Zapobieganie zaburzeniom równowagi makroekonomicznej i ich korygowanie ***IP7_TA(2011)0287
Poprawki Parlamentu Europejskiego przyjęte w dniu 23 czerwca 2011 r. do wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie zapobiegania zaburzeniom równowagi makroekonomicznej i ich korygowania (COM(2010)0527 - C7-0301/2010 - 2010/0281(COD))(1)
(2012/C 390 E/17)
(Dz.U.UE C z dnia 18 grudnia 2012 r.)
(Zwykła procedura ustawodawcza: pierwsze czytanie)
[Poprawka nr 2]
POPRAWKI PARLAMENTU(*)
do wniosku Komisji
______
(1) Sprawa została odesłana do komisji zgodnie z art. 57 ust. 2 akapit drugi (A7-0183/2011).
(*) Poprawki: tekst nowy lub zmieniony został zaznaczony kursywą i wytłuszczonym drukiem; symbol ▐ sygnalizuje skreślenia.
ROZPORZĄDZENIE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY
w sprawie zapobiegania zakłóceniom równowagi makroekonomicznej i ich korygowania
PARLAMENT EUROPEJSKI I RADA UNII EUROPEJSKIEJ,
uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 121 ust. 6,
uwzględniając wniosek Komisji Europejskiej,
uwzględniając opinię Europejskiego Banku Centralnego (1),
po przekazaniu projektu aktu ustawodawczego parlamentom narodowym,
uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego (2), stanowiąc zgodnie ze zwykłą procedurą ustawodawczą, a także mając na uwadze, co następuje:
(1) Koordynacja polityki gospodarczej państw członkowskich w Unii powinna się odbywać w kontekście ogólnych wytycznych dotyczących polityki gospodarczej i wytycznych dotyczących zatrudnienia oraz powinna zapewniać poszanowanie zasad przewodnich dotyczących stabilnych cen, zdrowych i zrównoważonych finansów publicznych i warunków pieniężnych oraz trwałej równowagi płatniczej.
(1a) Utworzenie trwałego i dynamicznego jednolitego rynku należy traktować jak element właściwego i sprawnego funkcjonowania unii gospodarczej i walutowej.
(1b) Ulepszone zasady zarządzania gospodarczego powinny opierać się na szeregu wzajemnie powiązanych i spójnych strategii politycznych na rzecz zrównoważonego wzrostu, takich jak: unijna strategia na rzecz wzrostu i zatrudnienia, europejski okres oceny na rzecz ściślejszej koordynacji polityki gospodarczej i budżetowej, skuteczna procedura zapobiegania przekraczaniu deficytu publicznego i korygowania go (pakt stabilności i wzrostu), solidna procedura zapobiegania zakłóceniom równowagi makroekonomicznej i ich korygowania, lepsze regulowanie rynku finansowego i nadzór nad nim.
(2) Należy wyciągnąć wnioski z doświadczeń zdobytych w czasie pierwszego dziesięciolecia funkcjonowania unii gospodarczej i walutowej, a zwłaszcza należy określić zasady lepszego zarządzania gospodarką w Unii opartego na większej odpowiedzialności krajów za ich własny rozwój.
(2a) Poprawa zarządzania gospodarką winna obejmować szersze angażowanie Parlamentu Europejskiego i parlamentów narodowych w odpowiednim czasie. Właściwa komisja Parlamentu Europejskiego może umożliwić udział w wymianie poglądów państwom członkowskim, których - zgodnie z art. 7 ust. 2, art. 8 ust. 2 i art. 10 ust. 4 niniejszego rozporządzenia - dotyczy zalecenie lub decyzja Rady.
(2b) Komisja powinna odgrywać większą rolę w procedurze wzmocnionego nadzoru, jeżeli chodzi o oceny dotyczące danego państwa członkowskiego, monitorowanie, inspekcje, zalecenia i ostrzeżenia.
(3) W szczególności należy poszerzyć zakres nadzoru nad polityką gospodarczą państw członkowskich, który nie powinien ograniczać się do nadzoru budżetowego, ale obejmować bardziej szczegółowe i formalne ramy służące zapobieganiu nadmiernym zakłóceniom równowagi makroekonomicznej i zapewnić państwom członkowskim, w których takie zakłócenia występują, pomoc w opracowaniu planów naprawczych, zanim rozbieżności się utrwalą. Poszerzeniu ram nadzoru gospodarczego powinno towarzyszyć pogłębienie nadzoru budżetowego.
(4) W celu zapewnienia pomocy w usuwaniu takich zakłóceń równowagi konieczne jest opracowanie procedury, która będzie szczegółowo ustalona w ustawodawstwie.
(5) Nadzór wielostronny, o którym mowa w art. 121 ust. 3 i 4 traktatu, należy uzupełnić o przepisy szczegółowe dotyczące wykrywania zakłóceń równowagi makroekonomicznej, jak również zapobiegania nadmiernym zakłóceniom równowagi makroekonomicznej i ich korygowania w ramach Unii, co powinno być skorelowane z dorocznym cyklem tego nadzoru.
(6) Procedura ta powinna uruchomić mechanizm ostrzegania, mający na celu wczesne wykrywanie narastających zakłóceń równowagi makroekonomicznej. Jej podstawą powinno być stosowanie orientacyjnej i przejrzystej tabeli wskaźników, zwierającej orientacyjne wartości progowe, w połączeniu z analizą ekonomiczną. Analiza ta powinna uwzględniać między innymi nominalną i realną konwergencję wewnątrz strefy euro i poza nią.
(6a) Komisja powinna ściśle współpracować z Radą i Parlamentem Europejskim przy opracowywaniu tabeli wskaźników oraz zestawu wskaźników makroekonomicznych i makrofinansowych dla państw członkowskich. Wskaźniki i wartości progowe powinny być określane i w razie konieczności modyfikowane, tak aby dostosować je do zakłóceń równowagi makroekonomicznej o zmiennym charakterze, między innymi w związku ze zmianami zagrożeń dla stabilności makroekonomicznej bądź zwiększeniem dostępności odpowiednich danych statystycznych. Komisja powinna przedstawić właściwym komitetom Rady i komisjom Parlamentu Europejskiego propozycje uwag dotyczących planów określania i dostosowywania wskaźników i wartości progowych. Komisja powinna informować Radę i Parlament Europejski o zmianach wskaźników i wartości progowych oraz wyjaśniać powody wprowadzenia takich modyfikacji.
(7) Aby tabela wskaźników skutecznie funkcjonowała jako element mechanizmu ostrzegania, powinna ona obejmować ograniczony zestaw wskaźników ekonomicznych, finansowych i strukturalnych, istotnych dla wykrywania zakłóceń równowagi makroekonomicznej, oraz odpowiednie orientacyjne wartości progowe. Wskaźniki i wartości progowe powinny być określane i w razie konieczności modyfikowane, tak aby dostosować je do zakłóceń równowagi makroekonomicznej o zmiennym charakterze, między innymi stosownie do zmiennych zagrożeń dla stabilności makroekonomicznej bądź zwiększonej dostępności odpowiednich danych statystycznych. Nie należy postrzegać wskaźników jako celów polityki gospodarczej, lecz jako narzędzia pozwalające na uwzględnienie zmieniającego się charakteru zakłóceń równowagi makroekonomicznej w Unii Europejskiej.
(7a) Przy opracowywaniu tabeli wskaźników należy również odpowiednio uwzględnić różnorodność sytuacji gospodarczej, w tym skutki nadrabiania zaległości.
(8) Przekroczenie jednej lub kilku orientacyjnych wartości progowych nie musi koniecznie wskazywać na pojawienie się zakłóceń równowagi makroekonomicznej, ponieważ polityka gospodarcza powinna uwzględniać wzajemne powiązania między zmiennymi makroekonomicznymi. Nie należy wyciągać wniosków z automatycznego odczytu tabeli wskaźników: za sprawą analizy ekonomicznej wszystkie informacje, zarówno pochodzące z tabeli, jak i spoza niej, powinny zostać przedstawione w odpowiedniej perspektywie i uwzględnione w kompleksowej analizie.
(9) Na podstawie procedury wielostronnego nadzoru i mechanizmu ostrzegania lub w przypadku nieoczekiwanych istotnych zmian gospodarczych wymagających pilnej analizy w związku z niniejszym rozporządzeniem Komisja powinna wskazać państwa członkowskie, dla których należy sporządzić szczegółową ocenę sytuacji. Szczegółową ocenę sytuacji należy przeprowadzać, nie zakładając z góry, że istotnie wystąpiło zakłócenie, i powinna ona obejmować dogłębną analizę źródeł zakłóceń równowagi w ocenianym państwie członkowskim, z należytym uwzględnieniem specyficznych dla danego państwa uwarunkowań gospodarczych i sytuacji gospodarczej oraz szerszego zestawu narzędzi analitycznych, wskaźników i informacji jakościowych dotyczących tego kraju. Przy sporządzaniu szczegółowej oceny sytuacji przez Komisję państwo członkowskie będzie z nią współpracować, udostępniając jej jak najbardziej wyczerpujące i prawidłowe informacje. Ponadto Komisja należycie uwzględnia wszelkie inne informacje, które są istotne zdaniem danego państwa członkowskiego i które to państwo członkowskie przedstawiło Komisji i Radzie. Szczegółowa ocena sytuacji powinna być przedmiotem dyskusji w Radzie oraz w Eurogrupie w przypadku państw członkowskich, których walutą jest euro. Szczegółowa ocena sytuacji powinna, w stosownych przypadkach, uwzględniać skierowane przez Radę do ocenianych państw członkowskich zalecenia lub wezwania przyjęte zgodnie z postanowieniami art. 121, 126 i 148 traktatu oraz na mocy art. 6, 7, 8 i 10 niniejszego rozporządzenia, a także plany polityczne ocenianych państw członkowskich, przedstawione w ich krajowych programach reform, oraz najlepsze praktyki międzynarodowe w zakresie wskaźników i metodyki. Jeżeli Komisja postanowi przeprowadzić szczegółową ocenę sytuacji w przypadku nieoczekiwanych istotnych zmian gospodarczych wymagających pilnej analizy, powinna poinformować o tym zainteresowane państwo członkowskie.
(10) Procedura monitorowania niekorzystnych zakłóceń równowagi makroekonomicznej i ich korygowania, obejmująca elementy zapobiegawcze i naprawcze, wymagać będzie rozszerzonych narzędzi nadzoru, opartych na narzędziach stosowanych w ramach procedury nadzoru wielostronnego. Mogą one obejmować rozszerzone inspekcje nadzoru prowadzone w państwach członkowskich przez Komisję - we współpracy z Europejskim Bankiem Centralnym (EBC) w przypadku państw członkowskich należących do strefy euro i biorących udział w ERM II - oraz obowiązek przedstawiania dodatkowych sprawozdań przez dane państwo w przypadku poważnych zakłóceń równowagi, w tym zakłóceń zagrażających prawidłowemu funkcjonowaniu unii gospodarczej i walutowej. W stosownych przypadkach do dialogu należy włączać partnerów społecznych i inne zainteresowane podmioty na szczeblu krajowym.
(11) W ramach oceny zakłóceń równowagi należy uwzględnić, na ile są one poważne ▐ oraz jakie mają potencjalne negatywne gospodarcze i finansowe skutki uboczne, które potęgują podatność gospodarki UE na zagrożenia i stanowią ryzyko dla prawidłowego funkcjonowania unii walutowej. Działania służące wyeliminowaniu zakłóceń równowagi makroekonomicznej i rozbieżności w konkurencyjności wymagane są we wszystkich państwach członkowskich, w szczególności w strefie euro. Jednak wyzwania polityczne w poszczególnych państwach członkowskich mogą się znacznie różnić pod względem charakteru, znaczenia i pilności. W związku z podatnością na zagrożenia i rozmiarem wymaganego dostosowania szczególnie pilna jest potrzeba działań politycznych w państwach członkowskich wykazujących trwale wysoki deficyt na rachunku obrotów bieżących i spadek konkurencyjności. Również w państwach członkowskich, które gromadzą wysokie nadwyżki na rachunku obrotów bieżących, strategie polityczne powinny służyć określeniu i wdrażaniu reform strukturalnych, które pomogą zwiększyć ich popyt krajowy i potencjał wzrostu gospodarczego.
(11a) Należy także wziąć pod uwagę zdolność dostosowawczą gospodarki danego państwa członkowskiego oraz jego stosowanie się w przeszłości do zaleceń wydanych na podstawie niniejszego rozporządzenia i innych zaleceń wydanych na podstawie art. 121 traktatu w ramach wielostronnego nadzoru, zwłaszcza do ogólnych wytycznych polityki gospodarczej dla państw członkowskich i dla Unii.
(12) W przypadku stwierdzenia zakłóceń równowagi makroekonomicznej do danego państwa członkowskiego należy skierować zalecenia - w stosownych przypadkach opracowane z udziałem stosownych komitetów - zawierające wytyczne w zakresie podjęcia odpowiednich działań politycznych. Działania polityczne danego państwa członkowskiego powinny nastąpić w odpowiednim czasie i z wykorzystaniem wszystkich dostępnych narzędzi, którymi dysponują władze publiczne. W stosownych przypadkach należy również angażować zainteresowane podmioty na szczeblu krajowym, w tym partnerów społecznych, zgodnie z postanowieniami TFUE oraz z krajowymi uwarunkowaniami prawnymi i politycznymi. Działania te powinny być dostosowane do specyficznej sytuacji danego państwa członkowskiego i obejmować główne obszary polityki gospodarczej, w tym - stosownie do okoliczności - politykę budżetową i płacową, rynki pracy, rynki produktowe i rynki usług oraz regulacje dotyczące sektora finansowego. Należy uwzględnić zobowiązania w ramach umów ERM II.
(13) Wczesne ostrzeżenia i zalecenia kierowane przez Europejską Radę ds. Ryzyka Systemowego do państw członkowskich lub do Unii dotyczą zagrożeń o charakterze makrofinansowym. W stosownych przypadkach powinny one również uzasadniać podjęcie przez Komisję odpowiednich działań następczych w kontekście nadzoru nad zakłóceniami równowagi. Należy ściśle przestrzegać zasad niezależności i poufności w Europejskiej Radzie ds. Ryzyka Systemowego.
(14) W przypadku stwierdzenia poważnych zakłóceń równowagi makroekonomicznej, w tym zakłóceń zagrażających prawidłowemu funkcjonowaniu unii gospodarczej i walutowej, należy wszcząć procedurę w sytuacji nadmiernego zakłócenia równowagi, która może obejmować skierowanie zaleceń do danego państwa członkowskiego, dodatkowe wymogi w zakresie nadzoru i monitorowania, a w odniesieniu do państw członkowskich, których walutą jest euro - możliwość egzekwowania zgodnie z rozporządzeniem (UE) nr [.../...] (3) w przypadku uporczywego niepodejmowania działań naprawczych.
(15) Każde państwo członkowskie, wobec którego wszczęta zostanie procedura w sytuacji nadmiernego zakłócenia równowagi, powinno opracować plan działań naprawczych, w którym przedstawi szczegóły działań mających na celu wdrożenie zaleceń Rady. Plan działań naprawczych powinien obejmować harmonogram realizacji przewidywanych środków. Plan powinien zostać zatwierdzony przez Radę w drodze zalecenia. Zalecenie to należy przekazać Parlamentowi Europejskiemu.
(15a) Radzie należy przyznać uprawnienia do podejmowania indywidualnych decyzji stwierdzających brak zgodności z zaleceniami przyjętymi przez Radę w ramach planu działań naprawczych. W ramach koordynacji polityki gospodarczej państw członkowskich prowadzonej przez Radę zgodnie z postanowieniami art. 121 ust. 1 traktatu decyzje takie stanowią nieodłączne działania następcze w odniesieniu do zaleceń przyjętych przez Radę na mocy art. 121 ust. 4 traktatu w związku z planem działań naprawczych.
(16) Ponieważ cel, jakim są skuteczne ramy wykrywania zakłóceń równowagi makroekonomicznej i zapobiegania im, nie może zostać osiągnięty w sposób wystarczający przez państwa członkowskie ze względu na głębokie współzależności natury handlowej i finansowej pomiędzy nimi oraz ze względu na skutki uboczne polityki gospodarczej poszczególnych krajów dla Unii i całej strefy euro, natomiast możliwe jest lepsze jego osiągnięcie na poziomie Unii, Unia może przyjąć środki zgodnie z zasadą pomocniczości określoną w art. 5 Traktatu o Unii Europejskiej. Zgodnie z zasadą proporcjonalności określoną w przywołanym artykule niniejsze rozporządzenie nie wykracza poza to, co jest niezbędne do osiągnięcia tego celu.
(16a) Stosując niniejsze rozporządzenie, Rada i Komisja powinny w pełni uwzględniać rolę parlamentów narodowych i partnerów społecznych, a także respektować różnice w systemach krajowych, dotyczących np. kształtowania płac.
(16b) Jeżeli Rada uzna, że w danym państwie członkowskim nie występuje już nadmierne zakłócenie równowagi, procedurę w sytuacji nadmiernego zakłócenia równowagi zamyka się po uchyleniu przez Radę zaleceń wydanych na mocy art. 7, 8 i 10 na zalecenie Komisji. Decyzję taką podejmuje się na podstawie kompleksowej analizy przeprowadzonej przez Komisję, wykazującej, że państwo członkowskie zastosowało się do zaleceń Rady i że nie istnieją już przyczyny leżące u podstaw zakłócenia ani związane z nim zagrożenia określone w zaleceniu otwierającym procedurę w sytuacji nadmiernego zakłócenia równowagi; uwzględnia się przy tym m.in. zmiany sytuacji makroekonomicznej, perspektywy i skutki uboczne. Zamknięcie procedury w sytuacji nadmiernego zakłócenia równowagi należy zasygnalizować poprzez podanie stosownego oświadczenia do wiadomości publicznej,
PRZYJMUJĄ NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:
______(1)Dz.U. C 150 z 20.5.2011, s. 1.
(2) Dz.U. C
(3) Dz.U. L [...] z [...], s. [...]