Akty Prawne
Dziennik Ustaw
Dz.U.2011.219.1296

Konwencja dotycząca budowy i funkcjonowania Europejskiego Ośrodka Badań Laserem Rentgenowskim na Swobodnych Elektronach. Hamburg.2009.11.30.

KONWENCJA

dotycząca budowy i funkcjonowania Europejskiego Ośrodka Badań Laserem Rentgenowskim na Swobodnych Elektronach,

sporządzona w Hamburgu dnia 30 listopada 2009 r.

W imieniu Rzeczypospolitej Polskiej

PREZYDENT RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

podaje do powszechnej wiadomości:

Dnia 30 listopada 2009 r. w Hamburgu została sporządzona Konwencja dotycząca budowy i funkcjonowania Europejskiego Ośrodka Badań Laserem Rentgenowskim na Swobodnych Elektronach, w następującym brzmieniu:

Przekład

Konwencja

dotycząca budowy i funkcjonowania

Europejskiego Ośrodka Badań Laserem Rentgenowskim

na Swobodnych Elektronach

Spis treści

Artykuł 1 USTANOWIENIE EUROPEJSKIEGO OŚRODKA XFEL

Artykuł 2 NAZWA SPÓŁKI

Artykuł 3 ORGANY SPÓŁKI

Artykuł 4 FINANSE

Artykuł 5 WKŁADY

Artykuł 6 KRYTERIA UŻYTKOWANIA EUROPEJSKIEGO OŚRODKA XFEL DLA CELÓW NAUKOWYCH

Artykuł 7 PRZEPŁYW PERSONELU I WYPOSAŻENIA NAUKOWEGO

Artykuł 8 POKRYCIE POTENCJALNYCH KOSZTÓW VAT

Artykuł 9 POROZUMIENIA Z INNYMI UŻYTKOWNIKAMI

Artykuł 10 WŁASNOŚĆ INTELEKTUALNA

Artykuł 11 SZKOŁA

Artykuł 12 SPORY

Artykuł 13 DEPOZYTARIUSZ I WEJŚCIE W ŻYCIE

Artykuł 14 PRZYSTĄPIENIE

Artykuł 15 OKRES OBOWIĄZYWANIA

Artykuł 16 LIKWIDACJA OŚRODKA BADAŃ

Artykuł 17 ZMIANY ZAŁĄCZNIKA I DOKUMENTÓW TECHNICZNYCH

Rządy:

Królestwa Danii,

Republiki Francuskiej,

Republiki Federalnej Niemiec,

Republiki Greckiej,

Republiki Węgierskiej,

Republiki Włoskiej,

Rzeczypospolitej Polskiej,

Federacji Rosyjskiej,

Republiki Słowackiej

Królestwa Hiszpanii,

Królestwa Szwecji,

Konfederacji Szwajcarskiej,

Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej,

Zwane dalej "Stronami Konwencji",

Wyrażając chęć umocnienia światowej pozycji Europy i krajów będących Stronami Konwencji w dziedzinie badań, oraz intensyfikacji interdyscyplinarnej i międzynarodowej współpracy naukowej;

Podejmując decyzję o wspieraniu budowy i funkcjonowania Europejskiego Ośrodka Badań Laserem Rentgenowskim na Swobodnych Elektronach, mieszczącego nadprzewodzący akcelerator liniowy, linie wiązek promieniowania oraz wyposażenie do prowadzenia eksperymentów, przeznaczone do użytkowania przez środowisko naukowe, w oparciu o kryteria doskonałości naukowej;

Uznając, iż ten nowy typ urządzenia, cechujący się bezprecedensową jakością promieniowania rentgenowskiego w zakresie koherencji, jasności spektralnej oraz rozdzielczości czasowej, będzie w przyszłości miał olbrzymie znaczenie dla różnych dziedzin nauk podstawowych i stosowanych oraz zastosowań przemysłowych;

Opierając się na pomyślnych doświadczeniach współpracy międzynarodowej w ramach projektu TESLA, a także na doświadczeniach Europejskiego Forum Strategii ds. Infrastruktury Badawczej oraz Memorandum of Understanding dotyczącym Fazy Przygotowawczej Europejskiego Ośrodka Badań Laserem Rentgenowskim na Swobodnych Elektronach uzgodnionym w Berlinie w dniu 23 września 2004 r.;

Oczekując, że inne państwa dołączą do działań podejmowanych wspólnie w ramach niniejszej Konwencji;

Uzgodniły, co następuje:

Artykuł 1

USTANOWIENIE EUROPEJSKIEGO OŚRODKA XFEL

(1)

Budowę i użytkowanie Europejskiego Ośrodka Badań Laserem Rentgenowskim na Swobodnych Elektronach, opisanego szczegółowo w Projekcie Technicznym XFEL, którego Streszczenie jest dołączone jako Część A Dokumentu Technicznego nr 1, powierza się Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością, zwaną dalej "Spółką XFEL", podlegającej prawu niemieckiemu, o ile nie zostanie to ustalone inaczej na mocy niniejszej Konwencji. Statut Spółki XFEL jest dołączony do niniejszej Konwencji jako Załącznik ¹. Spółka XFEL podejmuje działania wyłącznie w celach pokojowych.

Artykuł 4

FINANSE

(2)

Koszty budowy określone w ustępie 4 i 5 poniżej obejmują budowę ośrodka z pięcioma jednostkami undulatorowymi i dziesięcioma stacjami eksperymentalnymi (zwanego dalej "Europejski Ośrodek XFEL"). Uzgodniono, że budowa Europejskiego Ośrodka XFEL powinna się rozpocząć na podstawie zobowiązań finansowych przedstawionych w Artykule 5, zgodnie ze "Scenariuszem Szybkiego Uruchomienia Europejskiego Ośrodka XFEL" załączonym jako Część B Dokumentu Technicznego nr 1. Nie zmienia to jednakże postanowienia, że ostatecznym celem pozostaje realizacja Europejskiego Ośrodka XFEL zgodnie z opisem zawartym w Projekcie Technicznym XFEL, którego Streszczenie jest dołączone jako Część A Dokumentu Technicznego nr 1.

(3)

Okres budowy zostanie podzielony na dwa etapy:

Podczas etapu I Spółka XFEL wybuduje i odda do eksploatacji akcelerator oraz pierwszą jednostkę undulatorową, łącznie z wyposażeniem do pierwszych eksperymentów. Równolegle, Spółka XFEL będzie kontynuować budowę pozostałych jednostek undulatorowych. Oczekuje się, iż etap I będzie trwać nie dłużej niż osiem lat od daty rozpoczęcia budowy. Etap ten zakończy się w dniu ustalonym przez Radę, po spełnieniu wymogów pośredniej specyfikacji docelowej, zdefiniowanych w odniesieniu do wstępnego funkcjonowania w Streszczeniu Projektu Technicznego XFEL, dołączonego jako Część A Dokumentu Technicznego nr 1.

Podczas etapu II Spółka XFEL zapewni funkcjonowanie zespołu akceleratorowego oraz pierwszej jednostki undulatorowej dla prowadzenia pierwszych eksperymentów. Równolegle, Spółka XFEL dokończy budowę pozostałych jednostek undulatorowych i będzie je oddawać kolejno do eksploatacji wraz ze stacjami eksperymentalnymi. Oczekuje się, iż etap II będzie trwać nie dłużej niż trzy lata od daty zakończenia etapu I, osiągając spełnienie wymogów końcowej specyfikacji docelowej (określonych w Streszczeniu Projektu Technicznego XFEL, dołączonym jako Część A Dokumentu Technicznego nr 1). Po zakończeniu etapu II, Spółka XFEL będzie zarządzać działalnością Europejskiego Ośrodka XFEL i realizować program służący do jego dalszego rozwoju.

(7)

Przynajmniej raz w roku Rada będzie dokonywać przeglądu rzeczywistych oraz szacowanych kosztów budowy. Jeśli, zdaniem Rady, budowa zespołu akceleratorowego, jednostek undulatorowych oraz stacji eksperymentalnych może nie zostać zakończona pomyślnie ze względu na ograniczenia kosztowe określone w ustępie 5 powyżej oraz specyfikację docelową określoną w Dokumencie Technicznym nr 1, wówczas Rada, na wniosek Zarządu zdecyduje o sposobie redukcji kosztów tak, by nie przekroczyć określonego limitu.

Artykuł 5

WKŁADY

(3)

W czasie podpisywania Konwencji, Strony Konwencji zobowiążą się do wniesienia następujących kwot na pokrycie kosztów budowy (uwzględniając przy tym koszty przygotowania i odbioru) (wszystkie w cenach 2005 roku):

11,0 milionów euro przez Królestwo Danii,

36,0 milionów euro przez Republikę Francuską,

580,0 milionów euro przez Republikę Federalną Niemiec,

4,0 milionów euro przez Republikę Grecką,

11,0 milionów euro przez Republikę Węgierską,

33,0 milionów euro przez Republikę Włoską,

21,6 milionów euro przez Rzeczypospolitą Polską,

250,0 milionów euro przez Federację Rosyjską,

11,0 milionów euro przez Republikę Słowacką,

21,6 milionów euro przez Królestwo Hiszpanii,

12,0 milionów euro przez Królestwo Szwecji,

15,0 milionów euro przez Konfederację Szwajcarską,

30,0 milionów euro przez Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej.

Artykuł 6

KRYTERIA KORZYSTANIA Z EUROPEJSKIEGO OŚRODKA XFEL DLA CELÓW NAUKOWYCH

Artykuł 7

PRZEPŁYW PERSONELU I WYPOSAŻENIA NAUKOWEGO

Artykuł 8

POKRYCIE POTENCJALNYCH KOSZTÓW VAT

Artykuł 10

WŁASNOŚĆ INTELEKTUALNA

Artykuł 12

SPORY

(3)

Każda ze stron sporu wyznacza arbitra. Jeśli spór zaistniał pomiędzy jedną Stroną Konwencji a grupą (dwiema lub większą liczbą) innych Stron Konwencji, to grupa ta wyznacza jednego wspólnego arbitra. Wyznaczeni w ten sposób arbitrzy wybierają obywatela państwa innego niż państwo, z którego pochodzą strony sporu, na głównego arbitra i Przewodniczącego trybunału arbitrażowego. Przewodniczący ma głos decydujący w przypadku, gdy głosy arbitrów są równo podzielone. Arbitrzy są wyznaczani w ciągu dwóch miesięcy od dnia złożenia wniosku o arbitraż, a Przewodniczący trybunału w ciągu trzech miesięcy od tego dnia.

Artykuł 13

DEPOZYTARIUSZ I WEJŚCIE W ŻYCIE

Artykuł 15

OKRES OBOWIĄZYWANIA

Artykuł 17

ZMIANY ZAŁĄCZNIKA I DOKUMENTÓW TECHNICZNYCH

(2)

Następujący załącznik stanowi integralną część niniejszej Konwencji:

Statut Spółki "Europejski Ośrodek Badań Laserem Rentgenowskim na Swobodnych Elektronach sp. z o.o." (European XFEL GmbH).

Ponadto Konwencja powołuje się na następujące Dokumenty Techniczne:

Jako potwierdzenie powyższych ustaleń, niżej podpisani przedstawiciele, upoważnieni przez odpowiednie Rządy, składają swoje podpisy pod niniejszą Konwencją.

Podpisano w Hamburgu dnia 30 listopada 2009 r. w językach angielskim, francuskim, niemieckim, włoskim, rosyjskim i hiszpańskim, oprócz Dokumentów Technicznych, które są sporządzone tylko w języku angielskim, z zastrzeżeniem, iż wszystkie wersje są na równi autentyczne, w postaci jednego oryginału, który zostanie zdeponowany w archiwum Rządu Republiki Federalnej Niemiec, który prześle jego poświadczoną kopię do wszystkich Stron Konwencji oraz Rządów przystępujących i będzie sukcesywnie informować je o wszelkich zmianach.

W imieniu Rządu:

Królestwa Danii,

Republiki Francuskiej,

Republiki Federalnej Niemiec,

Republiki Greckiej,

Republiki Węgierskiej,

Republiki Włoskiej,

Rzeczypospolitej Polskiej,

Federacji Rosyjskiej,

Republiki Słowackiej,

Królestwa Hiszpanii,

Królestwa Szwecji,

Konfederacji Szwajcarskiej,

Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej.

______

¹ Załącznik zawiera Statut Spółki XFEL bez wymienienia nazw Udziałowców.

ZAŁĄCZNIK

Statut

Spółki XFEL działającej pod nazwą

Europejski Ośrodek Badań Laserem Rentgenowskim na Swobodnych Elektronach

sp. z o.o. (Europejska Spółka XFEL).

NIŻEJ PODPISANI:

[agencje finansujące]

zwani w dalszej części 'Udziałowcami' ("Gesellschaftler" w znaczeniu prawa niemieckiego dotyczącego spółek o ograniczonej odpowiedzialności)

Mając na uwadze treść "Konwencji dotyczącej budowy i funkcjonowania Europejskiego Ośrodka Badań Laserem Rentgenowskim na Swobodnych Elektronach", zwanej dalej 'Konwencją', podpisanej w (określić lokalizację) dnia (określić datę podpisania), pomiędzy Stronami Konwencji, określonymi w preambule Konwencji, zwanymi dalej "Stronami Konwencji".

Zważywszy, iż organizacje prowadzące działalność na terytorium [określić Państwo] oraz [określić Państwo] utworzyły konsorcjum o nazwie [określić Nazwę] w celu uczestnictwa w Spółce XFEL, zaś [określić liczbę i nazwy organizacji] utworzyły konsorcjum o nazwie (określić Nazwę) w celu uczestnictwa w Spółce XFEL, a ponadto, pomimo iż niniejszy Statut został podpisany przez powyższe podmioty, jedynie konsorcjum [określić Nazwę] reprezentowane przez [określić] oraz konsorcjum [określić Nazwę] reprezentowane przez [określić] mają status Udziałowców Spółki XFEL;

Niniejszym postanawiają utworzyć spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością (GmbH - Gesellschaft mit beschränkter Haftung), a mianowicie "Europejski Ośrodek Badań Laserem na swobodnych Elektronach sp. z oo.", w oparciu o prawo niemieckie, w szczególności o prawo niemieckie dotyczące spółek z ograniczoną odpowiedzialnością (Gesetz betreffend die Gesellschaften mit beschränkter Haftung - GmbHG), dalej określaną mianem "Spółki XFEL".

SPIS TREŚCI

ROZDZIAŁ I - POSTANOWIENIA OGÓLNE

Artykuł 1 NAZWA, SIEDZIBA, ROK OBRACHUNKOWY, DEFINICJA UDZIAŁU

Artykuł 2 ZWIĄZEK ZE SPÓŁKĄ DESY

Artykuł 3 CELE DZIAŁALNOŚCI

Artykuł 4 CHARAKTER 'NON-PROFIT'

Artykuł 5 KAPITAŁ ZAKŁADOWY

Artykuł 6 UDZIAŁOWCY

Artykuł 7 ORGANY

ROZDZIAŁ II - RADA

Artykuł 8 CZŁONKOWIE RADY

Artykuł 9 PRZEWODNICZĄCY I WICEPRZEWODNICZĄCY RADY

Artykuł 10 ZGROMADZENIA RADY

Artykuł 11 UPRAWNIENIA RADY

Artykuł 12 PROCEDURA GŁOSOWANIA; UCHWAŁY

ROZDZIAŁ III - ZARZĄDZANIE SPÓŁKĄ

Artykuł 13 ZARZĄD

Artykuł 14 REPREZENTOWANIE SPÓŁKI

Artykuł 15 ZAKRES OBOWIĄZKÓW DYREKTORÓW ZARZĄDZAJĄCYCH

ROZDZIAŁ IV - KOMITETY

Artykuł 16 KOMITET DORADCZY DS. NAUKI

Artykuł 17 KOMITET DORADCZY DS. TECHNICZNYCH

ROZDZIAŁ V - KWESTIE FINANSOWE

Artykuł 18 ROCZNE SPRAWOZDANIE FINANSOWE

Artykuł 19 PRAWO UDZIAŁOWCÓW DO PRZEPROWADZENIA KONTROLI

Artykuł 20 ZMIANY WYSOKOŚCI WKŁADÓW

ROZDZIAŁ VI - WSPÓŁPRACA POMIĘDZY SPÓŁKĄ I UDZIAŁOWCAMI

Artykuł 21 DEFINICJE

Artykuł 22 PRAWA WŁASNOŚCI INTELEKTUALNEJ

Artykuł 23 WYNALAZKI

Artykuł 24 POUFNOŚĆ

ROZDZIAŁ VII - ZMIANY W STRUKTURZE UDZIAŁÓW

Artykuł 25 PRZYJMOWANIE NOWYCH UDZIAŁOWCÓW I PRZEKAZYWANIE UDZIAŁÓW

Artykuł 26 ODKUPIENIE LUB OBOWIĄZKOWE PRZENIESIENIE UDZIAŁÓW

Artykuł 27 WYCOFANIE SIĘ UDZIAŁOWCA

ROZDZIAŁ VIII - OKRES FUNKCJONOWANIA SPÓŁKI I JEJ ROZWIĄZANIE

Artykuł 28 LIKWIDACJA SPÓŁKI LUB ZMIANA CELU JEJ DZIAŁALNOŚCI

ROZDZIAŁ IX - INNE POSTANOWIENIA

Artykuł 29 ODPOWIEDZIALNOŚĆ

Artykuł 30 OGŁOSZENIA

Artykuł 31 PRAWO OBOWIĄZUJĄCE

Artykuł 32 WYPOWIADALNOŚĆ

Artykuł 33 WEJŚCIE W ŻYCIE

Artykuł 34 JĘZYK

ROZDZIAŁ I

- POSTANOWIENIA OGÓLNE

Artykuł 1

NAZWA, SIEDZIBA, ROK OBRACHUNKOWY, DEFINICJA UDZIAŁU

Artykuł 3

CELE DZIAŁALNOŚCI

Spółka XFEL wyłącznie i bezpośrednio realizuje cele non-profit w dziedzinie naukowo-badawczej, zgodnie z rozdziałem: "Cele działalności upoważniające do ulg podatkowych" "Steuerbegünstigte Zwecke") Niemieckiego Kodeksu Skarbowego (Abgabenordnung - AO). Cele działalności Spółki obejmują:

a) opracowanie projektu, budowę, zarządzanie funkcjonowaniem oraz dalszy rozwój, dla wykorzystania w celu prowadzenia badań naukowych, źródła laserowego promieniowania rentgenowskiego na swobodnych elektronach bazującego na akceleratorze liniowym, wraz z oprzyrządowaniem do wykorzystania w badaniach naukowych (zwanego dalej "Europejskim Ośrodkiem XFEL");

b) wspieranie wykorzystania obiektów Spółki XFEL poprzez udostępnianie stacji eksperymentalnych środowiskom naukowym;

c) sporządzanie i realizacja programów naukowo-badawczych z wykorzystaniem Europejskiego Ośrodka XFEL;

d) przeprowadzenie niezbędnych prac badawczo-rozwojowych dotyczących akceleratora, procesu emitowania laserowego promieniowania rentgenowskiego na swobodnych elektronach i technik eksperymentalnych;

e) zapewnienie, że nowe technologie i procedury należące do Spółki XFEL będą udostępniane zainteresowanym podmiotom w państwach stanowiących Strony Konwencji,

f) wspomaganie publicznych programów promocji i rozpowszechniania wiedzy.

Artykuł 4

CHARAKTER 'NON-PROFIT'

Artykuł 6

UDZIAŁOWCY

Zgodnie z treścią Konwencji i mając na uwadze wkłady poszczególnych Stron Konwencji, poszczególni Udziałowcy dokonują subskrypcji jednego UDZIAŁU lub większej ich liczby o następującej wartości nominalnej ("Nennbetrag w znaczeniu GmbHG), określonej na podstawie relatywnej wysokości wkładu każdego z nich w koszta budowy:

Udziałowiec		Wartość nominalna w € oraz procent całości kapitału zakładowego
[_____________]	np. spółka DESY reprezentowana przez Zarząd	€___________	_____%
[_____________]		€___________	_____%
[_____________]		€___________	_____%
[_____________]		€___________	_____%
[_____________]		€___________	_____%
[_____________]		€___________	_____%

ROZDZIAŁ II

- RADA

Artykuł 8

CZŁONKOWIE RADY

Udziałowcy każdej ze Stron Konwencji mogą być reprezentowani w Radzie przez maksymalnie dwóch delegatów, będących przedstawicielami wszystkich Udziałowców rzeczonej Strony Konwencji. Delegaci na Radę są powoływani i odwoływani z funkcji przez wszystkich Udziałowców każdej ze Stron Konwencji. Wszyscy Udziałowcy każdej ze Stron Konwencji powinni bez zbędnej zwłoki poinformować Przewodniczącego Rady na piśmie o mianowaniu lub odwołaniu swoich delegatów na Radę.

Artykuł 11

UPRAWNIENIA RADY

Następujące kwestie są zatwierdzane przez Radę w sposób jednogłośny:

a) Przyjmowanie nowych Udziałowców, pociągające za sobą przeniesienie kapitału zakładowego;

b) Podwyższenie kapitału zakładowego;

c) Wnoszenie poprawek w treści niniejszego Statutu Spółki XFEL;

d) Połączenie lub podział w obrębie Spółki XFEL;

e) Rozwiązanie Spółki XFEL;

f) Regulamin Finansowy Spółki XFEL;

g) Podejmowanie ustaleń w dziedzinie długoterminowego korzystania z Europejskiego Ośrodka XFEL przez Rządy lub grupy Rządów Państw nie będących sygnatariuszami Konwencji XFEL, lub przez jednostki lub organizacje przez nie utworzone;

h) Schemat podziału kosztów funkcjonowania zgodnie z Artykułem 5 (5) Konwencji;

i) Decyzje w sprawach Praw Własności Intelektualnej.

Następujące kwestie są zatwierdzane przez Radę kwalifikowaną większością głosów:

a) Wybór Przewodniczącego i Wiceprzewodniczącego;

b) Średniookresowy program naukowy;

c) Budżet roczny i średniookresowe preliminarze kosztów;

d) Zatwierdzanie rocznych sprawozdań budżetowych ("Jahresabschluss" w znaczeniu GmbHG);

e) Mianowanie, zatrudnianie i odwoływanie Dyrektorów (w znaczeniu Artykułu 13 ust. 1;

f) Tworzenie komitetów i określanie ich kompetencji;

g) Zasady ustalania przydziałów czasu wiązki;

h) Ustalenia krótko- i średniookresowe dotyczące wykorzystania należących do Spółki XFEL urządzeń i obiektów do realizacji badań naukowych przez krajowe i międzynarodowe organizacje naukowe;

i) Regulamin wykonania i odbioru;

j) Regulamin Postępowania Rady;

k) Przekazywanie ("Übertragung' w znaczeniu GmbHG) UDZIAŁÓW lub ich części pomiędzy Udziałowcami reprezentującymi różne Strony Konwencji; odkupienie ("Einziehung" w znaczeniu GmbHG) lub przeniesienie UDZIAŁÓW bądź ich części;

l) Instrukcje dla Zarządu;

m) Wyznaczenie i odwołanie pełnomocnika ("prokurent" w znaczeniu Niemieckiego Prawa Handlowego (Handelsgesetzbuch - HGB)).

Artykuł 12

PROCEDURA GŁOSOWANIA; UCHWAŁY

ROZDZIAŁ III

- ZARZĄDZANIE SPÓŁKĄ

Artykuł 13

ZARZĄD

Artykuł 15

ZAKRES OBOWIĄZKÓW DYREKTORÓW ZARZĄDZAJĄCYCH

ROZDZIAŁ IV

- KOMITETY

Artykuł 16

KOMITET DORADCZY DS. NAUKI

ROZDZIAŁ V

- KWESTIE FINANSOWE

Artykuł 18

ROCZNE SPRAWOZDANIE FINANSOWE

W terminie do sześciu miesięcy od zakończenia roku obrachunkowego, Zarząd winien przedłożyć Radzie dokument zawierający roczne wyniki, którego oryginał powinien być opatrzony prawnie wiążącym podpisem Dyrektorów Zarządzających, oraz sprawozdanie z działalności wraz z raportem ("Prüfungsbericht" w znaczeniu HGB) biegłego rewidenta, obejmującym pisemne oświadczenie. Rada podejmie decyzję odnośnie zatwierdzenia wyników rocznych w ciągu sześciu miesięcy po upływie roku obrachunkowego.

Artykuł 20

ZMIANY WYSOKOŚCI WKŁADÓW

Zwiększenie wysokości wkładów ze strony Udziałowców lub wkładów od nowych Udziałowców mianowanych przez Rządy państw przystępujących do Konwencji zgodnie z treścią Art. 14, jest przede wszystkim użyte w celu:

a) zapewnienia finansowania początkowej konfiguracji Europejskiego Ośrodka XFEL, określonej w Części B Dokumentu Technicznego nr 1 do Konwencji, oraz

b) rozbudowy konfiguracji początkowej zmierzającej do budowy kompletnego Europejskiego Ośrodka XFEL, określonego w Projekcie Technicznym XFEL.

ROZDZIAŁ VI

- WSPÓŁPRACA POMIĘDZY SPÓŁKĄ I UDZIAŁOWCAMI

Artykuł 21

DEFINICJE

Poniższe definicje są stosowane w kontekście Artykułów 22 i 23:

a) "Wiedza" oznacza informację, dokumentację techniczną, know-how, oprogramowanie i materiały, niezależnie od formy lub nośnika, na którym są one ukazane lub przechowywane i czy są one chronione, czy nie.

b) "Wiedza Posiadana" oznacza wiedzę nabytą przed podpisaniem Statutu.

c) "Wiedza Nabyta" oznacza wiedzę nabytą w toku pracy wykonanej od podpisania Statutu Spółki w ramach działania Spółki XFEL.

d) "Wynalazek" oznacza wiedzę, za którą można otrzymać wzór użytkowy lub patent, tzn. daje się zastosować w przemyśle, wykazuje element nowości i wykazuje postęp wynalazczy.

Artykuł 22

PRAWA WŁASNOŚCI INTELEKTUALNEJ

Na prośbę, Spółka XFEL jest zobowiązana udzielić Udziałowcom i wskazanym przez nich jednostkom naukowym finansowanym ze środków publicznych bezpłatnego zezwolenia, bez prawa do wyłączności i dalszego przekazywania, na wykorzystanie jej Własności Intelektualnej dla ich działalności naukowej.

Do celów innych niż naukowe zezwolenie może być udzielone Udziałowcom na warunkach bardziej korzystnych niż zezwolenia udzielane stronom trzecim. Za zgodą zainteresowanego Udziałowca Spółka XFEL może udzielić zezwolenia na przekazanie wiedzy na uczciwych i godziwych warunkach dowolnej osobie fizycznej lub prawnej w obrębie państwa lub państw danego Udziałowca dla celów innych aniżeli prowadzenie badań badawczych, za wyjątkiem przypadków, o ile Rada nie podejmie innych ustaleń w tej kwestii.

Artykuł 23

WYNALAZKI

W przypadku Wynalazków będących dziełem pracowników Spółki XFEL, Spółka XFEL stosuje przepisy prawa niemieckiego odnoszące się do Wynalazków będących dziełem pracowników ('Gesetz über Arbeitnehmererfindungen - ArbnErfG). Jeżeli Spółka XFEL decyduje się nie ubiegać się o patent w jednym lub większej liczbie państw, pracownik, który dokonał Wynalazku, może, za zgodą Spółki XFEL, ubiegać się o taką ochronę w swoim imieniu, na swój koszt i we własnym interesie.

W przypadku Wynalazków będących dziełem pracowników oddelegowanych do Spółki XFEL przez Udziałowca w trakcie ich pracy w Spółce XFEL, obowiązują następujące postanowienia:

a) Mając na względzie postanowienia prawne i umowy dotyczące Wynalazków będących dziełem pracowników, Udziałowiec oddelegowujący pracownika traktowany jest jako właściciel całości praw wobec wyników działań oddelegowanego pracownika uzyskanych w toku pracy w Spółce XFEL. Jeżeli jakiekolwiek tego typu wyniki działań mają status Wynalazków, Udziałowiec oddelegowujący pracownika uprawniony jest do ubiegania się w dowolnym państwie, we własnym imieniu, na własny koszt i we własnym interesie, o uzyskanie patentów niezbędnych do ochrony rzeczonych wynalazków.

Spółce XFEL i innym Udziałowcom przysługuje prawo nieodpłatnego wykorzystywania tego typu wynalazków w celach badawczych oraz prawo do licencji na cele niezwiązane z pracami badawczymi na warunkach korzystniejszych niż te licencje udzielane stronom trzecim. Ponadto, Udziałowiec będący właścicielem praw nie może odmówić udzielenia licencji na cele niezwiązane z pracami badawczymi, na warunkach uczciwych i zasadnych, dowolnym osobom fizycznym lub prawnym w państwie lub państwach Udziałowców, na wniosek innego z Udziałowców.

W wyniku umowy kontraktowej między zainteresowanymi Udziałowcami a Spółką XFEL, lub w wyniku decyzji Rady, pewne wynalazki mogą być wyłączone, w związku z czym Udziałowiec nie jest zobowiązany do udzielania licencji Spółce XFEL, innym udziałowcom lub na zapytanie innego Udziałowca żadnej osobie fizycznej lub prawnej w państwie tego Udziałowca.

b) Spółka XFEL jest uprawniona do udziału w przychodach netto osiąganych z tytułu wszystkich licencji udzielanych przez właściciela praw, do wykorzystania ich w celach niezwiązanych z pracami badawczymi, przy czym wartość tego udziału określana jest w oparciu o wysokość wkładów w poczet wynalazków, odpowiednio, ze strony Spółki XFEL i osoby oddelegowanej.

c) W przypadku składania wniosków dotyczących uzyskania praw własności intelektualnej i udzielania licencji, Spółka XFEL i Udziałowcy są zobowiązani do wzajemnych konsultacji w przypadku wątpliwości, oraz powstrzymywania się od działań, które mogłyby dyskryminować Spółkę XFEL lub Udziałowców.

d) Spółka XFEL jest wyłącznym właścicielem całości uprawnień dotyczących wyników osiągniętych przez oddelegowanego pracownika w ramach wkładu rzeczowego na rzecz tworzenia Spółki XFEL razem z pracownikami Spółki XFEL lub razem z pracownikami oddelegowanymi przez pozostałych Udziałowców w ramach ich wkładu rzeczowego na rzecz tworzenia Spółki XFEL.

e) W przypadku wynalazków opracowanych przez pracowników wydelegowanych przez jednego Udziałowca razem z pracownikami wydelegowanymi przez innego Udziałowca te wspólne Wynalazki należą do obu partnerów, którzy każdorazowo muszą zawrzeć między sobą uzgodnienia dotyczące podziału i wspólnego wykorzystania Wynalazku. Tego typu uzgodnienia są zawierane w myśl postanowień paragrafu 2 a) powyżej.

f) Spółka XFEL jest wyłącznym właścicielem całości uprawnień dotyczących wyników osiągniętych przez pracowników oddelegowanych przez Udziałowca podczas ich pracy razem z personelem Spółki XFEL lub pracownikami oddelegowanymi i przez innego Udziałowca w ramach wkładu rzeczowego na rzecz utworzenia Spółki XFEL, jeżeli nie uzgodniono inaczej w umowie kontraktowej.

Artykuł 24

POUFNOŚĆ

Udziałowcy są zobowiązani do nie ujawniania osobom trzecim wszelkich informacji i przedmiotów, które nie zostały opublikowane, a jedynie przekazane w sposób poufny przez innego Udziałowca lub Spółkę XFEL. Udziałowiec uzyskujący tego typu wiedzę, jest zobowiązany do niewykorzystywania tego typu informacji lub przedmiotów w celach innych niż te, które określa niniejszy Statut i wyłącznie w celach niekomercyjnych. Ujawnienie informacji lub przedmiotów poufnych wymaga uzyskania bezpośredniej wyraźnej pisemnej zgody przez Udziałowca udzielającego informacji lub przez Spółkę XFEL.

Powyższa klauzula dotycząca poufności nie dotyczy przedmiotów lub informacji:

a) które zostały lub są opracowywane przez otrzymującego Udziałowca niezależnie od informacji; lub

b) stanowiących element ogólnie dostępnej wiedzy technicznej, lub które dotarły do otrzymującego Udziałowca bez jego winy; lub

c) będących już w posiadaniu otrzymującego Udziałowca w czasie ich ujawnienia; lub

d) ujawnionych w sposób zgodny z prawem przez osobę trzecią, będącą ich prawnym właścicielem, i niezwiązaną względem nich klauzulą poufności.

ROZDZIAŁ VII

- ZMIANY W STRUKTURZE UDZIAŁÓW

Artykuł 25

PRZYJMOWANIE NOWYCH UDZIAŁOWCÓW I PRZEKAZYWANIE UDZIAŁÓW

Artykuł 26

ODKUPIENIE LUB OBOWIĄZKOWE PRZENIESIENIE UDZIAŁÓW

Odkupienie UDZIAŁÓW lub ich części od Udziałowca bez jego zgody jest dozwolone, jeżeli:

a) aktywa Udziałowca stają się częścią postępowania upadłościowego lub wniosek o otwarcie postępowania upadłościowego został odrzucony z powodu braku aktywów,

b) UDZIAŁ posiadany przez Udziałowca staje się przedmiotem postępowań egzekucyjnych, pod warunkiem że takie postępowania nie zostały przerwane w ciągu trzech miesięcy i/ lub UDZIAŁ ten nie został sprzedany w tym okresie,

c) Udziałowiec narusza swoje podstawowe obowiązki wynikające z tego Statutu lub przepisów wewnętrznych dotyczących Spółki XFEL, w tym jeżeli zalega on dłużej niż trzy lata z wnoszeniem wkładu pieniężnego lub rzeczowego.

W tych przypadkach Udziałowiec, którego to dotyczy, nie ma prawa głosu w podejmowaniu decyzji w sprawie odkupienia UDZIAŁU a jego głos nie jest brany pod uwagę przy obliczaniu uzyskanej większości. Niemniej jednak jest on upoważniony do uczestniczenia w odpowiednich posiedzeniach Rady i ma prawo do złożenia wyjaśnienia zanim zostanie podjęta uchwała dotycząca odkupienia lub przeniesienia.

Zamiast odkupienia UDZIAŁÓW Rada może zdecydować kwalifikowaną większością głosów o przeniesieniu UDZIAŁÓW:

a) na jednego lub kilku pozostałych Udziałowców, którzy są zainteresowani przejęciem i dołączeniem do posiadanych przez nich UDZIAŁÓW lub

b) na nowego Udziałowca w rozumieniu Art. 25 ust. 1 w zamian za wypłatę kompensacyjną tej samej wielkości, jak przewidziano w paragrafie 3 powyżej. Dopuszcza się także możliwość, że cześć UDZIAŁU jest odkupiona a inna część przeniesiona. Wypłata kompensacyjna jest dokonywana przez Udziałowców, na których UDZIAŁY lub ich część są przenoszone.

ROZDZIAŁ VIII

- OKRES FUNKCJONOWANIA SPÓŁKI I JEJ ROZWIĄZANIE

Artykuł 28

LIKWIDACJA SPÓŁKI LUB ZMIANA CELU JEJ DZIAŁALNOŚCI

ROZDZIAŁ IX

- INNE POSTANOWIENIA

Artykuł 29

ODPOWIEDZIALNOŚĆ

Artykuł 32

WYPOWIADALNOŚĆ

AKT KOŃCOWY

KONFERENCJI PEŁNOMOCNIKÓW

DOTYCZĄCEJ

USTANOWIENIA EUROPEJSKIEGO OŚRODKA BADAŃ LASEREM RENTGENOWSKIM

NA SWOBODNYCH ELEKTRONACH

(1) W październiku 2002 r. spółka Deutsches Elektronen-Synchrotron (DESY) opublikowała Projekt Techniczny dotyczący budowy lasera rentgenowskiego na swobodnych elektronach, zintegrowanego z liniowym akceleratorem w odrębnym tunelu, będący uzupełnieniem Projektu Technicznego dotyczącego TeV-Energy nadprzewodzącego akceleratora liniowego (TESLA).

W lutym 2003 r. niemieckie Federalne Ministerstwo Edukacji i Badań Naukowych zgłosiło propozycję, aby budowa wyżej wymienionego lasera rentgenowskiego odbywała się w ramach europejskiego projektu realizowanego w DESY (Hamburg), zaś ok. połowę kosztów tego przedsięwzięcia pokryła Republika Federalna Niemiec.

Do końca roku 2004, Rządy ośmiu państw europejskich (Francji, Niemiec, Grecji, Włoch, Hiszpanii, Szwecji, Szwajcarii i Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej) podpisały Memorandum of Understanding, na mocy którego zobowiązały się do wspólnego przygotowania założeń Europejskiego Ośrodka Badań Laserem Rentgenowskim na Swobodnych Elektronach, w szczególności do przygotowania odpowiednich dokumentów umożliwiających zawarcie porozumienia rządów dotyczącego budowy i funkcjonowania rzeczonego ośrodka badawczego do połowy roku 2006. Rządy kolejnych pięciu państw (Chin, Danii, Węgier, Polski i Rosji) dołączyły do Memorandum of Understanding w roku 2005. Rząd Republiki Słowackiej dołączył pod koniec roku 2007. Wraz z Holandią i Unią Europejską, które przyjęły rolę obserwatorów, Rządy-sygnatariusze mają swych przedstawicieli w składzie Międzynarodowego Komitetu Sterującego (ISC), zajmującego się koordynacją przygotowań do budowy Ośrodka Badań XFEL.

Utworzono dwie Grupy Robocze, jedną ds. Naukowo-Technicznych i drugą ds. Administracji i Finansowania. W połowie roku 2005 ISC rozpoczął tworzenie Europejskiego Zespołu Projektowego XFEL, który w ścisłej współpracy z Grupą Projektową XFEL spółki DESY prowadził prace nad zaktualizowanym Projektem Technicznym XFEL, w tym szczegółowym kosztorysem i dokumentami prawnymi (Konwencją Międzyrządową, Statutem przyszłej Spółki XFEL oraz regulaminami wewnętrznymi). Ostateczna wersja Projektu Technicznego XFEL została zatwierdzona przez ISC dnia 25 lipca 2006 roku a dokumenty prawne w wersjach bliskich ostatecznym 22 września 2008 roku.

W dniu 5 czerwca 2007 r. przedstawiciele dziesięciu z wówczas trzynastu Stron Memorandum of Understanding podpisali Komunikat w sprawie oficjalnej inauguracji projektu XFEL, przez co wspólnie zaanonsowali rozpoczęcie realizacji projektu XFEL, w oparciu o początkową konfigurację o kosztach budowy w wysokości 850 milionów euro.

(2) Na zaproszenie Rządu Republiki Federalnej Niemiec odbyła się w dniu 30 listopada 2009 roku w Hamburgu w Ratuszu Miejskim Wolnego i Hanzeatyckiego Miasta Hamburga Konferencja Pełnomocników w sprawie ustanowienia Europejskiego Ośrodka Badań Laserem Rentgenowskim na Swobodnych Elektronach.

(3) W Konferencji uczestniczyli delegaci reprezentujący Rządy następujących państw:, Królestwa Danii, Republiki Francuskiej, Republiki Federalnej Niemiec, Republiki Greckiej, Republiki Węgierskiej, Republiki Włoskiej, Rzeczypospolitej Polskiej, Federacji Rosyjskiej, Republiki Słowackiej, Królestwa Hiszpanii, Królestwa Szwecji, Konfederacji Szwajcarskiej i Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej.

(4) Przewodniczący Konferencji zweryfikował otrzymane od Pełnomocników dokumenty Pełnomocnictw, które zostały przez niego uznane za sporządzone w sposób prawidłowy i właściwy.

(5) Konferencja została zapoznana z treścią Konwencji, w tym z dołączonym do niej Załącznikiem i pięcioma Dokumentami Technicznymi, które zostały przedstawione poniżej:

Załącznik: Statut Spółki "Europejski Ośrodek Badań Laserem Rentgenowskim na Swobodnych Elektronach sp. z o.o." (European XFEL GmbH).

Dokument Techniczny nr 1: Streszczenie Projektu Technicznego XFEL (część A) i Scenariusz Szybkiego Uruchomienia Europejskiego Ośrodka Badań XFEL (część B)

Dokument Techniczny nr 2: Szacunkowe roczne wydatki

Dokument Techniczny nr 3: Mapa lokalizacji

Dokument Techniczny nr 4: Podstawowe zasady i procedury wnoszenia wkładów rzeczowych

Dokument Techniczny nr 5: Koszty przygotowawcze

(6) Po uzyskaniu rekomendacji ze strony Międzynarodowego Komitetu Sterującego XFEL, Konferencja zatwierdziła tekst Konwencji dotyczącej budowy i funkcjonowania Europejskiego Ośrodka Badań Laserem Rentgenowskim na Swobodnych Elektronach, wraz z Załącznikiem, stanowiącym integralną część Konwencji.

(7) Konferencja uzgodniła, iż postanowienia Konwencji stosowane będą tymczasowo, jeszcze przed datą jej wejścia w życie, pod warunkiem że tymczasowe stosowanie będzie zgodne z ustawodawstwem krajowym Stron Konwencji, i w tym celu podjęła Uchwałę dołączoną do niniejszego Aktu Końcowego.

(8) Konferencja została zapoznana z treścią Deklaracji

- Rządu Królestwa Danii,

- Rządu Republiki Francuskiej,

- Rządu Republiki Węgierskiej,

- Rządu Rzeczypospolitej Polskiej,

- Rządu Federacji Rosyjskiej,

- Rządu Królestwa Hiszpanii,

- Rządu Królestwa Szwecji.

- Konfederacji Szwajcarskiej,

- Rządu Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej dołączonych do niniejszego Aktu Końcowego.

(9) Konferencja poprosiła Rządy wszystkich państw-sygnatariuszy o jak najszybsze sfinalizowanie obowiązujących je procedur konstytucyjnych, jeżeli takie istnieją, w związku z ratyfikacją Konwencji i odpowiednim powiadomieniu o tym fakcie Rządu Depozytariusza (Republiki Federalnej Niemiec).

(10) Konferencja odnotowała z zadowoleniem, że pozostali sygnatariusze Memorandum of Understanding będą mogli przystąpić do Konwencji w ciągu następnych sześciu miesięcy na tych samych warunkach.

(11) Konferencja zaprosiła dalsze Rządy do przystępowania do Konwencji.

W dowód czego, niniejszy Akt Końcowy został podpisany przez Pełnomocników.

Podpisano w Hamburgu dnia 30 listopada 2009 r. w językach angielskim, francuskim, niemieckim, włoskim, rosyjskim i hiszpańskim, przy czym każda z wersji językowych dokumentu, mająca jednakowy status prawny, została sporządzona w pojedynczym egzemplarzu mającym status oryginału i zdeponowana w archiwach Rządu Republiki Federalnej Niemiec, przy czym poświadczone kopie dokumentu zostaną rozesłane do Rządów państw będących sygnatariuszami niniejszego Dokumentu Końcowego oraz do Rządów będących Stronami Konwencji.

W imieniu Rządu Królestwa Danii

W imieniu Rządu Republiki Francuskiej

W imieniu Rządu Republiki Federalnej Niemiec

W imieniu Rządu Republiki Greckiej

W imieniu Rządu Republiki Węgierskiej

W imieniu Rządu Republiki Włoskiej

W imieniu Rządu Rzeczypospolitej Polskiej

W imieniu Rządu Federacji Rosyjskiej

W imieniu Rządu Republiki Słowackiej

W imieniu Rządu Królestwa Hiszpanii

W imieniu Rządu Królestwa Szwecji

W imieniu Rządu Konfederacji Szwajcarskiej

W imieniu Rządu Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej.

UCHWAŁA

KONFERENCJI PEŁNOMOCNIKÓW

DOTYCZĄCA BUDOWY

EUROPEJSKIEGO OŚRODKA BADAŃ LASEREM RENTGENOWSKIM

NA SWOBODNYCH ELEKTRONACH

Tymczasowe zastosowanie postanowień Konwencji XFEL

KONFERENCJA

POSTANAWIA, iż począwszy od dnia 30 listopada 2009 r. postanowienia Konwencji stosowane będą w trybie tymczasowym, przy założeniu, iż ostateczne wejście w życie Konwencji uwarunkowane jest spełnieniem odpowiednich procedur konstytucyjnych każdego z państw objętych Konwencją.

ODNOTOWUJE, że Udziałowiec wyznaczony przez Rząd Republiki Federalnej Niemiec, DESY, założył Spółkę z o.o. XFEL w dniu 28 września 2009 r.

ZAPRASZA Udziałowców wyznaczonych przez pozostałe Strony Konwencji do możliwie najszybszego przystąpienia do Spółki z o.o. XFEL. Przystąpienie do Spółki odbędzie się w oparciu o Statut Spółki (Załącznik do Konwencji).

DEKLARACJA RZĄDU KRÓLESTWA DANII

ODNOSZĄCA SIĘ DO JEGO ZOBOWIĄZAŃ FINANSOWYCH

Konferencja

Zwraca uwagę na deklarację Rządu Królestwa Danii, która brzmi następująco:

Dania wyraża chęć przyczynienia się, jako państwo członkowskie, do ustanowienia i wykorzystania Europejskiego Ośrodka XFEL. Jednakże zobowiązania Danii przy podpisywaniu Konwencji będą następujące:

1. Nie bacząc na artykuł 4 ustęp 8 oraz artykuł 5 ustęp 7 Konwencji, Dania wesprze koszty budowy Europejskiego Ośrodka XFEL kwotą stanowiącą 1% wszystkich kosztów lub maksymalnie 11 milionów euro (w cenach z roku 2005). Na duński wkład składać się będą zarówno wkłady pieniężne jak i rzeczowe, jednakże wkłady rzeczowe będą stanowić priorytet.

2. W związku z procedurą opisaną w artykule 5 ustępie 5 Konwencji wkład Danii w koszty funkcjonowania Europejskiego Ośrodka XFEL nie przekroczy 1 % wszystkich kosztów funkcjonowania Ośrodka.

DEKLARACJA RZĄDU REPUBLIKI FRANCUSKIEJ

ODNOSZĄCA SIĘ DO JEGO ZOBOWIĄZAŃ FINANSOWYCH

Konferencja:

Zwraca uwagę na deklarację Rządu Republiki Francuskiej, która brzmi następująco:

W związku z procedurą opisaną w Artykule 7 Aktu Końcowego, w której Strony Konwencji przyjmują, że Konwencja może być stosowana tymczasowo do jej wejścia w życie, pod warunkiem że tymczasowe stosowanie będzie zgodne z ustawodawstwem krajowym Stron Konwencji, Francja niniejszym deklaruje, że nie może stosować Konwencji tymczasowo od dnia jej podpisania. Zgodnie z francuską konstytucją, w tym art. 53 dotyczącym umów międzynarodowych zobowiązujących do wydatków finansowych państwo, upoważnienie do tymczasowego stosowania może być wydane jedynie formie aktu prawnego ogłaszającego Konwencję.

W związku z procedurą opisaną w Artykule 5 (5) Konwencji, Francja deklaruje, że udział francuski w rocznych kosztach bieżących Ośrodka XFEL nie przekroczy 2%.

DEKLARACJA RZĄDU REPUBLIKI WĘGIERSKIEJ

ODNOSZĄCA SIĘ DO TYMCZASOWEGO ZASTOSOWANIA POSTANOWIEŃ

KONWENCJI

Konferencja

Zwraca uwagę na deklarację Rządu Węgierskiego, która brzmi następująco:

Zgodnie z artykułem 7 Aktu Końcowego, w którym Strony Konwencji uzgadniają, że Konwencja może być zastosowana tymczasowo do czasu jej wejścia w życie pod warunkiem, że jej tymczasowe zastosowanie jest w zgodzie z prawem krajowym Stron Konwencji, Węgry niniejszym deklarują, że nie mogą tymczasowo stosować Konwencji od dnia jej podpisania. Według Węgierskiego Aktu z 2005 roku o procedurach dotyczących traktatów międzynarodowych upoważnienie do tymczasowego zastosowania Konwencji może być udzielone tylko w akcie prawnym, który wydaje Konwencję. Ten akt prawny może być wydany dopiero po podpisaniu Konwencji. Oczekuje się, że powyższa procedura zostanie spełniona w ciągu miesiąca od podpisania Konwencji.

DEKLARACJA RZĄDU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

ODNOSZĄCA SIĘ DO JEGO ZOBOWIĄZAŃ FINANSOWYCH

Konferencja:

Zwraca uwagę na deklarację Rządu Polskiego, która brzmi następująco:

Rzeczpospolita Polska weźmie udział w budowie Europejskiego Ośrodka XFEL z kwotą 21,6 milionów euro (w cenach z roku 2005). Na kwotę tę składać się będą zarówno wkłady rzeczowe, jak i pieniężne. Priorytet stanowi wkład rzeczowy, a wkład pieniężny nie przekroczy kwoty 10,8 milionów euro (w cenach z roku 2005).

DEKLARACJA RZĄDU FEDERACJI ROSYJSKIEJ

ODNOSZĄCA SIĘ DO UDZIAŁU FEDERACJI ROSYJSKIEJ W PROJEKCIE DOTYCZĄCYM

BUDOWY I FUNKCJONOWANIA EUROPEJSKIEGO OŚRODKA BADAŃ LASEREM

RENTGENOWSKIM NA SWOBODNYCH ELEKTRONACH

Konferencja:

Zwraca uwagę na deklarację Rządu Republiki Rosyjskiej, która brzmi następująco:

Rząd Federacji Rosyjskiej deklaruje, że Federacja Rosyjska zamierza uczestniczyć w budowie i funkcjonowaniu Europejskiego Ośrodka Badań Laserem Rentgenowskim na Swobodnych Elektronach (XFEL). Mając to na uwadze:

1. Rosyjska osoba prawna, która będzie pełniła rolę Udziałowca w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością pod nazwą "Europejski Ośrodek Badań Laserem Rentgenowskim na Swobodnych Elektronach" (zwanej dalej Spółką) wniesie wkład w wysokości 250 milionów euro (w cenach 2005 roku) na rzecz budowy Europejskiego Ośrodka Badań Laserem Rentgenowskim na Swobodnych Elektronach. Przy czym:

* udział rosyjskiego Udziałowca w kapitale Spółki musi zapewnić taką liczbę głosów, aby bez zgody tego Udziałowca nie można było podjąć żadnej decyzji wymagającej kwalifikowanej większości głosów, zgodnie ze Statutem Spółki;

* lista spraw wymagających kwalifikowanej większości głosów nie może w żadnym wypadku ulec zmianie.

2. Odnośnie procedury określonej w Artykule 5 ust. 5 Konwencji dotyczącej budowy i funkcjonowania Europejskiego Ośrodka Badań Laserem Rentgenowskim na Swobodnych Elektronach służącej określeniu poziomu udziału Federacji Rosyjskiej w kosztach funkcjonowania Europejskiego Ośrodka Badań Laserem Rentgenowskim na Swobodnych Elektronach należy pamiętać, że zgodnie z zasadą proporcjonalności wkład ten ma być kalkulowany przy wzięciu pod uwagę czasu, który wykorzystują naukowcy rosyjskich organizacji naukowych.

DEKLARACJA RZĄDU KRÓLESTWA HISZPANII

ODNOSZĄCA SIĘ DO JEGO ZOBOWIĄZAŃ FINANSOWYCH

Konferencja:

Zwraca uwagę na deklarację Rządu Królestwa Hiszpanii, która brzmi następująco:

Hiszpania zamierza wnieść wkład jako państwo uczestniczące na rzecz budowy i funkcjonowania Europejskiego Ośrodka XFEL. Niemniej jednak zobowiązania Hiszpanii związane z podpisaniem Konwencji XFEL będą następujące:

1. Hiszpania dokona przeglądu swojego czynnego udziału w fazie funkcjonowania dwa lata po rozpoczęciu takiej fazy i przyjmuje opcję wycofania się bez ponoszenia kary, pod warunkiem że z rocznym wyprzedzeniem złoży notę.

2. W przypadku pozytywnej oceny Hiszpania może przedłużać swój udział o kolejne trzy lata w oparciu o odpowiedni cykl oceny i może swój udział kontynuować przez cały czas trwania projektu.

3. Jeżeli po pierwszej ocenie Hiszpania zdecyduje się kontynuować swój udział w projekcie, to Hiszpania weźmie na siebie na podstawie Konwencji całkowite wypełnienie swoich zobowiązań dotyczących likwidacji Ośrodka. W przypadku gdy decyzja o wycofaniu się z udziału będzie podjęta prze Hiszpanie na podstawie takiej pierwszej oceny, to Hiszpania pokryje tylko pięćdziesiąt procent swych zobowiązań dotyczących likwidacji wynikających z Konwencji.

DEKLARACJA RZĄDU KRÓLESTWA SZWECJI ODNOSZĄCA SIĘ DO JEGO ZOBOWIĄZAŃ FINANSOWYCH

Konferencja:

Zwraca uwagę na deklarację Rządu Królestwa Szwecji, która brzmi następująco:

Szwecja wyraża chęć przyczynienia się, jako państwo członkowskie, do ustanowienia i wykorzystania Europejskiego Ośrodka XFEL, jednakże:

1. Osoba prawna występująca jako szwedzki udziałowiec Spółki XFEL, która wesprze koszty budowy kwotą 12 milionów euro (w cenach z roku 2005), będzie wyznaczona przez Rząd Królestwa Szwecji po zatwierdzeniu przez parlament.

2. Udział Szwecji w budowie Ośrodka XFEL byłby na takiej podstawie, że Szwecja weźmie udział w fazie operacyjnej na minimalny okres 3 lat i dokona oceny swojego nieprzerwanego udziału w fazie operacyjnej po pierwszych 2 latach. Jeśli wyrazi następnie życzenie odstąpienia, będzie mieć taką możliwość, unikając sankcji, po rocznym okresie wypowiedzenia.

3. Po pomyślnej ocenie Szwecja może zaoferować, przy zachowaniu odpowiedniego rytmu oceny, przedłużenie swojego udziału na okres kolejnych trzech (lub pięciu) lat i może ten udział kontynuować przez cały okres realizacji projektu.

4. Na wypadek gdyby pierwsza ocena zaleciła dalszy udział Szwecji w projekcie, Szwecja w pełni zaakceptuje odpowiedzialność za jego likwidację, zgodnie z Konwencją. Jeżeli Szwecja zdecyduje się wycofać z uczestnictwa po pierwszej ocenie, zaakceptuje odpowiedzialność za pięćdziesiąt procent swojego udziału w kosztach likwidacji, zgodnie z Konwencją.

5. Artykuł 24 Statutu Spółki (Załącznik do Konwencji) dotyczący poufności powinien być interpretowany w następujący sposób, aby spełnić wymagania regulacji zawartych w konstytucji szwedzkiej dotyczących zasad dostępu społeczeństwa do dokumentów:

Szwedzka organizacja państwowa działająca jako szwedzki udziałowiec w Spółce XFEL (European XFEL GmbH) z siedzibą w Republice Federalnej Niemiec) ma stale konsultować się z przekazującym Udziałowcem przed podjęciem decyzji o udostępnieniu poufnych informacji w rozumieniu Artykułu 24 Statutu Spółki. Szwecja jest świadoma tego, że jeżeli po takiej obowiązkowej konsultacji Udziałowiec jasno stwierdził, że nie wyraża zgody na ujawnienie informacji, to Szwedzkie organizacja ujawni informację, to takie postępowanie negatywnie wpłynie na stosunki między Szwecją i Stronami tej Konwencji.

W związku z tym Szwecja przypomina o szwedzkiej Ustawie o zachowaniu tajemnicy z 1980 roku, zwłaszcza Rozdziale 2, Sekcji 1, Paragrafie 1, który brzmi; " Zachowanie tajemnicy ma zastosowanie do wszelkich informacji dotyczących stosunków Szwecji z innymi państwami lub też do wszelkich informacji, które w inny sposób dotyczą innego państwa, organizacji międzynarodowej lub władzy, obywatela lub osoby prawnej w innym państwie lub osoby bezpaństwowej, jeżeli można założyć, że ujawnienie tych informacji zaszkodzi międzynarodowym stosunkom Szwecji lub w inny sposób mogłoby w inny sposób zaszkodzić krajowi".

DEKLARACJA KONFEDERACJI SZWAJCARSKIEJ

ODNOSZĄCA SIĘ DO JEJ ZOBOWIĄZAŃ FINANSOWYCH

I DO WŁASNOŚCI INTELEKTUALNEJ

Konferencja

Zwraca uwagę na deklarację Konfederacji Szwajcarskiej, która brzmi następująco:

Szwajcaria wyraża chęć przyczynienia się, jako państwo członkowskie, do ustanowienia i wykorzystania Europejskiego Ośrodka XFEL poprzez stałe uczestnictwo. Jednak z uwagi istniejące przepisy prawa państwowego Konwencja, Statut Spółki i Akt Końcowy (zwane dalej Porozumienia XFEL") będą stosowane tymczasowo od dnia ich podpisania do czasu zakończenia wewnętrznej procedury uzyskania zgody. Porozumienia XFEL wejdą w życie z dniem ich podpisania, z zastrzeżeniem powyżej podanego uzyskania zgody.

Ponadto zobowiązania Szwajcarii wynikające z podpisania Porozumień XFEL będą następujące:

1. Z zastrzeżeniem powyżej wspomnianego uzyskania zgody, Szwajcaria weźmie udział w I etapie budowy Europejskiego Ośrodka XFEL z kwotą 15 milionów Euro (w cenach z roku 2005)

2. W przypadku niemożności wzięcia przewidywanego udziału jako państwo członkowskie w II etapie Europejskiego Ośrodka XFEL, Szwajcaria będzie miała możliwość wycofania się na końcu I fazy bez ponoszenia kary, po zachowaniu rocznego terminu wypowiedzenia.

3. Po zakończeniu II etapu, Szwajcaria może oferować przedłużanie swojego udziału na kolejne czteroletnie okresy.

4. Jeżeli Szwajcaria będzie kontynuować swój udział w projekcie, Szwajcaria przyjmie w pełni swoje zobowiązania wynikające z Porozumień odnośnie likwidacji.

5. W przypadku sporów prawnych dotyczących własności intelektualnej, w których uczestniczy Strona szwajcarska, Strona szwajcarska będzie traktować teksty prawne w następującej kolejności pod względem ich ważności:

- pierwsza: Statut Spółki XFEL

- druga: ustawodawstwo szwajcarskie

- trzecia: Umowa o współpracy między Wspólnotami Europejskimi i Szwajcarią dotycząca bieżącego Programu Ramowego¹.

______

¹ "Umowa o współpracy naukowo-technicznej między Wspólnotą Europejską a Europejską Wspólnota Energii Atomowej z jednej strony a Konfederacją Szwajcarską z drugiej strony", obowiązuje w okresie realizacji 7 Programu Ramowego, od 1 stycznia 2008 r. do 31 grudnia 2012 r.; po 2013 roku zgodnie z art. 7 Porozumienia Ramowego o współpracy naukowo-technicznej między Wspólnotami Europejskimi a Szwajcarią (obowiązuje od 17 lipca 1987 r.) powinno być zawarte nowe porozumienie dla nowego Programu Ramowego.

DEKLARACJA RZĄDU ZJEDNOCZONEGO KRÓLESTWA WIELKIEJ BRYTANII I IRLANDII PÓŁNOCNEJ ODNOSZĄCA SIĘ DO JEGO ZOBOWIĄZAŃ FINANSOWYCH

Konferencja:

Zwraca uwagę na deklarację Rządu Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej, która brzmi następująco:

Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej wyraża chęć przyczynienia się, jako państwo członkowskie, do ustanowienia i wykorzystania Europejskiego Ośrodka XFEL. Jednakże zobowiązania Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej, przy podpisywaniu Konwencji, będą następujące:

1. Nie bacząc na artykuł 4 ustęp 8 oraz artykuł 5 ustęp 7, Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej weźmie udział w etapie budowy Europejskiego Ośrodka XFEL z kwotą nie wyższą niż 30 milionów euro (w cenach z roku 2005).

2. Nie bacząc na artykuł 15, udział Zjednoczonego Królestwa w budowie Ośrodka XFEL byłby oparty na takiej podstawie, że Zjednoczone Królestwo weźmie udział w fazie funkcjonowania ośrodka XFEL przez minimalny okres 3 lat i dokona oceny swojego dalszego udziału w fazie funkcjonowania po pierwszych 2 latach. Jeśli wyrazi następnie życzenie odstąpienia, będzie mieć taką możliwość, unikając sankcji, po rocznym okresie wypowiedzenia.

3. Po pomyślnej ocenie Zjednoczone Królestwo może zaoferować przedłużenie swojego udziału na okres następnych trzech lat, który podlegałby temu samemu dwuletniemu cyklowi oceny, oraz może uczestniczyć w projekcie do końca jego trwania.

4. Zjednoczone Królestwo jest gotowe omówić konsekwencje finansowe wynikające z zakończenia swojego udziału w projekcie.

30 maja 2007

Dokument Techniczny nr 1

dołączony do Konwencji

dotyczącej Europejskiego Ośrodka XFEL

STRESZCZENIE

projektu technicznego XFEL (część A)

scenariusz szybkiego uruchomienia Europejskiego Ośrodka

Badań XFEL (część B)

Wprowadzenie

Projekt techniczny Ośrodka XFEL (TDR), przyjęty przez Komitet Sterujący XFEL w czerwcu 2006 r., przewiduje ośrodek obejmujący kompleks akceleratora dla energii elektronów do 20 GeV (17,5 GeV w standardowym wariancie działania), pięć linii undulatorów z dziesięcioma stacjami doświadczalnymi i różnymi biurami, laboratoriami i budynkami ogólnej użyteczności rozmieszczonymi w trzech różnych miejscach. Streszczenie projektu technicznego jest przedstawione w części A tego załącznika do "Konwencji dotyczącej budowy i funkcjonowania Europejskiego Ośrodka Badań Laserem Rentgenowskim na Swobodnych Elektronach" (Konwencja XFEL).

Całkowity koszt projektu Ośrodka XFEL jak go przedstawiono w streszczeniu Projektu Technicznego (TDR) oraz w załączniku 3 do Konwencji XFEL wynosi 1081,6 milionów euro, z czego 38,8 miliona euro przypada na fazę przygotowawczą, 986,4 miliona euro na budowę i 56,4 miliona euro na uruchomienie (wszystko w cenach 2005 r.). W celu możliwie najszybszego rozpoczęcia budowy Strony Konwencji uzgodniły, że ośrodek będzie realizowany etapowo, z początkowymi zobowiązaniami pokrywającymi tylko koszty pierwszego etapu. Koszty budowy w pierwszym etapie zostały określone na w przybliżeniu 850 milionów euro (zamiast 986,4 milionów euro).

W części B tego załącznika są zwięźle przedstawione charakterystyki scenariusza szybkiego uruchomienia Ośrodka XFEL. Wspomniana konfiguracja, odpowiadająca kosztom budowy w wysokości 850 milionów euro, jest opisana; ta konfiguracja nie jest unikalna i alternatywna, wszystkie te, których koszty budowy nie przekraczają 850 milionów euro są także zilustrowane. Granica czasu na podjęcie końcowej decyzji dotyczącej przyjęcia określonej konfiguracji jest również wskazana. Wszystkie rozwiązania alternatywne dają się rozszerzyć do pełnej wersji ośrodka opisanej w projekcie technicznym.

Część A

Dokumentu Technicznego nr 1

STRESZCZENIE

projektu technicznego XFEL (część A)

Streszczenie

1. Podstawowe cele

Sprawozdanie zawiera pełny opis techniczny instalacji Europejskiego Rentgenowskiego Lasera z Wolnymi Elektronami [European X-ray Free-Electron Laser Facility] - nowego międzynarodowego projektu infrastruktury naukowej, która ma zostać wybudowana na północny zachód od Hamburga. Celem instalacji jest generowanie wyjątkowo jasnych (szczytowa luminancja ~ 10³³ fotonów/s/mm²/mrad²/0.1%BW), ultrakrótkich (~ 100 fs) impulsów przestrzennie spójnych promieni rentgenowskich o długościach do 0,1 nm, oraz wykorzystanie ich w rewolucyjnych doświadczeniach naukowych w szeregu dyscyplin, od fizyki przez chemię i materiałoznawstwo po biologię. Projekt zawiera instalację podstawową oraz środki ułatwiające jej przyszłe rozszerzenia i usprawnienia, w ramach przygotowania dalszych postępów w odnośnych technologiach. Podstawowym procesem, który wybrano do generowania impulsów rentgenowskich jest samowzmacniająca emisja spontaniczna (SASE - Self-Amplified Spontaneous Emission), która generuje wiązki elektronów w dziale o wysokiej jasności, a te z kolei uzyskują wysoką energię (do 20 GeV) dzięki zastosowaniu nadprzewodnikowego akceleratora liniowego i przechodzą do długich (do ~200 m) undulatorów, gdzie generowane są promienie rentgenowskie. Pięć linii promienia fotonowego dostarcza impulsów rentgenowskich do dziesięciu stacji doświadczalnych, gdzie najnowszy sprzęt udostępniany jest do badań. Po tej nowej instalacji można się spodziewać nowych wyników o fundamentalnym znaczeniu w dziedzinach fizyki materiałowej, fizyki plazmy, nauce o planetach i astrofizyce, chemii, biologii strukturalnej i biochemii, które będą mogły wywrzeć wpływ na takie technologie jak fuzja termojądrowa, kataliza, spalanie (i jego aspekty środowiskowe), jak też na technologie biomedyczne i farmaceutyczne. Dzięki zastosowaniu technologii akceleratora nadprzewodnikowego, pomimo konkurencji ze strony projektów amerykańskich i japońskich, Europejska Instalacja Rentgenowskiego Lasera z Wolnymi Elektronami umożliwi Europie zachowanie wiodącej pozycji w naukach podstawowych i stosowanych z wykorzystaniem źródeł światła opartych o akceleratory, pozycji, którą uzyskała we wczesnych latach 90-tych w wyniku wybudowania i uruchomienia Europejskiego Ośrodka Promieniowania Synchrotronowego (ESRF - European Synchrotron Radiation Facility) w Grenoble.

2. Historia projektu

Podstawowa technologia u podstaw Europejskiego Ośrodka Rentgenowskiego Lasera z Wolnymi Elektronami [XFEL] to technologia nadprzewodnikowego akceleratora liniowego, rozwinięta w międzynarodowej współpracy, koordynowanej przez laboratorium DESY w Hamburgu, której pierwotnym celem było stworzenie Teraelektronowoltowego Nadprzewodzącego Akceleratora Liniowego (TESLA - Tera-Electronvolt Superconducting Linear Accelerator) - elektronowo-pozytronowego zderzacza linowego o energii rzędu TeV do celów badań z zakresu fizyki cząstek (stąd nazwa technologia TESLA).) Szybko okazało się, że tego typu nowatorski akcelerator liniowy miał idealne charakterystyki na potrzeby rentgenowskiego lasera z wolnymi elektronami. Propozycje wybudowania lasera z wolnymi elektronami, najpierw jako odgałęzienia liniowego zderzacza, a później jako osobnej instalacji, były przedkładane przez DESY rządowi niemieckiemu. Podjęto budowę instalacji testowej (TESLA Test Facility 1 lub TTF1) i w roku 2000 z powodzeniem uzyskano spójne impulsy o długości do ~90 nm. Instalacja TTF2 miała bardziej ambitne zadanie przejścia do długości fali rzędu 6 nm, przy wykorzystaniu akceleratora liniowego 1 GeV. Cel ten powinien zostać osiągnięty w 2007. W międzyczasie osiągnięto trwałe przyspieszenie elektronów do 0,75 GeV przy długości 32 nm (styczeń 2005) i 13 nm (kwiecień 2006), a w sierpniu 2005 rozpoczęto intensywny program użytkowy w hali doświadczalnej w dolnym biegu lasera z wolnymi elektronami, dzięki czemu utworzono to, co nazywamy obecnie instalacją FLASH.

W roku 2003, rząd niemiecki zdecydował o uruchomieniu propozycji ustanowienia Europejskiego Ośrodka do budowy i wykorzystania rentgenowskiego lasera z wolnymi elektronami w Hamburgu, podejmując zobowiązanie finansowania nowej instalacji poprzez pokrycie do 60% kosztów jej budowy oraz do 40% kosztów jej wykorzystania. Wybór lokalizacji w Hamburgu motywowany jest możliwością wykorzystania unikatowych doświadczeń i wiedzy know-how Działu Maszyn DESY w dziedzinie nadprzewodnikowych akceleratorów liniowych oraz możliwość uzyskania bezpośrednich doświadczeń w obsłudze lasera FEL za pośrednictwem instalacji FLASH.

3. Przypadek naukowy oraz kontekst międzynarodowy rentgenowskiego lasera FEL

Wszystkie nauki przyrodnicze korzystają z fotonów (fal świetlnych) o różnych długościach przy badaniu zjawisk przyrodniczych. Wykorzystanie światła podczerwonego, widzialnego i ultrafioletowego zostało zrewolucjonizowane przez wynalezienie laserów gazowych oraz laserów na ciele stałym, zapewniających wysoką jasność, spójność przestrzenną oraz - w ostatnich latach -ultrakrótkie impulsy o długości do kilku femtosekund (1 femtosekunda lub 1 fs to jedna kwadrylionowa część sekundy, czyli 1^-15 s; światło przebiega odległość 0,3 μm w czasie 1 fs). Ta skala czasowa jest szczególnie istotna, ponieważ atomy w molekułach i ciałach stałych oscylują wokół pozycji równowagi z typowym okresem obiegu rzędu kilkuset fs. Ogólnie rzecz biorąc, ruchy atomów podczas ich przemieszczeń w trakcie reakcji chemicznych lub transformacji fazowych również mają miejsce w takiej skali czasowej.

W zakresie fal o długości od ultrafioletu przez miękkie i twarde promieniowanie rentgenowskie dokonano ogromnych postępów z wykorzystaniem promieniowania synchrotronowego: jasnej emisji elektronów lub pozytronów, orbitujących w akceleratorze kołowym. Promieniowanie synchrotronowe ma jednak znacznie mniejszą jasność niż potężny laser, ma ograniczony stopień spójności przestrzennej i wytwarzane jest zwykle w impulsach o długości rzędu ~ 30 ps = 30 000 fs. Celem nowoczesnych projektów budowy rentgenowskich laserów z wolnymi elektronami jest rozszerzenie tej rewolucji naukowej i technologicznej - wywołanej przez lasery w zakresie promieniowania widzialnego - na zakres promieniowania rentgenowskiego i osiągnięcie spójnych impulsów o długości < 100 fs przy mocy szczytowej rzędu wielu GW.

Jak potwierdzają dyskusje w trakcie czterech międzynarodowych spotkań warsztatowych, zorganizowanych od października 2005 do marca 2006 w Hamburgu, Paryżu, Kopenhadze i w pobliżu Oxfordu, wyjątkowe własności wiązek wytwarzanych przez Europejski laser XFEL (spójność, ultra-wysoka jasność oraz struktura czasowa) oraz rozwój odpowiednich detektorów i oprzyrządowania umożliwią przeprowadzanie zupełnie nowych doświadczeń. Kilka przykładów omówiono poniżej.

Spójność można wykorzystać do tworzenia obrazów holograficznych oraz bezsoczewkowego tworzenia obrazów w materiałoznawstwie i biologii. Spektakularne możliwości otwierają się - co przewidują szczegółowe badania teoretyczne i symulacje - dzięki wykorzystaniu pojedynczego bardzo krótkiego i intensywnego impulsu rentgenowskiego, wytwarzanego przez instalację XFEL: pojawia się możliwość zapisu wzorca dyfrakcyjnego dużej makromolekuły, wirusa lub komórki, która nie charakteryzuje się okresowością krystaliczną. Wyeliminowałoby to wąskie gardło z wielu systemów budzących duże zainteresowanie, np. tych do badania białek błonowych, wirusów i genomów wirusowych. Pomiary nadpróbkowanego wzoru dyfrakcyjnego promieniowania rentgenowskiego umożliwia określenie faz a zatem ustalenie struktury. Choć poszczególne próbki zostaną zniszczone przez bardzo intensywny impuls rentgenowski, możliwe będzie zebranie danych trójwymiarowych, gdy kopie reprodukowalnej próbki zostaną kolejno wystawione na działanie wiązki.

Wysokie natężenie można również wykorzystać do uzyskiwania wysoce zjonizowanych stanów atomów, generując w warunkach laboratoryjnych procesy zachodzące w gazach międzygwiezdnych.

W związku z ultrakrótkim czasem trwania, impuls można wykorzystać w doświadczeniach pompująco-sondujących, gdzie impulsy lasera konwencjonalnego (układ pompujący) wykorzystywane są do wyzwolenia reakcji chemicznej lub przejścia fazowego, zaś impulsy laser XFEL (sonda), następujące z dokładnie określonym opóźnieniem (do ~50 fs do okresów rzędu ns lub nawet µs) po każdym impulsie układu pompującego, dostarczają możliwości "filmowania" przemieszczeń atomowych i reorganizacji wiązań chemicznych. W ten sposób można wyjaśniać mechanizmy katalityczne w reakcjach chemicznych i biochemicznych, reakcje krótkotrwałe (np. spalanie) można poddać szczegółowemu badaniu, zobrazować można zarodkowanie faz uporządkowanych na przejściach międzyfazowych, jak też można badać doświadczalnie stany materii do tej pory niedostępne dla badaczy. Jeśli impuls mechanizmu pompującego jest wystarczająco silny do wytworzenia plazmy, impuls rentgenowski wciąż może przenikać wysoce zjonizowane medium (nieprzezroczyste dla światła widzialnego) i dostarczać informacji o rozprzestrzenianiu się czoła fali uderzeniowej, o ewolucji rozkładu temperatury i ciśnienia, o równaniu stanu.

Jak już podkreślono, potencjalna waga przełomów naukowych tego kalibru wykracza poza badania podstawowe, w dziedzinę technologii o zasadniczym znaczeniu dla Europy. Nie byłoby roztropnym pozostawić bez odpowiedzi konkurencyjny projekt amerykański (projekt LCLS - Linac Coherent Light Source - w Stanfordzie jest już bardzo zaawansowany) czy japoński (projekt SCSS - Spring-8 Compact SASE Source - uzyskał finansowe zielone światło już w 2006). Choć projekty te już zostały rozpoczęte i najprawdopodobniej zostaną zakończone wcześniej, wykorzystanie technologii nadprzewodnikowego akceleratora w Europejskiego Ośrodka XFEL umożliwia wytwarzanie 30 000 impulsów rentgenowskich na sekundę (a prawdopodobnie w przyszłości nawet więcej), w porównaniu ze 120 impulsami na instalacji LCLS i 60 impulsami na instalacji SCSS. Oprócz tej kluczowej przewagi technicznej, redukującej czas konieczny do przeprowadzenia niektórych doświadczeń nawet o dwa rzędy wielkości, wartościowe doświadczenia uzyskane na instalacji FLASH mogą znacznie wspomóc szybkie rozpoczęcie naukowego wykorzystania instalacji. Jeśli projekt Europejskiego Ośrodka XFEL zrealizuje harmonogram porównywalny z harmonogramami projektów konkurencyjnych, może zająć wiodącą pozycję w tej dziedzinie badań.

Europejskie laboratorium w Hamburgu, wykonujące eksperymenty z zakresu fizyki i zastosowań twardego promieniowania rentgenowskiego wytwarzanego za pomocą lasera z wolnymi elektronami, stanowiłoby uzupełnienie innych projektów europejskich, kładących nacisk na badanie rentgenowskiego wycinka spektrum promieniowania, i przyniosłoby korzyści wszystkim poprzez rozwijanie i dzielenie się wspólnymi technologiami.

4. Rozkład przestrzenny i cele operacyjne instalacji

Główne komponenty Instalacji to (zob. Rys. 4.1):

* akcelerator wstrzykujący

* akcelerator liniowy

* system dystrybucji wiązki

* undulatory

* linie promienia fotonowego

* oprzyrządowanie w Hali Doświadczalnej.

Komponenty te są rozmieszczone liniowo, na długości 3,4 km, począwszy od campusu DESY w północno-zachodniej części miasta Hamburg a skończywszy w sąsiednim Schleswigu-Holsztynie, na południe od miasta Schenefeld, gdzie zlokalizowana jest Hala Doświadczalna.

wzór

Rysunek 4.1: Schemat rozkładu głównych komponentów Europejskiego Ośrodka XFEL.

Podstawowe funkcje głównych komponentów zostały opisane pokrótce poniżej. W akceleratorze liniowym wiązki elektronów są wydobywane ze stałej katody za pomocą promienia laserowego, a następnie przyspieszane w dziale elektronowym działającym w częstotliwościach radiowych i kierowane do akceleratora liniowego z energią wyjściową 120 MeV. W akceleratorze liniowym, składającym się z sekwencji nadprzewodnikowych modułów przyspieszających długości 1,6 km, magnesów sterujących i ogniskujących oraz sprzętu diagnostycznego, elektrony są przyspieszane do energii rzędu 20 GeV (przewiduje się energię 17,5 GeV dla standardowego trybu działania instalacji XFEL). Wzdłuż akceleratora umieszczone są dwa stopnie kompresji wiązki, w celu wytworzenie krótkich i bardzo gęstych wiązek elektronów, koniecznych do wyzwolenia procesu samowzmacniającej emisji spontanicznej (SASE). Na końcu akceleratora liniowego poszczególne wiązki elektronów są kanalizowane w jedną z dwóch linii elektronowych za pomocą systemu dystrybucji wiązki (rys. 4.2). Wiązki elektronów wpuszczane w linię elektronową 1 przechodzą przez undulatory SASE1 oraz SASE3, wytwarzając twarde fotony promieniowania rentgenowskiego o długości 0,1 nm (SASE1) i bardziej miękkie fotony o długości fali 0,4-1,6 nm (SASE3), w procesie samowzmacniającej emisji spontanicznej wolnych elektronów. Po przejściu przez SASE3, elektrony są odchylane w kierunku wiązkołapu. Wiązki elektronów wpuszczane w linię elektronową 2 przeprowadzane są przez undulator SASE2, gdzie wytwarzane są fotony twardego promieniowania rentgenowskiego o długości 0,1-0,4 nm. Dalej przechodzą przez undulatory U1 i U2, zanim zakończą bieg w drugim wiązkołapie. W Ul i U2, fotony bardzo twardego promieniowania rentgenowskiego (długości fali odpowiednio do 0,014 i 0,06 nm) są generowane w procesie emisji spontanicznej. Fotony wygenerowane przez pięć undulatorów przenoszone są przez odpowiednią linię promienia fotonowego do Hali Doświadczalnej, gdzie są wprowadzane do dziesięciu stacji doświadczalnych.

Redukując energię elektronów na końcu akceleratora spowodowałoby wygenerowanie dłuższych fal, gdyby były potrzebne w jakichś doświadczeniach. Dla przykładu, energia elektronów rzędu 10 GeV odpowiadałaby promieniowaniu rentgenowskiemu o długości fali 4,9 nm, uzyskiwanemu z undulatora SASE3.

wzór

Rysunek 4.2: Schemat rozgałęziania linii promienia elektronów (czarny) i fotonów (czerwony) przez różne undulatory samowzmacniającej emisji spontanicznej (SASE) oraz emisji spontanicznej. Linie wiązek elektronowych kończą bieg w dwóch wiązkołapach, zaś linie promieni fotonowych w Hali Doświadczalnej.

Instalacja i oddanie do eksploatacji akceleratora, undulatorów, linii promieni oraz stacji doświadczalnych będzie się odbywało stopniowo, zgodnie ze strategią osiągania pośrednich i ostatecznych celów instalacji, która została ustalona w konsultacji z Grupą Roboczą ds. Naukowo-Technicznych (STI /Scientific and Technical Issues/ Working Group).

Pierwsza linia promienia elektronów oraz undulator SASE1 zostaną zainstalowane najpierw. Oddanie do użytku akceleratora i undulatora SASE1, linii promienia oraz pierwszej stacji planowane jest równolegle z instalacją drugiej gałęzi strumienia elektronów, aż do osiągnięcia pierwszego zastawu celów pośrednich (zob. tabela 4.1).

Zgodnie z zaleceniami Grupy Roboczej STI, przyjęto poniższe kryteria rozpoczęcia eksploatacji kompleksu akceleratora oraz radiatorów SASE oraz linii promienia:

* Kompleks akceleratora i SASE1 rozpoczyna działanie, gdy na SASE1 uzyskany zostanie promień fotonów o pośrednich wartościach, pokazanych w Tabeli 4.1, i zostanie zainstalowany i oddany do użytku sprzęt wystarczający do przeprowadzenia pierwszych eksperymentów naukowych.

* SASE2 rozpoczyna działanie, gdy spełnione zostaną takie kryteria jak powyżej dla fal o długości od 0,2 do 0,4 nm.

* SASE3 rozpoczyna działanie, gdy spełnione zostaną takie kryteria jak powyżej dla fal o długości od 2 do 6 nm.

Biorąc pod uwagę pozytywne doświadczenia z instalacją FLASH, działania zmierzające do realizacji ostatecznych celów projektowych na wszystkich liniach promieni będą postępowały równolegle z wczesnymi fazami eksploatacji, gdy tylko powyżej wskazane kryteria zostaną spełnione.

Parametr	Wartości pośrednie SASE1		Docelowe wartości projektowe SASE1	Jednostki
Długość fali	<	0.2	0.1	nm
Jasność szczytowa	1030		5×1033	fotony/s/mm2/mrad2/0.1%BW
Rozmiar na próbce (bez optyki)	<	1.0	~0.6	mm2, FWHM
Stabilność pozycji	50		10	% rozmiaru wiązki, rms
Stabilność energii fotonu	~0.1		~0.1	%
Fluktuacje natężenia między strzałami	Do współczynnika 10		0.3 - 0.5	Bezwymiarowy
				Szczyt do-szczytu

Tabela 4.1: Pośrednie i docelowe wartości projektowe dla akceleratora i undulatora SASE1 oraz odpowiedniej linii promienia fotonowego.

5. Koszt, harmonogram i personel

5.1 Koszt projektu

Wszystkie koszty przygotowania projektu do fazy oddania do eksploatacji (tj. przed uruchomieniem) muszą zostać podsumowane w celu określenia całościowego kosztu budowy projektu (CKBP). Przewidywany jest okres około 2,5 roku, w trakcie którego budowa, oddawanie do eksploatacji i eksploatacja będą się nakładały (zob. także poniższe omówienie harmonogramu oraz profilu budżetowego). W koszcie CKBP mają udział pozycje podsumowane w tabeli 5.1:

* Koszty przygotowania projektu. Są to wydatki ponoszone od wejścia w życie Memorandum dot. Porozumienia w sprawie XFEL (koniec 2004) przez DESY oraz te instytucje, które zawarły kontrakty na współpracę z DESY na podstawie MdP XFEL.

* Właściwe koszty budowy akceleratora, undulatorów, linii promieni fotonowych, instrumentarium naukowego, prac z zakresu inżynierii lądowej oraz infrastruktury technicznej Europejskiego Ośrodka XFEL, w tym inwestycje kapitałowe i siła robocza.

* Koszt oddania do eksploatacji instalacji obsługi wiązki.

* Dodatek do kosztów personelu, mający objąć świadczenia dla personelu przenoszącego się z kraju rodzinnego w celu wykonywania pracy dla spółki XFEL.

* Dodatkowe globalne koszty personelu, dotyczące kosztów zarządu spółki XFEL oraz koszty wsparcia.

Koszty powtarzające się w trakcie właściwej budowy (elektryczność, woda, hel) nie są uwzględniane w koszcie CKBP, ponieważ będą pokrywane przez budżet operacyjny DESY bez opłat ze strony projektu XFEL. Koszty związane z uzyskaniem gruntów również nie są uwzględniane w CKBP, ponieważ Niemcy zaoferowały projektowi odstąpienie gruntów za darmo.

Przygotowanie projektu.	38,8 M€
Budowa w ramach projektu, inwestycje kapitałowe	736,3 M€
Budowa w ramach projektu, personel	250,1 M€
Całkowity koszt budowy	986,4 M€
Oddanie linii promienia do eksploatacji	56,4 M€

Całkowity koszt budowy projektu	1.081,6 M€

Tabela 5.1: Całkowity koszt budowy projektu, w tym fazy przygotowania i oddania do eksploatacji. Wszystkie kwoty kosztów określone na podstawie cen z roku 2005. Oryginalna Tabela 5.1 z TDR została nieznacznie przeredagowana: dodatkowe koszty personelu (dodatki) oraz dodatkowe ogólne koszty zarządzania spółki XFEL GmbH, początkowo przedstawione w oddzielnych wierszach tabeli, są teraz zaliczane do kosztów budowy i eksploatacji.

Jak opisano szczegółowo w rozdziale 10, podział tych kosztów na główne komponenty instalacji został pokazany na Rys. 5.1.

wzór

Rys. 5.1: Podział właściwych kosztów budowy (sumy inwestycji kapitałowych oraz kosztów personalnych) na pakiety robocze odpowiadające głównym komponentom instalacji.

Analiza ryzyka przekroczenia budżetu została przeprowadzona zgodnie z wytycznymi wskazanymi przez podgrupę ds. Pełnego Finansowania (FCI) Grupy Roboczej ds. Administracyjnych i Finansowych (AFI). Wynikowy budżet ryzyka (8% kosztów właściwej budowy) wynosi 78 M€ i stanowi dodatkową kwotę, wymaganą by podnieść prawdopodobieństwo zakończenia budowy instalacji w ramach budżetu do 98%.

Szacunkowy roczny koszt eksploatacji Instalacji, po zakończeniu budowy, wynosi 83,6 M€, co obejmuje wszystkie koszty stałe eksploatacji, konserwacji i odnawiania, jak też wsparcia działań użytkowników międzynarodowych oraz programów doktoranckich i programów dla goszczących naukowców.

5.2 Harmonogram programu

Harmonogram projektu został przedstawiony na Rys. 5.2, który zakłada oficjalne rozpoczęcie budowy projektu w styczniu 2007. Dla każdej z głównych części instalacji, fazy w trakcie budowy (które mogą się częściowo nakładać) można określić w sposób następujący:

* Projektowanie, przygotowanie prototypów i industrializacja

* Wytworzenie (w tym serii wstępnych)

* Instalacja

* Oddanie do eksploatacji (technicznej, z użyciem wiązki)

Podsumowując, harmonogram budowy wskazuje punkt kluczowy wprowadzenia pierwszej linii promienia do akceleratora liniowego w 6,5 roku od rozpoczęcia budowy. W tym momencie pierwsza gałąź linii promienia z undulatorem SASE1 będzie również zainstalowany. Oddanie sekcji obsługi promienia do eksploatacji będzie postępowało aż do osiągnięcia pośrednich punktów kluczowych uzyskania promieniowania z SASE1, w 7,5 roku po rozpoczęciu budowy. Ta linia promienia zostanie następnie uruchomiona do pierwszych eksperymentów. Następnie oddane zostaną do eksploatacji pozostałe linie promienia.

5.3 Profil budżetowy

Biorąc pod uwagę różne elementy kosztu CKBP podsumowane powyżej oraz harmonogram realizacji oraz koszty operacyjne, jak je opisano w rozdziale 8, można skonstruować pełny profil budżetowy dla wszystkich faz, od przygotowania do eksploatacji. Wynik został pokazany na rysunku 5.3, pokazującym roczny budżet od 2005 do 2016, oparty o ceny z roku 2005 (tj. bez ich zwiększenia w celu uwzględnienia inflacji).

Profil budżetowy Europejskiego projektu XFEL

wzór

Rys. 5.3: Profil budżetowy (suma inwestycji kapitałowych i kosztów personelu na podstawie cen z 2005) od fazy przygotowania do fazy eksploatacji projektu.

Koszty personelu, wykazane wyraźnie w Tabeli 5.1 oraz implicite na Rys. 5.3, odpowiadają kosztom personelu wynajętego przez zarząd Instalacji, plus koszty personelu dla tych pakietów roboczych projektu, które dostarczane są jako wkłady materialne przez laboratoria z krajów biorących udział w projekcie.

wzór

Rysunek 5.2: Szkic harmonogramu dla głównych komponentów Instalacji, od rozpoczęcia budowy do rozpoczęcia eksploatacji.

Część B

Dokumentu Technicznego nr 1

Scenariusz Szybkiego Uruchomienia Europejskiego Ośrodka XFEL

Scenariusz szybkiego uruchomienia Europejskiego Ośrodka XFEL

Podstawowe cechy referencyjnej konfiguracji uruchomienia

Dostępne będzie pełne widmo fotonowe określone w Opisie Technicznym(OT), jednak konfiguracja rozruchowa będzie zawierała tylko 3 tory wiązki (zamiast 5) i 6 stacji eksperymentalnych (zamiast 10). Utrzymane będą parametry akceleratora określone w OT, tak, że urządzenie może osiągnąć parametry odniesienia przy długości fali fotonu 0.1 nm. Jednakże nadwyżka energii akceleratora w stosunku do trybu standardowego (17.5 GeV) zostanie usunięta. Planowane są redukcje kosztów w taki sposób, że konfiguracja rozruchowa będzie rozszerzana do urządzenia określonego w OT. Wszystkie elementy pominięte lub zredukowane mogą być wstawione z powrotem w okresie budowy lub później w zależności od tego czy i kiedy dostępne będzie wymagane finansowanie. Jednakże, aby uniknąć dodatkowego wysiłku i kosztów, decyzja co do instalowania pewnych elementów musi być podjęta w ramach określonego czasu. Te krytyczne punkty czasowe są przedstawione poniżej dla głównych elementów podlegających redukcji.

Szczegóły redukcji kosztów i ich efekty

Kompleks akceleratorowy

Cztery jednostki (cztery moduły akceleracyjne i jedna stacja częstości radiowej na jednostkę) w głównym bloku liniaka (za drugim etapem kompresji wiązki) nie będą instalowane. Redukuje to planowaną energię liniaka z 20 do 17.5 GeV i liczbę jednostek rezerwowych z dwu do jednej w tej części akceleratora (inna jednostka rezerwowa pozostaje w sekcji pomiędzy kompresorami wiązki). Działanie przy energii odniesienia 17.5 GeV z parametrami zgodnymi z OT jest gwarantowana. Jednak możliwość powiększenia energii wiązki i szybkości repetycji zostaje silnie ograniczona. Decyzja instalowania początkowo zredukowanych jednostek będzie musiała być podjęta w momencie rozpoczęcia procesu przetargowego na elementy liniaka (środek 2008).

Kompletny system wiązek elektronowych włączają pochłaniacze wiązki zostanie zbudowany jako część konfiguracji rozruchowej natomiast instalacja pewnych specjalnych diagnostyk wiązki zostanie odłożona na później.

Undulatory i część eksperymentalna

Rozważana jest redukcja liczby undulatorów z pięciu do trzech. Odpowiednio do tego redukowana jest liczba stacji doświadczalnych z ich infrastrukturą(sześć zamiast dziesięciu). Dalsze cięcia w urządzeniach doświadczalnych obejmują instalacje laserów optycznych, układy badawcze otoczenia próbki, laboratoria przygotowania próbek, specjalne układy badawcze (wszystko zredukowane o 50%) i własnej budowy detektor badawczy. Jedna na trzy pełne wyposażenia detektorów powierzchniowych i detektorów cząstek zostanie opóźniona do momentu zakończenia pełnego projektu. Późniejsze rozszerzenie w kierunku początkowego układu będzie możliwe. Następny rysunek ilustruje jedną z możliwości zaradzenia zmianie. Ma ona na celu pokrycia tego samego zakresu widmowego energii fotonów, jak to przewidziano w OT, chociaż ze zredukowaną możliwością równoległego wykorzystania aparatury. Na rysunku pokazano opcje przesunięcia SASE 3 z położenia pierwotnego na pozycję U 1.

wzór

Rys. 1 Możliwości usytuowania undulatora w pierwszym kroku XFEL

Byłoby to korzystne, gdyby budowa toru wiązki SASE 2 musiała być odłożona na dłuższy czas, ponieważ dwa początkowo zainstalowane tory wiązki SASE mogłyby być eksploatowane w dwu oddzielnych torach wiązki dając większa swobodę manewrowania. W dokumencie poniżej wymienione są 4 możliwe warianty powyższego scenariusza odniesienia pokazujące, że nadal dysponujemy wielką swobodą w wyborze linii wiązki fotonowej i stacji w ramach pierwszego etapu projektu. Początek okresu podejmowania decyzji co do liczby i konfiguracji undulatorów rozpoczyna się w momencie umieszczenia pierwszego zamówienia. To zamówienie jest planowane na drugą połową 2009. Oczekiwać jednak można wpływu na rozbudowę detektorów powierzchniowych gdzie decyzja jest przewidywana podczas pierwszej połowy 2007.

Infrastruktura techniczna

Zamiast budowy nowej instalacji skraplania helu, istniejąca instalacja HERA zostanie wzmocniona i rozbudowana. Dwie z trzech jednostek skraplających zostaną wykorzystane w XFEL'u, a pozostałą jedna we FLASH'u. Ograniczy to nadmiarowość w przypadku defektów, ale jedna z dwu jednostek nadal wystarcza, aby utrzymywać liniak schłodzony a nawet eksploatować go z ograniczonymi parametrami. DESY traci możliwość wykorzystywania części instalacji do innych celów. Urządzenie do testowania modułów zostanie zredukowane przez połączenie stanowiska testowania wnęki poziomej (początkowo oddzielnego) z jedną z trzech stacji testowania modułów. W ten sposób w czasie, gdy testy pojedynczej wnęki zachodzą w kriostacie poziomym, dostępne są tylko dwa stanowiska testowania wnęk, ponieważ oczekuje się, że będzie to miało miejsce tylko podczas początkowej fazy produkcji wnęk z małą prędkością, nie oczekuje się, aby fakt ten miał znacząco ograniczać seryjna produkcję i testowanie wnęk akceleratorowych.

Niezbędna decyzja przywrócenia tych zredukowanych elementów jest pilna - koniec 2007

Budynki

Układ podziemnych budynków jest zachowany całkowicie, aby można rozszerzyć konfigurację rozruchową na układ opisany w OT. Rozmiar budynku biurowego i stołówki przy Schenefeld Campus mogą być ograniczone, ale późniejsza rozbudowa tych budynków pozostanie możliwa. Hol nowej instalacji kriogenicznej zostaje usunięty.

Decyzja co do wprowadzenia początkowo planowanych budynków Campusu w pełnym wymiarze musiałaby być podjęta w okresie ogłaszania przetargów (w2008 r.) albo najpóźniej w środku roku 2009, jeżeli przewiduje się ogłoszenie przetargu w kolejnych ratach

Szacunek kosztów.

Konfiguracja rozruchowa oparta na powyższych założeniach umożliwia redukcję kosztów o około 137 M€ w stosunku do sumy 986 M€ dla pełnej instalacji ustalonej w OT oraz w Aneksie 3 Konwencji. Redukcja kosztów obejmuje 106,9 M€ w inwestycjach i 30,1 M€ w kosztach personelu, w wyniku czego do pokrycia pozostają koszty budowy w wysokości 849,3 M€ (w cenach 2005 r.). Podział redukcji kosztów podany jest w poniższej tabeli.

Grupa prac	Redukcja kosztów ¹ względem OT		Zredukowane koszty konstrukcyjne¹ (inwestycje i personel) instalacji XFEL w konfiguracji rozruchowej
	W inwestycjach	W personelu
WPG1 Liniak	24,9	4,0	231,2
WPG2 Podsystemy akceleratorowe	1,6	1,1	83,6
WPG3 Undulatory i linie wiązek fotonowych	57,9	18,5	149,5
WPG4 Sterowanie i eksploatacja	0,2	0,8	38,4
WPG5 Infrastruktura	15,2	2,4	171,7
WPG6 Miejsce i budynki	7,1	0	161,6
Dodatkowe koszty spółki GmbH		3,3	13,3
Suma:	106,9	30,1	849,3
¹ (podstawa cenowa M€, rok 2005 )

Alternatywne scenariusze dla instalacji rozruchowej

W następnych paragrafach rozważane są alternatywne scenariusze realizacji konfiguracji rozruchowych Europejskiego Ośrodka XFEL. Te alternatywy pokazują, że budżet konfiguracji rozruchowej XFEL, a w szczególności zredukowany budżet systemów wiązek fotonowych pozwala utrzymać elastyczność potrzebną do zaspokojenia potrzeb wspólnoty naukowej. Ponieważ nie jest natychmiast wymagana (jeżeli w ogóle) ostateczna decyzja co do wyboru poszczególnej opcji, zostanie ona szczegółowo przedyskutowana z przedstawicielami zainteresowanych wspólnot naukowych.

Podane koszty odnoszą się do kosztów wymienionych w opisanym powyżej scenariuszu bazowym.

Scenariusz alternatywny A

W tym scenariuszu przyjęto jedynie umiarkowaną modyfikację, w której zamiast SASE 1 zostaje zainstalowana początkowo strojona przerwowo instalacja SASE 2. Pozwoliłoby to na wykorzystywanie akceleratora przy stałej energii, podczas gdy energia fotonów byłaby strojona przez zmiany przerwy undulatora. Aby skompensować wyższe koszty budowy SASE 2 w stosunku do SASE 1, undulator miękkich promieni X w FEL nie jest budowany w technologii spiralnej lecz jako bardziej konwencjonalne urządzenie planarne. Zredukowane koszty badawcze i konstrukcyjne instalacji planarnej umożliwiają znaczne oszczędności. Późniejsze rozszerzenie do spiralnego FEL dostarczającego kołowo spolaryzowane promieniowania mogłoby być zrealizowane przez wymianę jedynie elementów undulatorów z obszaru końcowego wzmocnienia.

Koszt tego scenariusza jest niższy o 2,7 M€ w stosunku do scenariusza bazowego. Moment czasowy co do decyzji na rzecz tego scenariusza zależy od liczby zamówionych segmentów undulatora(połowa 2009) i stanu zaawansowania badań nad undulatorami spiralnymi (początek - nie później niż pod koniec 2008)

Scenariusz alternatywny B

W tym scenariuszu położono nacisk na zapewnienie twardego promieniowania X przez utrzymanie zarówno SASE 1 dla twardego promieniowania, jak i SASE 2.. Aby skompensować wyższe koszty tych urządzeń, nie przewiduje się budowy innych undulatorów na pierwszym etapie projektu. Jednak, ponieważ hala eksperymentalna zapewnia dostateczną ilość miejsca, wokół tych dwu undulatorów nadal można zbudować sześć aparatur badawczych. W tym scenariuszu rezerwy pozyskane dla undulatora i wiązek mogłyby być wykorzystane na zwiększenie kosztów otoczenia próbki i badań detektorowych.

Koszt tego scenariusza jest niższy o 1,1 M€ w stosunku do scenariusza odniesienia. Ten scenariusz może być rozbudowany do pełnej skali w każdej chwili bez specjalnego wzrostu kosztów. Jednak jeżeli chodzi o spiralny SASE 3 należy mieć na względzie, że etap badawczy musi rozpocząć się 2.5 roku przed datą instalacji.

Scenariusz alternatywny C

W tym scenariuszu wszystkie 3 undulatory FEL - SASE 1, SASE 2 i SASE 3 są zachowane na pierwszym etapie projektu. Przyjmuje się, że undulator miękkich promieni rentgenowskich FEL będzie miał konfigurację planarnego pola magnetycznego. Aby skompensować rosnący koszt undulatorów, proponuje się, aby liczba urządzeń badawczych została zredukowana z sześciu do czterech. Można wyobrazić sobie, że te cztery urządzenia zostaną zainstalowane na liniach twardych wiązek X SASE 1 i SASE 2, natomiast linia wiązki miękkich promieni X pozostanie wolna i grupy doświadczalne zestawia swoje własne instalacje (koncepcja FLASH). Można też założyć, że aparatura naukowa na SASE 3 będzie zbudowana ze środków zgromadzonych przez konsorcja użytkowników.

Koszt tego scenariusza jest niższy o 0.9 M€ w stosunku do scenariusza bazowego. Ten scenariusz może być rozbudowany do pełnej skali w każdej chwili bez specjalnego wzrostu kosztów. Dla spiralnej konfiguracji SASE 3 zachowuje ważność zapis dotyczący scenariusza A.

Wnioski

Koszty konstrukcyjne 850 M€ pozwalają na budowę urządzenia w konfiguracji rozruchowej o następujących cechach:

1. Może ono być później rozbudowane do pełnej wersji określonej w OT, bez dodatkowych kosztów, jeżeli odpowiednie decyzje zapadną dostatecznie wcześnie.

2. Oferuje różnorodne warianty co do wyboru radiatorów w pierwszym kroku i w odpowiednich programach badawczych charakteryzujących się mniejszym lub większym priorytetem przyznanym twardym lub miękkim promieniom X, koherencji lub emisji spontanicznej itd.

20 lutego 2008

Dokument Techniczny nr 2

Dołączony do Konwencji XFEL

Szacunkowe roczne wydatki

(w milionach euro, wg cen z 2005 r., bez podatków)

Lata	Koszty przygotowania		Koszty budowy bez przygotowania i uruchomienia		Koszty uruchomienie		Całkowity koszt budowy ośrodka
	Konfiguracja rozruchowej	Zgodne z dokumentacją techniczną	Konfiguracja rozruchowa	Zgodne z dokumentacją techniczną	Konfiguracja rozruchowa	Zgodne z dokumentacją techniczną	Konfiguracja rozruchowa	Zgodne z dokumentacją techniczną
2005	14,0	14,0					14,0	14,0
2006	20,4	20,4					20,4	20,4
2007	3,1	3,1	10,4	10,4			13,5	13,5
2008	1,3	1,3	62,0	64,1			63,3	65,4
2009			131,9	136,9			131,9	136,9
2010			191,9	201,9			191,9	201,9
2011			182,3	202,3			182,3	202,3
2012			164,5	194,5			164,5	194,5
2013			80,7	110,7	13,7	13,7	94,4	124,4
2014			20,2	40,2	28,0	28,0	48,2	68,2
2015			5,4	20,4	7,1	10,3	12,5	30,7
2016				5,0	1,2	4,4	1,2	9,4
Razem	38,8	38,8	849,3	986,4	50,0	56,4	938,1	1081,6

Dodatkowy budżet do obsługi ryzyka wysokości 78 milionów € będzie wymagany w celu:

* zapewnienia 98% prawdopodobieństwa realizacji projektu w ramach budżetu, nawet przy pesymistycznych założeniach dot. zmienności kosztów oraz

* pokrycia ryzyka kosztowego spowodowanego potencjalnym opóźnieniem o około pół roku.

Wydatki w kategorii koszty operacyjne będą wzrastać od 2014 r., aby osiągnąć roczny poziom 83,6 milionów euro (wg cen z 2005 r.) od 2017 r. dla pełnej wersji zgodnej z projektem technicznym i 64,2 miliona euro rocznie h z 2005 r.) dla konfiguracji rozruchowej.

11 lipca 2006

Strona 1 z 5

Dokument Techniczny nr 3

dołączony do Konwencji XFEL

PLAN MIEJSCA BUDOWY

Plan miejsca budowy obejmuje:

* widok ogólny, pokazujący system tuneli instalacji XFEL (rysunek 1) oraz

* plany trzech miejsc, gdzie zostaną wzniesione budowle nadziemne, tj.

- lokalizacja XFEL DESY-Bahrenfeld (rysunek 2),

- lokalizacja XFEL Osdorfer Born (rysunek 3), oraz

- lokalizacja XFEL Schenefeld (rysunek 4).

Rysunek 1: Plan ogólny systemu tuneli oraz trzech Dokument Techniczny nr 3

lokalizacji badawczych do Konwencji w sprawie XFEL

11 lipca 2006, Strona 2 z 5

wzór

Rysunek 2: Lokalizacja XFEL DESY- Dokument Techniczny nr 3

Bahrenfeld do Konwencji w sprawie XFEL

11 lipca 2006, Strona 3 z 5

wzór

Dokument Techniczny nr 3 do Konwencji w sprawie XFEL

11 lipca 2006, Strona 4 z 5

wzór

Rysunek 3: Lokalizacja XFELOsdorfer Born

Rysunek 4: Lokalizacja XFEL Dokument Techniczny nr 3

Schenefeld do Konwencji w sprawie XFEL

11 lipca 2006, Strona 5 z 5

wzór

11 lipca 2006

Dokument Techniczny nr 4

dołączony do Konwencji XFEL

Podstawowe zasady i procedury dot. wkładów rzeczowych

(1) Wkład materialny może obejmować:

- komponent techniczny jak też personel potrzebny do jego instalacji i integracji na miejscu, lub

- personel udostępniony do wykonania konkretnych zadań w fazie budowy.

(2) Szczególną uwagę należy zwrócić na przydział obowiązków, wyliczenie wartości finansowej wkładu, problem nadmiernych lub niewystarczających wydatków oraz rozwiązywanie sporów.

(3) Umowa dotycząca wkładu materialnego dla każdego zadania będzie zawierała m.in.:

- opis i specyfikacje techniczne,

- harmonogramy i kolejne punkty kluczowe,

- elementy dostawy,

- kwestie kontroli jakości,

- testy działania, przyjęcie i przekazanie do eksploatacji,

- systemy kontroli technicznej i finansowej,

- wyznaczenie odpowiedzialnego personelu technicznego,

- kwestie praw własności intelektualnej.

(4) Zostanie ustanowiona Komisja Rewizji Wkładów Materialnych, w której skład wejdzie po jednym przedstawicielu każdej Strony Umowy i Zespołu Projektowego, mająca zaproponować Zarządowi XFEL przydział zadań materialnych do konkretnych instytutów współpracujących, który oceniony przez Radę.

(5) Komisja Rewizyjna ma na celu uzyskanie największych korzyści z prac ekspertów dostępnych w DESY i w Europie i w tym celu wyznacza możliwe/potencjalne pakiety robocze wykonywane w postaci wkładów materialnych jako funkcję dostępności ekspertów, niezależnie od lokalizacji.

(6) Komisja Rewizyjna, podczas oceny możliwego przydziału wkładów materialnych, weźmie pod uwagę chęć instytutu współpracującego do udostępnienia personelu oraz ekspertów do instalacji i integracji dostarczanego systemu oraz do jego obsługi. Możliwe są klauzule dotyczące wypowiedzenia długoterminowych kontraktów na konserwację.

(7) Komisja rewizyjna zdefiniuje we wczesnym stadium procesu konieczne specyfikacje interfejsów oraz wspólne standardy, aby rozszerzyć zakres potencjalnych wkładów materialnych na każde zadanie, które ma jasny interfejs łączący z innym zadaniem, elementem lub komponentem.

(8) Centralna koordynacja każdego z elementów ma znaczenie kluczowe i będzie musiała być realizowana tam, gdzie odnośna wiedza ekspercka jest dostępna.

9 stycznia 2009

Dokument Techniczny nr 5

dołączony do Konwencji XFEL

Koszty przygotowawcze

(w tysiącach euro, ceny 2005 r., bez podatków)

Rok	Razem na rok	Płacone przez Niemcy	z czego brane pod uwagę¹	Szwajcaria	Francja	Szwecja	Wielka Brytania	Hiszpania	Razem brane pod uwagę
Rok	Razem na rok	Płacone przez Niemcy	z czego brane pod uwagę¹	Szwajcaria	Francja	Szwecja	Wielka Brytania	Hiszpania	Razem brane pod uwagę
2005	14.0	13.6	13.6	0.4					14.0
2006	20.4	19.5	19.5	0.6	0.3				20.4
2007	14.2	12.5	1.4	0.8	0.2	0.6	0.1		3.1
2008	4.3	3.0		0.6	0.2	0.4		0.1	1.3
Total	52.9	48.6	34.5	2.4	0.7	1.0	0.1	0.1	38.8

______

¹ Pozostałe 14,1 miliona euro będzie wzięte pod uwagę na późniejszym

Po zaznajomieniu się z powyższą Konwencją, w imieniu Rzeczypospolitej Polskiej oświadczam, że:

- została ona uznana za słuszną zarówno w całości, jak i każde z postanowień w niej zawartych,

- jest przyjęta, ratyfikowana i potwierdzona,

- będzie niezmiennie zachowywana.

Na dowód czego wydany został akt niniejszy, opatrzony pieczęcią Rzeczypospolitej Polskiej.

Dano w Warszawie dnia 8 lipca 2010 r.

Zmiany w prawie

ZUS: Renta wdowia - wnioski od stycznia 2025 r.

Od Nowego Roku będzie można składać wnioski o tzw. rentę wdowią, która dotyczy ustalenia zbiegu świadczeń z rentą rodzinną. Renta wdowia jest przeznaczona dla wdów i wdowców, którzy mają prawo do co najmniej dwóch świadczeń emerytalno-rentowych, z których jedno stanowi renta rodzinna po zmarłym małżonku. Aby móc ją pobierać, należy jednak spełnić określone warunki.

Grażyna J. Leśniak 20.11.2024

Zmiany w składce zdrowotnej od 1 stycznia 2026 r. Rząd przedstawił założenia

Przedsiębiorcy rozliczający się według zasad ogólnych i skali podatkowej oraz liniowcy będą od 1 stycznia 2026 r. płacić składkę zdrowotną w wysokości 9 proc. od 75 proc. minimalnego wynagrodzenia, jeśli będą osiągali w danym miesiącu dochód do wysokości 1,5-krotności przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku, ogłaszanego przez prezesa GUS. Będzie też dodatkowa składka w wysokości 4,9 proc. od nadwyżki ponad 1,5-krotność przeciętnego wynagrodzenia, a liniowcy stracą możliwość rozliczenia zapłaconych składek w podatku dochodowym.

Grażyna J. Leśniak 18.11.2024

Prezydent podpisał nowelę ustawy o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności

Usprawnienie i zwiększenie efektywności systemu wdrażania Rozwoju Lokalnego Kierowanego przez Społeczność (RLKS) przewiduje ustawa z dnia 11 października 2024 r. o zmianie ustawy o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności. Jak poinformowała w czwartek Kancelaria Prezydenta, Andrzej Duda podpisał ją w środę, 13 listopada. Ustawa wejdzie w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia.

Grażyna J. Leśniak 14.11.2024

Do poprawki nie tylko emerytury czerwcowe, ale i wcześniejsze

Problem osób, które w latach 2009-2019 przeszły na emeryturę w czerwcu, przez co - na skutek niekorzystnych zasad waloryzacji - ich świadczenia były nawet o kilkaset złotych niższe od tych, jakie otrzymywały te, które przeszły na emeryturę w kwietniu lub w maju, w końcu zostanie rozwiązany. Emerytura lub renta rodzinna ma - na ich wniosek złożony do ZUS - podlegać ponownemu ustaleniu wysokości. Zdaniem prawników to dobra regulacja, ale równie ważna i paląca jest sprawa wcześniejszych emerytur. Obie powinny zostać załatwione.

Grażyna J. Leśniak 06.11.2024

Bez konsultacji społecznych nie będzie nowego prawa

Już od jutra rządowi trudniej będzie, przy tworzeniu nowego prawa, omijać proces konsultacji publicznych, wykorzystując w tym celu projekty poselskie. W czwartek, 31 października, wchodzą w życie zmienione przepisy regulaminu Sejmu, które nakazują marszałkowi Sejmu kierowanie projektów poselskich do konsultacji publicznych i wymagają sporządzenia do nich oceny skutków regulacji. Każdy obywatel będzie mógł odtąd zgłosić własne uwagi do projektów poselskich, korzystając z Systemu Informacyjnego Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 30.10.2024

Nowy urlop dla rodziców wcześniaków coraz bliżej - rząd przyjął projekt ustawy

Rada Ministrów przyjęła we wtorek przygotowany w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej projekt ustawy wprowadzający nowe uprawnienie – uzupełniający urlop macierzyński dla rodziców wcześniaków i rodziców dzieci urodzonych w terminie, ale wymagających dłuższej hospitalizacji po urodzeniu. Wymiar uzupełniającego urlopu macierzyńskiego będzie wynosił odpowiednio do 8 albo do 15 tygodni.

Grażyna J. Leśniak 29.10.2024

Identyfikator:	Dz.U.2011.219.1296
Rodzaj:	Umowa międzynarodowa
Tytuł:	Konwencja dotycząca budowy i funkcjonowania Europejskiego Ośrodka Badań Laserem Rentgenowskim na Swobodnych Elektronach. Hamburg.2009.11.30.
Data aktu:	30/11/2009
Data ogłoszenia:	13/10/2011
Data wejścia w życie:	08/07/2010

Konwencja dotycząca budowy i funkcjonowania Europejskiego Ośrodka Badań Laserem Rentgenowskim na Swobodnych Elektronach. Hamburg.2009.11.30.

KONWENCJA dotycząca budowy i funkcjonowania Europejskiego Ośrodka Badań Laserem Rentgenowskim na Swobodnych Elektronach, sporządzona w Hamburgu dnia 30 listopada 2009 r.

ZAŁĄCZNIK Statut Spółki XFEL działającej pod nazwą

ROZDZIAŁ I - POSTANOWIENIA OGÓLNE

ROZDZIAŁ II - RADA

ROZDZIAŁ III - ZARZĄDZANIE SPÓŁKĄ

ROZDZIAŁ IV - KOMITETY

ROZDZIAŁ V - KWESTIE FINANSOWE

ROZDZIAŁ VI - WSPÓŁPRACA POMIĘDZY SPÓŁKĄ I UDZIAŁOWCAMI

ROZDZIAŁ VII - ZMIANY W STRUKTURZE UDZIAŁÓW

ROZDZIAŁ VIII - OKRES FUNKCJONOWANIA SPÓŁKI I JEJ ROZWIĄZANIE

ROZDZIAŁ IX - INNE POSTANOWIENIA

AKT KOŃCOWY

Zmiany w prawie

Dz.U.2011.219.1296

KONWENCJA

dotycząca budowy i funkcjonowania Europejskiego Ośrodka Badań Laserem Rentgenowskim na Swobodnych Elektronach,

sporządzona w Hamburgu dnia 30 listopada 2009 r.

ZAŁĄCZNIK

Statut

Spółki XFEL działającej pod nazwą

ROZDZIAŁ I

- POSTANOWIENIA OGÓLNE

ROZDZIAŁ II

- RADA

ROZDZIAŁ III

- ZARZĄDZANIE SPÓŁKĄ

ROZDZIAŁ IV

- KOMITETY

ROZDZIAŁ V

- KWESTIE FINANSOWE

ROZDZIAŁ VI

- WSPÓŁPRACA POMIĘDZY SPÓŁKĄ I UDZIAŁOWCAMI

ROZDZIAŁ VII

- ZMIANY W STRUKTURZE UDZIAŁÓW

ROZDZIAŁ VIII

- OKRES FUNKCJONOWANIA SPÓŁKI I JEJ ROZWIĄZANIE

ROZDZIAŁ IX

- INNE POSTANOWIENIA