Prezydium Naczelnej Rady Lekarskiej poparło apel Konferencji Prezesów Towarzystw Lekarskich w sprawie medycznego stosowania fentanylu i jego roli w leczeniu bólu. Przypomnijmy, że Ministerstwo Zdrowia planuje wprowadzić całkowity zakaz preskrypcji recept podczas teleporady na środki uzależniające, narkotyczne (nie tylko opioidy). Takie zapisy znalazły się w projekcie rozporządzenia Ministra Zdrowia zmieniającego rozporządzenie w sprawie środków odurzających, substancji psychotropowych, prekursorów kategorii 1 i preparatów zawierających te środki lub substancje. 

Działania resortu to odpowiedź na sygnały o rosnącym problemie nadużywania leków opioidowych (np. fentanylu) w celach niemedycznym i braku kontroli nad wystawaniem e-recept, szczególnie w tzw. receptomatach.

Czytaj też: Więcej uprawnień dla Rzecznika Praw Pacjenta, bez e-recept na część leków

Nie wylać dziecka z kąpielą

Samorząd lekarski podkreśla, że w pełni popiera zmiany mające na celu uszczelnienie systemu i wzmocnienie nadzoru nad preskrypcją konkretnych leków. Lekarze zaznaczają, że choć proponowane zmiany są kierunkowo zgodne z ich stanowiskiem, to jednak sposób rozwiązania problemu budzi wątpliwości. Już w swoim wcześniejszym stanowisku wskazywał, że ministerialne propozycje są niewystarczające do rozwiązania  problemu.

Czytaj więcej na Prawo.pl: Plany zmian w wystawianiu e-recept na razie doraźne - mogą nie wystarczyć

NRL zwraca uwagę, że fentanyl jest silnym opioidowym lekiem przeciwbólowym. Stosowany w zarejestrowanych wskazaniach, w terapeutycznej dawce ustalanej indywidualnie, gdy leczenie odbywa się pod nadzorem lekarza, jest skutecznym, bezpiecznym lekiem. W wielu wypadkach bez fentanylu nie ma możliwości prowadzenia indywidualizowanej terapii bólu, w szczególności na Oddziałach Anestezjologii i Intensywnej Terapii, w medycynie bólu, paliatywnej i ratunkowej. Korzyści z prawidłowego, kontrolowanego przez lekarza, podawania fentanylu i innych leków opioidowych w celach terapeutycznych zdecydowanie przewyższają ryzyko. – Prezydium Naczelnej Rady Lekarskiej podziela pogląd, że niebezpieczeństw wynikających ze stosowania fentanylu w celach niemedycznych nie należy rozciągać na pacjentów, u których fentanyl jest używany pod kontrolą lekarza w celach terapeutycznych – czytamy w stanowisku.

Eksperci NRL argumentują, że walcząc ze zjawiskiem niemedycznego stosowania fentanylu i opisując w przestrzeni medialnej skutki jego nadużywania, należy pamiętać, aby nie tworzyć atmosfery stygmatyzującej i napawającej strachem pacjentów, dla których fentanyl stanowi optymalną opcję terapeutyczną. Byłoby wielką krzywdą, gdyby wywołane u pacjentów poczucie zagrożenia stało się przyczyną żądań zamiany fentanylu na inny lek przeciwbólowy, nierzadko znacznie mniej skuteczny, lub nawet prowadziło do zaprzestania stosowania leku bez porozumienia z lekarzem.

Kompleksowe podejście

Dlatego NIL poparł stanowisko Konferencji Prezesów Towarzystw Lekarskich, którzy apelują o:

  • odpowiedzialne informowanie społeczeństwa o korzyściach medycznego stosowania fentanylu oraz zagrożeniach związanych z używaniem go do celów niemedycznych i staranne ważenie słów używanych w przekazach medialnych w celu ograniczenia obaw pacjentów z bólem, także bólem u kresu życia;
  • wprowadzanie skutecznego monitoringu preskrypcji opioidów bez powodowania utrudnień dostępu do analgetyków opioidowych, w tym fentanylu, dla pacjentów, dla których leki te stanowią podstawowy i niezbędny środek skutecznej walki z bólem;
  • poprawę dostępności nowoczesnych metod leczenia bólu zgodnych z aktualną wiedzą medyczną;
  • powołanie stałego zespołu ekspertów przy Ministrze Zdrowia do spraw leków zawierających substancje psychoaktywne. Zespół ten miałby za zadanie wypracowanie racjonalnych zasad przepisywania, dystrybucji i kontroli leków przeciwbólowych oraz innych środków zawierających substancje psychoaktywne, aby zapewnić najlepszą dostępność do nowoczesnych metod leczenia, jednocześnie przeciwdziałając patologicznym zjawiskom ich nadużywania lub używania niezgodnego z zasadami.

Jednocześnie samorząd lekarski deklaruje swoje wsparcie w zakresie wypracowania racjonalnych zasad przepisywania, dystrybucji i kontroli leków przeciwbólowych oraz innych środków zawierających substancje psychoaktywne, tak aby zapobiegać nieprawidłowemu używaniu tych substancji, nie powodując jednak uszczerbku dla pacjentów, u których te leki stosowane są w celach terapeutycznych pod kontrolą lekarza.

 

 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.