Zasady kalkulacji w uspołecznionych przedsiębiorstwach gastronomicznych.

ZARZĄDZENIE
MINISTRA HANDLU WEWNĘTRZNEGO
z dnia 6 lutego 1951 r.
w sprawie zasad kalkulacji w uspołecznionych przedsiębiorstwach gastronomicznych.

Na podstawie § 2 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 19 lutego 1949 r. w sprawie zakresu działania Ministra Handlu Wewnętrznego (Dz. U. R. P. Nr 10, poz. 62) zarządza się, co następuje:
§  1.
Przepisom niniejszego zarządzenia podlegają uspołecznione przedsiębiorstwa gastronomiczne, z wyjątkiem stołówek pracowniczych i akademickich, bufetów istniejących przy zakładach pracy i bufetów akademickich.
§  2.
Podstawą kalkulacji w zakładach gastronomicznych jest cena zakupu produktów. Cena zakupu nie może przekraczać:
a)
przy zakupach ze źródeł scentralizowanych - obowiązującej ceny detalicznej pomniejszonej o rabat handlowy, ustalony dla handlu detalicznego,
b)
przy zakupach ze źródeł zdecentralizowanych - obowiązującej ceny rynkowej, określanej w sposób ustalony w przepisach szczególnych regulujących tryb dokonywania zakupów ze źródeł zdecentralizowanych.
§  3.
Do ceny zakupu, ustalonej w sposób określony w § 2, zakłady gastronomiczne - przy sprzedaży wyrobów produkcji własnej i towarów handlowych - mogą doliczać zysk brutto w zależności od typu i kategorii zakładu, określonych w zarządzeniu Ministra Handlu Wewnętrznego z dnia 6 lutego 1951 r. w sprawie ustalenia typów i kategorii uspołecznionych zakładów gastronomicznych (Monitor Polski Nr A-31, poz. 392).
§  4.
1. 1
Ustala się aż do odwołania następujące granice zysku brutto:
dla potraw i przekąsek jarskich dla pozostałych potraw i przekąsek dla napojów
a) dla zakładów kategorii I 110% 100% 150%
b) dla zakładów kategorii II 100% 80% 100%
c) dla zakładów kategorii III 100% 70% 70%
d) dla bufetów w miejscach rozrywkowych - 70% 70%
e) dla pozostałych bufetów - 50% 50%
f) dla barów mlecznych - 50% 50%
g) dla gospód 100% 70% 70%
2.
Zysku brutto w wysokości ustalonej w ust. 1 nie stosuje się do posiłków, na które ustalona jest przez Ministerstwo Handlu Wewnętrznego cena maksymalna.
3.
Piwo oraz wody gazowe i mineralne powinny być sprzedawane w zakładach gastronomicznych po detalicznych cenach maksymalnych, powiększonych:
a)
w zakładach kategorii I - o 20%,
b)
w zakładach kategorii II - o 15%,
c)
w zakładach kategorii III - o 10%,
d)
w bufetach - o 10%.
4.
Dla restauracji i kawiarni typu "specjalne" granice zysku brutto ustala indywidualnie dla każdego zakładu Ministerstwo Handlu Wewnętrznego (Departament Cen w porozumieniu z Departamentem Żywienia Zbiorowego).
§  5.
1.
Do cen, ustalonych z zachowaniem przepisów § 4, mogą być doliczane w porze nocnej (po godzinie 22) lub w czasie występów artystycznych albo w okresie działalności rozrywkowej (orkiestra, dancing) specjalne dodatki;
a)
bądź w formie procentowego doliczenia do rachunków w granicach do 15%,
b)
bądź w formie pobierania należności za karty wstępu.
2.
Wprowadzenie dodatków określonych w ust. 1 i ich wysokość podlega zatwierdzeniu przez komisję cennikową przy prezydium wojewódzkiej rady narodowej.
3.
W przypadku pobierania specjalnego dodatku w formie ustalonej w ust. 1 pkt b) pobrana należność za kartę wstępu powinna być odliczona od należności za konsumpcję, jeżeli należność za konsumpcję przekroczy cenę karty wstępu.
§  6.
1.
Zakłady gastronomiczne z wyjątkiem bufetów nie są obowiązane prowadzić sprzedaży na zewnątrz (do konsumpcji poza zakładem) towarów handlowych, a w szczególności napojów alkoholowych wysokoprocentowych, wina, piwa, wód gazowych, wyrobów cukierniczych (czekolada, cukry, herbatniki itp.), pieczywa i wędlin.
2.
W przypadku prowadzenia sprzedaży na zewnątrz obowiązują ceny ustalone z zachowaniem przepisów § 4.
§  7.
1.
Sporządzanie potraw, przekąsek i napojów, dla których ustalona została przez Ministerstwo Handlu Wewnętrznego obowiązująca receptura, może się odbywać tylko z zastosowaniem tej receptury. W tym przypadku za podstawę do kalkulacji służy cena nabycia surowców (§ 2), obliczona na podstawie norm zużycia produktów, przewidzianych w recepturze.
2.
Komisjom cennikowym przy wojewódzkich radach narodowych przysługuje prawo ustalenia dla danego terenu jednolitych cen na potrawy, przekąski i napoje, objęte obowiązującą recepturą, z zastosowaniem granicy zysku brutto określonej w § 4.
3.
Poszczególne przedsiębiorstwa mogą uzupełnić w swoich zakładach gastronomicznych obowiązującą recepturę potraw, przekąsek i napojów, powinny jednak przedstawić komisji cennikowej przy wojewódzkiej radzie narodowej kalkulację własną, opartą na własnej recepturze, zatwierdzonej przez prezydium wojewódzkiej rady narodowej (wydział handlu).
§  8.
Sporządzanie bądź wydawanie konsumentom (porcjowanie) potraw, przekąsek i napojów z naruszeniem obowiązującej receptury stanowi występek karalny na równi z naruszeniem obowiązującego cennika lub zasad kalkulacji.
§  9.
1.
Każdy zakład gastronomiczny powinien posiadać szyld z nazwą i adresem zakładu oraz uwidocznieniem jego typu i kategorii.
2.
W każdym zakładzie gastronomicznym powinny być wyłożone na stolikach dla konsumentów jadłospisy z uwidocznieniem wszystkich sprzedawanych w danym dniu potraw i przekąsek oraz ich cen, jak również godzin wydawania posiłków podstawowych.
3.
Jadłospisy, wyłożone na stolikach, powinny odpowiadać formie, ustalonej przez Ministerstwo Handlu Wewnętrznego.
§  10.
1.
Każdy zakład gastronomiczny obowiązany jest prowadzić bieżąco kartotekę kalkulacyjną według wzoru i wytycznych ustalonych w ramach instrukcji rachunkowej dla zakładów gastronomicznych.
2.
Poszczególne karty kalkulacyjne powinny zawierać co najmniej następujące dane:
a)
nazwę potrawy, przekąski lub napoju,
b)
recepturę,
c)
ceny jednostkowe produktów i ogólny koszt surowca,
d)
doliczany zysk brutto,
e)
cenę sprzedaży.
3.
Kartoteka powinna obejmować wszystkie potrawy, przekąski i napoje podawane w zakładzie.
§  11.
Zakłady gastronomiczne lub przedsiębiorstwa prowadzące zakłady (osobno dla każdego zakładu) obowiązane są prowadzić zestawienia miesięczne, wykazujące - w oparciu o zapisy buchalteryjne - wysokość kosztów prowadzenia zakładów i koszt zużytych produktów. Wzory tych zestawień ustalą centrale branżowe - każda dla swoich przedsiębiorstw i zakładów - po uzyskaniu zatwierdzenia wzorów przez Ministerstwo Handlu Wewnętrznego.
§  12.
Zakłady gastronomiczne powinny przechowywać oryginały lub kopie faktur i dowodów przesyłkowych lub innych dowodów nabycia towarów. Dowody te powinny odpowiadać warunkom wymienionym w rozporządzeniu Ministra Skarbu z dnia 6 grudnia 1949 r. o obowiązku prowadzenia ksiąg szczególnego typu przez przedsiębiorstwa gastronomiczne (Dz. U. R. P. Nr 62, poz. 488).
§  13.
1.
Zarządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia z mocą od dnia 28 lutego 1951 r.
2.
Jednocześnie tracą moc obowiązującą w stosunku do przedsiębiorstw uspołecznionych:
a)
zarządzenie Ministra Przemysłu i Handlu z dnia 13 listopada 1947 r. w sprawie ustalenia wysokości zysku brutto w obrotach handlowych przedsiębiorstw gastronomicznych (Monitor Polski Nr 144, poz. 880),
b)
Instrukcja Ministerstwa Przemysłu i Handlu - Biuro Cen - z dnia 5 grudnia 1947 r. w sprawie wykonania zarządzenia wymienionego w pkt a) (Dz. Urz. Min. Przem. i Handlu Nr 18, poz. 259).
1 § 4 ust. 1 zmieniony przez § 1 zarządzenia z dnia 5 czerwca 1951 r. (M.P.51.A-73.966) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 11 czerwca 1951 r.

Zmiany w prawie

Kary za wykroczenia i przestępstwa skarbowe rosną od lipca po raz drugi w tym roku

41 mln 281 tys. 920 złotych może od lipca wynieść maksymalna kara za przestępstwo skarbowe. Najniższa grzywna za wykroczenie wynosi natomiast 430 złotych. Wzrost kar ma związek z podwyższeniem wysokości minimalnego wynagrodzenia. Od lipca 2024 roku wynosi ono 4300 złotych.

Krzysztof Koślicki 01.07.2024
Przepisy o głosowaniu korespondencyjnym bez poprawek Senatu

W środę Senat nie zgłosił poprawek do noweli kodeksu wyborczego, która umożliwia głosowanie korespondencyjne wszystkim obywatelom zarówno w kraju, jak i za granicą. 54 senatorów było za, a 30 przeciw. Ustawa trafi teraz do prezydenta. Poprzedniego dnia takie rozwiązanie rekomendowały jednomyślnie senackie komisje Praw Człowieka i Praworządności, Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej oraz Komisja Ustawodawcza.

Grażyna J. Leśniak 26.06.2024
Rząd zmienia przepisy o układach zbiorowych pracy

Katalog spraw regulowanych w układzie zbiorowym pracy będzie otwarty i będzie mógł obejmować sprawy dotyczące w szczególności wymiaru i norm czasu pracy, systemów i rozkładów czasu pracy, pracy w godzinach nadliczbowych, wymiaru urlopu wypoczynkowego, warunków wynagradzania czy organizacji pracy. Do uzgodnień międzyresortowych trafił dziś projekt zupełnie nowej ustawy o układach zbiorowych pracy i porozumieniach zbiorowych. Jego autorzy zakładają, że nowe przepisy zaczną obowiązywać od 1 stycznia 2025 roku.

Grażyna J. Leśniak 25.06.2024
Nowe zasady przeprowadzania kontroli w pomocy społecznej

Dziś (piątek, 21 czerwca) weszły w życie nowe przepisy dotyczące przeprowadzania kontroli w pomocy społecznej. Dotyczą m.in. rozszerzenia nadzoru nad realizacją zaleceń pokontrolnych i objęcia procedurą kontrolną mieszkań treningowych i wspomaganych.

Robert Horbaczewski 21.06.2024
Nowelizacja kodeksu pracy o substancjach reprotoksycznych wejdzie w życie pod koniec czerwca

W dniu 14 czerwca opublikowana została nowelizacja kodeksu pracy dotycząca ochrony pracowników przed substancjami reprotoksycznymi, które są szkodliwe m.in. dla płodności i funkcji seksualnych. Chodzi o dodanie czynników reprotoksycznych do obecnie obwiązujących regulacji dotyczących czynników rakotwórczych i mutagenów.

Grażyna J. Leśniak 17.06.2024
Bez polskiego prawa jazdy obcokrajowiec nie zostanie taksówkarzem

​Od 17 czerwca wszyscy kierowcy, którzy pracują w Polsce w charakterze taksówkarzy lub świadczą usługi odpłatnego przewozu osób, będą musieli posiadać polskie prawo jazdy. Zapewne nie wszystkim kierowcom z zagranicy uda się to prawo jazdy zdobyć, więc liczba obcokrajowców świadczących usługi przewozu osób może spaść.

Regina Skibińska 15.06.2024