniki, gm. Stara Biała
383.	51.	Składowisko odpadów Komunalnych w Wilczkowie	Wilczkowo, 09-450 Wyszogród
384.	52.	Składowsko odpadów innych niż obojętne i niebezpieczne w Łącku	ul. Dluga, Łąck 09-520
385.	53.	Składowisko odpadów komunalnych w Grabowcu	Grabowiec, 09-533 Słubice
386.	54.	Składowisko odpadów komunalnych w Cieszewie	Cieszewo, 09-210 Drobin
387.	55.	Składowisko odpadów komunalnych w Dalanówku	Dalanówek, 09-100 Płońsk
388.	56.	Składowisko odpadów w Oględzie	Oględa, 06-300 Przasnysz
389.	57.	Składowisko odpadów w Chorzelach, ul. Cmentarna	06-330 Chorzele
390.	58.	Składowisko odpadów w Jednorożcu	Jednorożec
391.	59.	Składowisko gminne odpadów komunalnych w m. Odrzywół	Odrzywół 26-320
392.	60.	Składowisko odpaów w m. Gielniów	ul. Szkolna, 26-434 Gielniów
393.	61.	Składowisko odpadów komunalnych w Woli Więcierzowej	Wola Więcierzowa, 26-400 Przysucha
394.	62.	Składowisko odpadów komunalnych Płocochowo	Płocochowo, 06-100 Pułtusk
395.	63.	Składowisko odpadów komunalnych w Zatorach-Biele	07-217 Zatory
396.	64.	Składowisko odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne w Jadlance Starej	Jedlanka Stara, 27-100 Iłza
397.	65.	Gminne składowisko odpadów w m. Cudnów	Cudnów, 26-630 Jedlnia-Letnisko
398.	66.	Składowisko odpadów w m. Urbanów	Urbanów, 26-660 Jedlińsk
399.	67.	Składowisko odpadów komunalnych w Bieniędzicach	Bieniędzice, 26-625 Wolanów
400.	68.	Miejsko-Gminne składowisko odpadów w Skaryszewie	ul. Piaseckiego 15,26-640 Skaryszew
401.	69.	Składowisko odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne w Radomiu	ul. Witosa 76,26-600 Radom
402.	70.	Składowisko odpadów komunalnych Kolonia Mordy	Kolonia Mordy, 08-140 Mordy
403.	71.	Składowisko odpadów w m. Oleśnica	Oleśnica, 08-117 Wodynie
404.	72.	Składowisko odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne we wsi Bale	Bale, Mokobody 08-124
405.	73.	Składowisko odpadów w Kotuniu	Kotuń 08-130
406.	74.	Gminne składowisko odpadów Dąbrówka-Ług	08-114 Skórzec
407.	75.	Składowisko odpadów w m. Wola Suchożebrska	Wola Suchożebrska, 08-125 Suchożebry
408.	76.	Składowisko odpadów komunalnych miasta Sierpc w Rachocinie	Sierpc 09-200
409.	77.	Składowisko odpadów komunalnych w m.Gozdy	Gozdy, 09-214 Mochowo 20
410.	78.	Zakład Utylizacji Odpadów Komunalnych Topołowa	Topołowa, 96-515 Teresin
411.	79.	Składowisko Odpadów komunalnych Suchodół Włościański	Suchodół Włościański, 08-331 Sabnie
412.	80.	Miejskie składowisko śmieci Szydłowiec	26-500 Szydłowiec
413.	81.	Składowisko odpadów stałych w m. Guzów	Guzów, 26-505 Orońsko
414.	82.	Składowisko odpadów w m. Węgrów-Ruszczyzna	Węgrów-Ruszczyzna, 07-100 Węgrów
415.	83.	Miedzygminne składowisko odpadó komunalnych dla gmin Wierzbno i Grębków	Wierzbno
416.	84.	"Międzygminne składowisko odpadów w m. Gajówka Zachodnia"	Gajówka Zachodnia, 07-104 Stoczek
417.	85.	Składowisko odpadów w Łojewie
418.	86.	Składowisko odpadów w m. Wólka Kozłowska	Wólka Kozłowska, 05-220 Zielonka
419.	87.	Skadowisko odpadów w m. Lipiny Stare	Lipiny Stare, 05-200 Wołomin
420.	88.	Składowisko odpadów stałych w Nowym Bosewie	Nowe Bosewo, 07-210 Długosiodło
421.	89.	Gminne składowisko odpadów komunalnych w Jankach	Janki, 07-203 Somianka
422.	90.	Składowisko odpadów komunalnych - Zwoleń	ul. Partyzantów 65,26-700 Zwoleń
423.	91.	Gminne składowisko odpadów komunalnych - Kuczbork-Osada, Kuczbork-Wieś	09-310 Kuczbork-Osada, Kuczbork-Wieś
424.	92.	Składowisko odpadów komunalnych w m.Brudnice	Brudnice, 09-300 Żuromin
425.	93.	Składowisko odpadów komunalnych Marków-Świnice	Marków Świnice, 96-320 Mszczonów
426.	94.	Składowisko odpadów komunalnych "Słabomierz-Krzyżówka"	ul. Czysta 5,96-300 Żyrardów
WOJEWÓDZTWO OPOLSKIE
427.	1	Składowisko odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne we Wronowie	Wronów, 49-125 Skorogoszcz
428.	2	Gminne składowisko odpadów komunalnych w Obórkach	Obórki, 49-351 Przylesie
429.	3	Gminne składowisko odpadów w Przylesiu Dolnym	Przylesie Dolne, 49-220 Lipowa
430.	4	Miejsko Gminne Składowisko Odpadów Komunalnych w Dzierżysławiu	Dzierżysław, 48-135 Dzierżysław
431.	5	Składowisko Odpadów Komunalnych w Głubczycach	ul. Rożnowska, 48-100 Głubczyce
432.	6	Miejsko-Gminne Składowisko Odpadów w Baborowie	ul. Głubczycka 48-120 Baborów
433.	7	Składowisko Odpadów Komunalnych "Zębowiec-Malinów"	ul. Murka 2 46-048 Zębowice
434.	8	Składowisko Odpadów Komunalnych w Błachowie	Błachów, ul. Opolska 46-380 Dobrodzień
435.	9	Składowisko Odpadów Komunalnych w Kowalach	Kowale, 46-320 Praszka
436.	10	Składowisko Odpadów Komunalnych w Krzyżanowicach	Krzyżanowice, 46-310 Gorzów Śląski
437.	11	Składowisko Odpadów Komunalnych Świercze	Świercze, 46-300 Olesno
438.	12	Składowisko odpadów komunalnych w Radłowie	46-331 Radłów
439.	13	Składowisko odpadów komunalnych w Rudnikach	46-325 Rudniki
440.	14	Składowisko Odpadów Komunalnych w Fałkowicach	Fałkowice, 46-034 Pokój
441.	15	Składowisko odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne Ziemiełowice	Ziemiełowice, 46-161 Smarchowice Wielkie
442.	16	Składowisko Odpadów Komunalnych Szymiszów	47-161 Szymiszów
443.	17	Składowisko odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne Krasowa	Krasowa, 47-150 Leśnica
444.	18	Gminne składowisko odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne w Suchodańcu	Suchodaniec, 46-049 Izbicko
445.	19	Składowisko odpadów Komunalno-Przemysłowych w Kielczy, ul. Nowe Osiedle	ul. Nowe Osiedle, 47-126 Kielcza
446.	20	Gminne Składowisko Stałych Odpadów Komunalnych Ciężkowice	Ciężkowice, 47-260 Polska Cerekiew
447.	21	Miejskie Składowisko Odpadów Kędzierzyn-Koźle	ul. Naftowa 7 47-230 Kędzierzyn -Koźle
448.	22	Gminne Składowisko Odpadów Komunalnych Grabówka	Grabówka, ul. Gliwicka, 47-240 Bierawa
449.	23	Gminne składowisko odpadów komunalnych w Pawłowiczkach	47-280 Pawłowiczki
450.	24	Gminne Składowisko Odpadów Bierdzany	Bierdzany, 46-046 Ligota Turawska
451.	25	Składowisko Odpadów Komunalnych w Dylakach	46-043 Dylaki
452.	26	Składowisko Odpadów Komunalnych Kępa	Kępa, 46-022 Luboszyce
453.	27	Międzygminne Składowisko odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne w Domecku	46-064 Domecko
454.	28	Składowisko Odpadów Komunalnych w Chróścicach	46-080 Chróścice
455.	29	Miejskie Składowisko Odpadów w Opolu	ul. Podmiejska 69, 45-574 Opole
456.	30	Składowisko odpadów komunalnych innych niż niebezpieczne w Kosorowicach	Kosorowice, 46-050 Tarnów Opolski
457.	31	Składowisko Odpadów Komunalnych w Rogach	Rogi, 49-156 Gracze
458.	32	Składowisko Odpadów w Gogolinie	ul. Ligonia, 47-320 Gogolin
459.	33	Składowisko Odpadów Komunalnych w Rozkochowie (Miasta Głogówek i Gminy Walce)	Rozkochów, 47-344 Walce
460.	34	Składowisko osadów i odpadów komunalnych w Prudniku	ul. Wiejska, 48-200 Prudnik
461.	35	Składowisko odpadów komunalnych w Gołkowicach	Gołkowice, 46-220 Byczyna
462.	36	Miejskie Składowisko Odpadów Innych niż Niebezpieczne i Obojętne w Gotartowie	Gotartów, 46-211 Kujakowice Górne
463.	37	Składowisko Odpadów Komunalnych w Wierzbicy Górnej	46-255 Wierzbica Górna
464.	38	Składowisko Odpadów Komunalnych Ujeździec	Ujeździec, 48-368 Dziewiętlice
465.	39	Składowisko odpadów innych niż niebezpieczne i obojętnych w Okopach k/Łambinowic	Okopy, 46-074 Łambinowice
466.	40	Składowisko odpadów innych niż niebezpieczne i obojętnych w Konradowie	Konradów, 48-340 Głuchołazy
467.	41	Składowisko Odpadów Komunalnych w Domaszkowicach	Domaszkowice, 48-321 Niwnica
468.	42	Gminne składowisko odpadów w Chróścinie	Chróścina, 49-223 Skoroszyce
469.	43	Gminne Składowisko Odpadów Komunalnych w Puszynie	Puszyna, 49-137 Korfantów
470.	44	Składowisko odpadów poremontowych i komunalnych Zakłady Azotowe Kędzierzyn S.A.	ul. Mostowa 30A skr. pocz. 163 47-220 Kędzierzyn - Koźle
WOJEWÓDZTWO PODKARPACKIE
471.	1	Składowisko odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne w Sokołowie Młp. (stare)	36-050 Sokołów Małopolski
472.	2	Składowisko odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne w Kozodrzy	Kozodrza
473.	3	Składowisko odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne w Sokołowie Młp (nowe)	36-050 Sokołów Małopolski
474.	4	Składowisko odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne w Strzyżowie	Strzyżów
475.	5	Miejskie Składowisko Odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne w Paszczynie	Paszczyna
476.	6	Składowisko odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne w Jaworniku Niebyleckim	Jawornik Niebylecki
477.	7	Gminne składowisko odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne w Paszczynie	Paszczyna
478.	8	Składowisko odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne w Giedlarowej	Giedlarowa
479.	9	Składowisko odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne w Strzegocicach	Strzegocice
480.	10	Składowisko odpadów innych niż niebezpieczne i obojętneh w Woli Zarczyckiej	Wola Zarczycka
481.	11	Składowisko odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne w Jodłowej	Jodłowa
482.	12	Składowisko odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne w Dynowie	Dynów
483.	13	Składowisko odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne w Przemyślu	Przemyśl ul Piastowska 22
484.	14a	Składowisko odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne w m. Młyny I, II komora	Młyny
485.	14b	Składowisko odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne w m. Młyny III komora	Młyny
486.	15	Składowisko odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne w Jarosławiu	Jarosław ul Kamienna
487.	16	Składowisko odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne w Przeworsku	Przeworsk ul Czanieckiego
488.	17	Składowisko odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne w Wólce Pełkińskiej	Wólka Pełkińska
489.	18	Składowisko odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne w Bóbrce Kańczuckiej	Bóbrka Kańczucka
490.	19	Składowisko odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne w Lubaczowie	Lubaczów
491.	20	Składowisko odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne w Narolu	Narol
492.	21	Składowisko odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne Stężnica	Stężnica 38-606 Baligród
493.	22	Składowisko odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne w Dukli	38-450 Dukla ul. Pocztowa
494.	23	Składowisko odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne Krosno	38-400 Krosno ul. Białobrzeska
495.	24	Składowisko odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne Brzozów	36-200 Brzozów ul. Zdrojowa
496.	25	Składowisko odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne Jasło	38-200 Jasło ul. Żniwna
497.	26	Składowisko odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne Brzegi Dolne	38-700 Ustrzyki Dolne
498.	27	Składowisko odpadów innych niż niebezpieczne i obojętneh Radoszyce	38-543 Komańcza
499.	28	Składowisko odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne Średnie Wielkie	Średnie Wielkie 38-540 Zagórz
500.	29	Składowisko odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne Smolnik	38-713 Lutowiska
501.	30	Składowisko odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne Karlików	Karlików, 38-505 Bukowsko
502.	31	Składowisko odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne Jaszczew	38-405 Jaszczew
503.	32	Składowisko odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne Lipie	Lipie 38-710 Czarna
504.	33	Składowisko odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne w Stalowej Woli	37-450 Stalowa Wola
505.	34	Składowisko odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne w Jeżowem	37-430 Jeżowe
506.	35	Składowisko odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne w m. Borowa	Borowa
507.	36	Składowisko odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne w Padwi Narodowej	Padew Narodowa
508.	37	Składowisko odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne Sigiełki	Sigiełki, gm. Krzeszów
509.	38	Składowisko odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne w Jeziórku	Jeziórko
510.	39	Składowisko odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne w Nisku	37-400 Nisko
511.	40	Składowisko odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne w Krzątce	Krzątka
512.	41	Składowisko odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne w Zaklikowie	37-470 Zaklików
513.	42	Składowisko odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne w Kolbuszowej	Kolbuszowa
514.	43	Składowisko odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne w Pysznicy	Pysznica-Kaczyłów
515.	44	Składowisko odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne w Jarocinie	37-405 Jarocin
516.	45	Składowisko odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne w Mielcu	39-300 Mielec
517.	46	Składowisko odpadów innych niż niebezpieczne i obojętneh w Rudniku	37-420 Rudnik
WOJEWÓDZTWO PODLASKIE
518.	1	Składowisko odpadów komunalnych w Hryniewiczach	ZUOK w Hryniewiczach, 16-061 Juchnowiec Kościelny
519.	2	Składowisko odpadów komunalnych w Czerwonce	Czerwonka, 16-423 Bakałarzewo
520.	3	Składowisko odpadów komunalnych we wsi Augustowo	Augustowo, 17-100 Bielsk Podlaski
521.	4	Składowisko odpadów komunalnych w Siemiatyczach	17-300 Siemiatycze
522.	5	Składowisko odpadów komunalnych w Wojdach	Wojdy, 19-206 Rajgród
523.	6	Składowisko odpadów komunalnych w Brańsku	17-120 Brańsk
524.	7	Składowisko odpadów komunalnych w Konstantynówce	Konstantynówka, 16-500 Sejny
525.	8	Składowisko odpadów komunalnych w Świerznieniu	Świerzbienie, 19-100 Mońki
526.	9	Składowisko odpadów komunalnych w Piątnicy	18-421 Piątnica
527.	10	Składowisko odpadów komunalnych w Czartorii	Czartoria, 18-413 Miastkowo
528.	11	Składowisko odpadów komunalnych w Szołtanach	Szołtany, 16-515 Puńsk
529.	12	Składowisko odpadów komunalnych w Kol.Karcze	16-100 Sokółka, Kol.Karcze
530.	13	Składowisko odpadów komunalnych w Gródku	16-040 Gródek
531.	14	Składowisko odpadów komunalnych w Studziankach	Studzianki, 16-010 Wasilków
532.	15	Składowisko odpadów komunalnych w Czerwonym Borze	Czerwony Bór, 18-300 Zambrów
533.	16	Składowisko odpadów komunalnych w Kroszówce	Kroszówka, 16-320 Bargłów Kościelny
534.	17	Składowisko odpadów komunalnych w Filipowie	16-424 Filipów
535.	18	Składowisko odpadów komunalnych Suwałkach składowisko w Zielonem Kamedulskiem	ZUOK w Suwałkach 16-400, ul. M. Buczka 150 A
536.	19	Składowisko odpadów komunalnych w Dąbrowie Białostockiej	16-200 Dąbrowa Białostocka
WOJEWÓDZTWO POMORSKIE
537.	1	Składowisko odpadów komunalnych dla Miasta i Gminy Miastko w miejscowości Gatka	Gatka 77-200 Miastko
538.	2	Składowisko odpadów komunalnych Kozy	76-243 Mikorowo
539.	3	Składowisko odpadów komunalnych Rokity	77-116 Czarna Dąbrówka
540.	4	Składowisko odpadów komunalnych w Unichowie, g. Czarna Dąbrówka	77-116 Czarna Dąbrówka
541.	5	Zakład Zagospodarowania Odpadów Komunalnych - Sierżno	Sierżno 1a/1, 77-100 Bytów
542.	6	Składowisko odpadów komunalnych w Bądkach	82-515 Kwidzyn
543.	7	Wysypisko komunalne w Gontach	Gonty, 82-515 Prabuty
544.	8	Składowisko odpadów w Jałowcu	Jałowiec, 82-420 Ryjewo
545.	9	Gminne wysypisko odpadów w Karpinach	Karpiny, 82-522 Sadlinki
546.	10	Gminne Wysypisko Odpadów Komunalnych w Bietowie	Bietowo, 83-240 Lubichowo
547.	11	Gminne Składowisko Odpadów Komunalnych w Bobrowcu	Borowiec, 83-230 Smętowo Graniczne
548.	12	Składowisko Odpadów w Linowcu	Linowiec, 83-200 Starogard Gdański
549.	13	Gminne Składowisko Odpadów Komunalnych w Osieku	83-221 Osiek
550.	14	Wysypisko Odpadów Komunalnych w Osówku	83-242 Osieczna
551.	15	Wysypisko Wiejsko Gminne Skarszewy	83-250 Skarszewy
552.	16	Tymczasowe Składowisko Odpadów Komunalnych w Skórczu	ul. Leśna 1, 83-220 Skórcz
553.	17	Wysypisko Odpadów Komunalnych Strych	83-260 Kaliska
554.	18	Składowisko Odpadów w Zblewie	83-210 Zblewo
555.	19	Składowisko odpadów komunalnych w Nowym Dworze k/Angowic	Nowy Dwór k/Angowic 89-600 Chojnice
556.	20	Składowisko odpadów komunalnych w Chojniczkach	89-606 Chojniczki
557.	21	Składowisko odpadów komunalnych w Ciechocinie	89-662 Ciechocin
558.	22	Składowisko odpadów komunalnych w Gockowicach	89-661 Gockowice
559.	23	Składowisko odpadów komunalnych w m. Kosobudy	89-632 Kosobudy
560.	24	Składowisko odpadów komunalnych w Nieżurawie	89-650 Nieżurawa
561.	25	Składowisko odpadów komunalnych w Swornychgaciach	89-608 Swornegacie
562.	26	Składowisko odpadów komunalnych w Zielonej Hucie	89-607 Zielona Huta
563.	27	Składowisko odpadów komunalnych w Grzymisławiu	77-310 Debrzno
564.	28	Gminne składowisko odpadów komunalnych w Kiełpinie	Kiełpin, 77-300 Człuchów
565.	29	Składowisko odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne w Nadziejecie	ul. Moniuszki 12, 77-330 Czarne
566.	30	Gminne składowisko odpadów komunalnych w Przechlewie	ul. Człuchowska 61, 77-320 Przechlewo
567.	31	Składowisko odpadów komunalnych w Kaplicy	Kaplica, 83-314 Somonino
568.	32	Gminne składowisko Kłodno	83-320 Sulęczyno
569.	33	Składowisko odpadów komunalnych w Liniewskich Górach,	83-420 Liniewo
570.	34	Składowisko odpadów komunalnych w Gostomiu	83-400 Kościerzyna
571.	35	Składowisko odpadów komunalnych w Osowie	83-440 Karsin
572.	36	Gminne Składowisko Odpadów Komunalnych w Dziemianach	83-425 Dziemiany
573.	37	Przedsiębiorstwo Składowania i Przerobu Odpadów Sp. z o.o. w Czarnówku	84-351 Nowa Wieś Lęborska
574.	38	Składowisko odpadów komunalnych w Lucinie	84-352 Wicko
575.	39	Składowisk o odpadów w m. Świerki	82-230 Nowy Staw
576.	40	Wysypisko odpadów komunalnych w Lisewie Malborskim	82-224 Lichnowy
577.	41	Wysypisko odpadów komunalnych w m. Szaleniec	82-220 Stare Pole
578.	42	Zakład Unieszkodliwiania Odpadów w Gdańsku-Szadółki	ul. Jabłoniowa 55, 80-180 Gdańsk
579.	43	Składowisko odpadów komunalnych w Miłocinie	83-020 Miłocin
580.	44	Składowisko odpadów komunalnych w Łebczu	84-100 Puck
581.	45	Zakład Eksploatacji Wysypiska Miejskiego i Gazyfikacji Bezprzewodowej - Bierkowo	Bierkowo 120, 76-206 Słupsk
582.	46	Międzygminne Składowisko Odpadów Komunalnych w Chlewnicy	76-230 Potęgowo
583.	47	Składowisko Odpadów Komunalnych w Obłężu	Obłęże, 77-230 Kępice
584.	48	Składowisko odpadów komunalnych w Miniętach	82-440 Dzierzgoń
585.	49	Składowisko odpadów komunalnych w Nowej Wsi Sztumskiej	82-400 Sztum
586.	50	Składowisko Odpadów Komunalnych w Nicponiu	83-140 Gniew
587.	51	Składowisko Odpadów Komunalnych w Rokitkach	ul. Rokicka 16, 80-110 Tczew
588.	52	Wysypisko Odpadów Komunalnych w Ropuchach	83-130 Pelplin
589.	53	Składowisko Odpadów w Gniewinie	84-250 Gniewino
590.	54	"EKO DOLINA" Sp. z o. o. Łężyce	Łężyce, 84-207 Koleczkowo
591.	55	Składowisko Odpadów Komunalnych w Rybskiej Karczmie	Rybska Karczma, 84-200 Wejherowo
WOJEWÓDZTWO ŚLĄSKIE
592.	1	Składowisko odpadów komunalnych w Wojkowicach Zarządzający "Recykling Wojkowice" Sp. z o.o. w Wojkowicach	ul. Długosza 27; 42-580 Wojkowice
593.	2	Składowisko odpadów komunalnych w Bielsku-Białej Zarządzający Zakład Gospodarki Odpadami S.A w Bielsku-Białej	ul. Krakowska 315d, 43-300 Bielsko Biała
594.	3	Składowisko odpadów komunalnych w Czechowicach-Dziedzicach Zarządzający Administracja Zasobów Komunalnych w Czechowicach- Dziedzicach	ul. Bestwińska 2; 43-502 Czechowice-Dziedzice
595.	4	Składowisko odpadów komunalnych w Wilkowicach Zarządzający "EKO-ŁAD" Sp. z o.o. w Wilkowicach	ul. Woprowska 1; 43-365 Wilkowice
596.	5	Składowisko odpadów komunalnych w Bytomiu Zarządzający Bytomskie Przedsiębiorstwo Komunalne Sp. z o.o. w Bytomiu	al. Jana Pawła II nr 10; 41-902 Bytom
597.	6	Składowisko odpadów komunalnych w Pałyszu Zarządzający Urząd Gminy w Konopiskach	ul. Przemysłowa 20; 42-274 Konopiska
598.	7	Składowisko odpadów komunalnych w Radoszewnicy Zarządzający Zakład Usług Komunalnych w Koniecpolu	Radoszewnica, gm. Koniecpol, pow. Częstochowski
599.	8	Składowisko odpadów komunalnych w Sobuczynie Zarządzający Częstochowskie Przedsiębiorstwo Komunalne Sp. z o.o. w Sobuczynie	Sobuczyna, ul. Konwaliowa 1; 42-263 Wrzosowa
600.	9	Składowisko komunalnych osadów ściekowych w Cieszynie Zarządzający Zakład Gospodarki Komunalnej w Cieszynie	ul. Motokrosowa Cieszyn-Marklowice
601.	10	Składowisko odpadów komunalnych w Cieszynie Zarządzający Zakład Gospodarki Komunalnej w Cieszynie	ul. Motokrosowa Cieszyn-Boguszowice
602.	11	Składowisko odpadów komunalnych w Chorzowie Zarządzający Przedsiębiorstwo Techniki Sanitarnej "ALBA" w Chorzowie	ul. Brzezińska; 41-508 Chorzów
603.	12	Składowisko odpadów komunalnych "Lipówka I" w Dąbrowie Górniczej Zarządzający MPGK "ALBA" Sp. z o.o. w Dąbrowie Górniczej	ul. Koksownicza 4 42-523 Dąbrowa Górnicza
604.	13	Składowisko odpadów komunalnych w Gliwicach Zarządzający Przedsiębiorstwo Składowania i Utylizacji Odpadów Sp. z o.o. w Gliwicach	ul. Rybnicka 44-100 Gliwice
605.	14	Składowisko odpadów komunalnych w Trachach Zarządzający ZGKiM w Sośnicowicach	ul. Leboszowska Trachy
606.	15	Składowisko odpadów komunalnych w Knurowie Zarządzający P.P.H.U. "Komart" Sp. z o.o. w Knurowie	ul. Szybowa 44; 44-193 Knurów
607.	16	Składowisko odpadów komunalnych w Pyskowicach Zaolszanach Zarządzający "Ekofol II" S.A. w Bytomiu	ul. Wrzosowa; 44-120 Pyskowice
608.	17	Składowisko odpadów komunalnych w Jastrzębiu Zdroju Zarządzający "Cofinco-Poland" Sp. z o.o . w Katowicach	ul. Dębiny 36,44-335 Jastrzębie Zdrój
609.	18	Składowisko odpadów komunalnych w Katowicach Zarządzający Zakład Utylizacji Odpadów Szpitalnych i Komunalnych w Katowicach	ul. Żwirowa; 40-310 Katowice
610.	19	Składowisko odpadów komunalnych w Więckach, Zarządzający Urząd Gminy w Popowie	Więcki, działka nr 973, gm. Popów, powiat kłobucki
611.	20	Składowisko odpadów komunalnych w Krzepicach Zarządzający Zakład Działalności Komunalnej i Mieszkaniowej w Krzepicach	ul. Targowa 19; 42-160 Krzepice powiat Kłobucki
612.	21	Składowisko odpadów komunalnych w Lipiu Śląskim Zarządzający ITOŚ w Warszawie	ul. Cegielniana 22, Lipie Śląskie, 42-700 Lubliniec, gm. Pawonków
613.	22	Składowisko odpadów komunalnych w Sadowie Górnym Zarządzający "ASA EKO- Polska" Sp. z o.o. w Katowicach	gm. Koszęcin, pow. Lubliniec
614.	23	Składowisko odpadów komunalnych w Łaziskach Górnych Zarządzający PGKiM Sp. z o.o. w Łaziskach Górnych	ul. Łazy, 43-170 Łaziska Górne
615.	24	Składowisko odpadów komunalnych w Piekarach Śląskich Zarządzający PUPH "Ecorobud" S.C. w Piekarach Śląskich	Piekary Śląskie, ul. 1 Maja
616.	25	Składowisko odpadów komunalnych w Tworkowie Zarządzający Gminny Zakład Gospodarki Komunalnej w Krzyżanowicach z siedzibą w Roszkowie	ul. Dworcowa Tworków
617.	26	Składowisko odpadów komunalnych w Raciborzu Zarządzający Miejskie Składowiska Odpadów w Raciborzu	ul. Rybnicka 125 Racibórz
618.	27	Składowisko odpadów komunalnych w Jankowicach Zarządzający GZGK w Świerklanach	ul. Ks. Walentego 3; Jankowice Rybnickie 44-264
619.	28	Składowisko odpadów komunalnych w Rybniku Zarządzający Rybnickie Służby Komunalne w Rybniku	ul. Kolberga 67; Rybnik
620.	29	Składowisko odpadów komunalnych w Siemianowicach Śląskich Zarządzający " Landeco" Sp. z o.o. w Siemianowicach Śląskich	ul. Zwycięstwa 4 Siemianowice Śląskie "Landeco" Sp. z o.o.
621.	30	Składowisko odpadów komunalnych w Sosnowcu Zarządzający Miejski Zakład Składowania Odpadów w Sosnowcu	ul. Grenadierów; 41-200 Sosnowiec
622.	31	Składowisko odpadów komunalnych w Świętochłowicach Zarządzający MPGK Sp. z o. o. w Świętochłowicach	rejon ul. Wojska Polskiego; 41-600 Świętochłowice
623.	32	Składowisko odpadów komunalnych w Tarnowskich Górach - Rybnej Zarządzający Remondis Sp. z o.o. w Tarnowskich Górach	ul. Laryszowska; 42-680 Tarnowskie Góry
624.	33	Składowisko odpadów komunalnych w Tychach Zarządzający Międzygminne Przedsiębiorstwo Gospodarki Odpadami "Master" Sp. z o.o. w Tychach	ul. Serdeczna 100; 43-100 Tychy
625.	34	Składowisko odpadów komunalnych w Porębie Zarządzający MPGKiM w Porębie	ul. Partyzantów 42-480 Poręba
626.	35	Składowisko odpadów komunalnych w Zawierciu Zarządzający ZGK w Zawierciu (stare składowisko)	ul. Podmiejska, 42-400 Zawiercie
627.	36	Składowisko odpadów komunalnych w Ogrodzieńcu Zarządzający Zakład Przerobu i Składowania Odpadów Sp. z o.o w Ogrodzieńcu	ul. Bzowska, 42-440 Ogrodzieniec
628.	37	Składowisko odpadów komunalnych we Włodowicach Zarządzający Komunalny Zakład Budżetowy we Włodowicach	42-421 Włodowice pow. zawierciański
629.	38	Składowisko odpadów komunalnych w Żywcu Zarządzający "Beskid" Sp. z o.o. w Żywcu	ul. Kabaty 2; Żywiec
630.	39	Miejski Zakład Przetwarzania Odpadów Komunalnych LIPÓWKA II Dąbrowa Górnicza	ul. Główna 144 a, 42-530 Dąbrowa Górnicza
WOJEWÓDZTWO ŚWIĘTOKRZYSKIE
631.	1.	Składowisko odpadów komunalnych - "Promnik"	Promnik, gm. Strawczyn, 26-067 Strawczyn
632.	2.	Składowisko odpadów komunalnych - "Janik"	ul. Borowska 1, Janik, gm. Kunów, 27-415 Kunów
633.	3.	Składowisko odpadów komunalnych - "Grabowiec"	Grabowiec, gm. Osiek, 28-221 Osiek
634.	4.	Składowisko odpadów komunalnych - "Przededworze"	Przededworze, gm. Chmielnik, 26-020 Chmielnik
635.	5.	Składowisko odpadów komunalnych - "Piaseczno"	Piaseczno, gm. Łoniów, 27-670 Łoniów
636.	6.	Składowisko odpadów komunalnych - "Janczyce"	Janczyce, gm. Baćkowice, 27-552 Baćkowice
637.	7.	Składowisko odpadów komunalnych - "Szymanowice Dolne"	Szymanowice Dolne, gm. Klimontów, 27-640 Klimontów
638.	8.	Składowisko odpadów komunalnych - "Dobrowoda"	Dobrowoda, gm. Busko-Zdrój, 28-100 Busko-Zdrój
639.	9.	Składowisko odpadów komunalnych - "Końskie"	26-200 Końskie, ul. Spacerowa, gm. Końskie
640.	10.	Składowisko odpadów komunalnych - "Staszów"	ul. Pocieszka, 28-200 Staszów
WOJEWÓDZTWO WARMIŃSKO-MAZURSKIE
641.	1.	Składowisko Miejskie w Medynach	Medyny
642.	2.	Gminne składowisko odpadów w Srokowie	ul. Węgorzewska 7, 11-420 Srokowo
643.	3.	Składowisko odpadów komunalnych Czerwony Dwór	Czerwony Dwór
644.	4.	Składowisko odpadów w Zakrzewie	Zakrzewo
645.	5.	Składowisko odpadów komunalnych Orneta-Nowy Dwór	Nowy Dwór
646.	6.	Składowisko odpadów w Worpławkach	Worpławki
647.	7.	Zakład Utylizacji Odpadów Sp. z o.o. - składowisko - Elbląg	ul. Mazurska 42, 82-300 Elbląg
648.	8.	Składowisko Stare Dolno	Stare Dolno
649.	9.	Składowisko odpadów w Zbożnem	ul. Wenecka 1, Morąg
650.	10.	Składowisko odpadów w Mażanach	Mazany, 11-400 Kętrzyn
651.	11.	Składowisko w Iławie	11-200 Iława
WOJEWÓDZTWO WIELKOPOLSKIE
652.	1	Składowisko odpadów komunalnych w Łucjanowie	Łucjanowo, 64-840 Budzyń powiat chodzieski
653.	2	Składowisko odpadów komunalnych w Kamionce	Kamionka, 64-800 Chodzież powiat chodzieski
654.	3	Składowisko odpadów komunalnych w Jaktorowie	Jaktorowo, 64-820 Szamocin powiat chodzieski
655.	4	Składowisko odpadów komunalnych w m. Huta Szklana, gmina Krzyż	Huta Szkła, 64-721 Krzyż powiat czarn.-trzcian.
656.	5	Składowisko odpadów komunalnych w m. Sławienko, gmina Lubasz	Sławienko, 64-720 Lubasz powiat czarn.-trzcian.
657.	6	Składowisko Odpadów Komunalnych dla Gmin Połajewo i Ryczywół w Sierakówku	Sierakówko, 64-710 Połajewo powiat czarn.-trzcian.
658.	7	Gminne Składowisko Odpadów w Trzciance	Trzcianka, 64-980 Trzcianka powiat czarn.-trzcian.
659.	8	Składowisko Odpadów Komunalnych w Lulkowie	Lulkowo, 62-200 Gniezno
660.	9	Gminne składowisko - Karolew	Karolew, 63-810 Borek Wlkp. powiat gostyński
661.	10	składowisko odpadów komunalnych w Dalabuszkach	Dalabuszki, 63-800 Gostyń powiat gostyński
662.	11	Składowisko odpadów komunalnych - Karzec	Karzec, 63-840 Krobia powiat gostyński
663.	12	Gminne składowisko odpadów komunalnych w Czeluścinie	Czeluścin, 63-830 Pępowo powiat gostyński
664.	13	Gminne składowisko odpadów komunalnych w Smogorzewie	Smogorzewo, 63-820 Piaski powiat gostyński
665.	14	Gminne składowisko odpadów komunalnych - Wydawy	Wydawy k/Ponieca, 64-125 Poniec, powiat gostyński
666.	15	Składowisko odpadów komunalnych w Granowie	Granowo, 62-066 Granowo powiat grodziski
667.	16	Składowisko Odpadów Komunalnych w Czarnej Wsi	Czarna Wieś, 62-065 Grodzisk powiat grodziski
668.	17	Składowisko odpadów komunalnych w Goździnie	Goździn, 62-067 Rakoniewice powiat grodziski
669.	18	Składowisko odpadów komunalnych w Łubnicy	Łubnica, 64-050 Wielichowo powiat grodziski
670.	19	Sładowisko odpadów w Witaszyczkach dla miasta i gminy Jarocin	Witaszyczki 1A, 63-200 Jarocin, powiat jarociński
671.	20	Składowisko odpadów komunalnych w Kamieniu	62-863 Kamień, gm. Ceków Kolonia, powiat kaliski
672.	21	Składowisko Odpadów Komunalnych w Zbójnie	Zbójno, 62-650 Kłodawa powiat kolski
673.	22	Skąłdowisko odpadów w Maciejewie	Maciejewo, 62-613 Osiek Mały, powiat kolski
674.	23	Miejskie Składowisko odpadów Komunalnych w Bonikowie	Bonikowo, ul. Dworcowa 48, 64-000 Kościan
675.	24	Składowisko odpadów komunalnych w Czerwonej Wsi	Czerwona Wieś, 64-010 Krzywiń, powiat kościański
676.	25	Składowisko odpadów komunalnych dla miasta i gminy Koźmin Wielkopolski w m. Orla	Sapieżyn-Orla, 63-720 Koźmin Wlkp., powiat krotoszyński
677.	26	Składowisko odpadów w m. Chwałki gm. Rozdrażew	Chwałki, 60-708 Rozdrażew powiat krotoszyński
678.	27	Składowisko odpadów komunalnych Sulmierzyce	ul. Kaliska, 63-750 Sulmierzyce
679.	28	Składowisko odpadów komunalnych w Konarzewie	Konarzew, 63-760 Zduny powiat krotoszyński
680.	29	Składowisko odpadów komunalnych - Krzemieniewo	ul. Leśna, 64-120 Krzemieniewo powiat leszczyński
681.	30	Składowisko odpadów w Trzebani	Trzebania, 64-113 Osieczna, powiat leszczyński
682.	31	Składowisko odpadów Komunalnych w Moraczewo	Moraczewo, 64-130 Rydzyna powiat leszczyński
683.	32	Miejski Zakład Gospodarki Odpadami Komunalnymi w Koninie	ul. Sulańska 13,62-510 Konin
684.	33	Składowisko odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne w m. Mnichy	ul. Piłsudskiego 2, 64-400 Międzychód powiat międzychodzki
685.	34	Składowisko Odpadów Komunalnych Grobia	Grobia, 64-410 Sieraków powiat międzychodzki
686.	35	Wysypisko Odpadów Komunalnych w Kuślinie	Kuślin, 64-316 Kuślin, powiat nowotornyski
687.	36	Składowisko Odpadów Komunalnych w Nowym Dworze	Nowy Dwór, 64-360 Zbąszyń powiat nowotomyski
688.	37	Składowisko odpadów w Uscikówcu	wieś Uścikówiec 64-600 Oborniki Wlkp., powiat obornicki
689.	38	Składowiska odpadów w Ostrowie Wielkopolskim	ul. Staroprzygrodzka 121 63-400 Ostrów Wlkp. powiat ostrowski
690.	39	Międzygminne składowisko odpadów komunalnych-Psary	ul. Komunalna 8, Psary, 62-731 Przykona, powiat turecki
691.	40	Składowisko Odpadów Komunalnych w Luchowie	Luchowo, 89-310 Łobżenica powiat pilski
692.	41	Miejskie Składowisko Odpadów Komunalnych w m. Kłoda gm. Szydłowo	m. Kłoda, 64-930 Szydłowo powiat pilski
693.	42	Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji w Wyrzysku sp. z o.o.	Wyrzysk, 89-300 Wyrzysk powiat pilski
694.	43	Międzygminne Składowisko Odpadów Komunalnych - Pleszew	Dobra Nadzieja, 63-300 Pleszew powiat pleszewski
695.	44	Składowisko Odpadów Komunalnych dla Miasta i Gminy Buk - Wysoczka	Wysoczka, 64-320 Buk powiat poznański
696.	45	Składowisko Odpadów Komunalnych w Owińskach	Owińska, 62-004 Czerwonak powiat poznański
697.	46	Składowisko Odpadów Komunalnych w Dopiewie	ul. Trzcielińska, 62-070 Dopiewo powiat poznański
698.	47	Składowisko Odpadów Komunalnych w Białęgach	Białęgi 15,62-095 Murowana Goślina powiat poznański
699.	48	Składowisko Odpadów Komunalnych w Borówku	Borówko; 62-010 Pobiedziska powiat poznański
700.	49	Składowisko odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne w Suchym Lesie	ul. Meteorytowa 1, 62-002 Suchy Las, powiat poznański
701.	50	Składowisko Odpadów Komunalnych w miejscowości Rabowice	ul. Świerkowa, 62-020 Swarzędz powiat poznański
702.	51	Składowisko Odpadów Komunalnych w Rumianku	Rumianek, 62-080 Tarnowo Podgórne, powiat poznański
703.	52	Składowisko odpadów komunalnych dla Gminy Bojanowo w miejscowości Sowiny	Sowiny, 63-940 Bojanowo powiat rawicki
704.	53	Składowisko odpadów komunalnych Rawicz-Sarnowa	Rawicz-Sarnowa, 63-900 Rawicz powiat rawicki
705.	54	Składowisko Odpadów Komunlanych w Nadziejewie	Nadziejewo gm. Środa Wlkp powiat średzki
706.	55	Międzygminne składowisko odpadów komunalnych w Mateuszewie	Mateuszewo, 63-100 Śrem powiat śremski
707.	56	Miejskie wysypisko śmieci Turek-Dzierżązna	Dzierżązna, 62-720 Turek powiat turecki
708.	57	Składowisko odpadów komunalnych w Niemczynie	Niemczyn, 62-110 Damasławek powiat wągrowiecki
709.	58	Składowisko odpadów komunalnych w m. Aleksandrowo	Aleksandrowo, 62-120 Wapno powiat wągrowiecki
710.	59	Międzygminne składowisko odpadów Kopaszyn - Toniszewo Nowe	Kopaszyn, 62-100 Wągrowiec powiat wągrowiecki
711.	60	Gminne Wysypisko odpadów komunalnych w Bardzie	Bardo, 62-300 Września powiat wrzesiński
712.	61	Międzygminne składowisko odpadów komunalnych w Międzybłociu	Międzybłocie, 77-400 Złotów powiat złotowski
WOJEWÓDZTWO ZACHODNIOPOMORSKIE
713.	1	Składowisko odpadów komunalnych - Krzywopłoty	Krzywopłoty, 78-230 Karlino
714.	2	Składowisko odpadów komunalnych - Pławienko	Pławienko gm. Bierzwnik
715.	3	Składowisko odpadów komunalnych - Stradzewo	Stradzewo, 73-200 Choszczno
716.	4	Składowisko odpadów komunalnych - Niwka	Niwka, 78-440 Czaplinek
717.	5	Składowisko odpadów komunalnych - Mielenko	Mielenko, 78-500 Drawsko Pomorskie
718.	6	Składowisko odpadów komunalnych - Stawno	Sławno, 78-520 Złocieniec
719.	7	Składowisko odpadów komunalnych - Podańsko	Podańsko gm. Goleniów
720.	8	Składowisko odpadów komunalnych - Godowo	Godowo, 72-130 Maszewo
721.	9	Składowisko odpadów komunalnych - Osina	Osina gm. Osina
722.	10	Składowisko odpadów komunalnych - Dragosław	Dargosław gm. Brojce
723.	11	Składowisko odpadów komunalnych - Smolęcin	Smolęcin,72-300 Gryfice
724.	12	Składowisko odpadów komunalnych - Włodarka	Wlodarka gm. Trzebiatów
725.	13	Składowisko odpadów komunalnych - Gryfino	74-100 Gryfino
726.	14	Składowisko odpadów komunalnych - Lubiechów	Lubiechów Górny,74-520 Cedynia
727.	15	Składowisko odpadów komunalnych - Kaliska	Kaliska gm. Chojna
728.	16	Składowisko odpadów komunalnych - Kurzycko	Kurzycko, 74-133 Mieszkowice
729.	17	Składowisko odpadów komunalnych - Drzesz	Drzesz, 74-225 Trzcińsko Zdrój
730.	18	Składowisko odpadów komunalnych - Dębogóra	Dębogóra gm. Widuchowa
731.	19	Składowisko odpadów komunalnych - Mirowo	Leszczyn Kalina, 78-125 Rymań
732.	20	Składowisko odpadów komunalnych - Cewlin	Cewlino gm. Manowo
733.	21	Składowisko odpadów komunalnych - Wietrzno	Wietrzno gm. Polanów
734.	22	Składowisko odpadów komunalnych - Sianów	Sianów gm. Sianów
735.	23	Składowisko odpadów komunalnych - Komorowo	Komorowo, 72-315 Resko
736.	24	Składowisko odpadów komunalnych - Kraśnik	Kraśnik, 73-320 Węgorzyno
737.	25	Składowisko odpadów komunalnych - Dalsze	Dalsze gm. Myślibórz
738.	26	Składowisko odpadów komunalnych - Smolęcin II	Smolęcin gm. Kołbaskowo
739.	27	Składowisko odpadów komunalnych - N. Warpno	72-022 Nowe Warpno
740.	28	Składowisko odpadów komunalnych - Leśno. Górne	Leśno Górne gm. Police, 72-004 Tanowo
741.	29	Składowisko odpadów komunalnych - Karniewo	Karniewo gm. Pyrzyce
742.	30	Składowisko odpadów komunalnych - Bylica	Bylica, 76-113 Postomino
743.	31	Składowisko odpadów komunalnych - Gwiazdowo	Gwiazdowo, 76-100 Sławno
744.	32	Składowisko odpadów komunalnych - Dolice	Dolice gm. Dolice
745.	33	Składowisko odpadów komunalnych - Marianowo	73-121 Marianowo
746.	34	Składowisko odpadów komunalnych - Klucz	Klucz m. Szczecin
747.	35	Składowisko odpadów komunalnych - Powalice	Powalice, 73-140 Ińsko
748.	36	Składowisko odpadów komunalnych - Łęczyca	Łęczyca gm. Stara Dąbrowa
749.	37	Składowisko odpadów komunalnych - Bor.Sulinow	78-449 Borne Sulinowo
750.	38	Składowisko odpadów komunalnych - Grzmiąca	78-450 Grzmiąca
751.	39	Składowisko odpadów komunalnych - Trzesieka	Trzesieka gm. Szczecinek
752.	40	Składowisko odpadów komunalnych - Przyt.Ognica	Przytór Ognica, 72-065 Świnoujście
753.	41	Składowisko odpadów komunalnych - Świdwinek	Świdwinek II, 78-300 Swidwin
754.	42	Składowisko odpadów komunalnych - Czł.-Bogda.	Człopa-Bogdank, 78-630 Człopa
755.	43	Składowisko odpadów komunalnych - Mirosławiec	Mirosławiec gm. Mirosławiec
756.	44	Składowisko odpadów komunalnych - Wałcz II	Wałcz II, 78-600 Wałcz
757.	45	Składowisko odpadów komunalnych - Kunowo	Kunowo, gm. Banie
758.	46	Składowisko odpadów komunalnych - Kłęby	Kłęby gm. Golczewo
759.	47	Składowisko odpadów komunalnych - Janiska	Janiska gm. Kołobrzeg
760.	48	Składowisko odpadów komunalnych - Lepino	Lepino gm. Sławoborze
761.	49	Składowisko odpadów komunalnych - Kołacz	Kołacz gm. Połczyn Zdrój
762.	50	Składowisko odpadów komunalnych - Chrząstowo	Chrząstowo, 72-400 Kamień Pomorski
763.	51	Składowisko odpadów komunalnych - Recław	Recław, 72-510 Wolin
764.	52	Składowisko odpadów komunalnych - Sierakowo	Sierakowo gm. Police

1 Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2002 r. Nr 41, poz. 365, Nr 113, poz. 984 i Nr 199, poz. 1671, z 2003 r. Nr 7, poz. 78, z 2004 r. Nr 96, poz. 959, Nr 116, poz. 1208 i Nr 191, poz. 1956, z 2005 r. Nr 25, poz. 202, Nr 90, poz. 758, Nr 130, poz. 1087, Nr 175, poz. 1458 i 1462 i Nr 180, poz. 1495 oraz z 2006 r. Nr 50, poz. 360.

2 Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2002 r. Nr 41, poz. 365, Nr 113, poz. 984 i Nr 199, poz. 1671, z 2003 r. Nr 7, poz. 78, z 2004 r. Nr 96, poz. 959, Nr 116, poz. 1208 i Nr 191, poz. 1956, z 2005 r. Nr 25, poz. 202, Nr 90, poz. 758, Nr 130, poz. 1087, Nr 175, poz. 1458 i 1462 i Nr 180, poz. 1495 oraz z 2006 r. Nr 50, poz. 360.

• Identyfikator: M.P.2006.90.946
• Rodzaj: Uchwała
• Tytuł: "Krajowy plan gospodarki odpadami 2010".
• Data aktu: 29/12/2006
• Data ogłoszenia: 29/12/2006
• Data wejścia w życie: 01/01/2007