Zm.: ustawa - Kodeks morski.

USTAWA

z dnia 10 kwietnia 1986 r.

o zmianie ustawy - Kodeks morski.

Art.  1.

W ustawie z dnia 1 grudnia 1961 r. - Kodeks morski (Dz. U. Nr 58, poz. 318 i z 1977 r. Nr 8, poz. 31) wprowadza się następujące zmiany:

1) art. 7 otrzymuje brzmienie:

"Art. 7. § 1. Prawa rzeczowe na statku podlegają prawu państwa jego bandery.

§ 2. Prawa rzeczowe na statku wpisane w rejestrze okrętowym lub w innym rejestrze publicznym prowadzonym poza państwem bandery statku podlegają prawu państwa rejestru.";

2) art. 12-14 otrzymują brzmienie:

"Art. 12. Żeglugę pod banderą polską może uprawiać tylko statek o polskiej przynależności.

Art. 13. Stały przewóz pasażerów lub ładunku pomiędzy portami polskimi może uprawiać wyłącznie statek o polskiej przynależności.

Art. 14. § 1. Statkiem o polskiej przynależności jest:

1) statek stanowiący polską własność,

2) statek, który uzyskał czasowo polską przynależność w trybie określonym w przepisach Kodeksu.

§ 2. Statek stanowiący polską własność może być czasowo zwolniony z polskiej przynależności.";

3) po art. 14 dodaje się art. 14a i 14b w brzmieniu:

"Art. 14a. § 1. Statkowi nie stanowiącemu polskiej własności może być nadana czasowo polska przynależność, jeżeli zostaną spełnione następujące warunki:

1) wniosek w tym przedmiocie zgłosi polski armator i zapewni, że statek zostanie objęty w jego władanie, obsadzony załogą zgodnie z przepisami polskimi i poddany polskim przepisom w zakresie pomiaru, bezpieczeństwa żeglugi i dokumentów statku,

2) właściciel statku zgadza się na nadanie statkowi czasowo polskiej przynależności,

3) prawo państwa, którego banderę dotychczas statek podnosi i w którym jest zarejestrowany, nie sprzeciwia się nadaniu statkowi polskiej przynależności, a właściwy organ tego państwa zapewni, że w okresie trwania polskiej przynależności statek nie będzie podnosić bandery tego państwa.

§ 2. Polską przynależność nadaje czasowo statkowi Minister-Kierownik Urzędu Gospodarki Morskiej po stwierdzeniu spełnienia warunków określonych w § 1. W decyzji ustala się okres trwania polskiej przynależności.

§ 3. Statek traci nadaną czasowo polską przynależność z upływem okresu wskazanego w decyzji, chyba że na wniosek armatora okres ten został przedłużony w trybie określonym w § 2.

§ 4. Minister-Kierownik Urzędu Gospodarki Morskiej stwierdza wygaśnięcie decyzji przewidzianej w § 2, po otrzymaniu zawiadomienia od armatora, że odpadł którykolwiek z warunków określonych w § 1.

§ 5. O utracie nadanej czasowo statkowi polskiej przynależności armator zawiadamia niezwłocznie właściwą izbę morską.

Art. 14b. § 1. Czasowe zwolnienie z polskiej przynależności statku może nastąpić, jeżeli:

1) właściciel statku oddaje statek we władanie cudzoziemcowi lub zagranicznej osobie prawnej oraz wyrazi zgodę na czasowe zwolnienie statku z polskiej przynależności,

2) prawo państwa, którego przynależność ma być statkowi czasowo nadana, nie sprzeciwia się zmianie bandery.

§ 2. Minister - Kierownik Urzędu Gospodarki Morskiej zwalnia czasowo statek z polskiej przynależności na wniosek właściciela statku. W decyzji ustala się okres trwania zwolnienia. O wydaniu decyzji właściciel zawiadamia niezwłocznie izbę morską prowadzącą rejestr okrętowy, do którego statek jest wpisany.

§ 3. W okresie zwolnienia statku z polskiej przynależności nie może on podnosić bandery polskiej.

§ 4. Zwolnienie z polskiej przynależności wygasa z upływem okresu wskazanego w decyzji, o której mowa w § 2.

§ 5. Minister - Kierownik Urzędu Gospodarki Morskiej stwierdza wygaśnięcie decyzji przewidzianej w § 2 na wniosek właściciela statku złożony przed upływem wskazanego w decyzji terminu lub po otrzymaniu zawiadomienia, że odpadł którykolwiek z warunków określonych w § 1.

§ 6. O wygaśnięciu zwolnienia z polskiej przynależności armator zawiadamia niezwłocznie właściwą izbę morską.";

4) art. 15 otrzymuje brzmienie:

"Art. 15. § 1. Statek o polskiej przynależności jest obowiązany podnosić banderę polską.

§ 2. Minister - Kierownik Urzędu Gospodarki Morskiej może zwolnić niektóre rodzaje statków od obowiązku podnoszenia bandery. Zwolnienie nie może dotyczyć statków, które uprawiają żeglugę międzynarodową.

§ 3. Statki są obowiązane okazywać banderę jednostkom pływającym marynarki wojennej i organów ochrony granic.

§ 4. Minister - Kierownik Urzędu Gospodarki Morskiej w porozumieniu z Ministrami Obrony Narodowej i Spraw Wewnętrznych określi zasady okazywania bandery statku jednostkom pływającym marynarki wojennej i organów ochrony granic.";

5) w art. 16 § 1 otrzymuje brzmienie:

"§ 1. Statek o polskiej przynależności powinien być oznaczony na dziobie z każdej burty i na rufie nazwą. Pod nazwą statku na rufie powinna być uwidoczniona nazwa portu, do którego statek jest przypisany (port macierzysty). Statek, któremu nadano czasowo polską przynależność, może zachować dotychczasową nazwę i port macierzysty.";

6) w art. 17 § 2 otrzymuje brzmienie:

"§ 2. Minister - Kierownik Urzędu Gospodarki Morskiej może zwolnić niektóre rodzaje statków od obowiązku wpisu do polskiego rejestru okrętowego. Zwolnienie nie może dotyczyć statków uprawiających żeglugę międzynarodową.";

7) w art. 18:

a) dotychczasowa treść otrzymuje oznaczenie § 1,

b) dodaje się § 2 w brzmieniu:

"§ 2. Wpis statku stanowiącego polską własność do rejestru zagranicznego nie ma znaczenia prawnego przed wykreśleniem tego statku z polskiego rejestru.";

8) w art. 20 w § 1 pkt 9 otrzymuje brzmienie:

"9) stwierdzenie przez izbę morską polskiej przynależności statku oraz czasowego zwolnienia z tej przynależności,";

9) w art. 21 w § 2 w pkt 1 wyrazy "własność Państwa" zastępuje się wyrazami "własność Skarbu Państwa";

10) w art. 21 § 4 otrzymuje brzmienie:

"§ 4. W przypadkach określonych w § 3 wykreślenie statku z rejestru może nastąpić tylko za zgodą wierzyciela, którego prawo zastawu na statku jest wpisane do rejestru.";

11) w art. 23 § 2 otrzymuje brzmienie:

"§ 2. W razie niezgłoszenia statku do rejestru okrętowego izba morska stosuje, w celu przymuszenia do zgłoszenia, przepisy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.";

12) po art. 27 dodaje się art. 27a w brzmieniu:

"Art. 27a. § 1. Statkowi, któremu nadano czasowo polską przynależność, izba morska wydaje certyfikat bandery ważny na okres nadania czasowej przynależności.

§ 2. Izba morska prowadzi wykaz wydanych certyfikatów bandery.

§ 3. Minister - Kierownik Urzędu Gospodarki Morskiej określi w drodze rozporządzenia wzór certyfikatu bandery, tryb postępowania, zasady prowadzenia wykazu, opłaty za wydanie certyfikatu oraz właściwość izb morskich w tych sprawach.";

13) w art. 30 w § 1 w pkt 1 wyraz "polskie" zastępuje się wyrazami "o polskiej przynależności";

14) art. 32 otrzymuje brzmienie:

"Art. 32. § 1. Statek obcy, zawijający do portu polskiego pod banderą państwa będącego stroną tego samego co Polska porozumienia międzynarodowego o pomierzaniu pojemności statków, może być poddany kontroli polegającej wyłącznie na sprawdzeniu:

1) czy statek posiada ważne międzynarodowe świadectwo pomiarowe,

2) czy zasadnicza charakterystyka statku odpowiada danym zawartym w tym świadectwie.

§ 2. Kontrola, o której mowa w § 1, nie może powodować kosztów ani przestoju statku, jeżeli porozumienie międzynarodowe tak stanowi.";

15) w art. 37 § 3 otrzymuje brzmienie:

"§ 3. Minister - Kierownik Urzędu Gospodarki Morskiej może:

1) upoważnić do dokonywania inspekcji i przeglądów statków wyznaczonych w tym celu inspektorów lub uznane przez siebie instytucje zagraniczne,

2) określić instytucje klasyfikacyjne, których zaświadczenia mogą być przy inspekcji statków morskich o polskiej przynależności uznane za dowody dopełnienia przez statek wymagań co do określonych spraw z zakresu technicznego stanu bezpieczeństwa.";

16) w art. 49 wyrazy "Statek polski" zastępuje się wyrazami "Statek o polskiej przynależności";

17) w art. 52 wyrazy "4.500 złotych" zastępuje się wyrazami "50.000 złotych";

18) w art. 53 wyrazy "karze aresztu do trzech miesięcy lub karze grzywny do 4.500 złotych" zastępuje się wyrazami "karze grzywny do 50.000 złotych";

19) w art. 54:

a) w § 1 wyrazy "3.000 złotych" zastępuje się wyrazami "30.000 złotych";

b) w § 2 wyrazy "karze aresztu do trzech miesięcy lub karze grzywny do 4.500 złotych" zastępuje się wyrazami "karze grzywny do 50.000 złotych";

20) art. 55 otrzymuje brzmienie:

"Art. 55. W sprawach o wykroczenia wymienione w art. 52-54 orzekają kolegia do spraw wykroczeń przy terenowych organach administracji morskiej.";

21) w dziale II w rozdziale 1 dodaje się art. 55a w brzmieniu:

"Art. 55a. § 1. Statek stanowi polską własność, jeżeli jest własnością:

1) Skarbu Państwa,

2) osoby prawnej mającej siedzibę w Polsce,

3) obywatela polskiego zamieszkałego w Polsce.

§ 2. Statek stanowi również polską własność, jeżeli jest co najmniej w połowie własnością osób wymienionych w § 1 lub jest własnością spółki o kapitale należącym co najmniej w połowie do jednej z tych osób, gdy armator tego statku ma w Polsce miejsce zamieszkania albo siedzibę swojego zakładu głównego lub oddziału.";

22) w art. 70:

a) w zdaniu wstępnym w § 1 po wyrazie "godzin" dodaje się wyrazy "z wyłączeniem dni uznanych ustawowo za wolne od pracy",

b) w § 1 pkt 1 otrzymuje brzmienie:

"1) statek w celu zabezpieczenia roszczenia należnego od statku z tytułu opłat portowych, szkód wyrządzonych w urządzeniach portowych, dokach lub drogach żeglugowych oraz z tytułu zanieczyszczenia środowiska,";

23) w art. 99:

a) § 2 otrzymuje brzmienie:

"§ 2. Roszczenia do przewoźnika związane z ładunkiem, wynikające z konosamentu, przedawniają się z upływem roku od dnia, w którym wydanie ładunku nastąpiło lub miało nastąpić. Termin ten jednak może być przedłużony w drodze porozumienia stron zawartego po zdarzeniu będącym podstawą powództwa.",

b) dodaje się § 3 i 4 w brzmieniu:

"§ 3. Powództwo o odszkodowanie przeciwko osobie trzeciej w sprawach, o których mowa w § 2, może być wytoczone nawet po upływie roku w terminie określonym w przepisach o przedawnianiu roszczeń, nie krótszym jednak niż trzy miesiące od dnia, w którym osoba występująca z takim powództwem zaspokoiła roszczenie lub otrzymała pozew wniesiony przeciwko niej.

§ 4. Przepisy § 1-3 mają również zastosowanie do sporów między jednostkami gospodarki uspołecznionej, podlegających orzecznictwu państwowego arbitrażu gospodarczego.";

24) w art. 103 § 1 otrzymuje brzmienie:

"§ 1. Jeżeli nie umówiono miejsca ładowania, przewoźnik podstawi statek w zwyczajowo przyjętym miejscu ładowania lub wyczekiwania.";

25) w art. 104 § 1 otrzymuje brzmienie:

"§ 1. Przewoźnik jest obowiązany zawiadomić na piśmie czarterującego o podstawieniu gotowego do rozpoczęcia ładowania statku w miejscu, o którym mowa w art. 103 § 2, a jeżeli miejsce takie nie zostało przewoźnikowi wskazane - w miejscu, o którym mowa w art. 103 § 1 (nota gotowości); jeżeli czarterujący wskazał załadowcę, przewoźnik zawiadamia załadowcę.";

26) w art. 106 w § 2 zdanie trzecie otrzymuje brzmienie:

"Do okresu przestoju nie wlicza się jednak przerw spowodowanych przyczynami zachodzącymi wyłącznie po stronie przewoźnika.";

27) w art. 117 § 2 otrzymuje brzmienie:

"§ 2. Ładunek umieszcza się na statku według uznania przewoźnika; umieszczenie ładunku na pokładzie wymaga zgody załadowcy, chyba że chodzi o ładunki przewożone w kontenerach zamkniętych przyjmowanych na statek przystosowany do takiego przewozu lub o ładunki, które zwyczajowo są przewożone na pokładzie.";

28) w art. 122 § 2 otrzymuje brzmienie:

"§ 2. Konosament wystawiony zgodnie z przepisami niniejszego działu stwarza domniemanie przyjęcia na statek przez przewoźnika określonego ładunku do przewozu w takiej ilości i w takim stanie, jak to uwidoczniono w konosamencie. Dowód przeciwny nie będzie jednak dopuszczony w przypadku, gdy konosament został przeniesiony na osobę trzecią działającą w dobrej wierze.";

29) w art. 135 § 4 otrzymuje brzmienie:

"§ 4. Jeżeli konosamentu nie wystawiono, ładunek wydaje się w miejscu przeznaczenia odbiorcy wskazanemu przez frachtującego lub osobę przez niego upoważnioną.";

30) w art. 151:

a) w § 1 pkt 3 skreśla się,

b) § 2 otrzymuje brzmienie:

"§ 2. W razie odstąpienia od umowy przez czarterującego w trakcie załadunku, przewoźnik jest obowiązany wydać ładunek już załadowany, choćby wyładowanie miało zatrzymać statek poza okresy ładowania i przestoju; zachowuje jednak prawo do przestojowego lub odszkodowania za przetrzymanie statku.",

c) dodaje się § 3 w brzmieniu:

"§ 3. Przewoźnik ma prawo domagać się od czarterującego odszkodowania za rzeczywiście poniesioną szkodę spowodowaną odstąpieniem przez czarterującego od umowy przewozu zawartej na szereg podróży kolejnych lub na przewóz określonej ilości ładunku; odszkodowanie to nie może jednak przekraczać wysokości frachtu, jaki przypadałby za anulowane podróże. W każdym przypadku przewoźnik jest obowiązany dążyć do zmniejszenia szkody.";

31) w art. 157:

a) § 2 otrzymuje brzmienie:

"§ 2. Dla ustalenia wysokości odszkodowania miarodajna jest wartość ładunku w miejscu i w czasie, w którym został on lub powinien był zostać wyładowany ze statku zgodnie z umową przewozu. Wartość tę określa się według ceny giełdy towarowej, a w jej braku - według bieżącej ceny rynkowej; jeżeli obu cen nie można ustalić, wartość ładunku określa się przez porównanie jej z wartością towarów takiego samego rodzaju i jakości.",

b) w § 3 dodaje się drugie zdanie w brzmieniu:

"Deklaracja załadowcy uwidoczniona w konosamencie co do rodzaju i wartości towarów stwarza domniemanie, które przewoźnik może obalić dowodem przeciwnym.";

32) w art. 158 dodaje się § 3 i 4 w brzmieniu:

"§ 3. Jeżeli kontener, paleta lub jakiekolwiek podobne urządzenie jest używane do zgrupowania towarów, każda sztuka lub jednostka ładunku, wymieniona w konosamencie jako załadowana do takiego urządzenia, będzie uważana za jedną sztukę lub jednostkę w rozumieniu § 1. W przeciwnym razie takie urządzenie przewozowe będzie uważane za jedną sztukę lub jednostkę ładunku.

§ 4. Przewoźnik nie może korzystać z ograniczenia odpowiedzialności przewidzianego w § 1, jeżeli zostanie udowodnione, że szkoda wynikła z jego działania lub zaniechania, których dopuścił się z winy umyślnej albo na skutek rażącego niedbalstwa.";

33) w art. 159 w § 1 po wyrazach "szkodę w ładunku" dodaje się wyrazy "lub z ładunkiem związaną";

34) po art. 160 dodaje się art. 160a i 160b w brzmieniu:

"Art. 160a. § 1. Podwładny przewoźnika oraz osoba nie będąca samodzielnym kontrahentem, z której pomocą przewoźnik wykonuje zobowiązanie, jak również osoba, której wykonanie zobowiązania powierza, mogą powoływać się na przysługujące przewoźnikowi zwolnienie i ograniczenie odpowiedzialności.

§ 2. Zwolnienia i ograniczenia, o których mowa w § 1, nie przysługują, jeżeli zostanie udowodnione, że szkoda wynikła z działania lub zaniechania tych osób, których dopuściły się one z winy umyślnej albo też na skutek rażącego niedbalstwa.

§ 3. Łączna wysokość odszkodowania obciążającego przewoźnika i osoby wymienione w § 1 nie może przekroczyć kwoty przewidzianej w art. 158 § 1.

Art. 160b. Zwolnienia i ograniczenia odpowiedzialności przewidziane w art. 156-160a stosuje się bez względu na to, czy roszczenie wynika z odpowiedzialności umownej czy też pozaumownej.";

35) w art. 243 w § 2 po wyrazach "statków morskich" dodaje się wyrazy "oraz jednostce pływającej marynarki wojennej, organów ochrony granic i Milicji Obywatelskiej";

36) w art. 245 § 2 otrzymuje brzmienie:

"§ 2. Ministrowie Obrony Narodowej i Spraw Wewnętrznych określą zasady obliczania i przeznaczenia wynagrodzenia za ratownictwo należnego jednostkom pływającym wymienionym w § 1 oraz tryb postępowania w tych sprawach.";

37) w art. 246 w § 2 wyrazy "przechodzi ono na własność Państwa" zastępuje się wyrazami "staje się ono własnością państwową";

38) w art. 263:

a) dotychczasowa treść otrzymuje oznaczenie § 1,

b) dodaje się § 2 w brzmieniu:

"§ 2. W stosunku do roszczeń osób uprawnionych mających miejsce zamieszkania lub siedzibę w kraju bieg przedawnienia przerywa się przez zgłoszenie do zakładu ubezpieczeń zdarzenia objętego ubezpieczeniem lub roszczenia o odszkodowanie. W takim wypadku bieg przedawnienia rozpoczyna się na nowo od dnia, w którym osoba zgłaszająca zdarzenie lub roszczenie otrzymała na piśmie ustalenie zakładu ubezpieczeń w sprawie zgłoszonego zdarzenia lub roszczenia.";

39) użyte w art. 17 § 1, art. 28 § 1, art. 57 i 62 w różnych przypadkach wyrazy "statek polski" zastępuje się użytymi w tych samych przypadkach wyrazami "statek stanowiący polską własność";

40) użyte w przepisach Kodeksu morskiego w różnych przypadkach wyrazy "Minister Żeglugi" zastępuje się użytymi w tych samych przypadkach wyrazami "Minister - Kierownik Urzędu Gospodarki Morskiej".

Art.  2.

Minister - Kierownik Urzędu Gospodarki Morskiej ogłosi w drodze obwieszczenia jednolity tekst ustawy z dnia 1 grudnia 1961 r. - Kodeks morski, z uwzględnieniem zmian wynikających z niniejszej ustawy oraz innych przepisów ogłoszonych przed wydaniem jednolitego tekstu, z zastosowaniem ciągłej numeracji tytułów, działów, rozdziałów, artykułów, paragrafów i punktów.

Art.  3.

Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 lipca 1986 r.

• Identyfikator: Dz.U.1986.12.71
• Rodzaj: Ustawa
• Tytuł: Zm.: ustawa - Kodeks morski.
• Data aktu: 10/04/1986
• Data ogłoszenia: 22/04/1986
• Data wejścia w życie: 01/07/1986