Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 17 kwietnia 2014 r. w sprawie Syrii: sytuacja niektórych wspólnot znajdujących się w trudnym położeniu (2014/2695(RSP)).

Syria: sytuacja niektórych szczególnie narażonych społeczności

P7_TA(2014)0461

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 17 kwietnia 2014 r. w sprawie Syrii: sytuacja niektórych wspólnot znajdujących się w trudnym położeniu (2014/2695(RSP))

(2017/C 443/16)

(Dz.U.UE C z dnia 22 grudnia 2017 r.)

Parlament Europejski,

- uwzględniając swoje wcześniejsze rezolucje w sprawie Syrii, a w szczególności rezolucję z dnia 6 lutego 2014 r. w sprawie sytuacji w Syrii ¹ ,

- uwzględniając konkluzje Rady w sprawie Syrii z dni 14 kwietnia 2014 r. oraz 20 stycznia 2014 r.,

- uwzględniając oświadczenie wiceprzewodniczącej Komisji / wysokiej przedstawiciel Catherine Ashton z 15 marca 2014 r. w sprawie 3. rocznicy powstania w Syrii oraz z 8 kwietnia 2014 r. w sprawie zamordowania w Homs, w Syrii o. Van der Lugta SJ,

- uwzględniając Powszechną deklarację praw człowieka z 1948 r.,

- uwzględniając konwencje genewskie z 1949 r. oraz dodatkowe protokoły do nich,

- uwzględniając Międzynarodowy pakt praw obywatelskich i politycznych z 1966 r.,

- uwzględniając deklarację ONZ w sprawie likwidacji wszelkich form nietolerancji i dyskryminacji ze względu na wyznanie lub przekonania z 1981 r.,

- uwzględniając rezolucję 2139 Rady Bezpieczeństwa ONZ z 22 lutego 2014 r.,

- uwzględniając sprawozdanie niezależnej międzynarodowej komisji śledczej do spraw Syryjskiej Republiki Arabskiej z dnia 12 lutego 2014 r.,

- uwzględniając oświadczenie rzecznika prasowego sekretarza generalnego ONZ Bana Ki-moona z dnia 7 kwietnia 2014 r. w sprawie Syrii,

- uwzględniając oświadczenie zastępczyni sekretarza generalnego ONZ do spraw humanitarnych i koordynatora pomocy w sytuacjach kryzysowych Valerie Amos z dnia 28 marca 2014 r. w sprawie Syrii,

- uwzględniając europejską konwencję praw człowieka z 1950 r. i Kartę praw podstawowych Unii Europejskiej z 2000 r.,

- uwzględniając Rzymski Statut Międzynarodowego Trybunału Karnego,

- uwzględniając art. 122 ust. 5 oraz art. 110 ust. 4 Regulaminu,

A. mając na uwadze, że obecny krwawy kryzys w Syrii wywołał klęskę humanitarną o skali niespotykanej w historii najnowszej, w której zginęło ponad 150 000 ludzi, z czego większość to ludność cywilna, ponad 6,5 mln ludzi stało się uchodźcami wewnętrznymi, a ponad 2,6 mln uchodźców syryjskich znalazło się w Libanie, Turcji, Jordanii, Iraku i Egipcie; mając na uwadze, że mniejszości religijne i etniczne znalazły się w bardzo trudnej sytuacji w warunkach kryzysu;

B. mając na uwadze, że ludność syryjska tradycyjnie składała się z bardzo różnorodnych wspólnot etnicznych i religijnych, m.in. odpowiednio Arabów, Aramejczyków, Ormian, Asyryjczyków, Adygejczyków, Kurdów i Turkmenów oraz muzułmanów, chrześcijan i druzów, a także innych grup; mając na uwadze, że żadna z tych wspólnot etnicznych lub religijnych nie została oszczędzona od trzyletniego konfliktu, który coraz bardziej nabiera wymiaru religijnego;

C. mając na uwadze, że te wspólnoty składały się zawsze na społeczeństwo syryjskie, przyczyniając się do jego rozwoju i postępu m.in. dzięki zaangażowaniu w edukację, opiekę zdrowotną i kulturę; mając na uwadze, że z tego powodu wspólnoty te mają do odegrania ważną rolę w demokratyzacji Syrii i muszą być reprezentowane we wszelkich konsultacjach w sprawie przyszłości kraju i w jakimkolwiek procesie pojednania;

D. mając na uwadze, że do niedawna większość tych wspólnot próbowała unikać opowiadania się po którejś ze stron konfliktu, gdyż wiele z nich wprawdzie uznaje potrzebę zmian w reżimie syryjskim, ale także obawia się, że w razie obalenia rządu stanie się celem ataków sunnickich rebeliantów-dżihadystów, którzy nawołują do ustanowienia państwa islamskiego, lub innych ugrupowań;

E. mając na uwadze, że reżim Assada umyślnie sprowokował dynamiczną polaryzację o podłożu religijnym, traktując ją jako strategię swego przetrwania, co podsyciło utajone i dotychczas powszechnie tłumione napięcia między wspólnotami; mając na uwadze, że coraz większa obecność i infiltracja ekstremistów islamskich i bojowników dżihadu po wszystkich stronach konfliktu wywołuje uzasadnione obawy wśród mniejszości tego kraju; mając na uwadze, że podsycanie różnic między sunnitami i szyitami wpływa negatywnie także na stosunki między wspólnotami w krajach sąsiadujących;

F. mając na uwadze, że holenderski jezuita o. Frans van der Lugt, który żył w Syrii od wielu dziesięcioleci i zasłynął odmową opuszczenia oblężonego miasta Homs, został pobity i zastrzelony przez uzbrojonych napastników w dniu 7 kwietnia 2014 r.; mając na uwadze, że sekretarz generalny ONZ potępił ten nieludzki akt przemocy wobec człowieka, który towarzyszył Syryjczykom w trakcie oblężeń i narastających trudności; mając na uwadze, że inni chrześcijanie pozostają w budynkach zakonu, w których zamordowano o. van der Lugta, a wspólnota międzynarodowa obawia się o ich bezpieczeństwo, podobnie jak o bezpieczeństwo wielu cywilów wciąż uwięzionych w Homs, które cały czas jest oblegane;

G. mając na uwadze, że o. Paolo Dall'Oglio jest zaginiony od lipca 2013 r., a biskup greckiego Kościoła prawosławnego Boulos Yazigi został uprowadzony przez uzbrojonych porywaczy ze swojego samochodu w kwietniu 2013 r. w pobliżu miasta Aleppo na północy kraju; mając na uwadze, że los tych duchownych wciąż nie jest znany;

H. mając na uwadze, że walki prowadzone między siłami reżimu i rebeliantami, w tym ugrupowaniami powiązanymi z Al-Kaidą, doprowadziły w końcu marca 2014 r. do ewakuacji zdecydowanej większości ludności Kassabu, ormiańskiego miasteczka na granicy syryjsko-tureckiej; mając na uwadze, że na temat liczby ofiar tych zdarzeń pojawiają się sprzeczne doniesienia;

I. mając na uwadze, że ostatnie doniesienia z Syrii wskazują, iż rebelianci z powiązanego z Al-Kaidą frontu al-Nusra zajęli wiele wsi chrześcijańskich i kurdyjskich na granicy z Turcją, takich jak kurdyjskie miasteczko Ayn-Al-Arab/Kobane;

J. mając na uwadze, że podczas kryzysu w Syrii uchodźcy palestyńscy znajdują się nadal w szczególnie trudnym położeniu; mając na uwadze, że wielu z nich przebywa na oblężonych obszarach, zwłaszcza w obozie w Jarmuk, który wciąż znajduje się pod ciężkim ostrzałem sił reżimu i rozmaitych ugrupowań zbrojnych, co powoduje nieludzkie cierpienia 18 000 Palestyńczyków przebywających w tym miejscu; mając na uwadze, że niemal wszyscy z 540 000 uchodźców palestyńskich w Syrii potrzebują dziś pomocy, przy czym ponad połowa z nich to uchodźcy wewnętrzni, oraz borykają się z wielkimi przeszkodami lub nasilającymi się restrykcjami, kiedy próbują uciec do Egiptu, Jordanii lub Libanu;

K. mając na uwadze, że kobiety i dzieci nadal cierpią z powodu agresji, przemocy seksualnej lub ze względu na płeć, nadużyć i braku podstawowych dóbr i usług w trakcie obecnego kryzysu w Syrii; mając na uwadze, że wśród syryjskich uchodźców jest niewspółmiernie wiele kobiet i dzieci; mając na uwadze, że od 2011 r. prawie 3 mln dzieci w Syrii przerwało naukę szkolną, a przynajmniej 500 000 zarejestrowanych dzieci-uchodźców nie zostało zapisanych do szkół w sąsiadujących krajach;

L. mając na uwadze, że w krwawym kryzysie w Syrii wciąż ofiarami są obrońcy praw człowieka, intelektualiści, duchowni, dziennikarze i działacze społeczeństwa obywatelskiego; mając na uwadze, że na przedmieściu Duma ponad cztery miesiące temu uprowadzono laureatkę nagrody im. Sacharowa z 2011 r. Razan Zajtunę wraz z jej mężem i dwoma innymi obrońcami praw człowieka i że wciąż są oni przetrzymywani w nieznanym miejscu;

M. mając na uwadze, że liderzy polityczni i religijni mają obowiązek zwalczania ekstremizmu i terroryzmu na każdym szczeblu i promowania wzajemnego szacunku między obywatelami oraz wspólnotami religijnymi i etnicznymi;

N. mając na uwadze, że międzynarodowe prawo humanitarne i dotyczące praw człowieka zakazuje ataków na osoby i grupy ze względu na ich przynależność religijną lub etniczną oraz ataków na ludność cywilną niebiorącą udziału w walkach; mając na uwadze, że takie czyny mogą stanowić zbrodnie wojenne j zbrodnie przeciwko ludzkości; mając na uwadze, że Rada Bezpieczeństwa ONZ podkreśliła w rezolucji 2139, że należy położyć kres bezkarności w odniesieniu do naruszeń międzynarodowego prawa humanitarnego oraz naruszeń praw człowieka, a także potwierdziła, że sprawcy tych naruszeń i nadużyć w Syrii lub osoby w inny sposób za nie odpowiedzialne muszą być postawione przed wymiarem sprawiedliwości;

1. wyraża głębokie zaniepokojenie niespotykaną skalą cierpień ludzkich i przypadków śmiertelnych oraz wyraża solidarność z rodzinami wszystkich niewinnych ofiar konfliktu syryjskiego; stanowczo potępia naruszenia praw człowieka i międzynarodowego prawa humanitarnego przez reżim Assada oraz prorządowe bojówki; potępia wszelkie naruszenia praw człowieka i międzynarodowego prawa humanitarnego przez zbrojne grupy będące w opozycji do reżimu; stanowczo potępia coraz liczniejsze zamachy terrorystyczne popełniane przez ekstremistyczne organizacje i jednostki w całym kraju;

2. jest przekonany, że trwałe rozwiązanie obecnego kryzysu w Syrii może zostać osiągnięte wyłącznie w drodze szeroko zakrojonego procesu politycznego, któremu przewodzić będzie Syria przy wsparciu wspólnoty międzynarodowej; ubolewa, że rozmowy pokojowe kończą się obecnie niepowodzeniem ze względu na przeszkody stwarzane przez reżim, oraz pilnie domaga się, by wszystkie zaangażowane strony i wspólnota międzynarodowa dołożyły wszelkich wysiłków, by rozpocząć nowe rokowania, które położą kres obecnej rzezi; podkreśla znaczenie uczestnictwa i wkładu w tym procesie wszystkich składników społeczeństwa syryjskiego, w tym mniejszości etnicznych i religijnych, oraz wskazuje na kluczową rolę mniejszości w zachowywaniu jedynego w swoim rodzaju dziedzictwa kulturowego i tradycji międzykulturowego, międzyetnicznego i międzyreligijnego współistnienia w Syrii, z myślą o stworzeniu dynamicznego społeczeństwa dla przyszłych pokoleń Syryjczyków;

3. ponownie podkreśla, że prawa mniejszości łączą się nierozerwalnie z poszanowaniem innych podstawowych praw człowieka i wolności, takich jak prawo do wolności, bezpieczeństwa, równości i swobody wypowiedzi;

4. stanowczo potępia niedawne ataki na niektóre wspólnoty religijne i etniczne w Syrii, zwłaszcza na chrześcijan, Ormian i Kurdów, oraz wzywa wszystkie zaangażowane strony, by zaprzestały wszelkich działań zmierzających do podsycania konfliktu etnicznego i wyznaniowego; podkreśla, że wszystkie podmioty zaangażowane w konflikt mają obowiązek chronić różne mniejszości obecne w Syrii; uznaje jednak, że ataki na niektóre wspólnoty znajdujące się w trudnym położeniu stanowią tylko jeden z aspektów wojny domowej w Syrii;

5. z najwyższym oburzeniem potępia zamordowanie księdza Fransa Van der Lugta, ten nieludzki akt przemocy wobec człowieka, który towarzyszył Syryjczykom w trakcie oblężeń i narastających trudności; oddaje hołd jego pracy, która swym zasięgiem wykraczała poza oblężone miasto Homs i wciąż przynosi pomoc setkom cywilów w ich codziennym przetrwaniu;

6. wzywa wszystkie strony konfliktu, by ściśle stosowały się do międzynarodowego prawa humanitarnego i do praw człowieka, oraz wzywa do ochrony wszystkich wspólnot znajdujących się w trudnym położeniu, m.in. poprzez umożliwienie dostępu pomocy humanitarnej i zakończenie oblężeń zaludnionych obszarów, m.in. starego miasta w Homs; ponownie wzywa do zapewnienia miejsc bezpiecznego pobytu wzdłuż granicy turecko-syryjskiej oraz ewentualnie w samej Syrii, a także do utworzenia korytarzy humanitarnych przez społeczność międzynarodową;

7. potępia atak na ormiańskie miasto Kassab; popiera wszelkie wysiłki podejmowane na szczeblu lokalnym w celu uniknięcia i zwalczania krwawych starć na tle wyznaniowym na zajętych przez rebeliantów obszarach i na obszarach, gdzie Kurdowie stanowią większość; wzywa obecne i przyszłe władze syryjskie, by zapewniły w kraju rzeczywistą i skuteczną ochronę wspólnot znajdujących się w trudnym położeniu oraz doprowadziły do ich bezpiecznego i pewnego powrotu do domów, a także by sprawiły, że sprawcy ataków na te wspólnoty zostaną postawieni przed wymiarem sprawiedliwości w rzetelnym procesie;

8. ponownie wzywa do zwrócenia szczególnej uwagi na trudną sytuację uchodźców palestyńskich w Syrii, a w szczególności na nieludzkie warunki, w jakich Palestyńczycy przebywają w obozie uchodźców w Jarmuk; ponownie wzywa wszystkie strony zaangażowane w konflikt, by umożliwiły Agencji Narodów Zjednoczonych ds. Pomocy Uchodźcom Palestyńskim na Bliskim Wschodzie (UNRWA) i innym międzynarodowym organizacjom pomocowym nieograniczony dostęp do tego obozu, a także do wszystkich innych oblężonych obszarów na terytorium kraju, żeby ulżyć skrajnym cierpieniom miejscowej ludności; pochwala działalność UNRWA w Syrii i wzywa do zwiększenia międzynarodowego wsparcia dla jej działalności;

9. wzywa wspólnotę międzynarodową i UE, by w kryzysie syryjskim zwróciły szczególną uwagę na cierpienia i potrzeby kobiet i dzieci; domaga się zerowej tolerancji zwłaszcza wobec zabijania, uprowadzania i rekrutowania dzieci, a także zwiększenia zdolności do udzielania pomocy humanitarnej w dziedzinie wsparcia ofiar, które doznały urazów psychicznych;

10. przypomina o naglącej potrzebie zwolnienia wszystkich więźniów politycznych, działaczy społeczeństwa obywatelskiego, pracowników pomocy humanitarnej, duchownych (m.in. o. Paola Dall'Oglio, biskupa greckiego Kościoła prawosławnego Boulosa Yazigi i biskupa asyryjskiego Kościoła prawosławnego Johna Ibrahima), dziennikarzy i fotografów przetrzymywanych przez reżim lub rebeliantów oraz o potrzebie umożliwienia niezależnym obserwatorom dostępu do wszystkich miejsc zatrzymania; ponownie wzywa UE i jej państwa członkowskie do podjęcia wszelkich możliwych wysiłków na rzecz uwolnienia laureatki nagrody im. Sacharowa z 2011 r. Razan Zajtuny i wszystkich innych obrońców praw człowieka w Syrii, w tym blogera internetowego Bassela Safadiego Khartabila;

11. wciąż jest przekonany, że jeżeli sprawcy poważnych przestępstw popełnionych w czasie konfliktu, w tym przestępstw na tle religijnym lub etnicznym, nie zostaną pociągnięci do odpowiedzialności, osiągnięcie trwałego pokoju w Syrii nie będzie możliwe; ponawia swój apel o przekazanie sprawy dotyczącej sytuacji w Syrii do Międzynarodowego Trybunału Karnego i popiera wszelkie inicjatywy w tym kierunku; pochwala prace niezależnej międzynarodowej komisji śledczej do spraw Syryjskiej Republiki Arabskiej i innych podmiotów międzynarodowych gromadzących i zachowujących wielkie ilości świadectw na temat poważnych zbrodni popełnionych przez reżim i niektóre ugrupowania rebelianckie w Syrii oraz wzywa do podjęcia działań zmierzających do postawienia sprawców przed sądem;

12. wyraża głębokie zaniepokojenie poważnymi konsekwencjami podziału Syrii dla stabilności i bezpieczeństwa w regionie, zwłaszcza w Libanie i Iraku; jest poważnie zaniepokojony wysoką liczbą uchodźców syryjskich w sąsiadujących krajach, zwłaszcza w Libanie, gdzie według UNHCR ich liczba przekroczyła 1 mln, nie licząc dziesiątek tysięcy uchodźców, którzy nie zarejestrowali się w agencji, przy czym jednocześnie każdego tygodnia z Syrii do Libanu ucieka 12 000 ludzi; jest również głęboko zaniepokojony ciągłym przepływem uchodźców do Jordanii, Turcji, Iraku i Egiptu; zachęca Unię Europejską i jej państwa członkowskie, by w dalszym ciągu udzielały znacznej pomocy humanitarnej ludności dotkniętej konfliktem w Syrii;

13. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji wiceprzewodniczącej Komisji/wysokiej przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa, Radzie, Komisji, parlamentom i rządom państw członkowskich, sekretarzowi generalnemu Organizacji Narodów Zjednoczonych, specjalnemu wysłannikowi ONZ i Ligi Państw Arabskich do Syrii, rządowi i parlamentowi Egiptu, parlamentowi i rządowi Iraku, parlamentowi i rządowi Jordanii, parlamentowi i rządowi Libanu, parlamentowi i rządowi Turcji, sekretarzowi generalnemu Rady Współpracy Państw Arabskich Zatoki Perskiej oraz wszystkim stronom zaangażowanym w konflikt w Syrii.

1 Teksty przyjęte, P7_TA(2014)0099.

• Identyfikator: Dz.U.UE.C.2017.443.79
• Rodzaj: Rezolucja
• Tytuł: Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 17 kwietnia 2014 r. w sprawie Syrii: sytuacja niektórych wspólnot znajdujących się w trudnym położeniu (2014/2695(RSP)).
• Data aktu: 17/04/2014
• Data ogłoszenia: 22/12/2017