Szczegółowe zasady eksploatacji sieci cieplnych.

ZARZĄDZENIE

MINISTRA PRZEMYSŁU

z dnia 16 września 1988 r.

w sprawie szczegółowych zasad eksploatacji sieci cieplnych. ^*

Na podstawie art. 30 ust. 2 ustawy z dnia 6 kwietnia 1984 r. o gospodarce energetycznej (Dz. U. Nr 21, poz. 96, z 1987 r. Nr 33, poz. 180 i z 1988 r. Nr 19, poz. 132) oraz w związku z § 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 1987 r. w sprawie określenia kompetencji niektórych naczelnych i centralnych organów administracji państwowej, zastrzeżonych w szczególnych przepisach ustawowych dla organów zniesionych oraz o zmienionym zakresie działania (Dz. U. Nr 42, poz. 250), zarządza się, co następuje:

Rozdział  1

Przepisy ogólne.

§  1.

1. Zarządzenie określa szczegółowe zasady eksploatacji sieci cieplnych w jednostkach gospodarki uspołecznionej i nieuspołecznionej.

2. Szczegółowych zasad eksploatacji nie stosuje się do instalacji odbiorczych zasilanych z węzłów cieplnych, służących do rozliczeń z odbiorcą.

3. Eksploatację sieci cieplnych należy prowadzić zgodnie z przepisami zarządzenia oraz ogólnymi zasadami eksploatacji, określonymi w zarządzeniu Ministrów Górnictwa i Energetyki oraz Gospodarki Materiałowej i Paliwowej z dnia 18 lipca 1986 r. w sprawie ogólnych zasad eksploatacji urządzeń i instalacji energetycznych (Monitor Polski Nr 25, poz. 174).

§ 2. Ilekroć w zarządzeniu jest mowa o :

1) jednostce zarządzającej siecią cieplną - rozumie się przez to jednostkę organizacyjną dostarczającą lub zużywającą energię cieplną do produkcji lub świadczenia usług.

2) jednostce zarządzającej źródłem energii cieplnej - rozumie się przez to jednostkę gospodarczą wytwarzającą energię cieplną i zasilającą sieć cieplną.

3) sieciach cieplnych - rozumie się przez to :

a) rurociągi parowe i skroplin lub rurociągi wodne służące do przesyłania i rozdzielania nośnika energii cieplnej wraz z ich obudową, konstrukcjami budowlanymi, armaturą, osprzętem, aparaturą kontrolno-pomiarową i regulacyjną oraz innym wyposażeniem.

b) przepompowywanie i inne instalacje służące do zmiany parametrów nośnika energii cieplnej, zastosowane pomiędzy odcinkami sieci cieplnych wraz z urządzeniami pomocniczymi, armaturą, osprzętem, aparaturą kontrolno - pomiarową i regulacyjną oraz innym wyposażeniem, zwane dalej "przepompowniami".

c) węzły cieplne, urządzenia łączące, odcinki sieci cieplnych z instalacjami odbiorców, wraz z armaturą, osprzętem, konstrukcjami wsporczymi, urządzeniami pomocniczymi, aparaturą kontrolno-pomiarową i regulacyjną oraz innym wyposażeniem, służące do:

- zmiany rodzaju nośnika energii cieplnej lub zmiany jego parametrów

- regulacji ilości i parametrów nośnika energii cieplnej,

- pomiaru ilości nośnika energii, temperatury i ciśnienia oraz ilości energii cieplnej pobranej przez odbiorcę.

Rozdział  2

Dokumentacja techniczna

§  3.

1. Dokumentacja techniczna sieci cieplnych powinna zawierać: w szczególności:

1) powykonawczą dokumentację geodezyjną i techniczną sieci cieplnej, obejmująca rysunki robocze projektu odcinków sieci, przepompowni i węzłów cieplnych, z naniesionymi zmianami, wprowadzonymi w toku budowy, przebudowy, modernizacji lub remontów,

2) protokoły odbiorów częściowych oględzin, prób, badań i pomiarów, dokonywanych w poszczególnych fazach budowy, przebudowy lub remontu sieci cieplnej,

3) plany i profile rurociągów z oznaczeniem sąsiadujących i krzyżujących się rurociągów, kabli i innego uzbrojenia terenu oraz rysunki robocze przejść podziemnych,

4) projekty komór, przepompowni i węzłów cieplnych,

5) dokumentację fabryczną urządzeń zainstalowanych w przepompowniach i węzłach cieplnych,

6) atesty, karty gwarancyjne i certyfikaty rurociągów, urządzeń, armatury i materiałów spawalniczych oraz protokoły odbioru urządzeń podlegających dozorowi technicznemu i wyniki badań połączeń spawanych,

7) dokumentację fabryczną aparatury regulacyjnej i kontrolno-pomiarowej,

8) wykazy części zamiennych dostarczonych przez wytwórcę urządzeń, aparatury i armatury,

9) dokumentacje eksploatacyjną,

2. W dokumentacji technicznej należy na bieżąco nanosić zmiany powstałe w wyniku przebudowy, modernizacji, remontów i wymiany elementów sieci cieplnej lub jej odcinków.

§  4.

1. Dokumentacja eksploatacyjna sieci cieplnych powinna zawierać w szczególności:

1) schematy odcinków sieci cieplnej z oznaczeniami ich średnic i długości, z naniesionymi danymi dotyczącymi znamionowych wielkości nośnika energii cieplnej, usytuowania zasuw i zaworów odcinających, zbliżeń i skrzyżowań z uzbrojeniem podziemnym terenu oraz usytuowania aparatury kontrolno-pomiarowej, regulacyjnej i sygnalizacyjnej, a także punktów kontrolno-pomiarowych,

2) schematy przepompowni z oznaczeniem średnic rurociągów i usytuowania podstawowych urządzeń, armatury i wyposażenia pomocniczego, aparatury kontrolno-pomiarowej, regulacyjnej i sygnalizacyjnej, z naniesionymi danymi dotyczącymi znamionowych wielkości nośnika energii cieplnej i charakterystyki urządzeń oraz aparatury kontrolno-pomiarowej, regulacyjnej i sygnalizacyjnej,

3) schematy węzłów cieplnych z oznaczeniami usytuowania podstawowych urządzeń armatury i wyposażenia pomocniczego, aparatury kontrolno-pomiarowej, regulacyjnej, rozliczeniowej i sygnalizacyjnej oraz z naniesionymi danymi dotyczącymi znamionowych wielkości nośnika energii cieplnej, a także charakterystyki urządzeń, aparatury kontrolno-pomiarowej, regulacyjnej, rozliczeniowej i sygnalizacyjnej,

4) wykresy piezometryczne w normalnych warunkach pracy oraz w przypadku awarii w źródle energii cieplnej i w sieci cieplnej,

5) określenie pojemności składu sieci cieplnych, wodnych, wraz z bezpośrednio przyłączonymi do nich instalacjami odbiorczymi, w których przepływa nośnik energii cieplnej, dostarczany bezpośrednio z sieci cieplnej,

6) program pracy sieci cieplnej w normalnych warunkach pracy oraz w przypadku awarii w okresie letnim, określający: optymalne z punktu widzenia racjonalnego użytkowania paliw i energii wykorzystanie urządzeń w źródle energii cieplnej, a w przypadku zasilania sieci cieplnej z kilku źródeł - podział obciążeń i rejonów zasilania z tych źródeł, sposób rezerwowania źródeł energii cieplnej, kierunków zasilania w sytuacjach awaryjnych, dane wyjściowe dla regulacji hydraulicznej sieci cieplnej oraz zasady ustalania wykresów regulacyjnych temperatury wody sieciowej,

7) wykresy (tabele) regulacyjne temperatury wody sieciowej w wodnych sieciach cieplnych,

8) harmonogram pomiarów kontrolnych sieci cieplnych,

9) zmiany wprowadzone w programie pracy sieci cieplnej oraz w regulacji hydraulicznej i wykresach regulacji temperatury wody sieciowej,

10) analizy pracy sieci cieplnych z poprzednich okresów eksploatacji wraz z uzyskanymi wynikami zmian w programach pracy sieci cieplnej oraz w regulacjach hydraulicznej i wykresach regulacji temperatur wody,

11) instrukcje eksploatacji sieci cieplnej i poszczególnych jej elementów,

12) określenia sposobu zabezpieczenia antykorozyjnego,

13) określenie sposobu zabezpieczenia przed elektrokorozją lub określenie punktów kontrolno-pomiarowych dla ustalenia usytuowania takich zabezpieczeń,

14) charakterystykę izolacji cieplnej,

15) sposób rozwiązania drenażu i odwodnienia kanałów sieci cieplnych,

16) charakterystykę (paszport) armatury, osprzętu i innego wyposażenia,

17) charakterystykę usytuowania i rodzaju podpór oraz kompensatorów, punktów stałych i innych podstawowych elementów konstrukcyjnych wraz z obliczeniami wytrzymałościowymi i kompensacji,

18) dane wyjściowe do ustalenia przekrojów rurociągów, wraz z obliczeniami hydraulicznymi i wykresami piezometrycznymi w warunkach pełnego obciążenia cieplnego,

19) charakterystykę usytuowań i rodzaju wyposażenia w urządzenia automatycznej regulacji i aparaturę kontrolno-pomiarową oraz króćców umożliwiających zainstalowanie aparatury pomiarowej do przeprowadzenia pomiarów kontrolnych,

2. Dokumentacja eksploatacyjna sieci cieplnej powinna być na bieżąco aktualizowana.

3. Podstawowe dane i charakterystykę urządzeń mających wpływ na prowadzenie eksploatacji sieci cieplnej, udostępnia się jednostce zarządzającej źródłem energii cieplnej. W szczególności dotyczy to :

1) schematu źródła energii cieplnej z oznaczeniem urządzeń podstawowych i pomocniczych, połączeń z siecią cieplną, usytuowania armatury, aparatury kontrolno - pomiarowej, regulacyjnej i rozliczeniowej,

2) charakterystyki urządzeń podstawowych, wraz z określeniem mocy cieplnej zainstalowanej, dyspozycyjnej i osiągalnej oraz mocy cieplnej możliwej do osiągnięcia w razie awarii poszczególnych urządzeń podstawowych,

3) charakterystyki pomp wody obiegowej sieciowej, charakterystyki urządzeń regulacyjnych, umożliwiających zmianę przepływu nośnika energii cieplnej, wraz z określeniem zakresu regulacji oraz dopuszczalnej szybkości zmian przepływu lub ciśnienia dyspozycyjnego,

4) schematu instalacji uzdatniania wody na potrzeby uzupełniania ubytków wody sieciowej z oznaczeniem podstawowych urządzeń, zbiorników retencyjnych lub wyrównawczych, pomp wody uzupełniającej i stabilizacji ciśnienia wraz z charakterystyką urządzeń, pomp i zbiorników oraz określeniem wydajności maksymalnej, znamionowej dyspozycyjnej i osiągalnej tej instalacji,

5) charakterystyki urządzeń regulacji temperatury wody sieciowej, wraz z określeniem dopuszczalnych zmian temperatury nośnika energii cieplnej,

6) charakterystyki techniczno-ekonomicznej źródła energii cieplnej w zakresie współpracy z siecią cieplną, ze szczegółowym uwzględnieniem wpływu jakości regulacji i efektywności wykorzystania energii cieplnej na zużycie paliw i energii oraz wydajności urządzeń podstawowych.

7) rozwiązań wentylacji komór i kanałów sieci cieplnej,

8) rozwiązań konstrukcyjnych osprzętu łączonego z rurami przez spawanie,

§  5.

1. Instrukcja eksploatacji sieci cieplnych powinna określać w szczególności:

1) sposób uruchamiania i napełniania sieci cieplnych,

2) zasady wyłączania z eksploatacji całej sieci, zwłaszcza na dłuższy czas,

3) zakres i zasady kontroli szczelności sieci cieplnych,

4) zakres, zasady i terminy kontroli pracy aparatury pomiarowej, regulacyjnej i sygnalizacyjnej, urządzeń odpowietrzających i odwadniających oraz kompensatorów i zaworów bezpieczeństwa,

5) zakres, zasady i terminy kontroli stanu powłok izolacji ciepłoochronnej i przeciwkorozyjnej w komorach i odcinkach sieci,

6) sposób odwadniania komór i kanałów z wód gruntowych i opadowych, a w razie awarii - z wody sieciowej,

7) sposób zabezpieczenia sieci przed korozją na okres wyłączenia z pracy,

8) czynności, które należy wykonać przy zatrzymaniu i opróżnieniu sieci cieplnych,

9) terminy prowadzenia zapisów wskazań aparatury kontrolno-pomiarowej,

10) program pracy sieci na dany sezon grzewczy,

11) dane wyjściowe do regulacji w bieżącym sezonie grzewczym, z uwzględnieniem wyników pomiarów kontrolnych i analizy pracy z lat ubiegłych.

2. Część składową instrukcji stanowią:

1) schemat sieci cieplnej z oznaczeniem wyposażenia sieci,

2) schematy węzłów cieplnych i przepompowni,

3) zasady współdziałania jednostki zarządzającej siecią cieplną z jednostką zarządzającą źródłem energii cieplnej oraz jednostki zarządzającej siecią cieplną z odbiorcami.

3. Schematy, o których mowa w ust. 2 pkt 1 i 2, powinny być wywieszone w widocznym i dostępnym miejscu w następujących pomieszczeniach:

1) schemat sieci cieplnej - w pomieszczeniu wyznaczonym przez osobę sprawującą nadzór nad eksploatacją sieci cieplnych,

2) schemat węzłów cieplnych i przepompowni - w pomieszczeniach, w których się znajdują.

Rozdział  3

Przyjmowanie sieci cieplnych do eksploatacji.

§  6.

1. Przyjęcie do eksploatacji sieci cieplnych nowych, przebudowanych lub po remoncie może nastąpić po spełnieniu wymagań Polskich Norm, a w szczególności po :

1) sprawdzeniu zgodności wykonania sieci cieplnej z dokumentacją techniczną i warunkami przyłączenia do sieci cieplnej,

2) przedstawienia protokołów odbiorów częściowych, oględzin, prób, badań i pomiarów dokonywanych w poszczególnych fazach budowy , przebudowy lub remontu sieci cieplnych, stwierdzających zgodność ich wykonania z dokumentacją techniczną,

3) przedstawieniu protokołów odbiorów stwierdzających usunięcie usterek i nieprawidłowości,

4) stwierdzeniu oczyszczenia i przepłukania sieci cieplnych, a w przypadku węzłów cieplnych bezpośrednio łączących instalację odbiorczą z siecią cieplną - przepłukania tych instalacji,

5) stwierdzeniu pozytywnych wyników prób wytrzymałościowych i szczelności oraz prób hydraulicznych i ciśnieniowych rurociągów wraz z armaturą,

6) stwierdzeniu pozytywnych wyników sprawdzenia kompensacji,

7) stwierdzeniu prawidłowości działania urządzeń podstawowych i pomocniczych, urządzeń zabezpieczających, odwadniających i odpowietrzających, zasuw i zaworów odcinających, aparatury kontrolno-pomiarowej oraz sygnalizacji,

8) sprawdzeniu stanu wyposażenia węzłów cieplnych w urządzenia automatycznej regulacji i prawidłowości ich działania.

2. W razie przyjmowania sieci cieplnej do eksploatacji w okresie ogrzewania, płukanie tej sieci oraz jej przyłączenie do pracującej sieci cieplnej należy przeprowadzać po zabezpieczeniu obiektów budowlanych przed zalaniem wodą oraz w sposób nie powodujący :

1) zakłóceń w prawidłowym zaopatrzeniu odbiorców w energię cieplną,

2) zakłóceń w pracy źródła energii cieplnej i przepompowni,

3) strat nośnika energii cieplnej lub energii cieplnej.

3. Jednostka zarządzająca siecią cieplną może wyrazić zgodę na okresowe dostarczanie energii cieplnej do sieci cieplnej nie przyjętej przez, nią do eksploatacji, jeżeli przemawiają za tym ważne względy społeczne lub gospodarcze i nie spowoduje to :

1) zagrożenia bezpieczeństwa ludzi i obsługi,

2) ponadnormatywnych strat energii cieplnej,

3) ponadnormatywnych ubytków nośnika energii cieplnej.

4. Okres dostarczania energii cieplnej do sieci cieplnej nie przyjętej do eksploatacji nie może przekraczać 6 miesięcy.

§ 7. Nowe lub modernizowane węzły cieplne przyłączone do sieci cieplnej powinny być wyposażone w urządzenia automatycznej regulacji oraz aparaturę kontrolno-pomiarową i rozliczeniową.

Rozdział  4

Napełnianie i uruchamianie sieci cieplnych.

§  8.

1. Napełnianie i uruchamianie sieci cieplnych powinno być prowadzone zgodnie z ustaleniami instrukcji eksploatacji dotyczącej napełniania i uruchamiania sieci pod nadzorem osoby odpowiedzialnej za ich eksploatację.

2. Instrukcja, o której mowa w ust. 1, powinna być opracowana dla całej sieci cieplnej przed rozpoczęciem sezonu grzewczego i dla każdego odcinka sieci cieplnej przyłączonego do pracującej sieci cieplnej oraz uzgodniona z dostawcą energii cieplnej. Instrukcja powinna określać:

1) poszczególne etapy napełniania i uruchamiania sieci cieplnej oraz charakterystyczne dla tych etapów najniższe i najwyższe punkty sieci cieplnej, a także graniczne wartości temperatur i ciśnienia nośnika energii cieplnej,

2) ściśle ustaloną pojemność napełnianego odcinka sieci cieplnej oraz szybkość napełniania tego odcinka,

3) sposób napełniania wodą zmiękczoną i odgazowaną odcinka sieci cieplnej przy temperaturze zewnętrznej niższej od 0 C,

4) stopień napełniania i sposób wykorzystania zbiorników retencyjnych i wyrównawczych w źródle ciepła i sieciach cieplnych dla przyspieszenia napełniania poszczególnych odcinków sieci we współpracy ze stacją przygotowania wody uzupełniającej w źródle energii cieplnej,

5) zasady przekazywania informacji, środki łączności oraz system kierowania napełnianiem i uruchamianiem sieci cieplnych.

§  9.

1. Przed przystąpieniem do napełniania i uruchamiania sieci cieplnych należy dokonać:

1) oględzin stanu przygotowania technicznego do uruchomienia sieci, jeżeli przerwa w eksploatacji była krótsza niż 6 miesięcy,

2) prób szczelności i komisyjnego odbioru sieci cieplnych, jeżeli przerwa w eksploatacji była dłuższa niż 6 miesięcy.

2. Oględziny, o których mowa w ust. 1 pkt. 1, powinny obejmować w szczególności sprawdzenie:

1) prawidłowości zamknięcia armatury odcinającej w poszczególnych odcinkach sieci cieplnej, przepompowaniach i węzłach cieplnych oraz instalacjach odbiorczych przewidzianych do napełniania w danym etapie,

2) drożność drenażu oraz opróżnienia z wody kanałów, komór i studzienek odwadniających,

3) stanu przygotowania eksploatacji odbiorczych i węzłów cieplnych do przyłączenia do uruchamianych odcinków sieci cieplnej, a w szczególności prawidłowości funkcjonowania urządzeń regulujących odbiór energii cieplnej i urządzeń automatycznej regulacji temperatury cieplnej wody użytkowej oraz wentylacji,

4) stanu przygotowania instalacji odbiorczych w jednostce gospodarki komunalnej i przemysłowych do wprowadzenia ograniczeń w zakresie ogrzewania w dni wolne od pracy i w okresach, w których nie przebywają w tych jednostkach ludzie.

§  10.

1. Napełnianie i uruchamianie sieci cieplnych powinno nastąpić :

1) w porozumieniu z dostawcą i odbiorcami energii cieplnej,

2) w sposób nie powodujących zakłóceń w źródle zasilającym i uruchomionych odcinkach sieci cieplnej,

3) w obecności wyznaczonej osoby, sprawującej nadzór nad eksploatacją sieci cieplnych.

2. Sieci cieplne wodne należy napełniać wodą zmiękczoną i odgazowaną, w sposób określony w ust.3.

3. Szybkość napełniania sieci cieplnych wodnych należy tak regulować, aby było zapewnione należyte odpowietrzenie odcinka napełnianego oraz, aby nie nastąpił spadek ciśnienia poniżej określonego w instrukcji eksploatacji, a także nie nastąpiło zapowietrzenie w części już napełnionych odcinków.

4. Jeżeli temperatura zewnętrzna jest niższa od 0 stp. C, należy zapewnić cyrkulację wody w celu zabezpieczenia napełnionych wodą odcinków sieci przed jej zamarznięciem.

5. Po napełnieniu odcinków sieci cieplnej należy zapewnić cyrkulację wody, stopniowo zwiększając przepływ wody i ciśnienia, aż do osiągnięcia stabilnych warunków hydraulicznych przewidzianych w programie pracy sieci.

6. Wzrost temperatury w rurociągach sieci cieplnych wody przy uruchamianiu i w czasie eksploatacji nie powinien przekraczać 1 stp. C w ciągu 1 minuty i 30 stp. C w ciągu 1 godziny.

7. Temperatura i ciśnienie wody w dowolnym punkcie sieci nie powinny przekraczać wartości niezbędnych do zabezpieczenia wody przed odparowaniem.

8. Temperatura wody powrotnej, po uruchomieniu sieci cieplnej, nie powinna przekraczać temperatury określonej w wykresie regulacyjnym z tolerancją +5% dla wartości średniodobowych.

§  11.

1. Rurociągi parowe należy napełniać w sposób zabezpieczający przed nadmiernym wzrostem naprężeń spowodowanych rozszerzalnością cieplną rurociągów. Ilość pary wprowadzanej do rurociągów powinna być regulowana w taki sposób, aby było możliwe odprowadzenie całej ilości gromadzących się skroplin bez uderzeń hydraulicznych.

2. Wzrost temperatury pary przy uruchamianiu napełnionych sieci cieplnych parowych oraz w czasie ich eksploatacji nie powinien przekraczać 5 stp. C w ciągu 1 minuty, przy czym pomiary temperatury pary należy prowadzić w źródle energii cieplnej.

§  12.

1. W czasie napełniania sieci cieplnych należy w szczególności kontrolować szczelność rurociągów i wyposażenia oraz prawidłowość działania urządzeń zabezpieczających, odwadniających i odpowietrzających , zasuw i zaworów odcinających oraz aparatury kontrolno-pomiarowej, regulacyjnej i sygnalizacyjnej.

2. Napełnianie sieci cieplnych należy przerwać w razie :

1) stwierdzenia nieprawidłowości ułożenia rurociągów na podporach,

2) stwierdzenia nieprawidłowości działania urządzeń zabezpieczających , odpowietrzających, odwadniających i kompensatorów oraz zaworów redukcyjnych w sieciach parowych,

3) powstania nieszczelności, których usunięcie nie jest możliwe bez opróżnienia sieci,

4) zagrożenia bezpieczeństwa obsługi i otoczenia.

3. Dalsze napełnianie sieci może być wznowione po usunięciu występujących nieprawidłowości.

4. Po uruchomieniu sieci cieplnych należy dokonać pomiarów :

1) potencjałów elektrycznych rurociągów w punktach kontrolno - pomiarowych (w komorach) dla oceny zagrożenia korozyjnego,

2) oporów hydraulicznych odmulaczy w stanie czystym.

Rozdział  5

Eksploatacja sieci cieplnych.

§  13.

1. Eksploatacja sieci cieplnych powinna być prowadzona zgodnie z instrukcją eksploatacji, zatwierdzoną przez kierownika jednostki zarządzającej siecią cieplną.

2. Ruch sieci cieplnych należy prowadzić na podstawie programów pracy, opracowywanych dla każdego sezonu grzewczego i pozostałego okresu eksploatacji sieci cieplnych oraz na bieżąco aktualizowanych z uwzględnieniem wyników pomiarów i badań prowadzonych podczas eksploatacji.

3. W programach, o których mowa w ust. 2, należy ustalić ekonomiczne wskaźniki eksploatacyjne w źródle energii cieplnej oraz sposób racjonalnego wykorzystania energii cieplnej z zachowaniem technicznie uzasadnionego poziomu strat nośnika energii cieplnej oraz strat cieplnych podczas ich przesyłania. W programach należy w szczególności uwzględniać :

1) wymaganą niezawodność zasilania odbiorców przyłączonych do sieci cieplnych,

2) stosowanie ograniczeń w dostawie ciepła, w celu ogrzewania budynków przemysłowych i użyteczności publicznej w dni wolne od pracy,

3) dane wyjściowe do regulacji hydraulicznej oraz wykresów regulacyjnych temperatury wody sieciowej,

4) poziom strat ciepła podczas jego przesyłania i możliwość ich zmniejszenia,

5) poziom i możliwość zmniejszenia strat nośnika ciepła oraz sposób uzupełniania ubytków tego nośnika w warunkach awarii i normalnej pracy sieci (z wykorzystaniem zbiorników retencyjnych i wyrównawczych),

6) warunki zasilania w ciepło z różnych źródeł, wraz z możliwością pracy sieci w układzie pierścieniowym,

7) stosowanie właściwych parametrów nośnika energii cieplnej w wyniku dokonywania zmian regulacji hydraulicznej sieci cieplnych oraz regulacji temperatury wody sieciowej zgodnie z wykresami regulacyjnymi,

8) warunki przerywania i wyłączania ogrzewania oraz zasady pracy sieci w okresie letnim,

9) wydajność i warunki techniczne urządzeń dostawcy energii cieplnej.

4. W razie zasilania sieci cieplnej z kilku źródeł, w programach pracy sieci należy ponadto uwzględnić podział obciążeń i rejonów zasilania z tych źródeł i kierunków zasilania w warunkach awaryjnych, w sposób zapewniający optymalne, z punktu widzenia racjonalnego użytkowania paliw i energii, wykorzystanie urządzeń w tych źródłach w okresie ogrzewczym i letnim.

5. Przez budynki użyteczności publicznej rozumie się budynki służące celom administracji, wymiaru sprawiedliwości, kultury, kultu religijnego, oświaty, nauki, służby zdrowia, opieki społecznej, handlu, turystyki, sportu, komunikacji w zakresie obsługi pasażerów w transporcie kolejowym, drogowym, lotniczym i wodnym, poczty i telekomunikacji oraz innym podobnym celom.

§  14.

1. Sieci cieplne wodne powinny być wyregulowane w sposób zapewniający prawidłowe wykorzystanie energii cieplnej dostarczanej do sieci oraz rozdzielanie nośnika energii cieplnej, z uwzględnieniem potrzeb poszczególnych odbiorców. Regulację należy wykonywać po każdym etapie rozbudowy i zmianie warunków hydraulicznych pracy sieci, a także w razie stwierdzenia nieprawidłowości w rozdziale nośnika energii cieplnej lub niezgodności temperatury wody sieciowej, także powrotnej, z wykresami regulacyjnymi.

2. Podstawę do przeprowadzenia regulacji hydraulicznej sieci cieplnych powinny stanowić dane wyjściowe i obliczenia hydrauliczne, uwzględniające wyniki pomiarów i analiz pracy sieci cieplnych w poprzednich sezonach grzewczych.

3. przy ustalaniu danych wyjściowych do regulacji hydraulicznej i określeniu zapotrzebowania na energię cieplną dostarczaną do poszczególnych odcinków sieci należy stosować współczynniki zmniejszające, uwzględniające niejednoczesność poboru ciepła przez poszczególnych odbiorców przyłączonych do tego odcinka. Współczynniki te należy ustalić na podstawie analiz pracy sieci cieplnych w poprzednich sezonach grzewczych.

4. Sieć grzewcza powinna mieć określone wielkości przepływu i wykresy regulacyjne temperatur wody sieciowej w węzłach cieplnych zasilających poszczególnych odbiorców. Ilość i temperatura wody sieciowej przepływającej przez węzeł w określonych warunkach eksploatacji powinna uwzględniać charakterystyki cieplne instalacji odbiorczych i zapewnić właściwe warunki pracy odbiorników energii cieplnej.

5. Podstawowe dane oraz charakterystyka sieci cieplnej i przepompowni, umożliwiające właściwe współdziałanie w prowadzeniu eksploatacji systemu ciepłowniczego w sposób zapewniający racjonalne i oszczędne użytkowanie paliw i energii, udostępnia się jednostce gospodarki uspołecznionej zarządzającej źródłem energii cieplnej.

§  15.

1. Temperatury wody sieciowej w rurociągu zasilającym i powrotnym powinny być regulowane zgodnie z wykresami regulacyjnymi, opracowywanymi dla każdego sezonu grzewczego.

2. Wykresy regulacyjne, o których mowa w ust. 1, powinny być opracowywane zgodnie z zasadami ustalania temperatury wody sieciowej w źródła ciepła i sieciach cieplnych oraz powinny uwzględniać charakterystykę cieplną instalacji odbiorczych przyłączonych do danej sieci cieplnej.Wykresy te powinny być opracowywane w porozumieniu z dostawcą energii cieplnej oraz uzgodnione z właściwym terenowo okręgowym inspektoratem gospodarki energetycznej.

§  16.

1. W wyznaczonych punktach kontrolnych należy prowadzić rejestrację ciśnienia wody sieciowej przy wejściu i powrocie, a w szczególności przepływów, ciśnień i temperatur nośnika energii cieplnej, oraz okresowe badania jakości wody sieciowej i wody uzupełniającej, a także odczyty ilości wody uzupełniającej kierowanej do sieci cieplnej.

2. Częstotliwość zapisów i badań, o których mowa w ust. 1, ustala osoba sprawująca nadzór nad eksploatacją sieci cieplnej. W sezonie grzewczym zapisy powinny być dokonywane co najmniej raz w miesiącu.

§  17.

1. Woda w sieciach cieplnych wodnych, jeśli wymagania wytwórców urządzeń zainstalowanych w źródle energii cieplnej nie stanowią inaczej, powinna odpowiadać wymaganiom PN-85/C-04601 - "Woda do celów energetycznych. Wymagania i badania jakości wody dla kotłów wodnych i zamkniętych obiegów ciepłowniczych."

2. Ubytki wody sieci cieplnych, w których jakość wody nie odpowiada wymaganiom określonym w ust. 2, może być prowadzona wyłącznie za zgodą osoby sprawującej nadzór nad eksploatacją źródła energii cieplnej.

§ 18. Ciśnienie w najwyższym punkcie sieci cieplnej wodnej w czasie eksploatacji powinno być takie , aby nie następowało odparowanie wody w danej temperaturze.

§  19.

1. Ilość wody uzupełniającej do napełniania i płukania instalacji odbiorczych i sieci cieplnych przed każdym sezonem grzewczym powinna być określona przez osobę sprawującą nadzór nad eksploatacją sieci cieplnej. Ilość ta nie może przekroczyć 1,5-krotnej objętości sieci cieplnych wraz ze wszystkimi instalacjami odbiorczymi, przyłączonymi do tej sieci.

2. Godzinowe ubytki wody sieciowej w okresie eksploatacji sieci cieplnych nie powinny przekraczać 1% natężenia przepływu.

3. W uzasadnionych przypadkach właściwy terenowo okręgowy inspektorat gospodarki energetycznej może wyrazić zgodę na okresowe zwiększenie dopuszczalnych ubytków wody sieciowej.

4. Kompensowanie pozornych ubytków wody sieciowej wskutek zmian jej objętości spowodowanych zmianami temperatury wody oraz ubytków wody w razie awarii powinno być zapewnione przez magazynowanie wody uzdatnionej w zbiornikach retencyjnych i wyrównawczych.

5. Ilość wody uzupełniającej ubytki nośniki nośnika ciepła w sieciach parowych powinna być określona w dokumentacji technicznej, z uwzględnieniem zwracanych skroplin i pobieranej pary przez poszczególnych odbiorców.

§  20.

1. Po zakończeniu każdego sezonu grzewczego należy opracować analizę pracy sieci cieplnych.

2. Analiza ta, o której mowa w ust. 1, powinna być opracowana w porozumieniu z jednostką zarządzającą źródłem energii cieplnej, w celu ustalenia danych do opracowania programu pracy na następny sezon grzewczy oraz określenia uzyskanych wskaźników techniczno-ekonomicznych dotyczących wytwarzania, przesyłania i odbioru energii cieplnej.

3. Analiza pracy sieci cieplnych powinna w szczególności uwzględniać :

1) ocenę stanu technicznego sieci cieplnych,

2) liczbę, rodzaje oraz przyczyny awarii i zakłóceń w dostawie energii cieplnej, jakie wystąpiły w źródłach energii cieplnej i sieciach cieplnych,

3) ocenę stopnia wykorzystania zdolności przesyłowych sieci cieplnych, rzeczywistych przepływów wody sieciowej oraz spadków ciśnienia w poszczególnych odcinkach sieci cieplnej,

4) ocenę strat ciepła powstałych w czasie przesyłania energii, na podstawie bieżących pomiarów ruchowych oraz strat nośnika ciepła w okresie objętym analizą,

5) ocenę pracy węzłów cieplnych z punktu widzenia racjonalnego wykorzystania dostarczanej energii cieplnej przez odbiorców oraz potrzeby modernizacji niezbędnej do poprawy efektywności wykorzystania tej energii,

6) ocenę stosowanych ograniczeń ogrzewania w dni wolne od pracy i uzyskanych efektów oszczędnościowych w sieci i źródle ciepła,

7) graficzne i opisowe przedstawienie zgodności średniodobowych temperatur wody sieciowej (zasilającej i powrotnej) z uzgodnionymi wykresami regulacyjnymi, odpowiednio do temperatur zewnętrznych występujących podczas sezonu grzewczego,

8) graficzne i opisowe przedstawienie wykorzystania mocy cieplnej źródeł ciepła w stosunku do mocy zamówionej przez odbiorców,

9) ocenę wykonaną przez jednostkę zarządzającą źródłem energii cieplnej w zakresie wykorzystania urządzeń w źródłach ciepła oraz zużycia paliw i energii z określeniem wskaźników jednostkowej energochłonności i innych wskaźników techniczno-ekonomicznych wytwarzania i przesyłania energii cieplnej.

§  21.

1. W razie awarii sieci cieplnej, uszkodzony odcinek należy niezwłocznie wyłączyć z eksploatacji. Wyłączenie powinno nastąpić w porozumieniu z jednostką zarządzającą źródłem energii cieplnej, a w razie potrzeby wprowadzenia zmian w układzie komunikacyjnym (zamknięcia lub utrudnienia ruchu drogowego ) - również z właściwymi organami zarządzającymi ruchem na drogach.

2. Po ustaleniu miejsca awarii obiekty budowlane należy zabezpieczyć przed ich uszkodzeniem lub zalaniem gorącą wodą oraz zabezpieczyć i oznakować miejsce awarii i armaturę użytą do odcięcia uszkodzonego odcinka sieci.

3. przed przystąpieniem do naprawy uszkodzonego odcinka sieci cieplnej należy sprawdzić szczelność zamknięcia zasuw lub zaworów odcinających ten odcinek od pracującej sieci cieplnej.

4. W razie potrzeby dokonania naprawy uszkodzonego odcinka sieci cieplnej, należy go opróżnić z wody. Spuszczaną wodę odprowadza się do miejsca określonego w dokumentacji eksploatacyjnej.

§  22.

1. Wyłączanie z eksploatacji poszczególnych odcinków sieci cieplnej lub całej sieci powinno nastąpić z zachowaniem warunków określonych w § 10 ust. 1. Wyłączenie z eksploatacji całej sieci na dłuższy czas powinno nastąpić zgodnie z ustaleniami instrukcji eksploatacji dotyczącymi napełniania i uruchamiania tej sieci.

2. Po wyłączeniu sieci cieplnej wodnej z eksploatacji i przerwaniu obiegu wody sieciowej ciśnienie statyczne w sieci powinno być tak wysokie, aby nie nastąpiło opróżnienie instalacji odbiorczej z wody.

§  23.

1. Przed opróżnieniem odcinków sieci cieplnej w okresie letnim lub w razie awarii należy odłączyć przyłożone do tych odcinków instalacje odbiorcze i pozostawić je napełnione wodą.

2. W razie wyłączenia lub awarii sieci w okresie niskich temperatur zewnętrznych w celu zapobieżenia zamarznięciu wody w sieci, należy zapewnić cyrkulację wody w odcinkach wyłączonych z eksploatacji i przyłączonych do nich instalacji odbiorczych. W razie braku możliwości zapewnienia cyrkulacji, instalację należy opróżnić z wody.

Rozdział  6

Przeglądy i przekazywanie sieci cieplnych do remontu.

§ 24. Częstotliwość oględzin i przeglądów sieci cieplnych powinna być ustalona w instrukcji eksploatacji sieci cieplnych.

§  25.

1. Sprawdzenie prawidłowości regulacji węzłów cieplnych i instalacji odbiorczych powinno być przeprowadzone z uwzględnieniem odczytów wskazań aparatury kontrolno-pomiarowej zainstalowanej w węzłach cieplnych zarówno w czasie kontroli jak i w okresach odczytów wskazań dotychczasowych.

2. Wyniki oględzin i przeglądów oraz odczytów wskazań aparatury kontrolno-pomiarowej powinny być odnotowane w dokumentacji eksploatacyjnej.

§ 26. Oględziny sieci cieplnych powinny obejmować sprawdzenie :

1) stanu izolacji termicznej,

2) stanu zabezpieczenia antykorozyjnego,

3) stanu urządzeń zabezpieczających przed elektrokorozją oraz wykonania pomiarów kontrolnych w wyznaczonych punktach,

4) prawidłowości pracy kompensatorów i współosiowości ich części ruchomych,

5) stanu wyposażenia sieci cieplnych,

6) stanów wymienników ciepła i zasobników w węzłach cieplnych,

7) prawidłowości działania pomp i odmulaczy,

8) działania urządzeń odpowietrzających i odwadniających,

9) prawidłowości działania aparatury kontrolno-pomiarowej, regulacyjnej i sygnalizacyjnej,

10) prawidłowości regulacji węzłów bez stałej obsługi.

§ 27. Przeglądy sieci cieplnych powinny obejmować w szczególności :

1) szczegółowe oględziny w zakresie ustalonym w § 26,

2) sprawdzenie działania zasuw lub zaworów odcinających oraz zaworów bezpieczeństwa,

3) sprawdzenie stopnia skorodowania rurociągów i podpór,

4) sprawdzenie stanu obudowy kanału , a zwłaszcza jego szczelności, zawilgocenia i zagrzybienia,

5) czynności konserwacyjne i regulacyjne, zapewniające prawidłową pracę sieci.

§  28.

1. Przekazanie do remontu poszczególnych odcinków sieci cieplnych, przepompowni i węzłów cieplnych powinno nastąpić w terminach uzgodnionych z odbiorcami lub właściwymi terenowi organami administracji państwowej.

2. Wykonanie remontów sieci cieplnych powinno być powiązane z modernizacją sieci cieplnych i zmniejszeniem strat energii oraz nośnika ciepła i poprawą efektywności ich wykorzystania.

§ 29. Przed przystąpieniem do remontu należy dokonać z właściwymi organami i jednostkami organizacyjnymi uzgodnień w zakresie występujących skrzyżowań oraz zbliżeń z innymi rurociągami i kablami, a także innym podziemnym uzbrojeniem terenu, oraz w zakresie niezbędnych zmian i ograniczeń w komunikacji drogowej.

§ 30. Przekazanie do remontu całej sieci cieplnej lub jej docinka powinno nastąpić po wyłączeniu sieci cieplnej lub tego odcinka z eksploatacji oraz oznakowania remontowanych odcinków i ich zabezpieczeniu, z uwzględnieniem P 21.

§ 31. Przekazanie do eksploatacji sieci cieplnej po remoncie związanym z usunięciem awarii powinno nastąpić po dokonaniu kontrolnych pomiarów potencjału elektrycznego rurociągów w celu oceny zagrożenia elektrokorozją oraz zgodnie z zasadami określonymi w rozdziale 3.

Rozdział  7

Przepisy końcowe.

§ 32. Traci moc zarządzenie Ministra Górnictwa i Energetyki z dnia 4 maja 1973 r. w sprawie eksploatacji sieci cieplnych (Monitor Polski Nr 22, poz. 134).

§ 33. Zarządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

*Z dniem 5 grudnia 1997 r. przepisy zarządzenia stosuje się, o ile nie są sprzeczne z ustawą z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne (Dz.U.97.54.348) zgodnie z art. 70 ust. 1 powołanej ustawy.

• Identyfikator: M.P.1988.29.261
• Rodzaj: Zarządzenie
• Tytuł: Szczegółowe zasady eksploatacji sieci cieplnych.
• Data aktu: 16/09/1988
• Data ogłoszenia: 12/10/1988
• Data wejścia w życie: 12/10/1988