Rezolucja ustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 13 lutego 2019 r. w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającego rozporządzenie Rady (WE) nr 1206/2001 z dnia 28 maja 2001 r. w sprawie współpracy między sądami państw członkowskich przy przeprowadzaniu dowodów w sprawach cywilnych lub handlowych (CoM(2018)0378 - C8-0242/2018 - 2018/0203(COD)) (Zwykła procedura ustawodawcza: pierwsze czytanie)(Dz.U.UE C z dnia 23 grudnia 2020 r.)
PARLAMENT EUROPEJSKI I RADA UNII EUROPEJSKIEJ,
uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 81,
uwzględniając wniosek Komisji Europejskiej,
po przekazaniu projektu aktu ustawodawczego parlamentom narodowym,
uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego 1 ,
stanowiąc zgodnie ze zwykłą procedurą ustawodawczą 2 ,
a także mając na uwadze, co następuje:
(1) W interesie prawidłowego funkcjonowania rynku wewnętrznego i stworzenia europejskiej przestrzeni sprawiedliwości w sprawach cywilnych w oparciu o zasady wzajemnego zaufania i wzajemnego uznawania orzeczeń sądowych konieczne jest dalsze usprawnienie i przyspieszenie współpracy między sądami w państwach członkowskich w zakresie przeprowadzania dowodów. [Popr. 1]
(2) Rozporządzenie Rady (WE) nr 1206/2001 3 określa przepisy dotyczące współpracy między sądami państw członkowskich przy przeprowadzaniu dowodów w sprawach cywilnych lub handlowych
(2a) Do celów niniejszego rozporządzenia termin "sąd" powinien mieć szerokie znaczenie, tak aby obejmował nie tylko sądy w ścisłym tego słowa znaczeniu, czyli organy sprawujące funkcje sądownicze, ale również inne organy lub władze właściwe na mocy prawa krajowego do przeprowadzania dowodów zgodnie z niniejszym rozporządzeniem, jak na przykład organy egzekwowania prawa lub notariusze w niektórych państwach członkowskich i w określonych sytuacjach. [Popr. 2]
(2b) Istotne jest zapewnienie skutecznych środków pozyskiwania, zabezpieczania i przedstawiania dowodów oraz należyte uwzględnianie prawa do obrony i potrzeby ochrony informacji poufnych. W związku z tym należy zachęcać do stosowania nowoczesnej technologii. [Popr. 3]
(3) W celu skutecznego zapewnienia bezpośredniego i szybkiego przekazywania wniosków i zawiadomień należy stosować wszystkie odpowiednie środki nowoczesnej technologii komunikacyjnej i w tym kontekście należy uwzględnić stały rozwój takiej technologii. Wszelkie zawiadomienia i dokumenty powinny być zatem przesyłane za pomocą zdecentralizowanego systemu informatycznego składającego się z krajowych systemów informatycznych. [Popr. 4]
(3a) Zdecentralizowany system informatyczny powinien opierać się na systemie e-CODEX, a zarządzać nim powinna eu-LISA. Należy udostępnić eu-LISA odpowiednie zasoby, aby można było wprowadzić taki system, a także zapewnić jego funkcjonowanie i wsparcie techniczne w przypadku problemów z działaniem systemu. Komisja powinna jak najszybciej, w każdym przypadku przed końcem 2019 r., przedłożyć wniosek dotyczący rozporządzenia w sprawie transgranicznej komunikacji w postępowaniu sądowym (e-CODEX). [Popr. 5]
(4) W celu zapewnienia wzajemnego uznawania dowodów cyfrowych takie dowody przeprowadzone w państwie członkowskim zgodnie z jego prawem nie powinny być odrzucane jako dowód w innych państwach członkowskich wyłącznie ze względu na swój cyfrowy charakter. Zasada ta powinna obowiązywać z zastrzeżeniem określenia - zgodnie z prawem krajowym - poziomu jakości i wartości dowodów, bez względu na ich cyfrowy lub niecyfrowy charakter. [Popr. 6]
(5) Rozporządzenie (WE) nr 1206/2001 powinno pozostawać bez uszczerbku dla możliwości wymiany informacji przez organy w ramach systemów ustanowionych na mocy innych instrumentów unijnych, takich jak rozporządzenie Rady (WE) nr 2201/2003 4 lub rozporządzenie Rady (WE) nr 4/2009 5 , nawet jeżeli informacje te mają wartość dowodową, wybór najbardziej odpowiedniej metody takiej wymiany pozostawia się zatem organowi wnioskującemu.
(5a) Przy prowadzeniu procedur pozyskiwania, zabezpieczania i przedstawiania dowodów należy zagwarantować ochronę praw proceduralnych stron, a także ochronę, integralność i poufność danych osobowych i życia prywatnego, zgodnie z ustawodawstwem unijnym. [Popr. 7]
(6) Obecnie nie wykorzystuje się w pełni potencjału nowoczesnych technologii komunikacyjnych, zwłaszcza wideokonferencji, które znacząco i bezpośrednio upraszczają i przyśpieszają przeprowadzanie dowodów. W przypadku gdy należy przeprowadzić dowód z przesłuchania osoby zamieszkałej w innym państwie członkowskim w charakterze świadka, strony lub biegłego, sąd powinien przeprowadzić ten dowód bezpośrednio za pośrednictwem wideokonferencji(o ile odpowiednie sądy dysponują tym środkiem), jeżeli uzna wykorzystanie tej technologii za właściwe lub innej dostępnej sądowi odpowiedniej technologii komunikacji na odległość, chyba że, w świetle szczególnych okoliczności danej sprawy, zastosowanie takiej technologii jest uznawane za niewłaściwe dla sprawiedliwego przebiegu postępowania. Zasady stosowania tego rodzaju środków komunikacji powinny być neutralne pod względem technologicznym i przewidywać przyszłe rozwiązania komunikacyjne. Jeżeli wymaga tego prawo krajowe danego państwa członkowskiego, zastosowanie takiej technologii zależy od uzyskania zgody osoby, która ma zostać przesłuchana. [Popr. 8]
(7) W celu ułatwienia przeprowadzania dowodów przez przedstawicieli pracowników dyplomatycznych lub urzędników konsularnych, osoby te mogą, na terytorium innego państwa członkowskiego i na obszarze, na którym wykonują swoje funkcje są akredytowane, przeprowadzić dowód w siedzibie swojej misji dyplomatycznej lub konsulatu, bez konieczności składania uprzedniego wniosku w tej sprawie, w drodze przesłuchania obywateli reprezentowanego przez nich państwa członkowskiego, bez środków przymusu, które reprezentują w związku z postępowaniem postępowaniu toczącym się przed sądami państwa członkowskiego, które reprezentują, pod warunkiem że osoba, która ma zostać przesłuchana, współpracuje dobrowolnie przy przeprowadzaniu dowodów. [Popr. 9]
(7a) Ważne jest, by zapewnić stosowanie niniejszego rozporządzenia zgodnie z unijnym prawem o ochronie danych i przy poszanowaniu ochrony prywatności zapisanej w Karcie praw podstawowych Unii Europejskiej. Ważne jest również zadbanie o to, by przetwarzanie danych osobowych osób fizycznych na mocy niniejszego rozporządzenia odbywało się zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 6 i dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady 2002/58/WE 7 . Dane osobowe na mocy niniejszego rozporządzenia można przetwarzać wyłącznie do szczególnych celów określonych w niniejszym rozporządzeniu. [Popr. 10]
(8) Ponieważ cele niniejszego rozporządzenia nie mogą zostać osiągnięte w sposób wystarczający przez państwa członkowskie, natomiast możliwe jest ich lepsze osiągnięcie na poziomie Unii poprzez utworzenie uproszczonych ram prawnych zapewniających bezpośrednie, skuteczne i szybkie przekazywanie wniosków i zawiadomień dotyczących przeprowadzenia dowodów, Unia może podjąć działania zgodnie z zasadą pomocniczości określoną w art. 5 Traktatu. Zgodnie z zasadą proporcjonalności określoną w tym artykule niniejsze rozporządzenie nie wykracza poza to, co jest konieczne do osiągnięcia tego celu. [Popr. 11]
(8a) Celem niniejszego rozporządzenia jest poprawa skuteczności i szybkości postępowań sądowych dzięki uproszczeniu i usprawnieniu mechanizmów współpracy w zakresie przeprowadzania dowodów w postępowaniach o charakterze transgranicznym, przy jednoczesnym zmniejszeniu opóźnień i kosztów ponoszonych przez obywateli i przedsiębiorstwa. Ponadto większa pewność prawa oraz uproszczenie, przyspieszenie i cyfryzacja procedur mogą zachęcać obywateli i przedsiębiorstwa do prowadzenia transakcji transgranicznych, pobudzając tym samym wymianę handlową w całej UE, a w konsekwencji poprawiając funkcjonowanie rynku wewnętrznego. [Popr. 12]
(9) Zgodnie z art. 3 i art. 4a ust. 1 Protokołu nr 21 w sprawie stanowiska Zjednoczonego Królestwa i Irlandii w odniesieniu do przestrzeni wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości, załączonego do Traktatu o Unii Europejskiej i do Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej [Zjednoczone Królestwo] [i] [Irlandia] [powiadomiło/powiadomiły o chęci uczestniczenia w przyjęciu i stosowaniu niniejszego rozporządzenia] [nie uczestniczy/uczestniczą w przyjęciu niniejszego rozporządzenia i nie jest/są nim związane ani go nie stosuje/stosują].
(10) Zgodnie z art. 1 i 2 Protokołu nr 22 w sprawie stanowiska Danii, załączonego do Traktatu o Unii Europejskiej i do Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, Dania nie uczestniczy w przyjęciu niniejszego rozporządzenia i nie jest nim związana ani go nie stosuje.
(11) Aby określić szczegółowe zasady funkcjonowania zdecentralizowanego systemu informatycznego oraz przyjąć minimalne normy i wymogi techniczne dotyczące korzystania z wideokonferencji, należy przekazać Komisji uprawnienia do przyjęcia aktów zgodnie z art. 290 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej. Takie akty delegowane powinny gwarantować skuteczne, niezawodne i płynne przekazywanie odpowiednich informacji za pośrednictwem zdecentralizowanego systemu informatycznego, a także zapewniać, by wideokonferencja gwarantowała wysokiej jakości połączenie i interakcję w czasie rzeczywistym. Ponadto w celu zaktualizowania standardowych formularzy zawartych w załącznikach lub wprowadzenia do nich zmian technicznych należy przekazać Komisji uprawnienia do przyjęcia aktów zgodnie z art. 290 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej w odniesieniu do zmian załączników. Szczególnie ważne jest, aby w czasie prac przygotowawczych Komisja prowadziła stosowne konsultacje, w tym na poziomie ekspertów, oraz aby konsultacje te prowadzone były zgodnie z zasadami określonymi w Porozumieniu międzyinstytucjonalnym z dnia 13 kwietnia 2016 r. w sprawie lepszego stanowienia prawa 8 . W szczególności, aby zapewnić udział na równych zasadach Parlamentu Europejskiego i Rady w przygotowaniu aktów delegowanych, instytucje te otrzymują wszelkie dokumenty w tym samym czasie co eksperci państw członkowskich, a eksperci tych instytucji mogą systematycznie brać udział w posiedzeniach grup eksperckich Komisji zajmujących się przygotowaniem aktów delegowanych. [Popr. 13]
(12) Zgodnie z pkt. 22 i 23 Porozumienia międzyinstytucjonalnego z dnia 13 kwietnia 2016 r. w sprawie lepszego stanowienia prawa Komisja powinna przeprowadzić ocenę niniejszego rozporządzenia na podstawie informacji zgromadzonych dzięki szczególnym uzgodnieniom w zakresie monitorowania, aby ocenić faktyczny wpływ rozporządzenia oraz potrzebę podjęcia dalszych działań.
(13) Należy zatem odpowiednio zmienić rozporządzenie (WE) nr 1206/2001,
PRZYJMUJĄ NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:
Sporządzono w Brukseli dnia [.] r.
W imieniu Parlamentu Europejskiego |
W imieniu Rady |
Przewodniczący |
Przewodniczący |
1 Dz.U. C 62 z 15.2.2019, s. 56.
2 Stanowisko Parlamentu Europejskiego z dnia 13 lutego 2019 r.
3 Rozporządzenie Rady (WE) nr 1206/2001 z dnia 28 maja 2001 r. w sprawie współpracy między sądami państw członkowskich przy przeprowadzaniu dowodów w sprawach cywilnych lub handlowych (Dz.U. L 174 z 27.6.2001, s. 1).
4 Rozporządzenie Rady (WE) nr 2201/2003 z dnia 27 listopada 2003 r. dotyczące jurysdykcji oraz uznawania i wykonywania orzeczeń w sprawach małżeńskich oraz w sprawach dotyczących odpowiedzialności rodzicielskiej, uchylające rozporządzenie (WE) nr 1347/2000 (Dz.U. L 338 z 23.12.2003, s. 1).
5 Rozporządzenie Rady (WE) nr 4/2009 z dnia 18 grudnia 2008 r. w sprawie jurysdykcji, prawa właściwego, uznawania i wykonywania orzeczeń oraz współpracy w zakresie zobowiązań alimentacyjnych (Dz.U. L 7 z 10.1.2009, s. 1).
6 Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych)(Dz.U. L 119 z 4.5.2016, s. 1).
7 Dyrektywa 2002/58/WE parlamentu europejskiego i rady z dnia 12 lipca 2002 r. dotycząca przetwarzania danych osobowych i ochrony prywatności w sektorze łączności elektronicznej (dyrektywa o prywatności i łączności elektronicznej) (Dz.U. L 201 z 31.7.2002, s. 37).
8 Dz.U. L 123 z 12.5.2016, s. 1.
9 Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 910/2014 z dnia 23 lipca 2014 r. w sprawie identyfikacji elektronicznej i usług zaufania w odniesieniu do transakcji elektronicznych na rynku wewnętrznym oraz uchylające dyrektywę 1999/93/WE (Dz.U. L 257 z 28.8.2014, s. 73).
* Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1725 z dnia 23 października 2018 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych przez instytucje, organy i jednostki organizacyjne Unii i swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia rozporządzenia (WE) nr 45/2001 i decyzji nr 1247/2002/WE (Dz.U. L 295 z 21.11.2018, s. 39)