Tak jak do tej pory działać będą apteki, którym świąteczne i noce dyżury finansowo się opłacają. Jest tak zwykle w większych miastach. W mniejszych ośrodkach, w których pacjentów jest niewielu, apteki do nocnych i świątecznych dyżurów były wyznaczane przez starostwa.

- Starostwo mogło wyznaczyć apteki jedną lub więcej i nakazać im dyżurowanie przez całą dobę, nie ponosząc z tego tytułu żadnych kosztów. Koszty te ponosiły apteki, a były one wyższe ze względu na pracę w dni wolne od pracy – mówi Marek Tomków, wiceprezes Naczelnej Rady Aptekarskiej.  

To się zmieniło.

 

Za dyżury aptek zapłaci NFZ, ale tylko za kilka godzin

Od 1 stycznia 2024 r. w przypadku braku chętnych do pracy w noce i święta starostwo taką aptekę też wyznaczy, jednak tylko w przypadku powiatów z siedzibą w mieście, które liczy nie więcej niż 40 tys. mieszkańców. Koszty pracy apteki w porze nocnej i w święta pokryje Narodowy Fundusz Zdrowia, ale w ograniczonym zakresie.

Zgodnie ze znowelizowaną ustawą Prawo farmaceutyczne w powiatach, których siedzibą jest miasto do 40 tys. mieszkańców, dyżury aptek w święta (dni wolne od pracy) i w porze nocnej (do godz. 23.) będą finansowane ze środków NFZ w zakresie:

  • czterech kolejnych godzin zegarowych (bez przerwy) w przedziale czasowym między godzinami 10 a 18 (dyżur w dzień wolny od pracy);
  • dwóch godzin zegarowych (bez przerwy) w przedziale czasowym między godzinami 19 a 23 (dyżur w porze nocnej).

- Powiat ma możliwość zakontraktowania dłuższych dyżurów aptek, ale płaci z własnych pieniędzy – podkreśla Marek Tomków.

Wątpliwe jest więc to, że powiaty będą chciały płacić za pracę apteki po godz. 23. Część aptek całodobowych zapewne więc zniknie. 

Czytaj w LEX: Godziny pracy i dyżury aptek ogólnodostępnych >

Bernadeta Skóbel, radca prawny, ekspertka Związku Powiatów Polskich, podkreśla jednak, że niektóre całodobowe dyżury aptek były w rzeczywistości fikcją. Zauważa, że jeśli obecnie ktoś prowadzi aptekę całodobową, to robi dlatego, że to się mu finansowo opłaca. - Takie apteki całodobowe w większych miastach na pewno nie znikną. W przypadku mniejszych miejscowości, sytuacja była różna. Niekiedy apteki były co prawda wyznaczane do pełnienia całodobowych dyżurów, ale tego nie robiły. Gdzieniegdzie wprowadzono rotacyjne dyżury całodobowe, ale nie wszędzie się to sprawdziło. Zdarzało się, że wyznaczone apteki nie były faktycznie otwarte  - dodaje. 

Samorząd aptekarski od wielu lat przekonywał, że nocne dyżury aptek są w większości niepotrzebne, bo lek przeciwbólowy można kupić np. na stacji benzynowej. Potwierdziły to także dane z systemu informatycznego Ministerstwa Zdrowia, że leki ratujące życie stanowią promil ogólnych zakupów po godz. 23.00 w aptekach, a ruch w nich jest o tej porze niewielki i w praktyce zanika przed północą.

Sprawdź w LEX: Czy i jakie sankcje grożą aptece za odmowę pełnienia dyżurów nocnych? >

 

Finansowanie dyżurów w aptekach

Zapytaliśmy NFZ, czy będzie finansował dyżury aptek także w powiatach, których siedziby liczą powyżej 40 tys. mieszkańców, ale do czasu publikacji tekstu nie otrzymaliśmy odpowiedzi.

Ministerstwo Zdrowia informuje natomiast, że dyżury wyznaczone zgodnie z ustawą, nie tylko w powiecie z siedzibą w mieście nie większym niż 40 tys.  mieszkańców, ale również w powiecie z siedzibą w mieście większym niż 40 tys. mieszkańców będą finansowane ze środków Narodowego Funduszu Zdrowia. - Przy czym – w tym ostatnim przypadku fakultatywne wyznaczenie dyżurów musi być faktycznie uzasadnione, a zatem wyznaczenie to musi być poprzedzone analizą poziomu zaspokajania potrzeb w powiecie przeprowadzoną przez zarząd powiatu - zaznacza resort zdrowia. 

Zgodnie z ustawą finansowanie dyżurów aptek ogólnodostępnych przez NFZ ma postać wynagrodzenia ryczałtowego w kwocie stanowiącej równowartość 3,5 proc. minimalnego wynagrodzenia za pracę określonego na podstawie przepisów o minimalnym wynagrodzeniu za pracę, w przeliczeniu na 1 godzinę faktycznie przeprowadzonego dyżuru.

WZÓR DOKUMENTU: Uchwała w sprawie wyznaczenia apteki ogólnodostępnej do pełnienia dyżurów w porze nocnej i dyżurów w dni wolne od pracy, a także poza tymi okresami >