Zasady gospodarki finansowej organizacji spółdzielczych.

UCHWAŁA NR 224
RADY MINISTRÓW
z dnia 20 czerwca 1958 r.
w sprawie zasad gospodarki finansowej organizacji spółdzielczych.

Rada Ministrów, na wniosek Centralnego Związku Spółdzielczego, uchwala, co następuje:

I.

Zakres mocy obowiązującej uchwały.

§  1.
1.
Uchwała niniejsza ustala zasady gospodarki finansowej spółdzielni, związków spółdzielni i central spółdzielni, zwanych w dalszych przepisach "organizacjami spółdzielczymi".
2.
Przepisy uchwały nie dotyczą rolniczych spółdzielni produkcyjnych i ich związków.

II.

Organizacja finansowa.

§  2.
Spółdzielnie działają na zasadach pełnego rozrachunku gospodarczego. Prowadzone przez spółdzielnie różne rodzaje działalności (handel detaliczny, skup, przemysł gastronomiczny, produkcja, usługi itp.) powinny być zorganizowane na zasadach pełnego wewnętrznego lub ograniczonego wewnętrznego rozrachunku gospodarczego.
§  3.
1.
W związkach spółdzielni i centralach spółdzielni działalność związana z wykonywaniem funkcji koordynacji, instruowania oraz kontroli i nadzoru w stosunku do zrzeszonych spółdzielni oraz własnych jednostek gospodarczych (ust. 2) powinna być odgraniczona pod względem organizacyjnym, rachunkowym, planowania i sprawozdawczości od działalności gospodarczej.
2.
Działalność gospodarcza związków spółdzielni i central spółdzielni powinna być zorganizowana na zasadach pełnego wewnętrznego lub ograniczonego wewnętrznego rozrachunku gospodarczego.
3.
Wydatki związków spółdzielni i central spółdzielni, związane z wykonywaniem funkcji koordynacji, instruowania, kontroli i nadzoru w stosunku do zrzeszonych spółdzielni oraz własnych jednostek gospodarczych, pokrywane są w ramach budżetów zatwierdzonych przez właściwe organy statutowe poszczególnych central spółdzielni.
4.
Stronę dochodową tych budżetów stanowią opłaty zrzeszonych spółdzielni oraz opłaty i wpłaty jednostek gospodarczych związków spółdzielni i central spółdzielni.
5.
Opłaty i wpłaty, o których mowa w ust. 4, uiszczają spółdzielnie, związki spółdzielni i jednostki gospodarcze central spółdzielni na zasadach, w wysokości i w trybie ustalonych przez właściwe organy statutowe poszczególnych central spółdzielni. Organy te decydują również o przeznaczeniu ewentualnych pozostałości nie wydatkowanych z zatwierdzonych budżetów.

III.

Fundusze.

§  4.
1.
Fundusze własne organizacji spółdzielczych składają się z:
1)
funduszu udziałowego, powstającego z wpłat udziałów członkowskich,
2)
funduszu zasobowego (społecznego), powstającego z wpłat wpisowego członków, z wpłat części czystej nadwyżki oraz z innych wpływów określonych uchwałami właściwych organów statutowych poszczególnych organizacji spółdzielczych.
2.
W organizacjach spółdzielczych mogą być tworzone inne fundusze. Cel i sposób tworzenia oraz korzystania z tych funduszów określają właściwe organy statutowe tych organizacji.

IV.

Finansowanie działalności gospodarczej.

§  5.
1.
Organizacje spółdzielcze prowadzące działalność gospodarczą sporządzają plany finansowe, stanowiące podstawę koordynacji dyspozycji środkami pieniężnymi w realizacji zadań wynikających z planów rzeczowych.
2.
Plany finansowe organizacji spółdzielczych stanowią część państwowego planu finansowego.
3.
Plany finansowe organizacji spółdzielczych sporządzane są na podstawie wytycznych ustalanych:
1)
dla spółdzielni zrzeszonych w centralach spółdzielni oraz dla jednostek gospodarczych związków spółdzielni i central spółdzielni - przez właściwe centrale spółdzielni,
2)
dla spółdzielni nie zrzeszonych w centralach spółdzielni - przez jednostki sprawujące nadzór nad ich działalnością gospodarczą.

Plany te są zatwierdzane zgodnie z przepisami wydanymi przez właściwe organy administracji państwowej.

§  6.
1.
Działalność gospodarcza organizacji spółdzielczych finansowana jest z ich środków własnych (łącznie z kredytami bankowymi).
2.
Kapitalne remonty w organizacjach spółdzielczych finansowane są z ich środków własnych. Finansowanie kapitalnych remontów w spółdzielniach mieszkaniowych regulują oddzielne przepisy.
3.
Rodzaje środków własnych przeznaczonych na działalność eksploatacyjną, inwestycyjną i na kapitalne remonty oraz na spłatę kredytów bankowych określają statuty organizacji spółdzielczych oraz przepisy zawarte w szczegółowych systemach finansowych, ustalanych zgodnie z § 12.
4.
Zasady i warunki kredytowania organizacji spółdzielczych ustalane są przez banki w porozumieniu z właściwymi centralami spółdzielni. Dla spółdzielni nie zrzeszonych w centralach spółdzielni zasady i warunki kredytowania ustalają banki w porozumieniu ze spółdzielniami.

V.

Rozliczanie z budżetem Państwa, podział nadwyżki, pokrywanie strat, ceny, marże.

§  7.
Organizacje spółdzielcze uiszczają od działalności gospodarczej podatki i opłaty w wysokości i w trybie wynikającym z obowiązujących przepisów.
§  8.
Zasady podziału czystej nadwyżki ustalają:
1)
dla spółdzielni zrzeszonych w centralach spółdzielni oraz dla jednostek gospodarczych związków spółdzielni i central spółdzielni - właściwe organy statutowe poszczególnych central spółdzielni,
2)
dla spółdzielni nie zrzeszonych w centralach spółdzielni - Centralny Związek Spółdzielczy.
§  9.
Pokrywanie strat organizacji spółdzielczych odbywa się zgodnie z przepisami ustawy o spółdzielniach oraz statutów tych organizacji.
§  10.
Działalność gospodarcza zlecana organizacjom spółdzielczym przez właściwe organy administracji państwowej powinna się opierać na zasadzie rentowności. Zmniejszenie rentowności organizacji spółdzielczych wynikłe z czynności zleconych powinno być rekompensowane przez zlecającego.
§  11.
Zasady i tryb ustalania cen za wyroby i usługi oraz marż przysługujących organizacjom spółdzielczym określają oddzielne przepisy.

VI.

Przepisy końcowe.

§  12.
1.
Szczegółowe przepisy dotyczące organizacji i gospodarki finansowej w zakresie objętym niniejszą uchwałą ustalają w porozumieniu z Ministerstwem Finansów:
1)
dla spółdzielni zrzeszonych w centralach spółdzielni oraz dla związków spółdzielni i central spółdzielni - właściwe organy statutowe poszczególnych central spółdzielni,
2)
dla spółdzielni nie zrzeszonych w centralach spółdzielni - jednostki sprawujące nadzór nad ich działalnością gospodarczą.
2.
W sprawach nie uzgodnionych rozstrzyga ostatecznie Komitet Ekonomiczny Rady Ministrów.
3.
Szczegółowe przepisy dotyczące organizacji i gospodarki finansowej (ust. 1) mogą niektóre uprawnienia, przysługujące centralom spółdzielni z mocy niniejszej uchwały, przekazać zrzeszonym związkom spółdzielni.
§  13.
Traci moc uchwała nr 44 Rady Ministrów z dnia 24 stycznia 1954 r. w sprawie zatwierdzenia wytycznych gospodarki finansowej jednostek organizacyjnych spółdzielczości (Monitor Polski Nr A-9, poz. 139)
§  14.
Uchwała wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

Zmiany w prawie

ZUS: Renta wdowia - wnioski od stycznia 2025 r.

Od Nowego Roku będzie można składać wnioski o tzw. rentę wdowią, która dotyczy ustalenia zbiegu świadczeń z rentą rodzinną. Renta wdowia jest przeznaczona dla wdów i wdowców, którzy mają prawo do co najmniej dwóch świadczeń emerytalno-rentowych, z których jedno stanowi renta rodzinna po zmarłym małżonku. Aby móc ją pobierać, należy jednak spełnić określone warunki.

Grażyna J. Leśniak 20.11.2024
Zmiany w składce zdrowotnej od 1 stycznia 2026 r. Rząd przedstawił założenia

Przedsiębiorcy rozliczający się według zasad ogólnych i skali podatkowej oraz liniowcy będą od 1 stycznia 2026 r. płacić składkę zdrowotną w wysokości 9 proc. od 75 proc. minimalnego wynagrodzenia, jeśli będą osiągali w danym miesiącu dochód do wysokości 1,5-krotności przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku, ogłaszanego przez prezesa GUS. Będzie też dodatkowa składka w wysokości 4,9 proc. od nadwyżki ponad 1,5-krotność przeciętnego wynagrodzenia, a liniowcy stracą możliwość rozliczenia zapłaconych składek w podatku dochodowym.

Grażyna J. Leśniak 18.11.2024
Prezydent podpisał nowelę ustawy o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności

Usprawnienie i zwiększenie efektywności systemu wdrażania Rozwoju Lokalnego Kierowanego przez Społeczność (RLKS) przewiduje ustawa z dnia 11 października 2024 r. o zmianie ustawy o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności. Jak poinformowała w czwartek Kancelaria Prezydenta, Andrzej Duda podpisał ją w środę, 13 listopada. Ustawa wejdzie w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia.

Grażyna J. Leśniak 14.11.2024
Do poprawki nie tylko emerytury czerwcowe, ale i wcześniejsze

Problem osób, które w latach 2009-2019 przeszły na emeryturę w czerwcu, przez co - na skutek niekorzystnych zasad waloryzacji - ich świadczenia były nawet o kilkaset złotych niższe od tych, jakie otrzymywały te, które przeszły na emeryturę w kwietniu lub w maju, w końcu zostanie rozwiązany. Emerytura lub renta rodzinna ma - na ich wniosek złożony do ZUS - podlegać ponownemu ustaleniu wysokości. Zdaniem prawników to dobra regulacja, ale równie ważna i paląca jest sprawa wcześniejszych emerytur. Obie powinny zostać załatwione.

Grażyna J. Leśniak 06.11.2024
Bez konsultacji społecznych nie będzie nowego prawa

Już od jutra rządowi trudniej będzie, przy tworzeniu nowego prawa, omijać proces konsultacji publicznych, wykorzystując w tym celu projekty poselskie. W czwartek, 31 października, wchodzą w życie zmienione przepisy regulaminu Sejmu, które nakazują marszałkowi Sejmu kierowanie projektów poselskich do konsultacji publicznych i wymagają sporządzenia do nich oceny skutków regulacji. Każdy obywatel będzie mógł odtąd zgłosić własne uwagi do projektów poselskich, korzystając z Systemu Informacyjnego Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 30.10.2024
Nowy urlop dla rodziców wcześniaków coraz bliżej - rząd przyjął projekt ustawy

Rada Ministrów przyjęła we wtorek przygotowany w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej projekt ustawy wprowadzający nowe uprawnienie – uzupełniający urlop macierzyński dla rodziców wcześniaków i rodziców dzieci urodzonych w terminie, ale wymagających dłuższej hospitalizacji po urodzeniu. Wymiar uzupełniającego urlopu macierzyńskiego będzie wynosił odpowiednio do 8 albo do 15 tygodni.

Grażyna J. Leśniak 29.10.2024
Metryka aktu
Identyfikator:

M.P.1958.52.306

Rodzaj: Uchwała
Tytuł: Zasady gospodarki finansowej organizacji spółdzielczych.
Data aktu: 20/06/1958
Data ogłoszenia: 11/07/1958
Data wejścia w życie: 11/07/1958