Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 15 listopada 2018 r. w sprawie Wietnamu, w szczególności sytuacji więźniów politycznych (2018/2925(RSP)).

Wietnam, w szczególności sytuacja więźniów politycznych

P8_TA(2018)0459

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 15 listopada 2018 r. w sprawie Wietnamu, w szczególności sytuacji więźniów politycznych (2018/2925(RSP))

(2020/C 363/09)

(Dz.U.UE C z dnia 28 października 2020 r.)

Parlament Europejski,

– uwzględniając swoje wcześniejsze rezolucje, w szczególności z 14 grudnia 2017 r. w sprawie wolności słowa w Wietnamie, zwłaszcza sprawy Nguyena Van Hoa ¹ , oraz z 9 czerwca 2016 r. w sprawie Wietnamu ² , w szczególności w odniesieniu do wolności wypowiedzi,

– uwzględniając umowę o partnerstwie i współpracy UE-Wietnam podpisaną 27 czerwca 2012 r.,

– uwzględniając 7. dialog dotyczący praw człowieka między UE a Wietnamem, który odbył się 1 grudnia 2017 r.,

– uwzględniając oświadczenia rzecznik ESDZ z 9 lutego 2018 r. w sprawie skazania obrońców praw człowieka w Wietnamie oraz z 5 kwietnia 2018 r. w sprawie skazania działaczy na rzecz praw człowieka w Wietnamie,

– uwzględniając oświadczenie lokalne UE z 20 sierpnia 2018 r. w sprawie niedawnego skazania Le Dinha Luonga,

– uwzględniając Wytyczne UE w sprawie obrońców praw człowieka,

– uwzględniając oświadczenia ekspertów ONZ z 23 lutego 2018 r., wzywające do uwolnienia działaczy więzionych za protesty przeciwko wyciekowi substancji toksycznych, a także z 12 kwietnia 2018 r., apelujące o zmianę decyzji po uwięzieniu obrońców praw,

– uwzględniając Powszechną deklarację praw człowieka z 1948 r.,

– uwzględniając Międzynarodowy pakt praw obywatelskich i politycznych (ICCPR), do którego Wietnam przystąpił w 1982 r.,

– uwzględniając decyzję Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich z 26 lutego 2016 r. w sprawie 1409/2014/MHZ dotyczącej uchybienia przez Komisję obowiązkowi przeprowadzenia oceny skutków w zakresie praw człowieka przed zawarciem umowy o wolnym handlu między UE a Wietnamem,

– uwzględniając art. 135 ust. 5 i art. 123 ust. 4 Regulaminu,

A. mając na uwadze, że według wietnamskiej bazy danych więźniów politycznych, opracowanej w ramach Projektu 88, ok. 160 działaczy odbywa karę pozbawienia wolności, a ok. 16 - jest tymczasowo aresztowanych w Wietnamie;

B. mając na uwadze, że władze wietnamskie nadal zamykają w więzieniach, zatrzymują, nękają i zastraszają obrońców praw człowieka, dziennikarzy, blogerów, prawników zajmujących się prawami człowieka i działaczy społeczeństwa obywatelskiego w tym kraju; mając na uwadze, że obrońcy praw człowieka są skazywani na długie kary pozbawienia wolności za pracę na rzecz praw człowieka oraz za korzystanie w internecie lub poza nim z przysługującego im podstawowego prawa do wolności wypowiedzi, co stoi w sprzeczności z zobowiązaniami Wietnamu wynikającymi z prawa międzynarodowego;

C. mając na uwadze, że działacze polityczni i działacze na rzecz praw człowieka są przetrzymywani w surowych warunkach, odmawia im się m.in. porad prawnych, kontaktów z rodziną i dostępu do opieki medycznej;

D. mając na uwadze, że w Wietnamie wolność religii lub przekonań jest tłumiona, a Kościół katolicki i nieuznawane religie, takie jak Zjednoczony Kościół Buddyjski Wietnamu, liczne Kościoły protestanckie i inne, w tym członkowie mniejszości etnicznej Degar, nadal doświadczają prześladowań na tle religijnym;

E. mając na uwadze, że Hoang Duc Binh został skazany na 14 lat pozbawienia wolności za relacjonowanie na blogu protestów w związku z klęską ekologiczną spowodowaną przez zakład produkcji stali Formosa; mając na uwadze, że Nguyen Nam Phong został skazany na dwa lata pozbawienia wolności za rzekomą odmowę wykonania zaleceń urzędników publicznych podczas protestu; mając na uwadze, że ich wysiłki miały kluczowe znaczenie dla nagłośnienia wycieku z zakładu Famosa i zapewnienia rozliczalności w zwiazku z tą sprawą;

F. mając na uwadze, że w kwietniu 2018 r. członkowie Braterstwa na rzecz Demokracji zostali skazani na karę od siedmiu do 15 lat więzienia w ramach szeroko zakrojonego egzekwowania krajowych przepisów kodeksu karnego dotyczących bezpieczeństwa; mając na uwadze, że we wrześniu 2018 r. inny członek tego ugrupowania Nguyen Trung Truc został skazany na karę 12 lat pozbawienia wolności pod zarzutem próby obalenia ustroju państwowego;

G. mając na uwadze, że 16 sierpnia 2018 r. obrońca praw człowieka Le Dinh Luong, który w pokojowy sposób opowiadał się za promowaniem i ochroną praw człowieka, został skazany na podstawie krajowych przepisów kodeksu karnego dotyczących bezpieczeństwa na 20 lat pozbawienia wolności i pięć lat aresztu domowego; mając na uwadze, że przedstawicielom delegatury UE i ambasad państw członkowskich UE nie zezwolono na obserwowanie procesu; mając na uwadze, że wielu innych obrońców praw człowieka i więźniów sumienia doświadcza podobnego losu;

H. mając na uwadze, że 12 kwietnia 2018 r. grupa ekspertów ONZ, Specjalny Przedstawiciel Sekretarza Generalnego ds. Obrońców Praw Człowieka, przewodniczący-sprawozdawca Grupy Roboczej ds. Arbitralnych Zatrzymań oraz Specjalny Sprawozdawca ds. Promocji i Ochrony Prawa do Wolności Opinii i Wypowiedzi wezwali władze Wietnamu, aby nie atakowały społeczeństwa obywatelskiego ani nie tłumiły sprzeciwu;

I. mając na uwadze, że kodeks karny Wietnamu zawiera represyjne przepisy, które są nadużywane, by zmuszać do milczenia, aresztować, zatrzymywać lub skazywać działaczy na rzecz praw człowieka, dysydentów, prawników, działaczy związków zawodowych, grup religijnych i organizacji pozarządowych, zwłaszcza tych, które wyrażają krytyczne poglądy pod adresem rządu wietnamskiego, oraz by ograniczać ich działalność;

J. mając na uwadze, że rząd wietnamski nadal zakazuje działalności niezależnych lub prywatnych mediów i sprawuje ścisłą kontrolę nad stacjami radiowymi i telewizyjnymi oraz publikacjami drukowanymi; mając na uwadze, że w kwietniu 2016 r. Zgromadzenie Narodowe przyjęło ustawę medialną, która wyraźnie ogranicza wolność prasy w Wietnamie;

K. mając na uwadze, że 12 czerwca 2018 r. Zgromadzenie Narodowe Wietnamu przyjęło ustawę w sprawie cyberbezpieczeństwa mającą na celu zaostrzenie kontroli w internecie i zobowiązującą dostawców do usuwania postów uznawanych za "zagrażające" bezpieczeństwu narodowemu; mając na uwadze, że ustawa ta nakłada surowe ograniczenia na wolność wypowiedzi w internecie i poważnie zagraża prawu do prywatności;

L. mając na uwadze, że 1 stycznia 2018 r. weszła w życie pierwsza w historii Wietnamu ustawa o przekonaniach i religii, zobowiązująca wszystkie grupy religijne w kraju do rejestrowania się we właściwych organach i do informowania ich o prowadzonej działalności; mając na uwadze, że organy mogą odmówić rejestracji lub ją utrudnić i zakazać działalności religijnej, uznanej arbitralnie za sprzeczną z "interesem narodowym", "porządkiem publicznym" lub "jednością narodową"; mając na uwadze, że przyjmując tę ustawę, rząd zinstytucjonalizował swoją ingerencję w sprawy religijne i nadzór państwowy nad grupami religijnymi;

M. mając na uwadze, że Wietnam znajduje się na 175. miejscu wśród 180 krajów w rankingu wolności prasy z 2018 r. sporządzonym przez Reporterów bez Granic;

N. mając na uwadze, że w Wietnamie nadal stosuje się karę śmierci, ale liczba egzekucji pozostaje nieznana, ponieważ władze wietnamskie uznają statystyki dotyczące tej kary za tajemnicę państwową; mając na uwadze, że w styczniu 2018 r. Wietnam zmniejszył z 22 do 18 liczbę przestępstw, za które grozi kara śmierci;

O. mając na uwadze, że Wietnam nadal nie ratyfikował podstawowych konwencji MOP, a mianowicie Konwencji nr 98 dotyczącej stosowania zasad prawa organizowania się i rokowań zbiorowych, Konwencji nr 105 dotyczącej zniesienia pracy przymusowej oraz Konwencji nr 87 dotyczącej wolności związkowej i ochrony praw związkowych;

P. mając na uwadze, że dialog UE z Wietnamem na temat praw człowieka stwarza liczącą się możliwość prowadzenia bieżących kompleksowych dyskusji dotyczących spraw będących przedmiotem troski UE, w tym pełnego poszanowania podstawowych praw do wolności wypowiedzi, zrzeszania się i pokojowych zgromadzeń; mając na uwadze, że stosunki między Unią Europejską a Wietnamem muszą zasadniczo opierać się na poszanowaniu praw człowieka, demokracji i praworządności oraz na przestrzeganiu międzynarodowych standardów w tym zakresie;

Q. mając na uwadze, że istnieje wyraźny związek między umową o partnerstwie i współpracy a umową o wolnym handlu między UE a Wietnamem, w których obie strony zadeklarowały wypełnianie zobowiązań w zakresie praw człowieka;

1. potępia ciągłe łamanie praw człowieka w Wietnamie - stanowiące oczywiste naruszenie międzynarodowych zobowiązań Wietnamu w dziedzinie praw człowieka - w tym wyroki skazujące, polityczne zastraszanie, śledzenie, nękanie, ataki i niesprawiedliwe procesy, których doświadczają działacze polityczni, dziennikarze, blogerzy, dysydenci i obrońcy praw człowieka za korzystanie w internecie lub poza nim z przysługującej im wolności wypowiedzi;

2. wzywa władze Wietnamu do natychmiastowego i bezwarunkowego uwolnienia wszystkich obrońców praw człowieka i więźniów sumienia przetrzymywanych lub skazanych jedynie za korzystanie z przysługującego im prawa do wolności wypowiedzi, w tym Hoanga Duca Binha, Nguyena Nama Phonga, Nguyena Trunga Truca i Le Dinha Luonga, oraz do wycofania wszystkich zarzutów wobec nich;

3. ponownie wzywa władze wietnamskie, aby zniosły wszelkie ograniczenia i zaprzestały aktów nękania wobec obrońców praw człowieka oraz aby zagwarantowały im, we wszystkich okolicznościach, możliwość prowadzenia legalnych działań na rzecz praw człowieka bez strachu przed represjami oraz bez jakichkolwiek ograniczeń, w tym nękania metodami sądowymi; wzywa rząd Wietnamu, aby zniósł wszelkie ograniczenia wolności wyznania oraz położył kres nękaniu wspólnot religijnych;

4. nalega, aby rząd wietnamski zapewnił zgodne z normami międzynarodowymi traktowanie wszystkich zatrzymanych osób; podkreśla, że prawo dostępu do prawników, personelu medycznego i członków rodziny stanowi istotne zabezpieczenie przed torturami i złym traktowaniem oraz ma decydujące znaczenie dla prawa do rzetelnego procesu sądowego;

5. potępia nadużywanie represyjnych przepisów prawnych ograniczających podstawowe prawa i wolności; wzywa władze Wietnamu do uchylenia, przeglądu lub zmiany wszystkich represyjnych przepisów, zwłaszcza kodeksu karnego, ustawy o cyberbezpieczeństwie i ustawy o przekonaniach i religii, a także do dopilnowania, by wszystkie przepisy były zgodne z międzynarodowymi standardami i zobowiązaniami w zakresie praw człowieka, w tym ICCPR, którego Wietnam jest stroną; wzywa rząd, aby zapewnił zgodność ustawodawstwa regulującego zgromadzenia publiczne i demonstracje z prawami do wolności zgromadzeń i zrzeszania się;

6. wzywa Wietnam, aby podpisał i ratyfikował wszystkie odnośne traktaty Narodów Zjednoczonych dotyczące praw człowieka oraz Rzymski Statut Międzynarodowego Trybunału Karnego, a także konwencje MOP nr 87, 98 i 105;

7. wzywa Wietnam do wystosowania stałego zaproszenia dla przedstawicieli specjalnych procedur Rady Praw Człowieka ONZ, w szczególności specjalnego sprawozdawcy ds. wolności poglądów i wypowiedzi oraz specjalnego sprawozdawcy ds. obrońców praw człowieka;

8. wzywa władze Wietnamu, aby uznały niezależne związki zawodowe;

9. wzywa UE do monitorowania sytuacji i współpracy z władzami i wszystkimi zainteresowanymi stronami w celu poprawy sytuacji w zakresie praw człowieka w Wietnamie;

10. ponownie wyraża sprzeciw wobec kary śmierci niezależnie od okoliczności; wzywa władze wietnamskie do niezwłocznego wprowadzenia moratorium na stosowanie kary śmierci, co byłoby krokiem do zniesienia tej kary; wzywa władze Wietnamu, aby zbadały wszystkie wyroki śmierci w celu upewnienia się, że procesy odbyły się zgodnie z międzynarodowymi standardami;

11. wzywa ESDZ i Komisję, aby aktywnie wspierały grupy społeczeństwa obywatelskiego i poszczególne osoby broniące praw człowieka w Wietnamie, m.in. apelując we wszystkich kontaktach z władzami wietnamskimi o uwolnienie obrońców praw człowieka i więźniów sumienia; wzywa delegaturę UE w Hanoi, aby udzielała wszelkiego odpowiedniego wsparcia uwięzionym obrońcom praw człowieka i więźniom sumienia, w tym organizując wizyty w więzieniach, monitorując procesy i zapewniając pomoc prawną;

12. wzywa państwa członkowskie UE, aby nasiliły starania w celu doprowadzenia do konkretnej poprawy w dziedzinie praw człowieka w Wietnamie, w tym podczas zbliżającego się powszechnego okresowego przeglądu praw człowieka w Wietnamie na forum Rady Praw Człowieka ONZ;

13. ponawia apel o wprowadzenie wobec państw o budzącym zastrzeżenia bilansie w zakresie praw człowieka ogólnounijnego zakazu eksportu i sprzedaży oraz unowocześniania i utrzymywania wszelkich rodzajów sprzętu służącego zapewnianiu bezpieczeństwa, który może być lub jest używany do wewnętrznych represji, w tym technologii monitorowania internetu;

14. z zadowoleniem przyjmuje zacieśnienie partnerstwa oraz rozwój dialogu na temat praw człowieka między UE a Wietnamem i przypomina o znaczeniu tego dialogu jako kluczowego instrumentu, który należy efektywnie stosować, aby wspomóc Wietnam i zachęcić go do wdrażania niezbędnych reform; gorąco zachęca Komisję do monitorowania postępów w ramach tego dialogu przez wprowadzenie wskaźników i mechanizmów monitorowania;

15. wzywa rząd Wietnamu i UE jako ważnych partnerów, aby zobowiązały się do poprawy poszanowania praw człowieka i podstawowych wolności w kraju, ponieważ jest to fundament stosunków dwustronnych między Wietnamem a Unią, zwłaszcza w perspektywie ratyfikacji umowy o wolnym handlu między UE a Wietnamem oraz w perspektywie umowy o partnerstwie i współpracy między UE a Wietnamem;

16. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, wiceprzewodniczącej Komisji / wysokiej przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa, Sekretarzowi Generalnemu Stowarzyszenia Państw Azji Południowo-Wschodniej (ASEAN), rządowi i Zgromadzeniu Narodowemu Wietnamu, Wysokiemu Komisarzowi NZ ds. Praw Człowieka oraz Sekretarzowi Generalnemu ONZ.

1 Dz.U. C 369 z 11.10.2018, s. 73.

2 Dz.U. C 86 z 6.3.2018, s. 122.

• Identyfikator: Dz.U.UE.C.2020.363.66
• Rodzaj: Rezolucja
• Tytuł: Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 15 listopada 2018 r. w sprawie Wietnamu, w szczególności sytuacji więźniów politycznych (2018/2925(RSP)).
• Data aktu: 15/11/2018
• Data ogłoszenia: 28/10/2020