Sprawy C-289/23 i C-305/23, Corván i Bacigán: Wyrok Trybunału (druga izba) z dnia 7 listopada 2024 r. (wnioski o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożone przez Juzgado de lo Mercantil no 1 de Alicante i Juzgado de lo Mercantil no 10 de Barcelona - Hiszpania) - Agencia Estatal de la Administración Tributaria, S.E.I./A, Agencia Estatal de la Administración Tributaria (Odesłanie prejudycjalne - Współpraca sądowa w sprawach cywilnych - Dyrektywa (UE) 2019/1023 - Postępowania dotyczące restrukturyzacji, niewypłacalności i umorzenia długów - Artykuł 1 ust. 4 - Przedmiot i zakres stosowania - Rozszerzenie postępowań na niewypłacalne osoby fizyczne niebędące przedsiębiorcami - Artykuł 20 - Dostęp do umorzenia długów - Artykuł 23 ust. 1, 2 i 4 - Odstępstwa - Wyłączenie szczególnych kategorii wierzytelności z umorzenia długów- Osoba fizyczna, która stała się niewypłacalna - Dobra wiara dłużnika - Warunki dostępu do umorzenia długów - Wyłączenie wierzytelności publicznoprawnych)

Wyrok Trybunału (druga izba) z dnia 7 listopada 2024 r. (wnioski o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożone przez Juzgado de lo Mercantil no 1 de Alicante i Juzgado de lo Mercantil no 10 de Barcelona - Hiszpania) - Agencia Estatal de la Administración Tributaria, S.E.I./A, Agencia Estatal de la Administración Tributaria
(Sprawy C-289/23 i C-305/23 1 , Corvan i Bacigan 2 )

(Odesłanie prejudycjalne - Współpraca sądowa w sprawach cywilnych - Dyrektywa (UE) 2019/1023 Postępowania dotyczące restrukturyzacji, niewypłacalności i umorzenia długów - Artykuł 1 ust. 4 Przedmiot i zakres stosowania - Rozszerzenie postępowań na niewypłacalne osoby fizyczne niebędące przedsiębiorcami - Artykuł 20 - Dostęp do umorzenia długów - Artykuł 23 ust. 1, 2 i 4 - Odstępstwa Wyłączenie szczególnych kategorii wierzytelności z umorzenia długów- Osoba fizyczna, która stała się niewypłacalna - Dobra wiara dłużnika - Warunki dostępu do umorzenia długów - Wyłączenie wierzytelności publicznoprawnych)
Język postępowania: hiszpański

(C/2025/39)

(Dz.U.UE C z dnia 6 stycznia 2025 r.)

Sądy odsyłające

Juzgado de lo Mercantil no 1 de Alicante i Juzgado de lo Mercantil no 10 de Barcelona

Strony w postępowaniu głównym

Strona inicjująca postępowanie przed sądem odsyłającym: Agencia Estatal de la Administración Tributaria (C-289/23), S.E.I. (C-305/23)

Druga strona postępowania: A (C-289/23), Agencia Estatal de la Administración Tributaria (C-305/23)

Sentencja

1) Artykuł 23 ust. 2 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1023 z dnia 20 czerwca 2019 r. w sprawie ram restrukturyzacji zapobiegawczej, umorzenia długów i zakazów prowadzenia działalności oraz w sprawie środków zwiększających skuteczność postępowań dotyczących restrukturyzacji, niewypłacalności i umorzenia długów, a także zmieniającej dyrektywę (UE) 2017/1132 (dyrektywy o restrukturyzacji i upadłości),

należy interpretować w ten sposób, że:

zawarty w nim wykaz okoliczności nie ma charakteru wyczerpującego i że państwa członkowskie w ramach transpozycji tej dyrektywy do ich prawa krajowego mają uprawnienie do przyjęcia przepisów, które w większym stopniu ograniczają dostęp do prawa do umorzenia długów, niż prawo przewidziane we wcześniejszych przepisach krajowych, poprzez odmowę lub ograniczenie dostępu do umorzenia długów, cofnięcie dostępu do umorzenia długów, lub ustanowienie dłuższych okresów na potrzeby uzyskania całkowitego umorzenia długów lub dłuższych okresów zakazu prowadzenia działalności w okolicznościach innych niż wymienione w owym art. 23 ust. 2, pod warunkiem że okoliczności te są ściśle określone i że odstępstwa te są należycie uzasadnione.

2) Artykuł 23 ust. 1 i 2 dyrektywy 2019/1023

należy interpretować w ten sposób, że:

nie stoi on na przeszkodzie uregulowaniu krajowemu, które w ramach transpozycji tej dyrektywy nakazuje spłatę nieuprzywilejowanych wierzytelności publicznoprawnych w następstwie postępowania upadłościowego, aby można było skorzystać z umorzenia długów, wyłącza dostęp do umorzenia długów w okolicznościach, w których dłużnik zachował się w sposób niedbały lub nieostrożny, nie działając jednak nieuczciwie lub w złej wierze, i wyłącza taki dostęp, jeżeli w okresie dziesięciu lat poprzedzających złożenie wniosku o umorzenie dłużnik został ukarany ostateczną decyzją administracyjną za bardzo poważne naruszenie prawa podatkowego lub naruszenie systemu zabezpieczenia społecznego lub porządku społecznego, lub gdy ostatecznym orzeczeniem rozszerzono na niego odpowiedzialność, chyba że ów dłużnik w dniu złożenia wniosku spłacił w całości swoje zobowiązania z tytułu podatków i zabezpieczeń społecznych, pod warunkiem że takie odstępstwa są należycie uzasadnione na mocy prawa krajowego.

3) Artykuł 23 ust. 2 dyrektywy 2019/1023

należy interpretować w ten sposób, że:

stoi on na przeszkodzie przepisom krajowym, które wyłączają dostęp do umorzenia długów w konkretnym przypadku, gdy wyłączenie to nie zostało należycie uzasadnione przez prawodawcę krajowego.

4) Artykuł 23 ust. 4 dyrektywy 2019/1023

należy interpretować w ten sposób, że:

zawarty w nim wykaz szczególnych kategorii wierzytelności nie ma charakteru wyczerpującego i że państwa członkowskie mogą wyłączyć szczególne kategorie wierzytelności, inne niż wymienione w tym przepisie, z umorzenia długów, pod warunkiem że takie wyłączenie jest należycie uzasadnione na podstawie prawa krajowego.

5) Artykuł 23 ust. 4 dyrektywy 2019/1023

należy interpretować w ten sposób, że:

nie stoi on na przeszkodzie przepisom krajowym dokonującym transpozycji, które przewidują ogólne wyłączenie z umorzenia długów wierzytelności publicznoprawnych ze względu na to, że zaspokojenie tych wierzytelności ma szczególne znaczenie dla sprawiedliwego i solidarnego społeczeństwa opartego na państwie prawa, z wyjątkiem bardzo ścisłych okoliczności i ograniczeń ilościowych, niezależnie od charakteru wspomnianych wierzytelności i okoliczności ich powstania, i które to wyłączenie w konsekwencji ogranicza zakres przepisów krajowych dotyczących umorzenia długów mających zastosowanie do tej kategorii wierzytelności przed przyjęciem tych przepisów, o ile wyłączenie to jest należycie uzasadnione na mocy prawa krajowego.

6) Artykuł 23 ust. 4 dyrektywy 2019/1023

należy interpretować w ten sposób, że:

nie stoi on na przeszkodzie przepisom krajowym, które ustanawiają ogólną zasadę wyłączenia z umorzenia długów wierzytelności publicznoprawnych w zakresie, w jakim przyznają one wierzycielom publicznym uprzywilejowane traktowanie względem innych wierzycieli, pod warunkiem że takie wyłączenie jest należycie uzasadnione na mocy prawa krajowego.

7) Artykuł 23 ust. 4 dyrektywy 2019/1023

należy interpretować w ten sposób, że:

nie stoi on na przeszkodzie przepisom krajowym, które przewidują ograniczenie umorzenia długów dla szczególnej kategorii wierzytelności poprzez ustanowienie pułapu, powyżej którego owo umorzenie jest wyłączone, a pułap ten nie jest ustalany w zależności od kwoty danego długu, o ile ograniczenie to jest należycie uzasadnione na mocy prawa krajowego.

8) Dyrektywę 2019/1023

należy interpretować w ten sposób, że:

w przypadku gdy prawodawca krajowy postanowi skorzystać z uprawnienia przewidzianego w art. 1 ust. 4 tej dyrektywy i rozszerzyć stosowanie postępowań umożliwiających umorzenie długów zaciągniętych przez niewypłacalnych przedsiębiorców na niewypłacalne osoby fizyczne, które nie są przedsiębiorcami, przepisy mające zastosowanie do tych osób fizycznych na podstawie takiego rozszerzenia powinny być zgodne z przepisami tytułu III wspomnianej dyrektywy.

1 Dz.U. C 329 z 18.9.2023.
2 Niniejszej sprawie została nadana fikcyjna nazwa. Nie odpowiada ona rzeczywistej nazwie ani rzeczywistemu nazwisku żadnej ze stron postępowania.

Zmiany w prawie

Centralna e-Rejestracja: Start systemu od 1 stycznia 2026 r.

Od 1 stycznia 2026 r. zacznie obowiązywać ustawa wprowadzająca Centralną e-Rejestrację. Zakłada ona, że od przyszłego roku podmioty lecznicze obowiązkowo dołączą do systemu m.in. w zakresie umawiania wizyt u kardiologa oraz badań profilaktycznych. Planowany start rejestracji na wszystkie świadczenia planowany jest na 2029 r. Kolejne świadczenia i możliwości w zakresie zapisywania się do lekarzy specjalistów będą wchodzić w życie stopniowo.

Inga Stawicka 22.12.2025
Ważne zmiany w zakresie ZFŚS

W piątek, 19 grudnia 2025 roku, Senat przyjął bez poprawek uchwalone na początku grudnia przez Sejm bardzo istotne zmiany w przepisach dla pracodawców obowiązanych do tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Odnoszą się one do tych podmiotów, w których nie działają organizacje związkowe. Ustawa trafi teraz na biurko prezydenta.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
Wymiar urlopu wypoczynkowego po zmianach w stażu pracy

Nowe okresy wliczane do okresu zatrudnienia mogą wpłynąć na wymiar urlopów wypoczynkowych osób, które jeszcze nie mają prawa do 26 dni urlopu rocznie. Pracownicy nie nabywają jednak prawa do rozliczenia urlopu za okres sprzed dnia objęcia pracodawcy obowiązkiem stosowania art. 302(1) Kodeksu pracy, wprowadzającego zaliczalność m.in. okresów prowadzenia działalności gospodarczej czy wykonywania zleceń do stażu pracy.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
To będzie rewolucja u każdego pracodawcy

Wszyscy pracodawcy, także ci zatrudniający choćby jednego pracownika, będą musieli dokonać wartościowania stanowisk pracy i określić kryteria służące ustaleniu wynagrodzeń pracowników, poziomów wynagrodzeń i wzrostu wynagrodzeń. Jeszcze więcej obowiązków będą mieli średni i duzi pracodawcy, którzy będą musieli raportować lukę płacową. Zdaniem prawników, dla mikro, małych i średnich firm dostosowanie się do wymogów w zakresie wartościowania pracy czy ustalenia kryteriów poziomu i wzrostu wynagrodzeń wymagać będzie zewnętrznego wsparcia.

Grażyna J. Leśniak 18.12.2025
Są rozporządzenia wykonawcze do KSeF

Minister finansów i gospodarki podpisał cztery rozporządzenia wykonawcze dotyczące funkcjonowania KSeF – potwierdził we wtorek resort finansów. Rozporządzenia określają m.in.: zasady korzystania z KSeF, w tym wzór zawiadomienia ZAW-FA, przypadki, w których nie ma obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych, a także zasady wystawiania faktur uproszczonych.

Krzysztof Koślicki 16.12.2025
Od stycznia nowe zasady prowadzenia PKPiR

Od 1 stycznia 2026 r. zasadą będzie prowadzenie podatkowej księgi przychodów i rozchodów przy użyciu programu komputerowego. Nie będzie już można dokumentować zakupów, np. środków czystości lub materiałów biurowych, za pomocą paragonów bez NIP nabywcy. Takie zmiany przewiduje nowe rozporządzenie w sprawie PKPiR.

Marcin Szymankiewicz 15.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.UE.C.2025.39

Rodzaj: Wyrok
Tytuł: Sprawy C-289/23 i C-305/23, Corván i Bacigán: Wyrok Trybunału (druga izba) z dnia 7 listopada 2024 r. (wnioski o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożone przez Juzgado de lo Mercantil no 1 de Alicante i Juzgado de lo Mercantil no 10 de Barcelona - Hiszpania) - Agencia Estatal de la Administración Tributaria, S.E.I./A, Agencia Estatal de la Administración Tributaria (Odesłanie prejudycjalne - Współpraca sądowa w sprawach cywilnych - Dyrektywa (UE) 2019/1023 - Postępowania dotyczące restrukturyzacji, niewypłacalności i umorzenia długów - Artykuł 1 ust. 4 - Przedmiot i zakres stosowania - Rozszerzenie postępowań na niewypłacalne osoby fizyczne niebędące przedsiębiorcami - Artykuł 20 - Dostęp do umorzenia długów - Artykuł 23 ust. 1, 2 i 4 - Odstępstwa - Wyłączenie szczególnych kategorii wierzytelności z umorzenia długów- Osoba fizyczna, która stała się niewypłacalna - Dobra wiara dłużnika - Warunki dostępu do umorzenia długów - Wyłączenie wierzytelności publicznoprawnych)
Data aktu: 07/11/2024
Data ogłoszenia: 06/01/2025